سرهنگ ثریا؛ مادری شکست ناپذیر

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، «سرهنگ ثریا» اولین فیلم بلند سینمایی به نویسندگی و کارگردانی لیلی عاج، تنها بانوی کارگردان در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر، است. در این فیلم ژاله صامتی در نقش ثریا، وحید آقاپور، حمیدرضا محمدی، دیبا زاهدی و شهروز آقاییپور ایفای نقش می‌کنند. تهیه کننده سرهنگ ثریا جلیل شعبانی است که پیش از این فیلم مهمِ منصور را در کارنامه کاری خود دارد. نام کمال تبریزی در مقام مشاور کارگردان به اهمیت فیلم افزوده‌است. این فیلم به عنوان تازه‌ترین محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج، از زاویه‌ای متفاوت به حضور منافقین در پادگان اشرف پرداخته‌است. فیلم سینمایی «سرهنگ ثریا» روایت رنج خانواده‌هایی است که بعد از سقوط صدام، به مقر قرارگاه اشرف رفته‌اند تا فرزندشان را که سال‌هاست ندیده‌اند ملاقات کنند، اما جز درد چیزی نصیبشان نمی‌شود.

ثریا، به یاد شخصیت واقعی ثریا عبداللهی، مادر امیر اصلان حسنزاده یکی از اعضای سازمان، مادری است که طبق شعار فیلم معتقد است این راه با گریه باز نمی‌شود و سعی دارد با هدایت و رهبری دیگر خانواده‌ها کاری انجام دهد.

دغدغه مندی ارزشمند

پیشتر بهروز شعیبی در سیانور و محمدحسین مهدویان در ماجرای نیمروز در قالب فیلم سینمایی و جلیل سامان در ارمغان تاریکی و نفس و دیگر فیلمسازان در قالب سریال تلویزیونی، به بخشی از فعالیت‌های غیرانسانی سازمان منافقین اشاره کرده‌اند؛ اما لیلی عاج در مقام نویسنده و کارگردان، از زاویه‌ای متفاوت زخم این گروهک تروریستی را در قلب و ذهن مخاطب به جا می‌گذارد. او همواره در عرصه تئاتر، نشان داده به وقایع اجتماعی علاقه دارد و از دل آن‌ها قهرمانانی از جنس آدم‌های معمولی بیرون می‌کشد، که ممکن است در نهایت به نتیجه ظاهری نرسند اما با غیرت و ایمان، تمام تلاششان را می‌کنند. عاج هنرمند دغدغه‌مندیست و این مسئله با نگاه به کارهای قبلی او در تئاتر مشخص می‌شود. او در نمایش «قند خون» به زندگی کارگران بیکارشده کارخانه قند ورامین پرداخته و در نمایش کمیته نان، روایتگر زندگی سخت کولبران بوده‌است. او سال گذشته نمایش «بابا آدم» را به روی صحنه برده‌است که در قصه و بازیگران، اشتراکات زیادی با اولین اثر سینمایی‌اش دارد. عاج درباره آن نمایش گفته که «قصد نداشته جریانات داخل قرارگاه را روایت کند؛ چراکه تا کنون مستندات زیادی در این باره ساخته شده است». او در «سرهنگ ثریا» نیز بر روایت خانواده‌های منتظر بیرون از اردوگاه اشرف تمرکز کرده و اطلاعات زیادی از آنچه در داخل اردوگاه می‌گذرد، نمی‌دهد و البته به نظر می‌رسد نیاز بود حال خفقان درون اردوگاه بیشتر به تصویر کشیده شود.

منافقین شیاطینی در لباس انسان

«سرهنگ ثریا» با نمایش احوال خانواده‌های چشم‌انتظار، نفرت از سازمان منافقین را در قلب‌ها می‌پراکند. خانواده‌هایی که به واسطه اعمال فرزندانشان نه در ایران مقبولیت دارند و نه حتی عراق که سال‌هاست به منافین پناه داده، برای آن‌ها میزبان خوبی است، سازمانی غیرانسانی که با فجیع‌ترین روش‌ها سعی دارد به آرمان دروغین خود برسد و از هرکجا و تحت هر شرایطی به فکر جذب نیروست. فرقی نمی‌کند در اردوگاه‌های اسرای جنگی در عراق باشد یا در کمپ پناه‌جویان در یونان. این سازمان تروریستی مانند هر فرقه دیگری با شستشوی مغزی اعضای خود، آن‌ها را از خانواده‌هایشان بیزار کرده و کاری می‌کند که فرزند، مادرش را کنار می‌گذارد. لیلی عاج به سراغ موضوع تلخ و حساسی رفته اما با انتخاب بازیگران و کارگردانی خوب توانسته تا حد زیادی موفق باشد. او در انتخاب لوکیشن مثل صحنه تئاتر دست خود را بسته و بیشتر بر المان‌های انسانی تمرکز کرده‌است. فضای خشک و غبارآلود بیابانی به انتقال حس فیلم به مخاطب بسیار کمک می‌کند. «سرهنگ ثریا» چند سکانس تاثیرگذار هم دارد. برای مثال سکانسی که خانواده‌ها برای اعلام موجودیت به ساکنین اردوگاه اشرف، در ظلمات شب، وسط بیابان، با یک ملودی عاشورایی تبل میزنند که یادآور دمامزنی جنوبی‌هاست. گویی از امام حسین (ع) که سفینه‌النجاه است، نجات فرزندانشان را می‌خواهند. «سرهنگ ثریا» فیلم شریف و تاثیرگذاری است. هم به واسطه موضوع مهمش و هم به واسطه حضور پررنگ یک زن به عنوان شخصیت اصلی. لیلی عاج نشان داد همان‌طور که در تئاتر نام پرافتخاری دارد، می‌تواند در سینما هم کارگردان خوبی باشد.