سهم پژوهش از تولید ناخالص داخلی باید افزایش یابد

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، پیمان صالحی در اجلاس روسای دانشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری کشور که امروز شنبه 24 شهریورماه در مرکز همایش‌های بین‌المللی ابوریحان دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، با اشاره به اینکه در برنامه هفتم توسعه رسیدن به رتبه علمی 14 پیش‌بینی شده است، گفت: نمودار رتبه علمی نشان می‌دهد که در دوره‌ای بیشترین شتاب رشد علمی را داشتیم ولی در سال‌های اخیر نمودار روند رشد علمی مسطح شده است. وی با بیان اینکه در حال حاضر در وب آو ساینس رتبه 17 و در اسکوپوس رتبه 16 را داریم، گفت: ترکیه، برزیل، هلند، عربستان سعودی کشور‌هایی هستند که در رتبه بندی اطراف ما هستند. معاون پژوهشی وزیر علوم با بیان اینکه کاهش رشد علمی در دانشگاه‌های آزاد، وزارت علوم و وزارت بهداشت یکسان بوده است و در همگی افت رشد علمی را مشاهده می‌کنیم. این نشان می‌دهد که اتفاقی در کشور افتاده که سبب این کاهش رشد علمش شده است. وی افزود: در سال 1390 میزان تخصیص بودجه سهم دولت به وزارت علوم 2 میلیارد دلار بود و در سال 1402 این میزان به یک میلیارد دلار رسید. صالحی با تاکید بر اینکه مهم‌ترین دلیل کاهش رشد علمی، موضوع تامین مالی و ارتباطات بین‌المللی است، ادامه داد: متوسط بودجه در دانشگاه‌هایی که جزو 100 دانشگاه برتر جهان هستند، بیش از هزار و 400 میلیون دلار است، دانشگاه‌های که رتبه بین 100 تا 200 دارند، متوسط 600 میلیون دلار و دانشگاه‌های دارای رتبه زیر 500 به طور متوسط 400 ملیون دلار بودجه دارند؛ بنابراین رابطه مستقیمی بین تامین مالی و رتبه وجود دارد. وی اظهار کرد: یکی از اهداف برنامه هفتم توسعه، قرار گرفتن 20 دانشگاه ایرانی با رتبه زیر 500 در یکی از نظام‌های رتبه‌بندی است. در حال حاضر در رتبه‌بندی کیو اس 5 دانشگاه ما رتبه زیر 500 دارند. وی با تاکید بر تعیین درآمد ثابت در ردیف‌های بودجه برای پژوهش و فناوری گفت: در قوانین مختلف ردیف‌هایی را برای بودجه تعریف کرده‌اند مثل اختصاص سهمی از درآمد دخانیات برای وزارت بهداشت. ما نیز در بودجه 1403 بندی برای اختصاص درصدی از فروش میعانات به شورای عالی عتف به مجلس ارایه داده بودیم ولی در صحن مجلس رای نیاورد. معاون پژوهشی وزیر علوم تاکید کرد: ما نمی‌گوییم چرا یک بخش بودجه زیاد دارد و ما نداریم. ما باید به دنبال افزایش سهم خود باشیم. یک راه این است که در قوانین بودجه بتوانیم درصدی ثابت از درآمد گمرگ، درآمد صادرات و... را به سمت پژوهش و فناوری بیاوریم. سهم پژوهش و فناوری از تولید ناخالص داخلی در کشور ما در سال‌های اخیر حدود نیم درصد بود وی با تاکید بر اینکه آموزش عالی با تحقیق و توسعه متفاوت است، توضیح داد: بر اساس سند نقشه جامع علمی کشور قرار بود تا سال 1404 سهم پژوهش و فناوری از تولید ناخالص داخلی به 4 درصد (2 درصد دولتی و 2 درصد خصوصی) برسد. سهم پژوهش و فناوری از تولید ناخالص داخلی در کشور ما در سال‌های اخیر حدود نیم درصد بوده است. صالحی در مورد وضعیت کشور‌های اطراف گفت: تولید ناخالص داخلی برخی کشور‌های اطراف به یک تریلیون دلار رسیده است. با چنین سرمایه گذاری اساتید، پژوهشگران و دانشجویان کشور واقعا جهاد می‌کنند. وی با اشاره به ظرفیت وقف گفت: ما موضوع وقف را جدی نگرفتم با وجود اینکه تکالیف قانونی در زمینه وقف داریم. در بیانات رهبری هم تاکید بر ورود وقف به حوزه آموزش عالی شده است. در یک بازه زمانی دانشگاه هاروارد 55 میلیارد دلار دونیشن (donation) داشته است. ما نیز در حوزه وقف و دونیشن باید بیشتر کار کنیم. معاون پژوهشی وزیر علوم به ظرفیت استفاده از قانون فاینانس اشاره کرد و گفت: استفاده از ظرفیت فاینانس در برنامه دکتر سیمایی نیز بوده است. دانشگاه‌ها می‌توانند تا 30 میلیارد یورو از فاینانس استفاده کنند. وی با اشاره به موافقت رهبری برای برداشت از صندوق توسعه گفت: زمانی که رهبری با درخواست رییس جمهور برای برداشت از صندوق توسعه ملی موافقت کردند، دکتر سیمایی به رییس جمهور نامه نوشتند. درست است حقوق پرستاران، معوقات کشاورزان و... مهم است ولی باید به موضوع پژوهش و فناوری نیز توجه داشت. صالحی اظهار کرد: اگر تصور کنیم موضوعات امنیت غذایی، اقتدار دفاعی، سلامت و بهداشت، حفظ محیط زیست و دانش بنیان بدون همکاری دانشگاه‌ها اتفاق افتاده، اشتباه است. وی خاطر نشان کرد: اینگونه نیست که هیچ کاری در زمینه ارتباط با صنعت نکرده باشیم. 11 هزار و 200 قرارداد‌های جاری ارتباط با صنعت داریم که مبلغ آن 6 هزار میلیارد تومان است. در حال حاضر 140 هزار نفر در واحد‌های فناور مشغول به کار کار هستند و ظرفیت اشتغال بالایی دارد.