ناگفته‌های هنرمندان از تعامل با شهید رئیسی + فیلم
مدیران و مسئولان عرصه فرهنگ و هنر از یک طرف فقدان رئیس‌جمهور شهید را یک ضایعه بزرگ برای کشور و این عرصه مهم می‌دانند و از طرفی دیگر بازیگران، خوانندگان و سینماگران غصه‌دار پرواز مردی شدند که میدان فعالیت برای هنرمندان و اهالی فرهنگ هموار باشد.
خبرگزاری تسنیم- مجتبی برزگر: خبر تلخ شهادت آیت‌الله رئیسی رئیس جمهور کشورمان کام همه ملت ایران را تلخ کرد. هنرمندان، اهالی فرهنگ و رسانه از همان ساعت‌های ابتدایی که خبر را شنیدند در فضای مجازی واکنش‌هایشان را نشان دادند. امروز در تالار وحدت اهالی فرهنگ، رسانه و هنرمندان‌مان گردهم آمدند آنها به خادم ملت شهید رئیسی و همراهانشان ادای احترام کنند.
بعد از یک هفته در آستانه هفتمین روز شهادت رئیس جمهور کشورمان این بار هنرمندان، اهالی فرهنگ، هنر و رسانه در تالار وحدت میعادگاه فرهیختگان فرهنگ و هنر دور هم جمع شدند تا از آیت‌الله شهید رئیسی و همراهان شهیدشان برای سه سال فشرده کار و تلاش تجلیل کنند.
او که در آخرین افطاری ماه مبارک رمضان بزرگان عرصه هنر پایِ درد و دل‌ها و دغدغه‌های هنرمندان نشست؛ به تعبیرِ داریوش ارجمند که امروز با عصا و آن حال و هوای این روزهایش که مثلِ‌گذشته پرطراوت نیست پا به محل پاسداشت و یادبود شهید رئیسی گذاشت و به ما گفت "چقدر نقدپذیر بود". به ما گفت که چقدر برای فرهنگ و هنر کار کرد که آیندگان خواهند دید.
جعفر دهقان که زودتر از همه قبل از شروعِ رسمی برنامه به تالار وحدت آمده بود. او را جلوی محل یادبودی که محور اصلی فتوکال و ورودیه مراسم پیش‌بینی شده بود، دیدم. خیلی بهت‌زده به تصاویر آیت‌الله رئیسی نگاه می‌کرد. از او پرسیدم برجسته‌ترین کار رئیس‌جمهور شهید در عرصه فرهنگ و هنر چه بود؛ گفت تعامل تعامل تعامل.
این نکته بسیاری از دیگر بازیگران و شاعران و خوانندگان در مراسم بود. از بسیاری شنیدیم. شاید حضور حمید ماهی‌صفت هم در نوع خودش جالب توجه بود که از لنز دوربین عکاسان پنهان نماند. هرچند که خودش به ما می‌گفت "همیشه دوست دارم خوشی‌های مردم را مضاعف کنم اما از روز شهادت تا الان نمی‌دانم چطور بخندم و چرا بخندم؛ به واقع یک خادم از میان ما رفت".
جلوتر از گیتِ ورودیه که محل نوشتن دفتر یادبود پاسداشت شهید رئیسی بود بگذریم معاونان و مسئولان و وزیر فرهنگ کنار هم به عنوان صاحبان عزا ایستاده‌اند تا میهمانان را برای ورود به مراسم بدرقه کنند. آقای وزیر که حال و هوایِ گذشته را ندارد. ترجیح می‌دهد مثلِ گذشته با هنرمندان خیلی لطیف و با محبت برخورد کند اما بغضِ شکسته‌اش گاهی این اجازه را به او نمی‌دهد.
محمد خزاعی از روز یکشنبه‌ای می‌گوید که دست به دعا برداشت و در محضر امام رضا (ع) می‌خواست خادم ملت را به ملت برگرداند اما دعایش مستجاب نشد. سالاری معاون هنری وزارت فرهنگ از خدمات و دستاوردهای شهید رئیسی و دولت سیزدهم در سامان‌بخشی و ارتقای زیرساخت‌های حوزه فرهنگ و هنر به ما گفت.
قدری جلوتر برویم؛ جایگاهی را می‌بینیم که به بزرگان و پیشکسوتان عرصه فرهنگ و هنر تعلق دارد. ابتدای آن داریوش ارجمند بازیگر سینما و تلویزیون نشسته و کنار او عنایت بخشی و اسماعیل خلج و کیانوش گرامی نشسته‌اند. کیانوش گرامی از لطف و عنایت آقای رئیسی به انجمن صنفی بازیگران سینما و تلویزیون می‌گوید و عنایت بخشی به خانه‌دار کردن هنرمندان پیشکسوتی که سال‌ها از اجاره‌نشینی و مشکلات و بحران‌های مالی‌شان می‌گفتند.
شاید یکی از نکات جالب توجه در بخش‌های جنبی مراسم فارغ از طراحی و نقاشی هنرمندان، اتاقی مجزا برای ثبت‌نام و تکمیل مدارک مربوط به عضویت در صندوق اعتباری هنر باشد که گیتی معینی بازیگر پیشکسوت به آن اشاره کرد. او گفت: "چقدر این دولت با همین صندوق به بیمه و مشکلات پیشکسوتان کمک کرد. امیدواریم این راه ادامه پیدا کند".
اظهارنظر بازیگران سینما و تلویزیون / شهدا را از صف اول چیدندکوروش زارعی که مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری است و در این دولت یک دوره مسئولیت دبیری جشنواره تئاتر فجر را برعهده داشت به ساماندهی حریم تئاتر شهر اشاره کرد که در این دولت با دغدغه‌های آیت‌الله رئیسی و وزیر فرهنگ پیش رفت. جایی که در این چند ساله اصلاً هیچ دولتی به آن توجه نکرد. البته درباره این نکته سیدجواد طاهری رئیس تئاتر شهر هم صحبت کرد و از پایانِ ساخت و ساز حریم تئاتر شهر در پایان بهمن‌ماه امسال هم خبر داد.
دوربین تسنیم در این میان با برخی از هنرمندان و اهالی فرهنگ حاضر در برنامه گفتوگو کرد که در ادامه می‌بینید و مشروح آن از نظرتان می‌گذرد:
اولین سؤال این بود؛ زمانی که خبر را شنیدید چه حال و هوایی داشتید؟ حسین تبریزی کارگردان ابتدا این‌گونه پاسخ داد: این خبر را ناگوار واقعیت در سر فیلمبرداری سریال بودیم از همه‌جا بی‌خبر؛ غروب بود. وقتی بچه‌ها در گروه این خبر را در فضای مجازی دیدند به همه واقعاً یک حس غربت عجیبی دست داد که نمی‌توانم آن را وصف کنم.
سیدجواد طاهری مدیر مجموعه تئاتر شهر: من وقتی این خبر را شنیدم ابتدا خیلی شوکه شدم و برای من خیلی سؤال ایجاد شد. یک کوهی از سؤالات زیادی که همچنان باقی است مگر می‌شود!
بهروز افخمی نویسنده و کارگردان: وقتی حدوداً ساعت 4 یا 5 بعدازظهر خبر گم شدن بالگرد را شنیدم نمی توانستم طاقت بیاورم کارم را انجام دهم با اینکه همواره با خودم می‌گفتم اگر مرگ پیش آمده باشد مقدر است و کاری نمی‌توان کرد و اجل یک لحظه هم عقب و جلو نمی‌شود. باید کارمان را بکنیم، داشتم فیلمنامه می‌نوشتم. بعد دیدم نمی‌توانم بنویسم مجبورم با تلفن همراهم دنبال خبرها باشم. تا ساعت 2 بامداد خوابم برد و تا آن موقع نتوانستم چیزی بنویسم. به روی خودم نیاورم و با خودم می‌گفتم آدم محکمی‌ام و این چیزها را زیاد دیدم. ساعت 2 خوابم برد ساعت 4 و نیم بیدار شدم و اخبار را بررسی کردم دیدم خبری نیست. این دفعه ساعت 5 و نیم خوابم برد و بیدار شدم خبر را شنیدم.
جمال شورجه تهیه‌کننده و کارگردان: خیلی خبر بدی بود و اتفاق ناگواری برای من و خانواده‌ام بود. همگی به ایشان رأی داده بودیم و ایشان به اذن خداوند از ما گرفته شد. آنچه خدا خواست همان می شود / و آنچه دلت خواست نه آن می‌شود.
محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی: برای من خیلی سخت بود خاطرات مرور می‌کردم اتفاقاتی در این چند وقته اخیر افتاده خصوصاً آخرین افطاری که به همراه اهالی فرهنگ و هنر محضر ایشان بودیم. دعا می‌کردم رفتم حرم امام رضا (ع) با همه وجود خواستم امام رضا (ع) ایشان را به ما و مردم برگرداند که بسیار به ایشان نیاز داریم.
عنایت بخشی بازیگر: برای من غیرقابل باور بود تعارف نیست اصلاً که بخواهم تعارف کنم. چون ایشان واقعاً انسان پرتلاشی بود.
مجید اخشابی خواننده: بسیار لحظات نگران‌کننده، نفس‌گیر و سختی بود. از طرفی یادم است در آن ساعات، نگران دو موضوع بودم. اینکه این اتفاق افتاده آیا کجا هستند و برودت هوا و آن شرایطی که آنها آنجا دارند و آیا به موقع تیم‌های در واقع گروه‌های امداد و نجات می‌رسند و آن چه شرایطی را دارند سپری می‌کنند خیلی نگران کننده بود.
احمد نجفی بازیگر: آدم بسیار مهربان، با شخصیت و با سواد و دانشمند بود. حیف شد خیلی حیف شد. فکر می‌کنم حضورشان برای طبقه فرهنگی به خصوص عزیزانی که در کار سینما و تئاتر فعال هستند می‌توانست بسیار مثمرثمر باشد و امیدوارم میراث‌داران او حالا که او پیش خداوند رفت به همین مقدار جدی باشند و نگاه سالم‌تر و درست‌تری به این جامعه فرهنگی داشته باشند.
سؤال بعدی این بود که کارهای فرهنگی و هنری که آقای رئیسی و دولت ایشان در کارنامه‌شان به ثبت رسیده کدام یک از آنها برجسته‌تر است؟
ابوالفضل همراه بازیگر: من فکر می‌کنم در دوره سه ساله دولت آیت‌الله رئیسی و همچنین عزیزانی که در معاونت‌ها و وزارتخانه‌های مختلف فعالیت می‌کردند دوره خاصی بود. ممکن است نقدهایی به بخش‌های مختلفی از سیستم وارد باشد. اما من فکر می‌کنم در حوزه فرهنگ و هنر کارنامه موفقی داشتند زحمات بی‌شماری کشیده شد در بحث زیرساخت‌ها و تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد در فضای فرهنگی و هنری که خودمان می‌دانیم، در چند سال اخیر تحت‌الشعاع یکسری قصه‌هایی قرار گرفت و سلبریتی‌ها واکنش هایی نشان دادند. در این سه سال اتفاقات خوبی افتاد می‌توانیم نوید این را بدهیم در دهه‌های آینده شاهد حضور هنرمندان برجسته‌ای باشیم. جای تقدیر و تشکر دارد هم در حزه هنرهای نمایشی و سینما گام‌های مؤثری برداشته شد و شاهد حضور نیروهای جوان و مستعدی بودیم در دوره‌های قبل کمتر به آنها توجه می‌شد.
حسین تبریزی کارگردان: متأسفانه هیچ‌وقت توفیق این را نداشتم از نزدیک ایشان را ببینم. اما تأثیرات وزیران‌شان خصوصاً وزیر ارشاد و سازمان سینمایی تلاش کردند خیلی از فیلم‌هایی که مشکل توقیفی داشند حل شود؛ البته هنوز مشکل توقیف فیلم خودم حل نشده است. اقداماتی که بتوانند فضا را یک مقداری بازتر کنند کارهای سینمایی و فیلم‌های اجتماعی بیشتر به رخ کشیده شوند از منظر درستی پیش رفت.
سیدامیر پروین حسینی تهیه‌کننده: در وزارت ارشاد یک سروسامان و نظمی داده شد که فکر می‌کنم براساس مدیریت ایشان بوده است که آن بخش که به ما ربط داشت فکر می‌کنم یک مقدار اوضاع احوال کارها بهتر شد. هرچه بیشتر به بخش خصوصی امور واگذار شود تجربه ثابت کرده است شکل بهتری به خودش می‌گیرد. یک حرکتی شروع شد در این دولت ادامه پیدا کند صددرصد صنوف مسئولیت کارها را بگیرد به حق‌مان در دولت می‌رسیم.
مجید اخشابی خواننده: این گشودگی که در اجراهای موسیقی دیده می‌شود. من خودم اجرایی نداشتم خیلی خوشحال بودم کنسرت‌ها به راه است تعدد اجراها را می‌دیدم. مجوزها خیلی در واقع طولانی نبود. یک آسانی احساس می‌شد یک هموار بودن و بسترسازی مناسب‌تری محسوس بود. وزیر فرهنگ واقعاً تلاش‌شان ارزشمند بود اهل گفتوگو، مماشات و بزرگوارانه بارها در رسانه‌ها مشخص شد به همه آحاد و جریان‌ها به همه سبک‌ها و فرم‌ها نگاه مثبت داشتند و به نظرمن نکته با اهمیت و ارزشمند بود.
میلاد هارونی خواننده: هنر بیان زیبایی‌هاست. با هنر و موسیقی خیلی راحت‌تر و صریح‌تر یکسری زیبایی‌ها را می‌توان بیان کرد. دوران آقای رئیسی یکی از بهترین دوران‌های شکوفایی موسیقی در هر رشته خودش بود.
میثم ابراهیمی خواننده: اتفاقی که در دوره آقای رئیسی دیدم خیلی دولت همراهی با بچه‌های موسیقی بود. خیلی بها می‌دادند آن موانع را برداشتند و خیلی راحت‌تر می‌توانستیم مدیرکل و دوستان در وزارت ارشاد را ببینیم. رابطه تنگاتنگی داشتیم در پشت در و اتاق نمی‌ماندیم تا حرف‌ها، مشکلات و مطالبات و دغدغه‌هایمان را راحت‌تر پیگیری کنیم.
انوش معظمی: آقای رئیسی در دیدارهای مختلف سعی می‌کردند اقشار و نحله‌های مختلف فکری از هنرمندان را دعوت کند و تلاش می‌کرد مناسبات و روابط را بین تفکرات مختلف را تلطیف کند. خیلی روحیه نقدپذیری داشتند به عنوان کسی در رأس هرم دولت و مملکت بودند یک نگاه پدرانه‌ای داشتند نقدهای تیز را می‌پذیرفتند و به حواشی کمتر دامن می‌زدند این صفت‌شان خیلی برجسته و بارز بود.
محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی: آقای رئیسی قبل از اینکه رئیس جمهور شوند در قوه قضائیه و پیش‌تر در آستان قدس رضوی هم به سینما اهمیت می‌دادند و در واقع سینما را پیگیری می‌کردند. در قوه قضائیه دیدار با سینماگران داشتند و فیلم‌ها را می‌دیدند. در سازمان سینمایی سه جلسه به سازمان سینمایی آمدند و فیلم‌ها را دیدند. اهتمام ویژه‌ای به فرهنگ و هنر و شناخت کافی و وافی داشتند. در حوزه کادرسازی و بحث شهرستان‌ها برایشان مهم بود و عدالت فرهنگی یکی از دغدغه‌های‌شان بود. یکی از دغدغه‌های ایشان باعث خیر و برکت برای سینمایی‌ها شد احیای شورای عالی سینما بود که بی‌اعتنا از کنارش عبور کردند. سریع دستور دادند شورای عالی سینما احیا شود. خیلی از کارهای خوبی که انجام شد به واسطه این شورای عالی سینما اتفاق افتاد که به ریاست آقای مخبر و دستور آقای رئیسی پیش رفت.
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: در طول نزدیک به سه سال اتفاقات مهمی در حوزه فرهنگ و هنر هم به لحاظ اسناد بالادستی و هم به لحاظ زیرساختی و هم به لحاظ تولید محتوا اتفاق افتاد و هرکدام فصل جداگانه‌ای است این نبود مگر حمایت و پشتیبانی کامل رئیس جمهور شهیدمان واقعاً نسبت به حوزه فرهنگ و هنر یک لطف ویژه داشتند. مهمترین آن زیرساخت‌های مالی و بودجه‌ای بود نمودش را امسال نشان داد به یک عدد بسیار بالایی رسید. و فضا آماده کار است امیدواریم اصحاب فرهنگ و هنر از بستری که با همت و حمایت و تلاش آقای رئیس‌جمهور شهید فراهم شده برای ارتقای تولیدات فرهنگی و هنری‌شان استفاده کنند.
** صداقت، خلوص نیت، خستگی ناپذیری و مردمی بودن جزو ویژگی‌هایی بود اهالی فرهنگ و هنرمندن در تالار وحدت به آناشاره کردند همه با هم یک نکته را داشتند دولت آینده و مسئولین آینده به این نکته توجه کنند سیاست تعامل با هنرمدان و اهالی فرهنگ فراموش نشود.