مانور «قایقهای تندرو» سپاه در اقیانوس هند / نفوذ ترکیه در منطقه جنوب غرب آسیا گسترش مییابد
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو_امید فعال؛ همواره قدرت نظامی یکی از مؤلفههای اساسی برای پیشرفت یک کشور است و دولتها برای حفظ اقتدار کشورشان و اجرایی شدن سیاستهای منطقهای و فرا منطقهای خود، بودجههای هنگفتی را به این حوزه اختصاص میدهند؛ برای مثال بودجه نظامی ایالاتمتحده بیش از 684 میلیارد دلار است و بودجه نظامی چین به عنوان «رقیب همتای» آمریکا، در حدود 181 میلیارد دلار است.
بر همین اساس کشورهای توانمند در حوزه صنعت دفاعی برای پیشبرد اهداف نظامی خود اقدام به تأسیس پایگاههای نظامی در اقصی نقاط جهان میکنند؛ به گزارش مرکز پژوهشهای بینالمللی کندی، آمریکا بهطور مشخص 737 پایگاه در 130 کشور خارجی دارد.
البته لازم به ذکر است که همواره آمریکا به دنبال تجاوز به کشورهای توسعهنیافته و غارت منابع ملی آنها بوده و با حضور نظامی خود در عراق، افغانستان و کشورهای دیگر به ناامنی در جهان از جمله آسیا غربی دامن زده است.
ترکیه نیز در همسایگی کشورمان مدتی میشود که به دنبال گسترش نفوذ خود در خاورمیانه و آفریقا است؛ این کشور در قطر اقدام به ساخت دو پایگاه نظامی کرده و اولین پایگاه ترکیه در قطر در اکتبر سال 2015 میلادی و در چارچوب روابط بین دوحه و آنکارا آغاز به کار کرد و در دسامبر 2017 با عنوان فرماندهی مشترک نیروهای قطر و ترکیه نامگذاری شد. به این پایگاه طارق بن زیاد نیز اطلاق میشود. دومین پایگاه نیز با نام «خالد بن ولید» آذرماه سال 98 افتتاح شد.
ابراهیم کارگول سردبیر روزنامه ینی شفق چاپ ترکیه که نزدیک به اردوغان است، در صفحهی توییتری خود عنوان کرد که اردوغان برای ایجاد پایگاه نظامی توافقنامهای با سلطان عمان امضا کرده است.
همچنین چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه از مذاکرات خود با مقامات دولت نیجر در خصوص همکاریهای نظامی خبر داده که نشانگر اهداف و برنامههای گسترده ترکیه در سیاست خارجی خود است.
ترکیه در حال حاضر در کشورهای قطر، سومالی، سودان، سوریه، قبرس شمالی، عراق و لیبی پایگاه نظامی دارد؛ آمریکا، فرانسه، روسیه، بریتانیا، چین، ایتالیا نیز از جمله کشورهایی هستند که پایگاه نظامی خارجی دارند و آمریکا و کشورهای اروپایی از گذشته تا به اکنون، استعمارگر بوده و هستند.
در این میان ایران نیز برای ایجاد امنیت و حفظ اقتدار نظامی خود در مقابله با تجاوزات بیگانگان به دنبال تأسیس یک پایگاه دائم در اقیانوس هند است؛ سردار تنگسیری در همین رابطه تأکید کرد: «به نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مأموریتی ابلاغشده تا در آبهای دوردست حضور یافته و این حضور دائمی باشد. اعزام ناوگروه از سوی نیروی دریایی سپاه به آبهای دوردست در گذشته انجامشده است و ناوگروه دوم ما نیز به آبهای اقیانوس هند اعزام شد و این مهم را تا پایان امسال عملیاتی خواهیم کرد.»
بنا بر اعلام خبرگزاری فارس، فرمانده نیروی دریایی سپاه هدف از این کار را جلوگیری از ایجاد «مزاحمت از سوی دزدان دریایی و بعضی از شناورهای بیگانه برای ماهیگیران و لنجداران ایرانی در آبهای دریای عمان و در دهانه اقیانوس هند» اعلام کرد و افزود: «سپاه دیگر اجازه چنین تعدیهایی را با حضور قدرتمندانه خود در اقیانوس هند و دریای عمان نخواهد داد.»
همانطور که گفته شد، حضور نیروی دریایی سپاه در اقیانوس هند و تأسیس یک پایگاه دائمی میتواند از ابعاد مختلف موردتوجه قرار گیرد.
مقابله با دزدان دریایی
اردیبهشتماه 1394 در نزدیکی سواحل سومالی لنج ایرانی توسط دزدان دریایی ربوده و سه نفر از این ملوانان اسیر و متأسفانه 8 نفر آنها نیز کشته میشوند؛ ظهور پدیده دزدان دریایی در آبهای آفریقا توانسته برای خطوط کشتیرانی تجاری و نفتکشها مسئلهساز شود و امنیت صیادان، واحدهای صید صنعتی و لنجداران ایرانی را به خطر بی اندازد.
حمله به نفتکشهای ایرانی از جمله اقدامات دزدان دریایی سومالی است؛ این نفتکشها در دو نوع کشتی نفت خام و کشتی فراوردههای نفتی وجود دارند و اغلب ارزش آن به چند ده میلیون دلار میرسد.
گفتنی است ناوگروههای نیروی دریایی طی چند سال گذشته تا 1397، بیش از 400 فروند نفتکش تجاری را اسکورت نموده و بیش از 300 مرحله با دزدان دریایی درگیری داشتهاند که در این درگیریها کشتیهایی با ملیتهای ایرانی و غیر ایرانی نیز از چنگ دزدان دریایی نجات دادهاند.
این درحالیکه ژنرال مکنزی، رئیس ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا پیرامون ایجاد پایگاه دائم دریایی توسط جمهوری اسلامی در آبهای اقیانوس هند و دریای عمان گفت: «ایران را بزرگترین تهدید برای امنیت و ثبات خاورمیانه است.»
طرف غربی از گسترش نفوذ استراتژیک ایران به اقیانوس هند و دریای عمان ترس دارد و این درحالیکه است که آمریکا و متحدانش با تجاوز به خاورمیانه باعث کشته شدن دهها هزار غیرنظامی شدند؛ بر اساس این مطالعه که در قالب پروژه «هزینههای جنگ» دانشگاه «براون» انجامگرفته، در جریان این جنگها دستکم 801،000 نفر جان خود را ازدستدادهاند که حدود نیمی از آنها غیرنظامی بودهاند. این جنگها همچنین 6.4 تریلیون دلار هزینهبر جای گذاشته است.
بنابر گزارش بنگاه خبرپراکنی بریتانیا (BBC)؛ امیر سرتیپ دکتر محمدحسن نامی، رئیس پیشین سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح در سال 1390 در مقالهای در تشریح این استراتژی نوشت که اهمیت «دفاع از دور» بهویژه برای حوزه آبهای دریای عمان مطرح است که «هم امنیت خلیجفارس و هم امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را تأمین میکند.»
آقای نامی در مقاله خود بهطور خاص به اهمیت اقیانوس هند اشارهکرده و گفته که دشمن در پی توان و قدرت «دریاپایه» است و به همین دلیل نوشته بود که «باید حضوری فراتر از این منطقه داشته باشیم و این در حقیقت همان دست بلند است که مقام معظم رهبری فرمودند و حضور امروزه ما تا دهانه ورودی دریای احمر و حتی زیر مدار 10 درجه را شامل میشود.»
ایران سرمایه گذاری عظیمی را در بخش دفاع دریایی خود انجام داده و با کشتیهای جنگی و قایقهای تندرو، در آبهای منطقهای خلیج فارس و دریای عمان همچنین آبهای فرا منطقهای به اجرای ماموریت میپردازد؛ حضور ناوگان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز در آبهای آزاد به منظور تامین منافع کشور ادامه خواهد داشت.
تأسیس پایگاه دائمی نیروی دریایی سپاه در اقیانوس هند را میتوان نقطه آغاز قدرتنمایی نیروهای مسلح کشورمان در بستر وسیع اقیانوسها دانست. همکاری نیروی دریایی سپاه در کنار نیروی دریایی ارتش میتواند قدرت راهبردی ایران را در منطقه افزایش دهد و در نهایت امنیت را به آبهای اقیانوس هند بازگرداند.