پایان کرونا در کشور به عملکرد و کیفیت مدیریت اپیدمی بستگی دارد / هیجان‌زدگی در مدیریت اپیدمی نتیجه عکس می‌دهد
رئیس تیم منحله واکنش سریع کرونا با انتقاد از اینکه اطلاعات و توضیحات مسئولان در رابطه با وضعیت کرونا غالبا موجب عادی‌انگاری مردم ما شده، گفت: هیجان‌زدگی در مدیریت اپیدمی نتیجه عکس می‌دهد، بنابراین ما وقتی می‌توانیم پایان کرونا را اعلام کنیم که پیش از آن سازمان جهانی بهداشت ریشه کنی آن را اعلام کرده باشد.
دکتر حمید سوری رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی و رئیس تیم واکنش سریع کووید -19 وزارت بهداشت در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در پاسخ به این سوال که آیا افزایش جان‌باختگان امروز (دوشنبه 13تیر)1401 به هشت تن و شناسایی 1007 بیمار کرونایی را می توان آلارم بازگشت کرونا ویروس باشد یا این آمار را می‌توان رویه طبیعی حیات ویروس قلمداد کرد، گفت: بی تردید این آمار ناشی از بی توجهی مردم به هشدارهای کارشناسان در هفته‌های گذشته بود که این رویه می‌تواند با روندی تصاعدی شمار فوتی‌ها و مبتلایان را به آماری عجیب برساند. با این وجود باز مردم باید منطقی رفتار کنند و در رعایت پروتکل‌ها دچار اشتباه نشوند.
نمی‌شود زمان مشخصی برای ریشه‌کنی کرونا تعیین کرد
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که آیا می شود زمان خاصی را برای ریشه کنی کووید -19 پیش‌بینی کرد، گفت: مسلم آن است که عوامل بیماری زا در خانواده کرونا و در مجموع کرونا‌ویروس‌ها بخاطر اینکه شیوه انتقال‌شان از طریق مجاری تنفسی است و به اصطلاح هوابرد محسوب می شوند، خیلی خطرناک هستند. ضمن آنکه قابلیت انتشار و انتقال و جهش‌پذیری آنها بسیار بالاست. همین شاخصه ها کار مقابله و درمان مبتلایان را مشکل می‌کند؛ همانطور که پیش‌بینی آنچه که در پاندمی‌ها پیش روی ماست بسیار دشوار و تقریبا غیرممکن است. برای همین نمی‌شود ریشه‌کنی و مهار کامل بیماری کرونا را پیش‌بینی کرد.
ساده انگاری متاثر از سیاست های مدیریتی / نمی‌توانیم روی هوشمندی ویروس تاثیر بگذاریم
عضو شورای مشورتی علمی و رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید -19 در تشریح ساختار ویروس گفت: عدم پیش‌بینی ریشه کنی کرونا به این جهت است که یکی از شرکاء و ارکان اصلی این پاندمی خود ویروس است. ویروسی که هم هوشمند است و هم مرموز که امکان اختفا دارد و آتش‌بس یکطرفه می‌دهد؛ در مجموع می‌توان گفت که این ویروس واکنش های هوشمندانه دارد؛ در مقابل این ویروس، جامعه بشری می‌ماند در این طرف گود؛ با یک سری رفتارها و سیاست‌هایی که در مدیریت اپیدمی باید به خرج دهد. ما؛ یعنی همین جامعه بشری و پزشکی نمی‌توانیم دخالتی در هوشمندی ویروس داشته باشیم. نمی‌توانیم روی هوشمندی ویروس تاثیر بگذاریم و وضعیت پیشرفت آن را کمتر یا متوقف کنیم. فقط آنچه که به ما مربوط می شود تنها رفتارها و سیاست‌های مدیریتی است که تنها با این امکان می‌توانیم، در مقابله با پیشرفت و بیماری‌زایی ویروس مقابله کنیم. اما متاسفانه در کشور ما سیاست‌های مدیریتی طوری پیش می‌رود که ناخودآگاه ایجاد سوءتفاهم می‌کند. همانطور که بارها مردم در مورد کرونا دچار عادی‌انگاری شدند و هر بار ضربه‌های بیشتر و مهلک‌تری خوردیم.
کشورهای دچار خیزش دوباره، آسیب‌های کرونا را به حداقل رسانده اند
سوری در تشریح نگرش شخصی خود به عنوان یک اپیدمیولوژیست به ساختار و عملکرد ویروس کرونا گفت: من مشکل اصلی را در این می‌بینم که ما از وضعیت موجود مراقبت نمی‌کنیم. به این معنی که بیشتر از اینکه ما ویروس را مدیریت کنیم؛ ویروس در حال مدیریت ماست. البته این اتفاق که ما خیزش پیک اپیدمی داشتیم در خیلی از کشورها رخ داده و همین الان بسیاری از کشورهای غرب آسیا دچار این خیزش هستند. اما مهم این است که ما تصور نکنیم که با دست روی دست گذاشتن نهایتا به وضعیتی می‌رسیم و همان سرنوشتی نصیب ما می شود که مثلا برخی از کشورهای اروپایی در گذشته داشته‌اند؛ نه! برعکس، آنها یک سری اقدامات انجام داده اند که بار و آسیب ناشی از جهش و آسیب سویه های کرونا به حداقل برسد.
اظهارات مسئولان باید کنترل شود تا مردم دچار عادی‌انگاری نشوند
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در بخش دیگری از اظهاراتش تصریح کرد: در چنین وضعیتی این سوال که ما باید چه کار کنیم و در گذشته چه کرده‌ایم؟ باید به دقت پاسخ داده شود؛ چرا که پاسخ به این سوال موقعیت مقابله را برای ما روشن می‌کند. ضمن آنکهپالس‌ها وسیگنال‌هایی که از سوی مسئولین دانسته یا ندانسته به سوی جامعه ساطع و موجب عادی انگاری مردم می شود، نباید تکرار شود و بشدت اظهارات مسئولان مرتبط با حوزه مقابله با کرونا باید کنترل شود. چرا که کوچکترین رفتار یا گفتار مسئولان ما می تواند مردم را دچار ساده انگاری کند.
هیجان‌زدگی‌در مدیریت اپیدمی نتیجه عکس می‌دهد
وی در ادامه بحث با اشاره به این نکته که به نظر من وزیر محترم بهداشت از مشاورین خوبی برخوردار نیست، خاطرنشان کرد: متاسفانه از ناحیه مشاوران وزیر بهداشت به ایشان اطلاعات درستی ارائه نمی شود. برای همین است که بارها این اتفاق یعنی اظهاراتی که عادی انگاری مردم را در پی داشته، اتفاق افتاده و هر بار برای جامعه ما خالی از دردسر نبوده است. این خیلی ساده‌انگارانه است که به محض آنکه آمار فوتی‌های کرونا صفر می‌شود برای ریشه‌کنی و اتمام کرونا می‌خواهیم جشن‌ملی بگیریم! می‌خواهیم اعلام کنیم که بیماری تمام شده. یا با چند دوز واکسن که تزریق می‌شود آمار واکسیناسیون را اعلام می‌کنیم و هیجان زده می شویم. این هیجان زدگی‌ها در مدیریت اپیدمی درست نیست و غالبا نتیجه ای عکس به همراه دارد.
ما نمی‌توانیم اعلام کنیم که کرونا در کشور ما ریشه‌کن شده
رئیس تیم منحله واکنش سریع کووید -19وزارت بهداشت در تکمیل بحث پیشین خود یادآور شد: تا زمانی که رسما از سوی سازمان جهانی بهداشت ریشه‌کنی و خاموشی اپیدمی کرونا اعلام نشود، ما نمی‌توانیم اعلام کنیم که کرونا در کشور ما تمام و ریشه‌کن شده است. و اگر رفتارمان به همین منوال پیش برود، همین سناریو یعنی ابتلاهای الاکلنگی را خواهیم داشت. وقتی مجامع علمی بین‌المللی مانند سازمان جهانی بهداشت اعلام کنند پایان پاندمی فرا رسیده است، ما هم با رسیدن فوتی‌ها و ابتلاها به عدد صفر می توانیم اتمام و ریشه‌کنی کرونا را اعلام کنیم؛ همانطور که زمانی اعلام کردند جهان درگیر کرونا شده است. لذا ما نمی توانیم یک طرفه در این مورد اقدام کنیم و باید بدانیم که اگر چند روز پشت سر هم آمارها صفر یا کم شد، این به معنای اتمام کرونا نبوده و نیست. همانطور که در جنگ نیز امکان دارد روزی کشته و مجروح نباشد. این نمی تواند به معنای اتمام جنگ باشد. کرونا هم یک جنگ است. جنگی به مراتب خشن تر و جدی تر که دشمن در آن قابل رویت نیست. در مجموع پایان پاندمی مربوط به زمانی می شود که ما دست کم دو دوره از بیماری بگذرد و مورد جدید نداشته باشیم. می گویم مورد جدید نه لزوما نه مرگ جدید!
شاخص های ارزیابی کرونا در کشور ما اشتباه است
این اپیدمیولوژیست در انتقاد به شاخص هایی که برای ارزیابی بیماری کرونا در جامعه در نظر گرفته شده، متذکر شد: یکی دیگر از مشکلات کرونا در کشور ما شاخص‌های اشتباهی است که برای ارزیابی کرونا اتخاذ کرده ایم. شاخص‌هایی مثل آمار مرگ، شناسایی و بستری بیماران کرونایی و یا رنگ‌بندی شهرها اشتباه است و نمی تواند شاخص درستی برای ارزیابی پیشرفت با پسرفت بیماری باشد. این شاخص‌ها کاملا گمراه کننده هستند. به ویژه اینکه ما با واریانت‌ها یا ساب‌واریانت‌هایی مثل «اومیکرون» مواجه هستیم که شدت بیماری و میران کشندگی آنها پائین است، ولی میزان ابتلای آنها بالاست؛ در حالی که هرچه میزان ابتلا بالا باشد، طبیعتا به همان میزان هم آمار مرگ‌ها افزایش پیدا می‌کند. منتهی نسبت به دلتا شدت سرایت و کشندگی اومیکرون پائین‌تر است.
با جدی گرفتن احتمالات ضعیف ویروس غافلگیرمان نخواهد کرد
وی ادامه داد: در تفاوت رفتار دلتا و اومیکرون باید خاطرنشان کرد که در «کرونا دلتا» اگر در بین هر 100 نفر مبتلا، یک نفر فوت می‌کرد؛ در اومیکرون در هر 1000 نفر یک نفر فوت می‌کند. گرچه این مقایسه به این معنا نیست که چون شدت بیماری در واریانت یا ساب‌واریانت کم است، ما نباید نگران بستری و مرگ بیماران باشیم؛ ضمن اینکه عرض کردم بازیگر دیگر کرونا ویروس است که به هیچ عنوان نمی‌شود رفتار آن را برای یک روز آینده پیش‌بینی کرد. حتی در شرایطی که ما احتمال بسیار ضعیفی هم می‌دهیم که دوباره شاهد پیک‌هایی مثل پیک چهارم در کشور باشیم. لذا وظیفه نظام سلامت و سیستم بهداشت و درمان و مدیریت اپیدمی کرونا در کشور ما این است که حتی احتمال ضعیف کارشناسان این عرصه را بسیار جدی بگیرند. چرا که با جدی گرفتن احتمالات هرگز توسط ویروس غافلگیر نخواهند شد.
پایان کرونا در کشور به عملکرد و کیفیت مدیریت اپیدمی بستگی دارد
سوری در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو تصریح کرد: متولیان سلامت کشور می دانند بار و فشاری که از شیوع کرونا در هر پیک و واریانت به کشور ما وارد شده بسیار سنگین بوده است. بار وارد شده از ناحیه کرونا به کشور ما فقط تاوان جانی افراد نیست؛ بلکه این بار تاوان اقتصادی، معیشتی و روانی و... را در بدترین حالات خود به جامعه و مردم ما تحمیل کرده و هنوز هم فشارهای حاصل از شیوع کرونا درکشور ادامه دارد؛ بنابراین احتمال اینکه ما بعد از بهار 1401 روند رو به افزایش مبتلایان و فوتی ها را دوباره داشته باشیم وجود دارد و این تصور که این روزها کرونا تمام می‌شود اشتباه است. اما اینکه تا کی کرونا ادامه پیدا می‌کند معلوم نیست و بستگی دارد به اینکه کیفیت و برنامه ما در مدیریت اپیدمی کرونا چگونه باشد.
چرا آمار کرونا دوباره بالا رفت؟
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اقدامات مغفول مانده در حوزه مهار و ریشه کنی کرونا گفت: یک سری اقدامات در حوزه مهار و ریشه‌کنی کرونا هستند که باید انجام می شد اما متاسفانه انجام نشده و سهم مردم در بالا رفتن آمارها این است که علیرغم هشدارهایی که در طول چند هفته گذشته در مورد مراقبت‌های فردی و رعایت پروتکل ها توسط کارشناسان داده شد، مردم آنها را جدی نگرفتند و گوش ندادند و هرطور دوست داشتند عمل کردند؛ همین مسئله باعث شد که امروز (دوشنبه13تیر1401) آمار مبتلایان به 1007 نفر و شمار جان باختگان هم بعد از چند روز بدون فوتی به هشت نفر افزایش پیدا کند. گرچه عادی‌انگاری و تمرد از دستورات و عدم رعایت پروتکل‌ها تنها به این جا و این میزان ابتلا و فوتی ختم نمی شود و امکان دارد که آمار کرونا بصورت تصاعدی در روزهای آینده افزایش داشته باشد. اما یک سری از اقداماتی که مغفول ماند مثل تشدید مراقبت تردد در مرزها و قرنطینه مسافران بین المللی مشکوک به بیماری ی افزایش بیماریابی و تداوم مطالعات سلامت، افزایش و تداوم تست های کرونا و... در چند وقت اخیر رها شد و تداوم این اقدامات متاسفانه به انجام نرسید. با اینکه هیچ منبع رسمی پایان کرونا را اعلام نکرده بود. این کوتاهی ها متاسفانه در بالارفتن آمار مبتلایان و جان باختگان که امروز اعلام شد تاثیر منفی داشته است.
پایان بخش اول گفت و گو با دکتر حمید سوری
انتهای پیام /
