چهارشنبه 7 آذر 1403

مترجمان، پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگ

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
مترجمان، پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگ

تهران - ایرنا - مترجمان، فرهنگ‌های متفاوت را به یکدیگر متصل می‌کنند، آن‌ها با گشودن پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگی، میان اندیشه‌های گوناگون پل می‌سازند.

به گزارش روز پنجشنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، با فاصله کمتر از دو هفته از روز جهانی ترجمه، تقویم تاریخ تولد مترجمان مهمی را انشان می‌دهد که برای فرهنگ ایران اهمیت زیادی دارند، مترجمانی که در حوزه های مختلف هنر، اثر از خود بر جای گذاشتند که راهنمای بزرگی برای نسل آینده باشد. مترجمانی که دریچه ای به فرهنگ های دیگر هستند و میان اندیشه های گوناگون پل می‌سازند.

مترجم دردها

گلی ترقی، 17 مهر 1318 در تهران در شمیران به دنیا آمد و کودکی‌اش را در فضای آشنا به مطبوعات گذراند. پدرش سرپرست نشریه ترقی بود و او برای ادامه تحصیلات پس از پایان دبیرستان به آمریکا مهاجرت کرد. ترقی در دانشگاه رشته فلسفه را دنبال کرد و در دهه چهل به ایران بازگشت. او در ایران به تدریس رشته‌های شناخت اساطیر و نمادهای آغازین در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران مشغول شد و نوشتن داستان را به‌طور جدی آغاز کرد.

او در جوانی با شاعران و نویسندگانی چون فروغ فرخزاد، سهراب سپهری و صادق چوبک، دیدار و با حمایت‌های فروغ فرخزاد، داستان میعاد، را منتشر کرد. گلی ترقی در دهه پنجاه بار دیگر مهاجرت کرد و از آن زمان تاکنون در کشور فرانسه سکونت دارد. او نوشتن داستان و ترجمه را در آنجا ادامه داد.

کتاب دوازده داستان اثر گلی ترقی، است که سعی کرده دوازده داستان را در میان آثارش انتخاب کند و چنان که خود نیز در مقدمه کتاب نوشته، در نهایت پاسخی برای این سؤال بدهد که کدام‌یک از داستان‌هایت را بیشتر دوست داری؟ در این لیست داستان درخت گلابی، هم حضور دارد، داستانی که داریوش مهرجویی در سال 1376 براساس آن فیلمی به همین نام ساخت.

«اتوبوس شمیران»، «خانه ای در آسمان»، «مادام گرگه»، «پدر»، «خانم ها»، «گل های شیراز»، «اناربانو و پسرهایش»، «درخت گلابی»، بزرگ بانوی روح من»، «آن یکی»، «فرصت دوباره» و «بانو خانم» عنوان داستان های این کتاب هستند.

این اثر در 266 صفحه توسط انتشارات نیلوفر به چاپ رسیده است.

مترجم تئاتر

داریوش مؤدبیان زاده پانزده مهر 1329 در تهران، بازیگر سینما و تئاتر، کارگردان، فیلمنامه‌نویس، مدرس و مترجم است. مؤدبیان فعالیت هنری را با تئاتر تلویزیونی ضحاک ماردوش در سال 1343 آغاز کرد. او از سال 1348 همکاری با مطبوعات را آغاز و پس از آن نمایشنامه‌های زیادی از نویسندگان سرشناس دنیا را ترجمه کرد. مودبیان در سال 1353 در رشته بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای دراماتیک تهران فارغ‌التحصیل شد و در سال 1359 مدرک فوق‌لیسانس تخصصی مطالعات هنرهای نمایشی را از دانشگاه سوربن پاریس و در سال 1360 فوق‌لیسانس تخصصی زبان‌شناسی را از مؤسسه مطالعات علوم انسانی پاریس دریافت کرد.

نخستین فعالیت سینمایی او در سال 1357 به‌عنوان یکی از فیلم‌نامه‌نویسان فیلم غبارنشین‌ها بود. مؤدبیان پس از بازگشت از فرانسه، در سال 1361 همکاری دوباره‌اش با تلویزیون را آغاز کرد و از سال 1363، به تدریس در دانشگاه هنر، دانشگاه آزاد و دانشگاه صدا و سیما پرداخت. او در سال 1368 در نمایش سفارتخانه (اثر مروژک) به کارگردانی فردوس کاویانی روی صحنه حاضر شد، او در فیلم‌هایی همچون آواز قو، دختری با کفش‌های کتانی و آدمک نیز ایفای نقش کرده است.

کتاب تک‌پرده‌ای‌های چخوف با ترجمه داریوش مؤدبیان، تمامی نمایش‌نامه‌های کوتاه و تک‌پرده‌ای آنتوان چخوف را در کنار هم و برحسب تاریخ نگارش‌شان به خوانندگان و پژوهشگران معرفی می کند. در این اثر هفت نمایش نامه که بیشتر کمدی هستند و دو نمایشنامه با رگه هایی از طنز فاخر چخوف نیز در این کتاب، وجود دارد، در بخش افزوده کتاب نیز یک کمدی بسیار کوتاه و یک نمایشنامه ناتمام از وی، آورده شده است.

مترجم مکتب‌های ادبی و هنری

رضا سیدحسینی، 22 مهر سال 1305 در اردبیل به دنیا آمد، بعد از گذراندن تحصیلات مقدماتی به مدرسه پست و تلگراف تهران رفت و مشغول تحصیل در رشته ارتباطات دور شد. سیدحسینی سپس برای تکمیل مطالعات خود به پاریس رفت و مدتی نیز در دانشگاه U.S.C آمریکا به تحصیل فیلم‌سازی پرداخت. بعد از چندی به ایران بازگشت و به فراگیری عمیق تر زبان فرانسه و فارسی نزد استادانی چون عبدالله توکل، پژمان بختیاری، پرویز ناتل خانلری پرداخت. سید حسینی طی دوره‌های متمادی سردبیری مجله سخن را به عهده داشت، در اداره مخابرات و رادیو و تلویزیون مشغول بود و مبانی نقد فلسفه هنر و ادبیات را در آموزشکده تئاتر تدریس می کرد.

از سیدحسینی 34 جلد کتاب منتشر شده است که ترجمه هایی از آندره مالرو، مارگریت دوراس، یاشار کمال، ناظم حکمت، ژان پل سارتر، آندره ژید، آلبرکامو، توماس مان، ماکسیم گورکی، بالزاک، جک لندن، چارلی چاپلین از جمله آنهاست. سید حسینی از زبان های ترکی استانبولی، ترکی، فرانسه و گاهی انگلیسی ترجمه می کرد ولی مشهورترین ترجمه های او از زبان فرانسه است. همکاری در پروژه های فرهنگ آثار ترجمه و فرهنگ آثار ایران اسلامی از دیگر فعالیت های او در چند سال آخر عمر بوده است، سیدحسینی سرپرست و عضو اصلی تألیف و ترجمه مجموعه شش جلدی فرهنگ آثار نیز بود.

وی 15 فروردین سال 1388 به دلیل تب شدید و عفونت ریه به بیمارستان ایرانمهر تهران منتقل شد و 11 اردیبهشت همان سال و در سن 83 سالگی، درگذشت.

کتاب داستانهایی با قهرمانان کوچک از نویسندگان بزرگ، از جمله آثار نوآورانه سیدحسینی به شمار می آید، این اثر ترجمه ای از گروه نویسندگان است که سیدحسینی آن را گردآوری کرده و برای آشنایی با داستان کوتاه به مخاطبان عرضه کرده است، شخصیت های اصلی این کتاب نوجوانی هستند که نویسندگان روایتگر آنان بوده اند. در این کتاب داستان‌هایی از ماکسیم گورکی، لافکا یوهرن، ویلیام آیریش، او. هنری، هانری دو منفرید، آندره موروا و... می خوانیم.

این کتاب در 200 صفحه توسط انتشارات ناهید به چاپ رسیده است.

*س_برچسب‌ها_س*
مترجمان، پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگ 2
مترجمان، پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگ 3
مترجمان، پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگ 4
مترجمان، پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگ 5
مترجمان، پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگ 6
مترجمان، پنجره‌ای به سوی روشنایی فرهنگ 7