سفر پوتین به ایران، برای تبدیل تجارت ترجیحی ایران و اوراسیا به تجارت آزاد / اهمیت صفر شدن تعرفه تجارت با اتحادیه اقتصادی اوراسیا

به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا، تجارت آزاد ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا که با مصوبه چندی پیش مجلس وارد فاز اجرایی شد، گام مهمی در عرصه تجارت خارجی ایران و گسترش مبادلات با همسایگان شمالی است که در همین راستا قبلا هم قدم‌هایی در رابطه با خیز دولت برای تقویت بلوک اوراسیایی؛ از پیمان شانگهای تا اجلاس بریکس برداشته شده بود. صفر شدن 80 درصد تعرفه‌های تجاری بین ایران و اوراسیا این در حالی است که در چارچوب این تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا بیش از 500 کالای صادراتی ایران که حدوداً شامل 80 درصد از این نوع صادرات به روسیه، قزاقستان، بلاروس، ارمنستان و قرقیزستان بوده و هست، از تعرفه ترجیحی سفر برخوردار شده است. در این زمینه بهتر است در نظر داشته باشیم که یکی از اهداف مهم موافقت‌نامه‌های تجاری، ایجاد تسهیلات و حذف قوانین دست‌وپاگیر برای تجار و سرمایه‌گذاران است که امضای موافقت‌نامه تعرفه ترجیحی و ایجاد منطقه آزاد تجاری میان ایران و اتحادیه اوراسیا نیز در این زمینه قدمی مثبت است که منجر به توسعه روابط اقتصادی ایران و اتحادیه اوراسیا گردیده و در کنار آن می‌تواند به هاب منطقه‌ای ایران کمک کرده و کریدور تجاری شمال به جنوب را نیز تقویت کند. ایران در سال 1395 به کمیسیون اقتصادی اتحادیه اوراسیا پیشنهاد ایجاد یک منطقه آزاد تجاری میان ایران و این اتحادیه را داد که از جانب اعضای آن نیز مورد استقبال قرار گرفت و طی دو سال مذاکرات متعدد و ارزیابی کمی و کیفی اقلام و میزان تعرفه ترجیحی آنها، بالاخره این موافقت‌نامه در تاریخ 27 اردیبهشت 1397 در شهر آستانه قزاقستان به امضا رسید. در پی مذاکرات متعدد طی دو سال گذشته، طرفین توانسته‌اند برای اعمال تعرفه‌های ترجیحی روی بسیاری از کالاهایی که از ایران به پنج کشور عضو این اتحادیه یعنی روسیه، ارمنستان، قزاقستان، بلاروس و قرقیزستان، صادر می‌شود و همچنین کالاهایی که از این کشورها به ایران وارد می‌شود، به توافقاتی برسد. امتیازات گمرکی بین ایران و اوراسیا برای تجارت آزاد بر اساس این موافقت‌نامه، ایران از اتحادیه اقتصادی اوراسیا امتیازات گمرکی خاصی دریافت کرده و کشورهای این اتحادیه هم این امکان را خواهد داشت تا حجم صادرات خود به ایران را تا 75 درصد افزایش دهند. ایران نیز می‌تواند با امتیازاتی که دریافت می‌کند، صادرات کالاهای خود به مقصد پنج کشور اوراسیایی را تا چندبرابر افزایش دهد. این امتیازات 502 قلم کالاهای مختلف در حوزه‌های مواد غذایی، مواد مصرفی شیمیایی، محصولات ساختمانی، صدور خدمات فنی و مهندسی، محصولات صنعتی و محصولات کشاورزی از سوی اتحادیه اوراسیا و 360 قلم کالا در همان موارد مشابه را از سوی ایران شامل می‌گردد که در مجموع کل اقلام مشمول در موافقت‌نامه به 862 مورد رسید. بر اساس این توافق، بسته به نوع کالا، بین صفر تا صددرصد کاهش تعرفه گمرکی بر این کالاها میان دو طرف برقرار می‌شود. این بدین معناست که شرکت‌های دولتی، خصوصی و تجار ایرانی می‌توانند این کالاها را با شرایط بسیار آسان‌تر و عوارض گمرکی بسیار کمتر به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا که اغلب همسایه ما هستند، صادر نمایند و در مقابل، شرکت‌های دولتی، خصوصی و تجار کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا نیز می‌توانند با تسهیلات بیشتری، به تجارت با ایران بپردازند. اهمیت روابط تجاری ایران با اوراسیا فرصت اقتصادی در روابط ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا از آن نظر مهم است که ایران همواره از بازار کشورهای مستقل همسود دورافتاده بود و تراز تجاری مناسبی میان کشورمان و این کشورها برقرار نبود که بر اساس گزارش سازمان توسعه تجارت، میزان تراز تجاری بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال 2017 فقط 2 درصد از کل مبادلات بازرگانی ایران را شامل می‌شد. با درنظرداشتن این موضوع که ایران کشوری سرشار از منابع غنی نفتی و گازی است و به جهت قرارگرفتن در بهترین موقعیت ترانزیتی بین دو دریای خزر در شمال و خلیج‌فارس در جنوب، و قرارگرفتن در موقعیت ترانزیتی شرق به غرب، میتواند مسیری مناسب برای ترانزیت کالاهای کشورهای عضو اتحادیه باشد. اتحادیه اقتصادی اوراسیا بیش از 180 میلیون نفر جمعیت و بیش از 20 میلیون کیلومترمربع وسعت دارد و تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو فراتر از چهار تریلیون دلار در سال برآورد می‌شود. مهم‌تر اینکه جوامع این کشورها اشتراکات فرهنگی، اجتماعی فراوانی با ایران دارند، لذا دسترسی ایران به بازارهای این منطقه با این وسعت، جمعیت و ظرفیت می‌تواند علاوه بر تحکیم همکاری اقتصادی و در نتیجه رشد فزاینده اقتصاد، تجارت و توسعه کشورمان، فرصت‌های شغلی نیز ایجاد کند. حال اینکه در شرایط موجود که در پی تنش‌های به وجود آمده بین روسیه و اوکراین که موجب افزوده شدن تحریم‌های موجود علیه ایران و روسیه و ایجاد محدودیت‌هایی برای فعالیت‌های اقتصادی این دو کشور شده، این توافق برای هر دو طرف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند عاملی مهم به‌خصوص برای توسعه روابط اقتصادی ایران و روسیه باشد. توضیحات مشاور امور بین‌الملل سازمان توسعه تجارت میرهادی سیدی مشاور امور بین‌الملل سازمان توسعه تجارت در این زمینه گفت: لازم است تجار به‌محض عملیاتی شدن این موافقت‌نامه، با اطلاعات کامل و برنامه‌ریزی اصولی وارد بازار تجارت با این کشور‌ها شوند. تعرفه تجارت حدود 80 درصد کالا‌ها میان ایران و اوراسیا صفر می‌شود وی گفت با عملیاتی شده این توافق و موجب تأمین نیاز‌های وارداتی کشورمان از بازار اوراسیا را نیز خواهد شد. وی توضیح داد: مفاد موافقت‌نامه تجارت آزاد تحت مذاکره، این ظرفیت را ایجاد می‌کند که در کنار توسعه تجارت، سرمایه‌گذاری و تولید مشترک میان دو طرف نیز توسعه پیدا کند. برای مثال کشور ترکیه با حدود 21 کشور توافق‌نامه تجارت آزاد و با تعرفه صفر دارد. این رقم هم‌اکنون برای کشورمان حدود 5 درصد است و از میانگین جهانی عقب هستیم. سیدی گفت: پس از انجام 15 دور مذاکره از طریق وبینار و پنج دور مذاکرات حضوری میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا امیدواریم تفاهم‌نامه جدید را تا سه ماه آینده به امضا برسانیم و سپس پارلمان‌های دو طرف باید آن را به تصویب برسانند. برای ارتقای این موافقت‌نامه نیاز به مذاکرات جدیدی نیاز بود تا بتوانیم موافقت‌نامه ترجیحی را به موافقت‌نامه تجارت آزاد تبدیل کنیم. وی در پایان اشاره کرد: در سال 2019 حجم تجارت میان دو طرف 2 میلیارد و 400 میلیون دلار بود که تا سال 2021 به 5 میلیارد دلار رسید. براین‌اساس اتحادیه اقتصادی اوراسیا سومین رتبه در تعامل اقتصادی با ایران را داشته است. حدود 4 میلیارد دلار از حجم تجارت میان دو طرف مربوط به محصولات کشاورزی بوده و در چند سال اخیر تجارت ماشین‌آلات صنعتی نیز افزایش زیادی داشته است. ایران نیز ماشین‌آلات، مواد فلزی و مواد معدنی به کشور‌های اوراسیا صادر کرده است. به گزارش راه دانا؛ بر اساس اخبار منتشره در چند روز آینده قرار است ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه برای تبدیل تجارت ترجیحی ایران و کشورهای اوراسیا به توافق‌نامه تجارت آزاد، به تهران سفر کند. چنین رخدادی قطعاً مسیر حذف دلار در تجارت آزاد میان 5 کشور روسیه، بلاروس، ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان با ایران را فراهم خواهد نمود. در همین رابطه از اینجا بیشتر بخوانید. ایران با "بریکس" فرصت بی‌اثر کردن تحریم‌ها را خواهد داشت / بریکس؛ باشگاهی اقتصادی با گرایش‌های سیاسی و امنیتی انتهای پیام /