نسخه الکترونیک سلامت نقصان ندارد / تولیت باید به ساماندهی و مدیریت قانون می‌پرداخت
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو به نقل از روابط عمومی برنامه «غیرمحرمانه»، برنامه تلویزیونی غیرمحرمانه با موضوع «نسخه الکترونیک بیمه و الزامات قانونی آن» با حضور «مهدی رضایی معاون بیمه و خدمات درمانی سازمان بیمه سلامت کشور»؛ «سیدرضا خاتمی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی»؛ «جلیل سعیدلو دبیر انجمن داروسازان کشور» بیست و چهارم دی ماه از شبکه دو سیما پخش شد.
خاتمی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: به دلیل شفافیت، صرفه جویی در هزینه‌ها و به دلیل اینکه تمام مرتبطین با موضوع سلامت و دولت‌ها سود ببرند، طی دو برنامه به امر نسخه الکترونیک سلامت و در قانون بودجه سال 99 و 1400 به این مسئله تاکید شد که تا آخر امسال به طور کل عملیاتی شود.
وی افزود: از زمانی که نسخه الکترونیک به قانون تبدیل شد، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی باید به مدیریت آن می‌پرداخت و میان نظام پزشکی، بیمه‌ها و تمامی ارکان نظم و هماهنگی ایجاد می‌کرد.
وی با بیان اینکه قانون نسخه الکترونیک سلامت نقصان ندارد، گفت: تولیت باید به ساماندهی و مدیریت قانون می‌پرداخت تا باعث بروز مشکلات و عدم هماهنگی نشود.
خاتمی افزود: به دلیل عدم هماهنگی و بروز مشکلاتی در اجرای این قانون، بی جهت مردم سرگردان شده اند و از سویی داروخانه‌ها مکلف نیستند که نسخه‌های کاغذی پزشکان را به نسخه الکترونیک تبدیل کنند.
وی بیان کرد: در این قانون موارد استثنا به طور مثال در برخی از روستا‌ها به دلیل عدم داشتن اینترنت برای صادر کردن امضای الکترونیک توسط پزشک وجود دارد. در حال حاضر موارد معدودی به دلیل فراهم نبودن زیرساخت باعث بروز مشکل شده و در نهایت اگر پزشک نیز بخواهد نمی‌تواند از همان ابتدا امضای الکترونیک صادر کند.
خاتمی عنوان کرد: در جلسات متعدد کمیسیون این مشکلات مطرح شد و متاسفانه مشکلات این قانون در اولویت اول نبوده و همچنان هم نیست.
وی خاطرنشان کرد: قانون دست و بال وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و به طور مشخص سازمان بیمه سلامت کشور را نبسته است و می‌تواند در شمول مستثنیات اعمال کند.
وی افزود: استثنائات موجود در قانون که برای آن زیر ساخت فراهم نیست نباید متحمل مردم شود.
نسخه الکترونیک راه را برای تحقق پرونده الکترونیک سلامت هموار کرده است
رضایی معاون بیمه و خدمات درمانی سازمان بیمه سلامت کشور در ادامه این برنامه اذعان کرد: نسخه الکترونیک سلامت از مصوبات برنامه ششم بود که قاعدتا از سال 96 می‌بایست اجرا می‌شد و سازمان بیمه سلامت نیز از همان تاریخ زیرساخت‌های مربوط به اجرای این قانون را به تدریج در طی سال‌های گذشته فراهم می‌کرد و برای این اقدام نیاز بود تا در ابتدا پایگاه مرجع اطلاعاتی خود را چک کرده و همچنین بستری برای تبادل اطلاعات و سرویس گیری از سایر سازمان‌های نظام پزشکی و غذا و دارو ایجاد شود تا در کنار هم بتوانند بستری برای خروجی نسخه الکترونیک سلامت باشند. این اتفاقات از چند سال گذشته افتاده لیکن مشخصا از سال 98 به طور جدی، سازمان بیمه سلامت کشور وارد عرصه نسخه الکترونیک شدند.
وی اضافه کرد: در قانون برنامه ششم این تکلیف برعهده وزارت بهداشت قرار داده شده بود و بنا به دلایل و اولویت‌هایی که در وزارت بهداشت وجود داشت، این امر در اولویت نخست قرار نگرفت و قانونگذار در سال 99 به سازمان‌های بیمه گر تکلیف کرده بود که برای اجرای نسخه الکترونیک ورود پیدا کنند. بدین ترتیب از سال 99 شتاب بیشتری به فعالیت‌های خود دادیم و نهایتا به صورت تدریجی توانستیم موضوع نسخه الکترونیک سلامت را در کشور مستقر کنیم.
رضایی با بیان اینکه عموما دو نوع استان در فرآیند اجرایی شدن این قانون وجود داشت، توضیح داد: استان‌هایی که از سال 98 و به طور جدی از سال 99 وارد عرصه نسخه الکترونیک شدند و زمان تقریبا 18 تا 20 ماه تا یکم دی ماه زمان مشخص شده قانونی، این زمینه را به صورت کاملا تدریجی به موازات نسخ کاغذی بستری را برای نسخه الکترونیک فراهم کنند. این استان‌ها جزو استان‌های گروه اولی قلمداد می‌شوند که طی چندین ماه یا گا‌ها به سال زمان برده و نقطه ضعف‌ها را برطرف کرده و در حال حاضر با مشکل جدی روبه رو نیستند. به گونه‌ای که در حال حاضر نسخ تولید شده برای بیمه شدگان بیش از 28 استان کشور، بالای 95 درصد است.
اما چند استان اعم از کلان شهر‌ها مانند تهران، خراسان رضوی، اصفهان، شیراز و چند استان دیگر مقداری با تاخیر ورود پیدا کرده و در تاریخ یکم دی ماه که قانون الزام ایجاد کرده و سازمان‌های بیمه گر از پرداخت غیرالکترونیک منع شدند، روشی که استان‌های گروه اول به صورت تدریجی صورت گرفت، برای استان‌های گروه دو به صورت دفعتا اقدام صورت گرفت که باعث بروز مشکلاتی برای استان‌های گروم دوم و مردم شده است.
وی خاطرنشان کرد: در تبصره 17 این قانون خریداران خدمت که بیمه گر‌ها بودند و به نوعی به صورت غیرمستقیم مردم مخاطب نسخه الکترونیک قرار گرفتند و تبعات ناشی از این موضوع متوجه سازمان‌های خریدار خدمت یا بیمه گر‌ها و در صورت بروز قصور، متوجه مردم می‌شد، نکته‌ای است که جا داشت در این قانون بدان اشاره می‌شد. هر چند در برنامه ششم به صورت نوشتاری برای ارائه دهندگان خدمت الزام ایجاد کرده لیکن قانون ابزار‌های الزام آور را به کارگیری نکرده و لاجرم نتیجه و تبعات آن متوجه بخش مردم شود.
رضایی افزود: در حال حاضر روزانه بین 170 تا 175 هزار نسخ برای بیمه شدگان تولید می‌شود. از این تعداد در حال حاضر 95 درصد آن به صورت الکترونیکی و 5 درصد آن همچنان به صورت کاغذی می‌باشد.
وی خاطرنشان کرد: سازمان بیمه گر از یکم دی ماه اجازه پرداخت ندارد، دولت برای شرایط اضطرار یا غیرمترقبه مانند قطعی برق و اینترنت به تشخیص وزارت بهداشت اجازه خواهند داد تا 5 درصد فرصتی برای دستگاه‌های اجرایی بدهد. لیکن در حال حاضر اجازه قانونی برای پرداخت وجود ندارد.
رضایی اضافه کرد: نکته کلیدی در شکل گیری پرونده الکترونیک، ثبت الکترونیک یا دیجیتال داده هاست. تا زمانی که این اتفاق نیافتد پرونده الکترونیک سلامت در حد یک کلام است. نسخه الکترونیک با توسعه‌ای که داشته راه را برای تحقق پرونده الکترونیک سلامت هموار کرده است.
بسیاری از پزشکان هنوز دارای امضای الکترونیک نیستند
سعیدلو دبیر انجمن داروسازان کشور همچنین خاطرنشان کرد: بیمه تامین اجتماعی قبل از دی ماه به صورت فراگیر از طریق پیامک اطلاع رسانی کرده بود که از اول دی ماه این قانون می‌بایست اجرایی شود. لیکن ماقبل از اجرای قانون کمی عقب نشینی کرده و اعلام کردند که کماکان نسخ کاغذی را می‌توان مجددا تبدیل به نسخ الکترونیک کنید. بیمه‌های مانند بیمه مسلح و برخی بیمه‌های دیگر به دلایل خاص خود هیچ کدام در این فرایند نه الزام داشتند و نه شرکت کردند. وی اضافه کرد: در خصوص اجرا، همکاران داروساز داروخانه‌های سراسر کشور بیشترین همکاری را طی دو دهه قبل در جهت منطبق ساختن خود با خواسته‌های سازمان‌های بیمه گر داشتند.
سعیدلو بیان کرد: ابتدای نسخه الکترونیک همان طور که در سامانه بیمه سلامت قید شده از پزشک شروع شده، ما باید سهم خود را از این فرآیند داشته باشیم و نمی‌توانیم نقش پزشک را اجرا کنیم. ولی عملا برای سهولت در امر بیمار مجبور شده ایم که نسخه کاغذی پزشک را الکترونیکی کنیم و آیتم به آیتم دارو‌ها را با بارکد مربوطه وارد سیستم کرده که این موضوع باعث صرف هزینه و به کارگیری نیرو برای این امر و از سمتی معطل شدن بیمار می‌شود. فرایند به گونه‌ای شده که برای آماده سازی یک نسخه اگر به صورت عادی 3 تا 5 دقیقه زمان نیاز داشته باشد، برای تبدیل کردن آن به نسخه الکترونیک نزدیک به 20 تا 30 دقیقه و گا‌ها بیشتر زمان می‌برد. از ابتدای دی ماه مشکلات عدیده‌ای برای بیماران به وجود آمده و بسیاری از آن‌ها نتوانستند از خدمات بیمه بهره‌مند شوند.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه عملیات نسخه الکترونیک از ابتدای زنجیره باید توسط پزشک صورت بگیرد، گفت: در سامانه بیمه سلامت آمده «نسخه الکترونیک عبارت است از نسخه‌ای که توسط پزشک به صورت الکترونیک تجویز شده و به صورت الکترونیک نیز پیچیده شده است، نسخه نویس نسخه را به صورت الکترونیکی تولید و با امضای الکترونیکی تائید می‌کند» در حال حاضر ضعف ساختاری و مهمی که در این فرآیند وجود دارد این است که بسیاری از پزشکان هنوز دارای امضای الکترونیک نیستد و مشخص نیست مسئولیت قانونی این نسخه به عهده کیست و اگر تبعات حقوقی برای بیمار به وجود آید، امضای الکترونیک تعیین کننده است در حالیکه این مسئله دیده نشده است.
سعیدلو افزود: بیمه‌های پایه و از طرفی برای امضای الکترونیک سازمان نظام پزشکی مسئول اجرای کیفی این قانون در کل کشور است.
گفتنی ست؛ «غیرمحرمانه» کاری است از گروه اقتصاد و دانش به تهیه کنندگی و کارگردانی علیرضا ابراهیمی و اجرای محمدجعفر خسروی که جمعه‌ها ساعت 17:45 از شبکه دو سیما پخش می‌شود.