مسئولین اربیل پاسخگوی تبعات اقدام خود باشند / حق مشروع ایران در اقدام متقابل

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، یکی از خبر‌های مهم مرتبط با سیاست خارجی ایران و تحولات منطقه ای، خبر احضار سفیر عراق در تهران به وزارت امور خارجه بود که در آن جلسه رئیس اداره اول خلیج فارس وزارت خارجه ضمن ابلاغ اعتراض شدید جمهوری اسلامی ایران نسبت به دعوت از اعضای گروهک‌های تجزیه طلب و نیز تداوم برخی تحرکات گروهک‌های تروریستی در اقلیم کردستان عراق، این اقدامات را مغایر با توافقنامه امنیتی اخیر بین جمهوری اسلامی ایران و عراق توصیف کرد.

اما داستان از چه قرار بود؟ در یک مراسم رسمی که در اقلیم شمال عراق برگزار شده بود، شماری از شخصیت‌های عالی رتبه سیاسی عراق از جمله «عبداللطیف رشید» رئیس‌جمهور، «محمدشیاع سودانی» نخست‌وزیر عراق، شماری از رهبران سنی و شیعی عراقی و البته سفیر آمریکا در عراق هم حضور داشتند.

تروریست‌ها در صف اول

در این میان اما، حضور برخی رهبران گروه‌های مسلح کُردی ضد انقلاب که سالهاست در خاک اقلیم شمال عراق سکنی گزیده و مورد حمایت‌های پیدا و پنهان برخی سرویس‌های منطقه هم قرار دارند، منجر به نارضایتی و اعتراض شدید تهران شده است.

اگر بخواهیم واضح‌تر و بی پرده سخن بگوییم، در آن مراسم میزبان (خاندان بارزانی) «مصطفی هجری» مسئول مرکز اجرایی حزب دموکرات و «حسین یزدان پناه» رهبر گروهک آزادی کردستان (پاک) را در ردیف نخست جای داده بود.

بر اساس آنچه رسانه‌های اقلیم اعلام کردند، مسئول کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در اربیل، در اعتراض به اقدام وقیحانه مقامات اقلیم شمال عراق، مراسم را ترک کرد.

تعامل نزدیک اربیل و معارضین مسلح

حضور و نحوه تعامل مقامات اربیل با افراد مزبور (رهبران گروه‌های مسلح ضدانقلاب) حتما بیانگر نزدیکی روابط میان آنهاست.

این اقدام مسئولین اربیل و خاندان بارزانی را میتوان به نوعی دهن کجی هم به دولت بغداد و هم به همسایه شرقی و دوست دوران سختی ها، یعنی ایران قلمداد کرد، چرا که آن‌ها از حساسیت ایران نسبت به گروه‌های فوق الذکر که در اقلیم شمال مستقر هستند به خوبی آگاهند.

احضار سفیر عراق هشداری دیپلماتیک، ولی جدی

پس از برگزاری آن مراسم بود که وزارت امور خارجه ایران با احضار سفیر عراق، این اقدام را مغایر «توافقنامه امنیتی ایران و عراق» قلمداد کرد و بدین ترتیب هشداری دیپلماتیک، ولی جدی را برای طرف عراقی و به خصوص «مسئولین اربیل» ارسال کرد.

اواخر اسفند ماه سال گذشته (1401) بود که «توافقنامه امنیتی» ایران و عراق به امضا مقامات دو کشور رسید که شامل هماهنگی در «حفاظت از مرز‌های مشترک بین دو کشور و تحکیم همکاری در چندین زمینه امنیتی» است.

دوران صبرراهبردی ایران تمام شده است

سالهاست که جمهوری اسلامی ایران از سوی گروه‌های مسلح ضدانقلاب مستقر در خاک اقلیم شمال عراق با تهدیدات امنیتی مواجه است، اما با در پیش گرفتن سیاست «صبر راهبردی» رویکردی مسالمت آمیز در قالب رعایت حُسن همجواری را با طرف عراقی داشته است.

اما اینک و پس از برگزاری جلسات متعدد رسمی و غیر رسمی با طرف عراقی از مجاری دیپلماتیک و غیر آن، انتظار می‌رود که «مقامات بغداد و اربیل» نسبت به تعهدات خود در قالب توافقنامه امنیتی پایبند بوده باشند و اجازه ندهند که از خاک عراق تهدیدی علیه ایران ایجاد شود.

خلع سلاح یا اخراج دو خواسته مهم ایران از اربیل

در راستای عملیاتی کردن توافقنامه امنیتی موجود میان دو طرف، مقامات عراق و مسئولین اقلیم شمال آن کشور بهتر است نسبت به دو خواسته اصلی ایران در این خصوص، یعنی «خلع سلاح» گروه‌های مزبور یا «اخراج» آن‌ها از خاک اقلیم مبادرت ورزند تا بدین ترتیب شرایط برای تامین امنیت مرز‌های غربی ایران نیز فراهم آید.

نمیتوان انتظار داشت تا زمانیکه گروه‌هایی شبه نظامی و مسلح در آن سوی مرز‌ها با هدف مخالفت و ضدیت با جمهوری اسلامی ایران به جذب و آموزش نیرو می‌پردازند، عملیات‌های تروریستی انجام میدهند و با برخی سرویس‌های امنیتی مشخص در منطقه در ارتباط و تعاملات نزدیک هستند، مقامات تهران واکنشی نداشته باشند.

مسئولین اقلیم شمال عراق پاسخگوی عواقب نقض توافقنامه باشند

پُر واضح است که در عرصه روابط بین الملل هر اقدامی از سوی یک بازیگر میتواند تبعاتی داشته و واکنش دیگر بازیگران را به همراه خود آورد، در این خصوص طبعا مقامات اربیل هم بر اساس محاسباتی دست به انجام چنین رفتاری زدند که دو فردی که سالهاست تمام هم و غم خود را مصروف مبارزه مسلحانه با ملت و دولت ایران داشته و از هیچ اقدامی در راستای ناامنی ایران و عملیات‌های تروریستی دریغ نکرده اند، به یک مراسم رسمی دعوت و آن‌ها را در صف اول مدعوین جای دادند.

در پایان آنکه، بر اساس آنچه که حقوق و قوانین بین المللی و به صورت مصداقی ماده 51 منشور ملل متحد به هر کشوری اجازه میدهد، ایران میتواند مستقیما نسبت به رفع تهدیدات خارجی خود اقدام کند، اما در صورت محقق شدن چنین وضعیتی باید به این مهم توجه کرد که این اربیل و مقامات اقلیم شمال عراق بودند که اجازه ندادند همکاری امنیتی میان ایران و عراق شکل گیرد و فضای مرز دو کشور آرام و امن شود.