هیسپان تی وی و کنشگری بنیادین در جهان سیاست های هیبریدی

«رسانه های برون مرزی کشورمان نظیر هیسپان تی وی، در چهارچوب جهانِ کنونی که سیاست های هیبریدی و منعطف در آن از جایگاه ویژه ای برخوردار شده اند، از قابلیت بازیگری و کنشگریِ قالب ملاحظه ای برخوردار شده اند که استفاده از این ظرفیت‌ها در نوع خود جدای از اینکه منافع کوتاه مدت ایران را در معادلات منطقه ای و بین المللی تامین می کند، در دراز مدت نیز می‌تواند زیرساخت های مناسبی را جهت پیشبرد اهداف کشورمان فراهم سازد. از این رو، ایجاد اتاق فکرِ بهره گیری از ظرفیت های رسانه‌ای در آستانه ورود به تغییرات جدید جهانی (در عرصه نظام بین الملل)، برای کشورمان یک اولویت راهبردی است».

بسیاری از ناظران و تحلیلگران حوزه روابط بین الملل بر این باورند که جهان کنونی در آستانه تغییرات قابل توجهی است. تغییراتی که در چهارچوب آن ها تغییرات عمیقی را در چهارچوب جایگاه ابرقدرت ها و قدرت های منطقه ای در جهان شاهد خواهیم بود. از این رو، دولت آمریکا که سال هاست بر این ایده تاکید دارد که یگانه هژمون و قدرت برتر جهانی است، دیگر از ظرفیت های کافی جهت طرح یک چنین دیدگاهی برخوردار نیست و در نقطه مقابل، قدرت های نوظهور جهانی نظیر روسیه و چین و دیگر کشورهایی از این دست، به نحوی جدی وارد معادلات بین المللی شده و در حوزه هایی کنشگری و تصمیم سازی می کنند که پیشتر ایالات متحده آمریکا آن ها را در حوزه های اختصاصی خود تعریف می کرد. در این راستا در سطح منطقه ای نیز شاهد اوج گیری قابل توجه قدرت های منطقه ای نظیر جمهوری اسلامی ایران هستیم که در یک چشم انداز کلی، این روند در چهارچوب تضعیف کلی موقعیت و مواضع جهانِ غرب‌محور با محوریت ایالات متحده آمریکا ارزیابی می شود. به طور کلی روند این تحولات و ایجاد تغییرات نیز همزمان با جنگ اوکراین و تشدید تنش ها میان روسیه و جهان غرب، سرعت بیشتری به خود گرفته است. با این حال در این فضا، آنچه که بیش از رقابت های فیزیکی و مبتنی بر مولفه های قدرت از اهمیت برخوردار است، نوعی رقابت و نبردِ ایده ها و انگاره ها است که قدرت های گوناگون به نوعی داعیه دارِ آن ها هستند و با تکیه بر آن‌ها، عملا صف بندی های مختلفی را در عرصه بین المللی شکل می دهند. در این میان تردیدی نیست که قدرت های گوناگون در سطوح مختلف، اساسا نمی توانند به این حوزه بی اعتنا باشند. در این چهارچوب ایران نیز بایستی به طور ویژه به این حوزه بنگرد و درصدد فعال سازی ظرفیت های بیشمار آن برآید. اهمیت این مساله در جهان کنونی از آن جهت قابل درک است که بدانیم در جهان فعلی، بنای همکاری ها و اتحادها، دیگر همچون گذشته، بر پایه تفاوت ها و سیاست های غیرقابل انعطاف و خشک و بسته نیست. سیاست هایی که نمودهای عینی آن ها را در دوران جنگ سرد مشاهده کردیم و شاهد بودیم که کشورها با چه صف بندی ها و دیدگاه های خشکی یکدیگر را ارزیابی و نقد می کردند. در این راستا در جهان کنونی، حوزه اتحادهای سیاسی به ویژه در عرصه سیاست خارجی، حالتی هیبریدی و قابل انعطاف به خود گرفته است. درست در همین چهارچوبِ منعطف و سیال است که مساله تعریف اصول و ارزش هایی که از جذابیت کافی برخوردار باشند و بتوانند گفتمان یک کشور را نزد دیگران برجسته سازند از اهمیت فراوانی برخوردار می شود. در این چهارچوب، جمهوری اسلامی ایران از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، طلایه دارِ اصول و ارزش ها و اساس نوع خاصی از گفتمان حکمروایی بوده که این گفتمان در عین حال که با رویه های امپریالیستی غرب گرا در تضاد بوده، از نکات جذابی برای دیگر کشورهای جهان از جمله ملل در حال توسعه و مخصوصا ملت های آمریکای جنوبی برخوردار است. در این چهارچوب باید گفت در عصر و جهان سیاست هیبریدی، شبکه ای نظیر هیسپان تی وی در قالب برنامه های مختلف تولیدی خود به خوبی می تواند محورهای اصلی و اصول بنیادین ارزش ها و حکمرایی ایرانی - اسلامی را به مخاطبان علاقه مند به این حوزه در به ویژه کشورهای آمریکای لاتین که گرایشات مشترکی نیز با کشورمان در این حوزه دارند، منتقل کند و زمینه را جهت ایجاد نوعی مایِ هویتی در برابر دگرِ هویتی که غرب از ملت هایی نظیر ایران و کشورهای در حال توسعه اسپانیول زبان (به ویژه در منطقه آمریکای لاتین) بر می سازد، فراهم کند. از این منظر، هیسپان تی وی نه صرفا یک رسانه، بلکه نوعی ابزار جهت پیشبرد موثر اهداف سیاست خارجی کشورمان در پهنه رقابتی جدید در عرصه نظام بین الملل است. ابزاری که اهمیت استفاده از آن بیش از هر زمان دیگری حس می شود. در این چهارچوب، عدم فعال سازی ظرفیت ها و امکانات کشورمان در قالب هایی نظیر شبکه هیسپان تی وی (و البته بهره گیری کارشناسانه و سنجیده از ظرفیت های آن ها)، نوعی خود‌تحریمی کشورمان است که در نوع خود می تواند آسیب های جدی را به منافع ملی کشورمان در دراز مدت وارد آورد و فرصت های بسیاری را نیز از ایران سلب کند. در این راستا، رسانه های برون مرزی کشورمان نظیر هیسپان تی وی، در چهارچوب جهان کنونی که سیاست‌های هیبریدی و منعطف در آن از جایگاه ویژه ای برخوردار شده اند، از قابلیت بازیگری و کنشگریِ قالب ملاحظه ای برخوردار شده اند که استفاده از این ظرفیت ها در نوع خود جدای از اینکه منافع کوتاه مدت ایران را در معادلات منطقه ای و بین الملل تامین می کند، در دراز مدت نیز می تواند زیرساخت های مناسبی را جهت پیشبرد اهداف کشورمان فراهم سازد. از این رو، ایجاد اتاق فکرِ بهره گیری از ظرفیت های رسانه‌ای در آستانه ورود به تغییرات جدید جهانی (در عرصه نظام بین الملل)، برای کشورمان یک اولویت راهبردی است.