مروری بر دستاوردهای علمی جهاددانشگاهی در سال 1401/ از ساخت موش آزمایشگاهی تراریخته تا تولد «یاقوت»؛ نخستین گاومیش نژاد ممتاز

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، جهاددانشگاهی به‌عنوان نهادی پیشرو و متعهد به توسعه و پیشرفت دانش بنیان کشور در چهل و دومین سال فعالیتش با راه‌اندازی مراکز تأثیرگذار به درخت تناور و ثمربخشی تبدیل‌شده است که خدمات و دستاوردهای شاخصی در جامعه دارد.

پژوهشگران، فناوران و اعضای این نهاد انقلابی در سالی که گذشت، نیز همانند سنوات گذشته تمام تلاش خود را برای رفع نیازهای کشور به کار بستند و با دستاوردهایشان، گامی هر چند کوچک در مسیر خودکفایی این مرز و بوم برداشتند.

در حالی به روزهای پایانی سال 1401 نزدیک می‌شویم که این نهاد در این سالی که گذشت با وجود تغییرات مدیریتی و انتخاب دو رئیس در یک بازه زمانی کوتاه توانست نقش مؤثر خود را به عنوان الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت دانش بنیان کشور ایفا کند. در آستانه سال 1402 و استشمام عطر روح‌بخش بهار قرآن و نسیم پرطراوت نوروز مهم‌ترین رویدادهای علم و فناوری جهاددانشگاهی در سالی که گذشت را مرور می‌کنیم:

تأکید رئیس جمهور بر انجام اقدامات فاخر با همکاری جهاددانشگاهی

روز چهارشنبه، 10 فروردین ماه 1401 در حالی که هنوز بسیاری از هموطنان در تب و تاب تعطیلات نوروزی بودند، آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در جلسه هیئت دولت، حمایت و تقویت شرکت‌های دانش بنیان را مورد تأکید قرار داد.

رئیس جمهور با بیان اینکه در رابطه با فعالیت‌های دانش بنیان و فناورانه نباید به اقدامات شکلی و بی‌کیفیت بسنده شود تأکید کرد: در این زمینه لازم است معاونت علمی و همه وزراء با دستور کار مشخص و با هماهنگی بین همه بخش‌های درون سازمانی و برون سازمانی از جمله جهاددانشگاهی اقدامات فاخر و ارزشمندی را آغاز کنند.

محول شدن مسئولیت تشکیل شبکه ملی تشخیص و درمان سرطان پستان به این نهاد

محول شدن مسئولیت تشکیل شبکه ملی تشخیص زودرس و درمان سرطان پستان به جهاددانشگاهی خبر دیگری بود که در ایام تعطیلات نوروز توسط دکتر زهرا شیخی مبارکه، رئیس فراکسیون دیپلماسی سلامت مجلس یازدهم بر روی آن تأکید شد.

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه هدف ما از تشکیل این شبکه ملی، پیگیری ابعاد مختلف شامل پیشگیری، تشخیص، درمان، آموزش و پژوهش است ادامه داد: به دنبال این هستیم که ارتباط مستقیمی میان متخصصان پژوهشکده سرطان معتمد در تهران با متخصصان در سراسر کشور برقرار شود تا بتوانند اطلاعات و آموزش‌های لازم در این حوزه را دریافت کنند.

گفتنی است، در فاز اول این طرح، شبکه ملی پیشگیری و تشخیص زودهنگام بیماری‌های غیرواگیر و سرطان‌های رایج در زنان با همکاری پژوهشکده معتمد در 11 استان کشور ایجاد شده است و از دیگر اقدامات در این رابطه می توان به اجرای غربالگری رایگان سرطان‌های شایع بانوان در مناطق کم برخوردار جاسک و کنارک اشاره کرد.

انجام تست‌های حرکت قطار مترو ملی و آمادگی برای تولید قطارهای پرسرعت بین‌شهری

از قطار مترو ملی به عنوان یکی از مهم‌ترین صحنه‌های حضور جهاددانشگاهی در مسیر خودکفایی کشور نام برده می‌شود که سیستم رانش آن به دست مهندسان و فناوران جهادی طراحی و تولید شده است.

پس از رونمایی از این قطار در سال گذشته، امسال مراحل نهایی تست‌های حرکت آن انجام شد تا پس از کسب تأییدیه‌های لازم آماده مسافرگیری شود. در سالی که از جانب مقام معظم رهبری با عنوان تولید، دانش بنیان و اشتغال‌آفرین نام‌گذاری شده است، سردار احمد وحیدی وزیر کشور با حضور در شرکت واگن‌سازی تهران از پروژه فناورانه تولید قطار ملی بازدید و تست سرعت این قطار با حضور این عضو دولت انجام گرفت. در این مراسم مسئولان جهاددانشگاهی از آمادگی این نهاد برای تولید قطارهای پرسرعت بین‌شهری سخن گفتند.

جهاددانشگاهی در اولویت تامین تجهیزات صنعت نفت

وزیر نفت؛ جهاددانشگاهی را در اولویت تأمین تجهیزات صنعت نفت خواند و از مسئولان این نهاد خواست تا پیشنهادات جدید دانش بنیان خود را در زمینه‌های موردنیاز صنعت نفت به این وزارتخانه اعلام کنند.

مهندس جواد اوجی؛ وزیر نفت این سخنان را در نشست مشترک با دکتر حمیدرضا طیبی؛ رئیس اسبق جهاددانشگاهی که به منظور بررسی آخرین وضعیت قراردادهای طرفین و بهره‌گیری از ظرفیت‌های جهاددانشگاهی در پروژه‌های دانش بنیان صنعت نفت برگزار شد، مطرح کرد و پیشنهاد داد تا با توجه به نیاز کشور به دکل‌های دریایی، جهاددانشگاهی در این حوزه ورود کند.

مدیریت تعارض منافع آموزش و پرورش به جهاددانشگاهی سپرده شد

پس از آنکه دکتر محمد مخبر؛ معاون اول رئیس‌جمهور در بخشنامه‌ای به دستگاه‌های اجرایی جهاددانشگاهی را به‌عنوان متولی شناسایی موقعیت‌ها و راهکارهای رفع تعارض منافع تعیین کرد، وزارت آموزش و پرورش تفاهم‌نامه همکاری مشترک علمی، آموزشی، پژوهشی و اجرایی را با جهاددانشگاهی در زمینه مدیریت تعارض منافع در این وزارتخانه و شناسایی گلوگاه‌ها و انسداد منافذ و موقعیت‌های فسادزا در نظام تعلیم و تربیت و مقابله یا مدیریت آنها در حدود سیاست‌های مصوب، قوانین و مقررات جاری به امضا رساند.

وزیر آموزش و پرورش در این مراسم با اشاره به اهمیت در نظرگیری تعارض منافع در راستای سلامت سازمانی، اظهار کرد: جهاددانشگاهی از برکات علمی و پژوهشی نظام جمهوری اسلامی است و این نهاد در حوزه فعالیت‌های آموزشی ازجمله چاپ کتب و تحقیقات سازمانی فعالیت‌های خوبی انجام داده است.

انتخاب دکتر دهقانی فیروزآبادی به عنوان رئیس جهاددانشگاهی

در یکصد و پنجاه و نهمین جلسه هیئت امنای جهاددانشگاهی روح‌الله دهقانی فیروزآبادی به عنوان نامزد ریاست این نهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد شد و اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز ضمن تشکر از خدمات دکتر حمید رضا طیبی در دوران مسئولیتش به عنوان رئیس جهاددانشگاهی، دکتر دهقانی فیروزآبادی را به عنوان رئیس جدید این نهاد انتخاب کردند.

دکتر دهقانی فیروزآبادی که پیش از این انتخاب به عنوان معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی مشغول فعالیت بود، تحصیلات دوره کارشناسی (1382)، کارشناسی‌ارشد (1384) و دکترای (1387) خود را در رشته مهندسی هوافضا در دانشگاه صنعتی شریف به پایان رساند و درحال حاضر، دانشیار دانشکده مهندسی هوافضا و عضو هیئت علمی این دانشگاه است و بیش از 100 عنوان مقاله در مجلات معتبر علمی دارد.

تبدیل جهاددانشگاهی به زیست بوم نخبگان ایران، مهم‌ترین برنامه حضور کوتاه مدت دکتر دهقانی فیروزآبادی در جهاددانشگاهی بود. او با حکم رئیس جمهور کمتر از چهار ماه از حضور در جهاددانشگاهی عهده‌دار مسئولیت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری شد.

موفقیت پژوهشگر پژوهشگاه رویان در کسب جایزه بین المللی کرایوبیولوژی

جایزه بین المللی پژوهشگر جوان Dayong Gao Young Investigator Award به صورت سالانه توسط انجمن جهانی کرایوبیولوژی به پژوهشگران زیر 45 سال فعال در حوزه زیست انجماد و یا کرایوبیولوژی تعلق می‌گیرد که در کشور خودشان در توسعه این علم مؤثر هستند.

این جایزه امسال به دکتر روح الله فتحی دانشیار گروه جنین‌شناسی پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی که در دو حوزه انجماد تخمک و مهندسی بافت تخمدان فعالیت می‌کند اختصاص یافت. پژوهشگاه رویان هم اکنون از آخرین روش‌های انجمادی در ذخیره سازی نمونه‌های زیستی بهره می‌برد و بسیاری از این روش‌ها را خود در محیط آزمایشگاه ایجاد کرده و یا توسعه داده است. دیدار پژوهشگران و مدیران جهاددانشگاهی با رئیس جمهور؛ شرط واردات، انتقال تکنولوژی با نظارت این نهاد شد.

امسال همزمان با چهل و دومین سالروز تشکیل جهاددانشگاهی مراسم دیدار پژوهشگران و مدیران این نهاد با رییس جمهور برگزار شد

آیت‌الله رئیسی در این مراسم با استقبال از اینکه به‌درستی این نهاد زیست‌بوم نخبگانِ ایران نامیده شده است، اعلام کرد: شرط واردات در کشور را انتقال تکنولوژی قرار دهیم و نظارت سازمانی این مهم را بر عهده جهاددانشگاهی می‌گذاریم.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه جهاددانشگاهی بسیاری از آرزوها و خواسته‌های کشور در حوزه علم و فناوری را محقق کرده است، با اشاره به دستاوردهای ارزشمند جهاددانشگاهی در زمینه‌های ژن‌درمانی و سلول‌درمانی، اظهار کرد: کارهای موفق شما در ژن‌درمانی و سلول درمانی که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب نیز قرارگرفته است در کشور تولید قدرت می‌کند و این دستاوردها که منجر به خودکفایی در بخش‌های مهمی از نظام سلامت و درمان شده جزء مظاهر مهم استقلال و قدرت کشور به شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه مجموعه جهاددانشگاهی امروز موردحمایت بدنه مدیریت کشور است ادامه داد: این مجموعه امروز دارای تجربیات بسیار گران‌سنگ و ارزشمند است که می‌تواند بگوید من آمادگی دارم در حوزه‌های مختلف کشور مثل ازدیاد استخراج و زنده کردن چاه‌های نفت مرده فعالیت کنم که این‌ها مطالب کمی نیست. همچنین در حوزه کشاورزی و گیاهان دارویی یا تولید بذور هیبریدی حرف جدی بزند که امروز این موارد به سفره مردم ارتباط دارد و دیگر کشورها این‌ها را به ما نمی‌خند و نمی‌خواهند ما مستقل شویم.

ایجاد بانک نمونه‌های سلولی حیات وحش توسط مرکز ذخایر ژنتیکی جهاددانشگاهی

در راستای مطالعه، شناسایی و حفاظت از منابع ژنتیکی کشور و بهره‌مندی متقابل از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های علمی و پژوهشی، تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و سازمان حفاظت محیط زیست معاونت محیط زیست طبیعی منعقد شد.

اهمیت این تفاهم‌نامه از آن جهت است که هم‌اکنون در حوزه محیط زیست 70 درصد جمعیت گونه برجسته‌ای مثل آهو را از دست رفته و یک نواختی درون جمعیتی بعضی گونه‌ها باعث شده که نتوانیم بعضی گونه‌ها را نجات دهیم.

برهمین اساس سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان یک دستگاه اجرایی نظارتی برای حفاظت از منابع زیستی کشور تفاهم‌نامه همکاری مشترک را با مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران وابسته به جهاددانشگاهی به امضا رساند.

ساخت موفقیت‌آمیز نمونه‌های ابرخازن الکتروشیمیایی در جهاددانشگاهی

با اجرای موفقیت‌آمیز طرح تحقیقاتی فناورانه «ساخت ابرخازن الکتروشیمیایی بر پایه ترکیبات نانو متخلخل کربنی» و بومی‌سازی دانش فنی ساخت نمونه‌های ابرخازن الکتروشیمیایی با ظرفیت‌های 20، 50 و 100 و 200 فاراد مطابق با استانداردهای موجود و باکیفیت معادل نمونه‌های شرکت‌های معتبر خارجی مانند ماکسولدر پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی، جهاددانشگاهی به‌عنوان یکی از پیشگامان در تولید علم و فناوری این عرصه مطرح شد.

ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که حدود 45 درصد بازار مصرف ابرخازن الکتروشیمیایی مربوط به ساخت خودروهای هیبریدی و برقی بوده و اتوبوس‌های برقی، توربین‌های بادی و تجهیزات UPS به ترتیب حدود 20، 10 و 5 درصد بازار مربوطه را شامل می‌شود.

ادامه همکاری وزارت کار با جهاددانشگاهی برای توسعه مشاغل خانگی در کشور

جهاددانشگاهی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال 1396 تفاهم‌نامه و قراردادی را برای توسعه مشاغل خانگی در 8 استان برای 20 هزار نفر به امضا رساندند؛ قراردادی که با موفقیت‌آمیز بودن آن به کل کشور تسری یافت و در سال 1401 نیز پس از 5 سال از اجرای طرح فوق مسئولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنان از عملکرد جهاددانشگاهی در توسعه مشاغل خانگی رضایت دارند.

بر اساس اعلام رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی و توسعه مشاغل خانگی کشور، جهاددانشگاهی در این طرح که در 31 استان کشور اجرا می‌شود، خوب عمل کرده و نهایت همکاری خود را با وزارت تعاون، کار و رفاه به نمایش گذاشته و توانسته در جهت تحقق اشتغال پایدار در این طرح به دستاوردهای خوبی برسد.

دکتر آزیتا همتیان از ادامه همکاری با جهاددانشگاهی برای توسعه مشاغل خانگی در کشور خبر داد و تصریح کرد: دوسوم طرح ملی توسعه ملی مشاغل خانگی انجام‌شده و تا پایان سال این طرح به اتمام می‌رسد اما همکاری دبیرخانه ستاد ساماندهی و توسعه مشاغل خانگی کشور با جهاددانشگاهی ادامه‌دار خواهد بود.

بی‌نیازی صنعت نفت از واردات مته‌های حفاری و الماسه

پژوهشگران جهاددانشگاهی خوزستان و پژوهشکده تکنولوژی تولید این نهاد موفق به بومی‌سازی دانش مته‌های حفاری دندانه‌ای و مته‌های PDC یا الماسه شدند؛ این مته‌ها یکی از کالاهای استراتژیک و حیاتی صنعت نفت محسوب می‌شود.

از سال 89 پروژه تدوین دانش مته‌های حفاری دندانه‌ای توسط پژوهشگران جهاددانشگاهی و با همکاری متخصصان صنعت نفت آغاز شد و که هم‌اکنون این دانش فنی این مته‌ها کاملاً بومی‌سازی شده است. این محصولات پیش از این وارداتی بودند که تاکنون با ساخت این کالاها با ظرفیت فعلی کشورمان سالانه نزدیک به 50 میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی انجام شده و در صورت حمایت مسئولان، توسعه این فناوری‌ها و همچنین توسعه امکانات می‌توانیم سالانه 500 میلیون دلار در این زمینه صرفه‌جویی کنیم.

کنترل آفات گلخانه ای با تولید آفتکش‌های گیاهی

باقی ماندن سموم به روی محصولات کشاورزی از جمله معضلاتی است که امروزه کشاورزان با آن مواجه هستند، در نتیجه طرح فرمولاسیون و تولید آفت‌کش‌های گیاهی می‌تواند کمک بزرگی به رفع این مشکل کند؛ سموم شیمیایی حتی پس از برداشت نیز به مدت طولانی روی محصول باقی می‌ماند اما آفت‌کش‌های گیاهی به دلیل این که برپایه و اساس مواد اولیه گیاهی تولید می‌شوند، مشکلی ایجاد نمی‌کنند. این سموم گیاهی کاملاً ارگانیک و سازگار با بدن انسان هستند و نقش مؤثر و مفیدی در سالم‌خوری و ایمنی غذایی مردم دارند.

همچنین سموم گیاهی عوارض ناشی از سموم شیمیایی را به دنبال ندارند. سموم و آفت‌کش‌های شیمیایی وارد آب، خاک و چرخه محیط زیست می‌شوند و در بدن انسان تجمع پیدا می‌کنند. امروزه منشأ بسیاری از بیماری‌های ناشناخته مانند انواع سرطان‌ها، کبد چرب و بیماری‌های سیستم عصبی ناشی از استفاده از سموم و آفت‌کش‌های شیمیایی است.

برای حل این مشکل پژوهشگران پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی به منظور کنترل آفات گلخانه‌ای سبزی و صیفی موفق به دستیابی فرمولاسیون و تولید آفت‌کش‌های گیاهی شدند.

دستیابی به دانش تولید فیلتراسیون، دوستدار محیط زیست

در حال حاضر یکی از مهمترین چالش‌هایی که کارخانه‌های تولید سیمان یا فولاد با آن مواجه هستند، آلودگی‌ها و مشکلات محیط زیستی ناشی از گاز‌هایی است که توسط کارخانه‌ها تولید و وارد محیط زیست می‌شود. این مشکل باید از طریق سیستم‌ها برطرف شود و یکی از این سیستم‌ها فیلتراسیون است.

پژوهشگران واحد پژوهش جهاددانشگاهی امیرکبیر برای رفع این مشکل موفق به بومی‌سازی و تولید فیلتراسیون فیلتر‌های کیسه‌ای شده‌اند؛ هم اکنون این طرح مراحل نهایی خود را سپری می‌کند. این فیلتراسیون از الیاف پارچه شیشه‌ای تهیه شده است. الیاف پارچه شیشه‌ای نیز برای نخستین بار در ایران تولید می‌شود که روی آنها غشایی از "پی تی اف ای" وجود دارد؛ این غشا متخلخل بوده و ابعادش به اندازه‌ای است که می‌تواند ذرات مشکل‌ساز محیط زیست را جدا کند. این ذرات روی سطح این غشا می‌نشینند و از سیستم هوا خارج و توسط سیال فیلتر می‌شوند.

دکتر مسلمی نائینی سکان‌دار جدید جهاددانشگاهی شد

پس از انتخاب دکتر روح الله دهقانی فیروزآبادی به عنوان معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، شورای عالی انقلاب فرهنگی با پیشنهاد هیئت امنای جهاددانشگاهی، دکتر حسن مسلمی نائینی را به‌عنوان رئیس جدید این نهاد انتخاب کرد.

دکتر حسن مسلمی نائینی استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس تهران در رشته مکانیک گرایش مهندسی ساخت و تولید است و هم‌اکنون ریاست دانشکده مهندسی مکانیک این دانشگاه را برعهده دارد. مدیرکل بورس دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دولت دهم و معاون سازمان امور دانشجویان کشور از جمله سوابق اجرای وی به شمار می‌رود. مسئولیت امور تبلیغی و انجام فعالیت تحقیقاتی در جهاددانشگاهی صنعتی اصفهان طی سال‌های 1364 تا 1369 نیز در کارنامه کاری دکتر مسلمی نائینی به چشم می‌خورد.

مشاور وزیر علوم در امور ایثارگران و عضو کمیته پدافند غیر عامل این وزارتخانه، عضویت در هیئت ممیز دانشگاه پیام نور، مشاور امور دانشگاهیان استاندار اصفهان، عضو هیئت مدیره و نائب رئیس انجمن مهندسی ساخت و تولید ایران، عضو انجمن مهندسان مکانیک ایران، عضو شورای عالی پژوهش گروه صنعتی سدید، عضو هیئت‌امنای باشگاه دانش‌پژوهان جوان وزارت آموزش‌وپرورش و... از دیگر سوابق رئیس جدید جهاددانشگاهی است.

در سوابق پژوهشی این استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس می‌توان به انتشار بیش از 145 مقاله در کنفرانس‌های ملی و بین‌المللی و همچنین دارا بودن بالغ‌بر 140 مقاله در مجلات علمی و پژوهشی و علمی ترویجی و انتخاب به‌عنوان دانشجو، پژوهشگر و رساله برتر در دانشگاه تربیت مدرس اشاره کرد.

تولد «یاقوت»؛ نخستین گاومیش نژاد ممتاز به روش آی وی اف

نخستین گوساله گاومیش‌های نژاد ممتاز به روش آی‌وی‌اف در پژوهشگاه ابن‌سینای جهاددانشگاهی متولد شد.

پژوهشگاه ابن‌سینا پیش از این از روش استحصال سونوگرافیک تخمک و تولید جنین به روش لقاح آزمایشگاهی در تکثیر نژاد‌های ممتاز گاومیش استفاده نموده است. درحال حاضر پژوهشگاه ابن سینا توانسته است با استفاده از روش (ovum pick up) و لقاح آزمایشگاهی (IVF) برای نخستین بار جنین‌های گاومیش از نژاد‌های ژنتیکی ممتاز را تولید نماید. انتقال این جنین‌ها تاکنون با چندین آبستنی و تولد دو گاومیش همراه بوده است.

با توجه به محدودیت تعداد گاومیش‌های با خصوصیات برتر ژنتیکی برای استفاده در گاومیش‌داری‌های صنعتی، استفاده از فناوری «تولید آزمایشگاهی جنین» با تسریع روند اصلاح نژاد به رونق اقتصادی گاومیش‌داری در ایران بسیار کمک می‌کند.

ثبت اختراع «پودر نوشیدنی ضد سرفه عناب فاقد شکر»

میوه عناب با توجه به خواص تغذیه‌ای و دارویی بالا، پتانسیل بسیار خوبی جهت فرآوری دارد و می‌توان از این محصول فرآورده‌های متعدد غذایی و دارویی تولید کرد. جهاددانشگاهی خراسان جنوبی از سال 1396 اقدام به تولید دانش فنی فرآورده‌های متعدد و متنوعی برپایه محصولات استراتژیک استان کرده که از جمله آن می‌توان به بیسکویت عناب، کیک عناب، چیپس عناب، شکلات عناب، سرکه عناب، سرکه زرشک و گل محمدی، کوکی عناب، مربای پری بیوتیک عناب، سس زرشک، سس عناب و آبنبات زرشک دارای خاصیت تصفیه خون اشاره کرد.

جدیدترین محصول ثبت اختراع شده در این نهاد، فرآورده «پودر فوری نوشیدنی ضدسرفه عناب فاقد شکر» است. هدف از این اختراع را تولید محصول غذا - دارو مفید و مؤثر در درمان سرفه و گلودرد و سرماخوردگی با قابلیت حمل آسان، زمان ماندگاری بالا، فاقد شکر و مصرف راحت آن به صورت نوشیدنی با طعم مطلوب و به ویژه خوراندن راحت آن به کودکان است.

بهبود کیفیت خواب و کمک به تنظیم سطح کلسترول و قند خون با رونمایی از دو داروی گیاهی جدید

از دو داروی گیاهی «لیپوویا» که تنظیم سطح کلسترول، تری‌گلیسیرید و قند خون در بیماران مبتلا به هایپرلیپیدمیا و دیابت نوع دوم را به همراه دارد و همچنین «ول اسلیپ» که به میزان مؤثری به بهبود کیفیت خواب و درمان اختلالات خواب کمک می‌کند، توسط پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی رونمایی شد.

هر کپسول لیپوویا حاوی 400 میلی‌گرم عصاره خشک برگ گیاه مریم‌گلی است که در‌اندیکاسیون این داروی گیاهی دارای مجوز از سازمان غذا و دارو ذکرشده که باعث کاهش کلسترول تام، LDL و تری‌گلیسیرید، افزایش HDL و کاهش قند خون در بیماران مبتلا به هایپرلیپیدمیا و دیابت نوع دوم می‌شود.

همچنین تحقیقات در این پژوهشکده نشان داده است که مصرف روزانه یک عدد کپسول وِل‌اِسلیپ، 30 تا 60 دقیقه قبل از خواب، به میزان مؤثری به بهبود کیفیت خواب و درمان اختلالات خواب کمک کند. هر کپسول وِل‌اِسلیپ حاوی عصاره خشک گل گیاه رازک 100 میلی‌گرم، گل گیاه بابونه 100 میلی‌گرم، گل گیاه گل ساعتی 100 میلی‌گرم و ریشه گیاه سنبل‌الطیب 25 میلی‌گرم، 60 میل‌گرم منیزیم گلوکونات، 5 میلی‌گرم ویتأمین B-6 و 3 میلی‌گرم ملاتونین است.

انجام 154 میلیون بازدید از مقالات مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی (SID)

مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی طی 18 سال فعالیت بالغ‌بر دو هزار و 400 مجله علمی تحقیقاتی را تحت پوشش قرار داده که هم‌اکنون بالغ‌بر یک‌میلیون و 900 هزار رکورد در سایت (SID) وجود دارد. تا پایان سال 2021 از مقالات مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی 126 میلیون بازدید و 40 میلیون دانلود انجام‌شده است که این آمار در پایان سال 2022 به 154 میلیون بازدید افزایش یافته است.

ارزآوری 25 میلیون دلاری جهاددانشگاهی با ساخت پمپ برقی درون چاهی

در چاه‌های نفت پس از مدتی فشار چاه بنابر دلایل مختلف مانند گذشت طول عمر افت پیدا می‌کند. فشار پایین چاه باعث می‌شود سیال نفت به طور طبیعی بالا نیاید. اکنون برای رفع این مشکل از روش‌های فراآوری مصنوعی استفاده می‌کنند که یکی از کاراترین، مؤثرین و بهینه‌ترین روش‌ها استفاده از پمپ‌های برقی درون چاهی است.

در همین راستا پژوهشگران جهاددانشگاهی با بومی‌سازی دانش فنی طراحی و ساخت پمپ برقی درون چاهی، کشور را از واردات این کالای ضروری بی‌نیاز کرده‌اند؛ این پمپ جزء تجهیزات با تکنولوژی بالا در صنایع نفت و گاز محسوب می‌شود. پیش‌بینی شده که اگر سالانه 50 محصول تولید شود، تقریباً 25 میلیون دلار در سال ارز‌آوری به همراه خواهد داشت.

ساخت حیوان مدل آزمایشگاهی تراریخته برای تحقیقات دیابت

از دست رفتن توده سلول‌های بتا یکی از ویژگی‌های اصلی دیابت نوع یک و یکی از علائم دیابت نوع دو پیشرفته است. درک ساز و کار تخریب و بازسازی توده سلول‌های بتا برای پژوهش‌های پیش‌بالینی دیابت ضروری است. به همین دلیل، اندازه‌گیری توده سلول‌های بتا در تحقیقات دیابت حائز اهمیت است. از این رو، روش‌های مختلفی برای ارزیابی و اندازه‌گیری توده سلول‌های بتا ایجاد شده که بیشتر آنان وقت‌گیر و دشوار یا نیازمند ابزار‌های تصویر‌برداری خاصی است.

یکی از روش‌های بررسی توده سلول‌های بتا استفاده از مدل‌های حیوانی تراریخته است. مدل‌های حیواتی تراریخته متفاوتی ایجاد شده‌اند که می‌توانند پروتئین فلورسانت سبز را تحت کنترل آغازگر‌های ویژه سلول‌های بتا مانند آغازگر انسولین، بیان کنند.

در همین راستا پژوهشگران پژوهشگاه رویان با همکاری پژوهشگرانی از سایر دانشگاه‌ها موفق به ساخت یک مدل حیوانی تراریخته برای ارزیابی توده سلول‌های بتا شده‌اند که ابزار مناسبی برای پژوهش‌های بیشتر در زمینه دیابت فراهم کرده است.

نمایش گزیده‌ای از دستاوردهای این نهاد در خانه ملت

نمایشگاه «معرفی گزیده‌ای از دستاورد‌های جهاددانشگاهی» در تاریخ 13 تا 16 اسفندماه 1401 به میزبانی مجلس شورای اسلامی در محل نمایشگاه دائمی خانه ملت برگزار شد. جهاددانشگاهی به‌عنوان الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت دانش بنیان کشور، تلاش کرد تا این نمایشگاه را در سالی که از جانب رهبر انقلاب به‌عنوان «سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» نام‌گذاری شده است، با هدف آشنایی بیشتر نمایندگان مجلس شورای اسلامی با دستاورد‌های این نهاد برخاسته از انقلاب اسلامی، مخصوصاً در زمینه تحقق شعار سال جاری برگزار کند.

با همین هدف سعی شد در این نمایشگاه گزیده‌ای از دستاورد‌های پرشمار این نهاد انقلابی در حوزه‌های پژوهش و فناوری؛ آموزش و کارآفرینی؛ تجاری‌سازی و اقتصاد دانش بنیان و فرهنگی از نمایی نزدیک برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی به نمایش درآید.

جهاددانشگاهی چه در دوران دفاع مقدس و چه پس از آن به‌عنوان نهادی پیشرو و متعهد به توسعه و پیشرفت کشور با راه‌اندازی مرکز علمی و فرهنگی تأثیرگذار، خدمات و دستاورد‌های شاخصی داشته باشد.