سه کشور برنده تحریم روسیه
به گزارش اکوایران؛ از زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین از فوریه سال جاری تقریبا مهمترین سیاست تهاجمی که توسط آمریکا و اروپا در دستور کار قرار گرفته، تحریم های همه جانبه اقتصادی بوده است. با توجه به تحریم ها روسیه از زمان شروع جنگ به طور مشخص محور اصلی اقدامات دولت روسیه معطوف به بازیابی ارزش روبل تعریف و اولویت بندی شد و دولت روسیه تمام تلاش خود را برای حفظ ارزش پول ملی انجام داد که این نکته از زاویه نوسانات نرخ ارز در اقتصاد ایران طی سالیان اخیر قابل توجه است. در این خصوص می توان به اقدام این نکته اشاره کرد که این کشور در این مدت مبادلات تجاری خود را بر پایه روبل قرار داد تا به این طریق وابستگی به ارزهای رایج در دنیا کاهش دهد.
فرصت جنگ روسیه برای سایر کشورها
با توجه به این موارد این سوال مطرح می شود که جنگ روسیه و اوکراین چه فرصتهای برای سایر کشورها ایجاد کرده است؟
چین یکی از کشورهای است که توانست از این میدان به خوبی بهره ببرد. گزارش اتاق بازرگانی ایران نشان دهنده آن است که رفتارهای چین در قبال تهاجم روسیه و تحریمهای غرب علیه این کشور دوگانه بوده است. این کشور در حوزه های کم ریسک تعامل با روسیه را افزایش داده، اما در عین حال بانک های بزرگ خود را از تامین مالی تجارت با روسیه منع و بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیایی را نیز وادار به تعلیق قراردادهای سرمایه گذاری با روسیه کرده است.
این در حالی که برخی شرکتهای چینی مذاکره برای سرمایه گذاری و افزایش سهم در شرکتهای بزرگ روسی را آغاز کرده اند. اخیرا گزارش هایی مبنی بر تمایل فزاینده شرکتهای چینی برای سرمایه گذاری در شرکتهای معدنی روسی به ویژه شرکتهای بزرگ این کشور منتشر شده است. بر مبنای این گزارشها شرکت های چینی به ویژه به سرمایه گذاری در شرکت های نفتی روسیه و شرکتهای این کشور که در حوزه تولید آلومینیوم فعالیت می کنند، ابراز تمایل کرده اند. بر مبنای گزارشهای رسانه ای، مذاکرات برای سرمایه گذاری چینی ها در این شرکت ها آغاز شده است، اما هنوز در مراحل اولیه قرار دارد. این روند در حالی آغاز شده که تقریبا تمامی شرکتهای بزرگ غربی به همکاری با روسیه پایان داده اند. بر اساس این گزارش مذاکرات برای سرمایه‌گذاری چینی‌ها در این شرکت‌ها آغاز شده است، اما هنوز در مراحل اولیه قرار دارد. این روند در حالی آغاز شده است که تقریبا تمامی شرکتهای بزرگ غربی به همکاری با روسیه پایان دادهاند. در آخرین نمونه همکاری‌های بین دو کشور و به نقل از وزارت خارجه چین، در تاریخ 15ژوئن 2022، شی جین پینگ و ولادیمیر پوتین از تکمیل پل مرزی بین شهر بلاگووشچنسک روسیه و شهر هیهه چین خبر دادند.
تجارت با ارز محلی
ترکیه دومین کشوری است که توانستند بهره بالایی از تحریم های روسیه ببرد، این کشور اعلام کرده تجارت با روسیه را با استفاده از ارزهای محلی ادامه می دهد.
دولت ترکیه اعلام کرده علیرغم تحریم های اعمال شده علیه روسیه به تجارت با این کشور ادامه خواهد داد. مهمترین رقیب ایران در بهره گیری از فرصت جدید ترکیه است. از طرف دیگر، ترکیه تلاش می کند از وضعیت روسیه و ایران در راستای تقویت مسیرهای ترانزیتی بین المللی بر محور ترکیه بهره ببرد. برای نمونه در سفر اخیر قاسم توکایف، رئیس جمهور قزاقستان، به ترکیه بر گسترش تعامات تجاری از مسیر کریدور ترنس کاسپین تأکید شد.
در سال‌های اخیر مهمترین کریدور مسیر خشکی جاده ابریشم از طریق قزاقستان و روسیه، چین را به اروپا متصل می‌کرد و کالاهای چینی در این مسیر از طریق خطوط ریلی جابه‌جا می‌شد. با جنگ اوکراین و تحریمهای متقابلی که روسیه و اتحادیه اروپا علیه یکدیگر اعمال کردند، حمل و نقل کالا از طریق این کریدور عملا متوقف شده است. از همین رو، قزاقستان پیشنهاد جایگزینی ترکیه به جای روسیه در جهت دسترسی به اروپا را مطرح کرده است. البته کریدور ترنس کاسپین پیش از این نیز مطرح بوده و به عنوان یکی از کریدورهای جاده ابریشم مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما اکنون و با طولانی شدن جنگ و فقدان چشم‌اندازی برای احیای روابط روسیه با اتحادیه اروپا، ترکیه می‌کوشد تا مسیر مهمترین کریدور جاده ابریشم را تغییر داده و خود را به هاب مسیر خشکی این جاده مبدل کند.
روسیه به دنبال دور زدن تحریم ها
امارات نیز می‌کوشد از تحریمهای روسیه به عنوان یک فرصت استفاده کند و نه تنها روابط خود را با روسیه گسترش دهد، بلکه زمینه را برای جذب بخشی از سرمایه‌های روسی فراهم آورد. تحریمهای مالی بی‌سابقه علیه روسیه مشکلات جدی برای سرمایه‌های آن و تعاملات بانکی فراهم آورده است. در هفته های ابتدایی جنگ اوکراین سرمایه داران بزرگ روس در مجموع حدود 80 میلیارد دلار از ثروت خود را در پیامد تحریم ها از دست دادهاند. دولت روسیه و سرمایه داران بزرگ این کشور به دنبال کشورهایی می گردند که زمینه را برای دور زدن تحریم ها فراهم آورند.