شکاف ایران و ترکیه عریان شد؛ پسلرزههای سقوط دمشق / چرا اردوغان زیر پای بشار اسد را خالی کرد؟
اقتصادنیوز: به ادعای ناظران تحولات سوریه که در نهایت منجر به سقوط دمشق شد، شکاف میان ایران و ترکیه را آشکار کرد؛ دو بازیگری که در باب موضوعات دیگری نیز با یکدیگر اختلاف نظر دارند و در ماجرای کریدور زنگزور درگیر رقابتهای پنهانی هستند.
به گزارش اقتصادنیوز، خبرگزاری الجزیره با انتشار گزارشی ضمن اشاره به تحولات برق آسا در سوریه که در نهایت به سقوط دمشق انجامید به رویکرد ایران و ترکیه اشاره کرد و در این باره مدعی شد، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری تکریه در سخنرانی روز جمعه خود از حمله شورشیان حمایت کرد و گفت که پیشتر برای رایزنی با بشار اسد تلاش کرده اما پاسخ مثبتی دریافت نکرده است. او در همان به زمانی پیش بینی کرد که لعد از ادلب، حماه، حمص، هدف نهایی دمشق خواهد بود.
شکاف هایی که عریان شد
الجزیره در ادامه گزارش ادعایی اش آورد، اردوغان پیشتر به دنبال هدف قرار دادن کردهای مسلح در مرزهای ترکیه بود، چرا که این بازیگر تلاش داشت به مبارزه طولانی مدت جدایی طلبان پ ک ک (حزب کارگران کردستان) پایان دهد. آنکارا همچنین خواهان تعریف یک منطقه امن در شمال سوریه بود تا بدین طریق میلیون های پناهجوی سوری که در حال حاضر در ترکیه مستقر هستند را در آن جغرافیا جای دهد. ناظران با استناد به تحولات اخیر در سوریه و همچنین موضع گیری مواضع رسمی مقام های ایران و ترکیه در باب اختلاف های دو بازیگر گفته و مدعی اند که تحولات اخیر شام، شکاف های میان تهران و آنکارا را عریان تر کرد. رقابت میان این دو بازیگر به سوریه محدود نمی شود، تهران و آنکارا در نزدیکی مرزهای شمال ایران، در باب کریدور زنگزور نیز با یکدیگر رقابت دارند؛ مسیر حملونقل پیشنهادی که آذربایجان را از طریق استان سیونیک ارمنستان به منطقه نخجوان متصل کرده و عملاً ترکیه، آذربایجان و آسیای مرکزی را به هم متصل میکند.
به ادعای ناظران در صورت ی که آذربایجان و ترکیه کنترل خود را بر این کریدور تثبیت کنند، یکی از مسیر های مهم ایران به اروپا قطع خواهد شد و تعامل تهرانو ایروان تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. احسان موحدیان، تحلیلگر سیاسی مقیم تهران گفت: در این چارچوب، تفاوت عمده بین حملات مستمر در سوریه و درگیری که در سال 2011 آغاز شد، سطح حمایت آشکار ترکیه از نیروهای شورشی است. موحدیان به الجزیره گفت: «در حالی که بسیاری از درگیریها در زمان جنگ داخلی به دلیل ایدئولوژی بود، ماهیت جنگ این بار عمدتاً حول محور اهداف ژئوپلیتیکی میچرخد». به ادعای این تحلیلگر ترکیه مجموعهای از اهداف ژئوپلیتیکی از جمله ضربه زدن به منافع ایران و محور مقاومت در سراسر منطقه و کسب دستاوردهای اقتصادی بالقوه با گسترش حضور خود در شمال سوریه را دنبال میکند. موحدیان در ادامه مدعی شد که آنکارا ممکن است ناخواسته مواضع کشورهای عرب در قبال سوریه را به ایران نزدیکتر کند زیرا تحریر الشام در طول سالها نشان داده که نماینده تفکری رادیکال است و از حمایت گسترده در جهان عرب و اسلام برخوردار نیست.
همزمان آرون لوند، یکی از اعضای موسسه Century International و تحلیلگر خاورمیانه در آژانس تحقیقات دفاعی سوئد، مدعی بود که سوریه می توانست بار دیگر همکاری ایران و روسیه را به ازمون بگذارد. دو بازیگری که پیشتر و در جریان جنگ داخلی این کشور به دولت سوریه کمک کرده تا قدرت را نگاه دارد. با این همه به ادعای این تحلیلگر، این بار نیز تهران و مسکو به نحوی هم صدا شدند، هرچند هر دو کشور به واسطه متغیرهای مختلف در باب شورش در شام از رویکردی منفعلانه تری در قیاس با سال 2011 پیروی کردند. به ادعای لوند، در شرایطی که ایران بر فعل و انفعال های خاورمیانه متمرکز بود و روسیه بر تحولات اوکراین تمرکز داشت، شورش در شام شاید آخرین چیزی بود که دو بازیگر می خواستند. لوند در ادامه یادداشت ادعایی اش آورد، حتی اگر ایران و روسیه جهت از حمایت از اسد ورود می کردند، بعید بود رئیس جمهوری سوریه این قدرت و توان را داشت تا قدرت مرکزی را در دست نگاه دارد. بخشهایی از سوریه در اختیار گروه های مختلف قرار دارد، و همین مقوله به بحران هایی چون افراط گرایی، قاچاق سلاح و بحران پناهجویان دامن می زند. به ادعای این تحلیلگر خطر واقعی در امتداد مرزهای اردن و عراق بیشتر احساس خواهد شد.
همچنین بخوانید ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید