«فرمان تشکیل نیروهای سه گانه سپاه» رونمایی شد

همزمان با سالروز تشکیل نیروهای سه‌گانه سپاه روزشمار جنگ ایران و عراق جلد اول کتاب سی و هشتم با عنوان «فرمان تشکیل نیروهای سه‌گانه سپاه» در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر و رونمایی شد.

همزمان با سالروز تشکیل نیروهای سه‌گانه سپاه روزشمار جنگ ایران و عراق جلد اول کتاب سی و هشتم با عنوان «فرمان تشکیل نیروهای سه‌گانه سپاه» در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر و رونمایی شد.

این روزشمار شامل وقایع نظامی، سیاسی و اقتصادی 31 مرداد 1364 تا 7 مهر 1364 است.

از مهم‌ترین حوادث این دوره حملات عراق به خارک با هدف قطع شریان اقتصادی ایران و وادار کردن این کشور به پذیرش صلح است. عراق با دستیابی به جنگنده‌های جدید فرانسوی، میگ 25، میگ 27 و سوخوی روسی که قادر به پرواز در ارتفاع بالا و مسافت طولانی‌تری بودند از 24 مردادماه سال 1364 تهدیدهای خود برای حمله به خارک را عملی ساخت.

در این دوره ایران نیز در جبهه‌های نبرد خود را برای یک عملیات گسترده و سرنوشت‌ساز در منطقه عمومی فاو آماده می‌کرد تا هر چه بیشتر عراق را در تنگنای نظامی، اقتصادی و بحران سیاسی در داخل و خارج از مرزهایش قرار دهد. این عملیات در صورت موفقیت‌آمیز بودن عراق را از دسترسی به آب‌های مرزی، بین‌المللی و خلیج‌فارس محروم می‌کرد و علاوه بر این هشداری مهم به کشورهای منطقه و نظام بین‌الملل بود تا از حمایت‌های همه‌جانبه از عراق دست برداشته و حقوق ازدست‌رفته ایران را جبران کنند.

تلاش‌های صلح و میانجیگری در این دوره نیز همچنان ادامه داشت و سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای ازجمله جنبش غیرمتعهدها و برخی از مقامات دیپلماتیک فعالیت‌ها در این زمینه انجام دادند.

یکی دیگر از وقایعی که در این کتاب رخ‌داده است، پرواز هواپیمای دی. سی 8 آمریکایی از فرودگاه تبریز و سپس فرود اضطراری آن فرودگاه بن گوریون اسرائیل است. ماجرای این هواپیما تقریبا در صدر اخبار و تفاسیر و تحلیل رسانه‌های جهانی قرار گرفت و گمانه‌زنی‌های متعددی مبنی بر اینکه هواپیمای مذکور حامل تسلیحات قاچاق برای ایران در قبال آزادی تعدادی از گروگان‌های آمریکایی در لبنان بود مطرح شد.

سفرها و مناسبات دوجانبه ایران با برخی کشورها، اجلاس سه‌جانبه وزرای امور خارجه ایران، لیبی و سوریه، واکنش مخالفت آمیز ایران و مردم افغانستان به نشست وین که بدون حضور نمایندگان واقعی مردم افغانستان برگزار شد، روابط و قراردادهای اقتصادی عراق، ازسرگیری روابط عراق با آمریکا، تلاش عربستان و کشورهای منطقه برای ایجاد شکاف بین ایران و هم‌پیمانانش (لیبی و سوریه) و نیز تلاش برای نزدیکی سوریه با عراق و اردن و... از دیگر مسائل برجسته این مقطع است.

ازجمله وقایع مهم در عرصه سیاسی ایران در این مقطع تنفیذ حکم ریاست جمهوری از سوی امام خمینی و مباحث مربوط به تعیین نخست‌وزیر بود که تنش‌هایی را بین جناح‌های درون نظام ایجاد کرده بود.

در سطح منطقه‌ای نیز از مهم‌ترین مسائل این دوره می‌توان به سفر جداگانه مقامات حزب الا لبنان و شیخ سعید شعبان رهبر جنبش توحید اسلامی، به ایران و طرح درخواست میانجیگری ایران در درگیری‌های طرابلس لبنان اشاره کرد.

برخی از مهم‌ترین حوادث این دوره که در روزشمار جنگ ایران و عراق جلد اول کتاب سی و هشتم مطرح‌شده عبارت‌اند از عملیات‌های ایران و عراق در جبهه‌های نبرد. حملات هوایی عراق به خارک. اقدام ایران به توقیف و بازرسی کشتی‌ها در خلیج‌فارس. فرمان امام خمینی مبنی بر تشکیل نیروهای سه‌گانه در سپاه پاسداران. تلاش‌های صلح و سیاست خارجی ایران و عراق. ایران و آمریکا 8 ناکامی تلاش عربستان در نزدیکی به ایران و برقراری آشتی میان سوریه با عراق و اردن. تحرکات و اقدامات ایذائی گروه‌های مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین. چالش تعیین نخست‌وزیر در دوره دوم ریاست جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای.

جمع‌بندی مهم‌ترین موضوعات کتاب در مقدمه ازجمله ویژگی‌های جلد اول روزشمار سی و هشتم جنگ ایران و عراق است. همچنین هرروز از روزشمار به‌منزله یک‌فصل و در قالب چندین گزارش شامل اخبار و تفسیر و تحلیل وقایع همان روز است که در پایان آن، فهرست منابع و مآخذ مطالب همان روز درج‌شده است.

برخی از توضیحات ضروری درباره بعضی گزارش‌ها که در متن روزشمار نمی‌گنجیده، در پانوشت یا در ضمیمه پایان همان روزشمار آمده است.

از مواردی قابل‌تأمل در گزارش‌ها روزبه‌روز این روزشمار این است که پس از متن اصلی کتاب، چکیده‌ای از مطالب کتاب با عنوان «گزارش روزشمار» درج‌شده است که شماره‌هایی نظیر شماره گزارش‌های متن کتاب دارد و دستیابی به مطالب موردنظر را آسان می‌کند. در پایان کتاب نیز فهرست راهنمای موضوعی (نمایه) آمده است. همچنین عکس‌هایی از صحنه‌های وقایع و اشخاص ذکرشده در گزارش‌ها، در کتاب چاپ‌شده است.

جلد اول کتاب سی و هشتم روزشمار جنگ ایران و عراق در 876 صفحه توسط انتشارات مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشرشده است و روانه بازار نشر شده است.