ویرانی برای ایران؛ سرسبزی برای پاکستان!/ سدهای جدید جنوب شرق کشور سال‌هاست در مرحله مطالعه خاک می‌خورند

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل ازعصرهامون، خشکسالی معضلی که استان سیستان و بلوچستان ها سالهاست با آن دست و پنجه نرم می می کند، عدم پرداخت حق آبه هیرمند از سوی کشور افغانستان و همچنین عدم بارش باران در این استان بر شدت خشکسالی در استان کویری سیستان و بلوچستان افزوده است، متاسفانه در این مدت خشکسالی و نبود منابع آبی مشکلات متعددی را برای مردم جنوب شرق ایران به بار آورد و علاوه بر از بین رفتن کشاروزی و دامداری در این استان موجب مهاجرت بسیاری از مردم به شهرها و استان های دیگر کشور شد.

در چند روز گذشته بارش باران های مونسونی در سیستان و بلوچستان پس از سالها کام خشک این استان را تر کرد، اگرچه موجب بروز سیلاب و خساراتی شد اما رودخانه ها و مخاذن ذخیره آب که سالها از بی آبی و کم آبی رنج می برد را سیرآب کرد. بارندگی های سیلابی چند روز گذشته به گفته کارشناسان سازمان هواشناسی در 60 سال گذشته با این حجم در این موقع از سال در این استان بی سابقه بوده است. اما نکته مهمی که در این بارندگی ها از آن غافل شده بودیم هدر رفت حجم زیادی از آب این بارندگی به خارج از مرزهای استان و بیابان ها بود، آبی که اگر مدیر مهار آن در سال های اخیر با مطالعات و ساخت سدها و مخاذن ذخیره آب به درستی انجام می شد امروز شاهد ذخیره حجم زیادی از آب های بارندگی در استان بودیم و حداقل مشکلات منابع آبی استان را در بخش های کشاورزی، فضای سبز رفع می شد. هدر رفت حجم بالایی از این آب، که می توانست با مدیریت مهار آب های سطحی مرهمی برای داغ چندین ساله خشکسالی استان باشد متاسفانه در سایه غفلت و کوتاهی مسئولین دست اندرکار به خارج از مرزهای استان رفت.

آب ناشی از باران های مونسونی پس از سیلابی کردن برخی مناطق راهی دریا و یا تبخیر می شود، اما به کام تشنه روستاها نمی ریزد، مسئولان امر هم تنها راه جلوگیری از هدر رفت این آب را سدسازی می دانند، آن هم سدهایی که سالهاست حرف از مطالعه آن است اما هنوز به سرانجام نرسیده تا به داد مردم تشنه کام برسد و مانع هدر رفت میلیاردها متر مکعب آب شود. طرح های مطالعاتی توسط دستگاه های مربوطه از وزارتخانه ها پیگیری شود  حسین مدرس خیابانی استاندار سیستان و بلوچستان گفت: در شرایط خشکسالی و کم آبی سیستان و بلوچستان و اینکه آب‌های ناشی از این بارندگی‌ها شیرین هستند باید طرح‌های مطالعاتی مربوطه با مد نظر قرار دادن جوانب مختلف تهیه و راهکارهای استفاده و ذخیره سازی این روان آب‌ها توسط وزارتخانه‌های دستگاه‌های مربوطه صادر و پیگیری لازم برای تأمین اعتبار مورد نیاز در سطح ملی برای اجرای طرح‌های بهره وری از این آب‌های سطحی اجرا شود.

میلیون ها متر مکعب آب شیرین در دریاها سرازیر می شود معین الدین سعیدی نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گو با یکی از رسانه ها با اشاره به بارش های سلابی مونسونی در جنوب استان و ضرورت مهار آب های ناشی از این بارندگی ها گفت: با توجه به محدودیت منابع آبی در استان سیستان و بلوچستان حداقل برای مهار این آب باید راهکاری اتخاذ شود که این راهکار مشخصا ایجاد بند بتنی در مسیر رودخانه باهو بوده است و ما این پیشنهاد را بار‌ها به وزرای جدید و قدیم نیرو ارائه داده‌ایم اما تا کنون هیچ اتفاقی رخ نداده و هرسال میلیون‌ها مترمکعب آب به دنبال بارندگی‌ها به دریا می‌ریزد و مردم از این میزان آب محروم شده و نمی‌توانند از آن استفاده‌ای کنند. سعیدی افزود: در موضوع مهار آب و ایجاد دایک‌های حفاظتی روی رودخانه‌های کاجو و باهو و سایر رودخانه‌های فصلی این منطقه هنوز اقدام لازم صورت نگرفته و همچنان در حال پیگیری این موضوع هستیم.

وی بیان کرد: در سال 98 بالغ بر یک میلیون متر مکعب آب از همین مسیر به دریا سرایز و تدبیری نشد ما بارها تاکید کرده‌ایم که باید در مسیر رودخانه باهو 5 سد بتنی تعریف شود. امسال هم آب در حال سرازیر شدن به دریاست در حالی که با انجام اقدامات ضروری مانند ساخت این سد‌ها این آب می‌توانست به مصرف شهروندان برسد. احداث 5 سد در مسیر رودخانه باهو ضروری است سعیدی تصریح کرد: وزارت نیرو دلیل عدم ساخت این سد‌ها را عدم وجود اعتبارات لازم عنوان کرده است و ما به صورت مکرر با سازمان برنامه و بودجه برای تخصیص این اعتبار در ارتباط بوده‌ایم، اما از آنجایی که نوع نگاه این سازمان مبتنی بر توزیع عادلانه فرصت‌ها و منابع در کشور نیست معتقدم به خیر این آقایان امیدی نیست. حسینعلی شهریاری نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی با توجه به اینکه آبهای ناشی از بارندگی های اخیر در زاهدان بیشتر از منطقه لار خارج می شود، گفت: در سنوات گذشته چندین بار پیشنهاد دادیم و حتی برای مهار آب‌های سطحی درمنطقه لار کارشناس اعزام کردیم تا بررسی و کارشناسی کنند. وی ادامه داد: در این خصوص کارشناس در منطقه حضور و بررسی ها انجام و حتی طرح پیشنهاد شد ولی متاسفانه آن زمان گوش ندادند و طرح بی نتیجه ماند. در انتظار بودجه از سازمان مدیریت و برنامه ریزی هستیم

در تماسی که خبرنگار ما جهت پیگیری این موضوع با سازمان آب منطقه ای استان گرفت، مسئول روابط عمومی آب منطقه ای استان در خصوص پیگیری برای جلوگیری از هدر رفت آب در منطقه لار زاهدان گفت: در حال حاضر اکبری معاون سازمان به همراه عرب مدیر سازمان برنامه و بودجه در جلسه حضور دارند که در خصوص مدیریت آب لار می باشد و یک سری کارها داریم انجام می دهیم که جزییات آن را بعد از جلسه به شما اعلام می کنم. وی ادامه داد: پیشنهاد ساخت سه سد در منطقه لار را برای سازمان مدیریت برنامه ریزی با حجم مخازن 5 میلیون، 12 میلیون و 35 میلیون متر مکعب دادیم که کارهای مطالعاتی و تحقیقاتی هر کدام از این سه طرح انجام شده و تنها منتظر تامین بودجه از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی است. پول احداث سد ها بر عهده استانداری ها نیست در ادامه این پایگاه خبری در تماسی که با مهرداد عرب اول رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان داشت وی ضمن رد جلسه فوق با مدیر آب منطقه ای استان، گفت: امروز چنین جلسه ای در این خصوص نبوده و بعدظهر ساعت 5 و نیم جلسه ستاد بحران را با استاندار داشتیم که بنده در آنجا پیشنهاد دادم که خسارت هایی که در بخش کشاورزی و ابنیه و منازل وارد شده است را جمع بندی تا بتوانیم مبلغی از ستاد بحران کشور جهت رفع این خسارت ها دریافت کنیم و اصلا راجب اینکه چه پروژه هایی و چه اعتباری قرار است تخصیص پیدا کند در این جلسه مطرح نشد.

وی ادامه داد: در حوزه آب منطقه ای این طور نیست که پول احداث سد ها بر عهده استان ها باشد، وظایف استانی که بر اساس دستور العمل بخش نامه سازمان برنامه و بودجه کشور در واقع به استان ها ابلاغ شده است مشخص شده در استان از چه منابعی، به چه میزان و بابت چه عملیاتی می توانیم اختصاص دهیم. عرب اول افزود: عملیاتی مثل مطالعه و سازماندهی حد و بستر حریم رودخانه ها، سیل بندهای حفاظتی که مربوط به رودخانه ها است لایروبی انهار درجه یک و دو مربوط به اعتبارات استانی است و هیچ جای اشاره به این نشده است که احداث و ساخت سدها از منابع استانی است. آب منطقه ای سال هاست بر روی 12 سد مطالعه می کند عرب اول بیان کرد: آب منطقه ای استان سال هاست مطالعه روی 12 سد را در دستور دارد و در این سال ها نتوانسته مطالعات آن را به اتمام برساند خب هر کدام از این سد ها را بتواند مطالعاتش را به اتمام برساند قطعا در این مواقع که بارندگی به این حجم می آید می تواند جلوی هدر رفت این آب را بگیرد. وی گفت: سد کاریانی که حدود 500 میلیون متر مکعب ظرفیت آن است 45 درصد مطالعات ان انجام شده است آن هم تنها مطالعات فاز یک آن، سد مخزنی قصرقند 55 میلیون متر مکعب ذخیره آب آن است و 85 درصد مطالعاتش انجام شده است آن هم تنها فاز یک سد سرادان 131 میلیون متر مکعب ذخیره آب ان است و تنها 40 درصد مطالعات ان انجام شده است، اگر مطالعات انجام نشود این ها منجر به تامین اعتبار نمی شود باید مطالعات فاز یک و دو این ها به اتمام برسد تا این که خود وزارت خانه و سازمان برنامه بودجه کشور از محل منابع ملی اعتبار دهد. وی با بیان اینکه متاسفانه برخی از مدیران هنوز تفکیک وظایف ملی و استانی را یاد نگرفته اند، ادامه داد: امسال از 260 هزار میلیارد تومان اعتبارات ملک کشور 70 هزار میلیارد تومان استانی است چیزی معادل 28 درصد بنابراین وظایفی که برای استان ها تعریف شده است معادل این 28 درصد است ما بقی این اعتبارات به صورت ملی و متمرکز در اختیار خود وزارت خانه ها است. عرب اول افزود: برخی ادارات به جای اینکه از طریق وزارت خانه های خود پیگیر اعتبارات طرح های پیشنهادی باشند، تنها برای تامین اعتبارات به استان فشار می آورند. انتهای پیام /