سرعت تغییر مدیران در وزارت بهداشت روی دور تند افتاد

کمتر از 50 روز از وزارت بهرام عین‌اللهی در وزارت بهداشت می‌گذرد و در این مدت 15 معاون و مدیر و رییس دانشگاه از سمت‌های قبلی کنار گذاشته شده و مدیران جدید با حکم وزیر بهداشت جایگزین همتایان خود شده‌اند.

بهرام عین‌اللهی روز سوم شهریور، پس از کسب رای اعتماد از مجلس کار خود را در وزارت بهداشت آغاز کرد و اولین تغییر مدیر در وزارتخانه تحت مسوولیت خود را روز 7 شهریور، با انتصاب مدیرکل حوزه وزارت انجام داد و آخرین تغییر هم روز 11 مهر پس از انتصاب معاون بهداشت جدید رقم خورد.

بنابراین در فاصله 7 شهریور تا 11 مهر و در طول 35 روز، در هر 56 ساعت، یک مدیر از مسوولیت خود کنار گذاشته شده و یک مدیر به جای او جایگزین شده است. این سرعت تغییر رکورد جدیدی در مقایسه با وزیر بهداشت دولت دوازدهم به شمار می‌آید. سعید نمکی در طول 158 روز بعد از آغاز وزارت، در هر 97 ساعت، یک مدیر جدید منصوب کرد که حالا عین‌اللهی، با این دور تند امضای احکام انتصاب، رکورد همکار خود را شکسته است.

اولین تغییر، 4 روز بعد از کسب رای اعتماد رقم خورد؛ روز 7 شهریور ماه، سیدمحمد پورحسینی به سمت مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی منصوب شد. مدیرکل حوزه وزارتی، به نوعی محرم اسرار وزیر محسوب می‌شود و تمام وزرا در تمام دولت‌ها این رویه را رعایت کرده‌اند که به محض آغاز کار، مدیرکل حوزه وزارتی را تغییر داده و فرد جدید را به این سمت منصوب کنند.

روز 9 شهریور، علی نمکی به سمت مشاور و دستیار امور ویژه وزیر منصوب شد. در مورد این انتصاب شائبه‌هایی مطرح بود از جمله اینکه فرد منصوب شده، فرزند سعید نمکی، وزیر بهداشت دولت دوازدهم است که علی نمکی ضمن تکذیب این ارتباط، اعلام کرد که صرفا تشابه اسمی بوده و ایشان هیچ نسبت فامیلی و خانوادگی با وزیر بهداشت دولت دوازدهم ندارد. از نیمه شهریور و بعد از آب شدن یخ‌ها، سرعت تغییر مدیران در وزارت بهداشت شتاب بیشتری گرفت.

روز 17 شهریور، حسین فرزانه به سمت سرپرستی مرکز حراست وزارت، 20 شهریور، محمد هاشمی به سمت سرپرستی مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت، 20 شهریور (دو تغییر و انتصاب در یک روز) حسین قناعتی، به سرپرستی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 23 شهریور، ابوالفضل باقری‌فرد، به سمت معاونت آموزشی و دبیری شورای آموزش پزشکی و تخصصی وزارت منصوب شدند.

28 شهریور حکم انتصاب عبدالرضا پازوکی برای سرپرستی دانشگاه علوم پزشکی ایران ابلاغ شد و پس از آن، 30 شهریور، علیرضا رحیم‌نیا به سمت مدیرکل دفتر بازرسی ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت، 3 مهر، محمودعلی کیانی به سمت سرپرستی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 4 مهر، عباس عبادی به سمت معاونت پرستاری وزارت، 4 مهر (دو انتصاب در یک روز) عباس شیر اوژن به سمت معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت، 7 مهر، محمدحسین نیکنام به سمت مدیرکل همکاری‌های بین‌الملل وزارت، 10 مهر، شاهین شیرانی به سمت سرپرستی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 10 مهر (دو انتصاب در یک روز) سیدمحمد پورحسینی (که روز 7 شهریور به سمت مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی هم منصوب شده است) به سمت سرپرستی دفتر هماهنگی هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری وزارت، 11 مهر، کمال حیدری به سمت معاون بهداشت وزارت منصوب شدند.

برخی انتصاب و تغییرات، شائبه‌هایی هم رقم زد؛ از جمله ماجرای انتصاب سرپرست جدید برای دانشگاه علوم پزشکی مشهد که روز سوم مهر ماه، محمدحسین بحرینی، ریاست سابق این دانشگاه برای خبرنگار خبرگزاری فارس، ماجرای اطلاع از برکناری خود را این گونه تعریف کرد: «ساعت 8 و 30 دقیقه صبح امروز (سوم مهر) وزیر بهداشت با من تماس گرفت و اعلام کرد تصمیم به تغییر رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد دارد. طی صحبتی که وزیر بهداشت داشت قرار بود حکم آقای دکتر کیانی (سرپرست جدید دانشگاه) فردا (روز 4 مهر ماه) ابلاغ شود، اما 10 دقیقه بعد از اتمام تماس تلفنی ما، ابلاغ شد.»

13 شهریور و یک هفته پیش از ابلاغ حکم سرپرست جدید دانشگاه علوم پزشکی تهران که به نوعی دانشگاه مادر در کشور محسوب می‌شود، بسیج دانشجویی این دانشگاه در نامه مفصلی خطاب به وزیر بهداشت، تبعات انتصاب و انتخاب اشتباه را اینچنین گوشزد کرد: «تجربیات گذشته نشان می‌دهد انتخاب رییس دانشگاه چه با رویکرد سیاسی با چه رویکرد علمی و تنها اتفاق مثبتی را به نفع کشور رقم می‌زند بلکه صرفا منافع خاص برخی را تامین می‌کند. رویکرد مناسب توجه به توان و سابقه مدیریت افراد آن هم نه با دید رزومه محوری بلکه با نگرش کارکرد‌ها و تحولات ایجاد شده است.

افزون بر این حق مطالبه رهبر انقلاب و توجه به جوان‌سازی برای آینده و رفع تعارض منافع امری ضروری است. از این رو تمام وقتی عدم مال‌اندوزی خصوصی، فسادستیزی و شفافیت مالی افراد برای تحقق تحول در دانشگاه‌ها لازم است. اما همان طور که مستحضرید در مقابل هر تغییر و تحول مقاومت وجود دارد و نیاز به پرداخت هزینه است؛ لذا مجموعه بسیج جانشین خالصانه آمادگی خود را برای کمک به تیم مستند دانشگاه وزارت در این خصوص اعلام می‌دارد.»

اعتراض بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران در حالی علنی شد که چند روز پیش از برگزاری جلسه رای اعتماد مجلس به وزرای پیشنهادی رییس‌جمهوری، 22 دفتر بسیج دانشجویی از دانشگاه‌های مطرح علوم پزشکی کشور و ازجمله، دانشگاه علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی کرمان، علوم پزشکی شیراز، علوم پزشکی همدان، علوم پزشکی اهواز، علوم پزشکی گیلان، علوم پزشکی بوشهر، علوم پزشکی لرستان، علوم پزشکی همدان، انجمن اسلامی علوم پزشکی همدان، انجمن اسلامی دانشجویان عضو دفتر تحکیم وحدت دانشگاه علوم پزشکی همدان، علوم پزشکی مازندران و علوم پزشکی شهید بهشتی در نامه‌های جداگانه برای ریاست قوه مجریه و مقننه و نمایندگان مجلس، نسبت به انتخاب بهرام عین‌اللهی و تبعات تصدی ایشان در وزارت بهداشت به علت حضور همزمان ایشان در بخش خصوصی درمان و تناقض این حضور با الزام رعایت تعارض منافع، هشدار دادند.

حالا و با گذشت 6 روز از آخرین تغییرات مدیریتی که علنی شد، به نظر می‌رسد، موتور برکناری مدیران وزارت بهداشت، در حال نفس‌گیری و استراحت است در حالی که شمشیر داموکلس برکناری همچنان بر فراز ساختمان مرتفع خیابان «سیمای ایران» می‌چرخد، چون هنوز معاونانی در وزارت بهداشت از دوره‌های قدیم صاحب مسوولیت هستند که اتفاقا، توافق مسلکی و سیاسی زیادی هم با وزیر اصولگرا ندارند.

به نظر می‌رسد یکی از دلایل کند شدن موتور تغییرات البته، اقدام نمایندگان مجلس برای طرح سوال از وزیر درباره انتصابات سیل‌آسا طی روز‌های گذشته بوده که غائله این داستان را هم مسعود پزشکیان، نماینده مردم تبریز در مجلس و عضو کمیسیون بهداشت روشن کرد که روز 14 مهر از طرح سوال از وزیر بهداشت و درمان در مجلس خبر داد و در توضیح علت این اقدام هم به فارس گفت: «علت اصلی طرح سوال ما، انتخاب و انتصاب‌هایی است که در حال حاضر توسط وزیر بهداشت صورت می‌گیرد.

کسانی که مدیر می‌شوند باید افرادی باشند که تمام وقت در دانشگاه حضور داشته باشند و در بیرون منافعی نداشته باشند، اما متاسفانه کسانی که وزیر انتخاب می‌کند، افرادی هستند که بیرون کار و مرکز دارند و طبیعی است که این افراد نمی‌توانند در دانشگاه به هیات علمی‌ها و افراد بگویند بمانید، وقتی خودشان بیرون می‌روند چطور می‌توانند بگویند بمانید و کار کنید؟

حتی اگر این افراد خوب و کارشناس هم باشند، اما در بیرون کار می‌کنند و منافع دارند؛ لذا در دانشگاه باید کسانی در مسند قرار بگیرند که دل‌شان می‌سوزد و برای دانشگاه کار می‌کنند نه کسانی که بیرون کار می‌کنند و نتوانند در دانشگاه حضور پیدا کنند.»

پزشکیان در ادامه توضیحاتش گفت که در جلسات مشترک کمیسیون بهداشت با وزرای پیشنهادی، این مساله هم به بهرام عین‌اللهی گوشزد شد: «همه اعضای کمیسیون بهداشت و درمان با وی صحبت کردند و حتی خود ایشان در آن زمان کار عمل پزشکی انجام می‌داد که با ایشان صحبت شد و وی قول داد که به هیچ وجه نمی‌روم و قول داد که چارچوب قانون برنامه را رعایت کند. اما در عمل متاسفانه این اتفاق نیفتاده است.

حال ما از ایشان دعوت کردیم که در مجلس حضور پیدا کند که پاسخ بدهد علت آن چیست. البته من در کمیسیون بهداشت و درمان هم به وزیر بهداشت گفتم، اما ایشان جواب سر بالا به ما داد؛ لذا ما آنچه از نظر قانونی باید آن‌ها به آن پایبند باشند را از آن‌ها توقع داریم و اگر قرار باشد که در ابتدای کار قوانین را خودمان تعریف کنیم و پایبندی به قانون نداشته باشیم، پس برای چه قانون می‌نویسیم؟ اگر این طور باشد هر کسی هر کاری که دلش می‌خواهد انجام دهد و لزومی ندارد که از این قانون نوشته شود!»

همان روز، زهرا شیخی؛ نماینده مردم اصفهان و سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس هم در توییتی ضمن انتقاد از رویه وزیر بهداشت در انتصابات اخیر نوشت: «جناب دکتر عین‌اللهی! در جریان اخذ رای اعتماد مکررا قول داده بودید که در انتصابات کلیدی وزارت بهداشت از اعمال نظر شخصی یا محفلی پرهیز خواهید کرد و بر اساس نظر متخصصین و دلسوزان، عناصر کلیدی را منصوب می‌کنید. متاسفم که این گونه نبود و افسوس که هزینه برخی انتخاب‌ها برای مردم خواهد بود.»

یحیی ابراهیمی؛ نماینده دیگری از کمیسیون بهداشت مجلس، از دیگر منتقدان وزیر بهداشت بود که به فارس خبر داد: «آقای وزیر در جلسه کمیسیون در ابتدا و قبل از رای اعتماد قسم خورد و قول داد که دوری از تعارض منافع را جدی بگیرد، اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد. در حال حاضر حتی در استان لرستان هم فردی بازنشسته شده و 35 سال تمام کار کرده، اما با سفارش وزیر بهداشت وی را نگه داشتند. اگر قرار است این طور باشد که پس بقیه را هم نگه دارید! این طور که نمی‌شود! نمی‌شود که فردی وزیر باشد، اما زیر همه چیز بزند و خلاف قانون عمل کند. کمیسیون و مردم می‌پذیرند که وزیر به مردم دروغ بگوید؟

انتصابات وزیر بهداشت به صورت کلی در مسیر تعارض منافع پیش می‌رود و این چیزی است که اعتراض اعضای کمیسیون بهداشت و درمان را به دنبال داشته است و حتی سایر نمایندگان مجلس غیر از کمیسیون بهداشت هم معترض هستند. مطمئن باشید اگر این رویه ادامه پیدا کند نخستین استیضاح را از ایشان کلید خواهیم زد، همان طور که اولین سوال از وزیر را هم از ایشان کلید زدیم.»

همایون سامه یح، از دیگر اعضای کمیسیون بهداشت مجلس، ضمن همراهی با اعتراض همکارانش، در توضیح بخش‌های جدیدی از رویه نامطلوب وزیر بهداشت در انتصابات اخیر به فارس گفته است: «آقای وزیر قبل از اینکه رای اعتماد بگیرد به نمایندگان قول داد که تمام معاونان ایشان نباید کلینیک مرکز خصوصی و کار خصوصی داشته باشند و تمام وقت در اختیار وزارتخانه باشند در حالی که تعدادی از معاونان انتخابی ایشان این مشخصات را ندارند. نمایندگان از این موضوع شاکی هستند و نسبت به آن نقد دارند، چرا که به هر حال هر انتصابی که باعث ایجاد تعارض منافع باشد و در نهایت منجر به تخلف و فساد می‌شود.»