پوست‌اندازی هنر در سایه کرونا
تهران - ایرنا - با وجود اینکه درهای مکان‌های فرهنگی بواسطه شیوع ویروس ناخوانده کرونا از ماه‌ها قبل به روی مخاطبان بسته شده است اما هنر در شکل و شمایلی نوین به زندگی خود برای بودن در کنار مردم ادامه می‌دهد.
زمان زیادی از ظهور بیماری جدید کرونا که سرنوشت جهان و روند زندگی روزمره مردمان آن را بعد از قرن ها دچار دگرگونی کرده، نگذشته است؛ این بیماری که با شیوع گسترده به جهان راه یافته است نخست از چین سر بر آورد و موجب شد تا انسان برای ادامه حیات در قرن بیست و یکم دست به خلق دنیایی نوین بزند.
ویروس کرونا به دلیل سرعتی که در انتقال دارد و به راحتی از فردی به فرد دیگر و حتی از طریق اجسام در بدن میهمان می شود در همان آغاز، تعطیلی را به دنیا عرضه کرد هر جایی که این ویروس جدید قدم گذاشت تجمعات تعطیل و قرنطینه و خانه نشینی شرط اصلی حیات شد.
ایران نیز از جهان مستثنی نماند و روزهای نخستین اسفندماه با ورود این ویروس ناشناخته جهانی، تاریخی جدید برای کشور رقم خورد و برای سلامت و کنترل شیوع این ویروس خانه نشینی اولویت مردمان شد.
به غیر از ممنوعیت تردد و تجمع در مکان های عمومی، از نخستین فضاهایی که با تعطیلی مواجه شدند فضاهای هنری بودند؛ با ابلاغ اطلاعیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تمام مکان های عرضه هنر درهای خود را به روی مخاطبان بستند و هنرمندان مانند تمام مردم و مشاغل مجبور شدند در خانه بنشینند و با ادامه این وضعیت به دنبال راه هایی جدید برای خلق و عرضه هنر خود باشند اما داستان هنر به اینجا ختم نشد.
هنر عرصه ای است که از روزگاران دور برای خود جایگاهی در میان آدمیان دست و پا کرده است و در هر دوره و قرنی براساس سازگاری با محیط، باز هم به زندگی خود ادامه داده و هر روز مورد توجه تر از گذشته خودنمایی کرده است و به همین دلیل بسته شدن درهای هنر به روی تماشاگران، مخاطبان و دنبال کنندگان عرصه های مختلف هم نتوانست این بخش را از زندگی بازدارد و هنرمندان و آنان که دانش و توانایی در این زمینه دارند با به خرج دادن خلاقیت این بار از فضای اینترنتی بهره جسته و عرضه هنر را آغاز کردند.
نخستین گام ها را موسیقی در فضای مجازی برداشت و با پخش آواز و نواختن تک نفره به خانه های مردم راه یافت و با توجه به استقبال مردم قرنطینه شده جهان و تبدیل شدن به کنسرت های تک نفره یا چند نفره، گاه ساعت های طولانی نه تنها سرگرمی برای جهانیان به ارمغان آورد بلکه آنها را برای ادامه خانه ماندن ترغیب کرد.
افراد مشهور دنیا بدون دریافت هزینه ای با کنسرت های رایگان از طریق صفحه های تلفن های همراه با مخاطبان ارتباط برقرار کردند و موجب شدند حال و هوای دیگری رقم بخورد، ایرانیان نیز همین مسیر را طی کردند، بنابراین اولین هنری که با مردم همراه شد از کانال برگزاری کنسرت هایی در اسفندماه بود که به مدت 10 شب به طور مداوم و بعد از آن به صورت پراکنده برای ساعاتی با مردم همراه شدند.
و بعد از آن تئاتر بود که پا به میدان فضای مجازی گذاشت و در ایام نوروز سال 99 به مدت 10 شب با اجرای نمایش های زنده تلاش کرد تا بتواند راهی به زمان خانه نشینی مردم پیدا و مسیر را برای انتشار اجراهای فیلم تئاترها هموار کند و به این ترتیب این بخش از هنر نیز با استقبال مردمی پررنگ تر شد و با گذشت چهارماه از آغاز کرونا در ایران اجراهای مونولوگ به صورت زنده و انتشار فیلم تئاترهای اجراهای قدیمی تر به روالی عادی تبدیل شده است.
در این میان سینما به عنوان هنر هفتم از قاعده سازگاری با شرایط قرنطینه جهانی و خانه نشینی‌ها عقب نماند و با استقبال مردم از وی او دی ها و تماشای سریال های شبکه نمایش خانگی اکران آنلاین را جایگزینی برای درهای بسته سینما به روی مخاطبان کرد.
بر اساس شرایط جدید فیلم سینمایی خروج به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا به عنوان پیشرو در مسیر آنلاین شدن سینماها در کشور بر روی وی او دی ها برای تماشا قرار گرفت و با استقبالی چشمگیر مواجه شد و مسیر را برای تماشای فیلم های سینمایی دیگر هموار کرد و به ترتیب هر روز فیلم های جدیدی گام در این مسیر نهادند.
بدین ترتیب هنرها از طریق فضای اینترنت با مخاطبان خود ارتباط برقرار کردند تا شاهد باشیم این روزها هنر به شکل دیگری به حیات خود ادامه می دهد و در تلاش است تا روز به روز خلاقیت های بیشتری را برای بودن در چنین شرایطی از خود نشان دهد اما این همه ماجرا نیست.
این روزها در جهان جشنواره های هنری به صورت آنلاین برگزار و میزبان میلیون ها انسان در سراسر جهان می شوند و حتی به دلیل نوع زیست تازه بشر خلاقیت هایی نیز دیده می شود که برخی از آنها برگزاری نخستین دوره های جشنواره های قرنطینگی و آنلاین است که شامل ارسال عکس و فیلم در شاخه های آماتوری و حرفه ای در زمینه های مختلف را شامل می شود.
به این ترتیب هنر نشان داد که هرگز و در هیچ شرایطی نه تنها به دست فراموشی سپرده نمی شود بلکه به دلیل ذات مردمی بودنش صحنه را ترک نخواهد کرد و در کنار نه مردم یک سرزمین که در کنار جهانیان می ایستد تا به مقاومت آنها کمک کند.
هنر بعد از گذر از قرن ها همچنان پویاتر از گذشته زنده مانده و حالا در شرایط جدید جهانی باز هم خود را با تغییرات سریع وفق داده است و با شکلی نوین در بیست و یکمین قرن از تمدن آدمیان در میان مردم زندگی می کند و با وجود اینکه این عرصه ذاتی جمعی دارد به دلیل نیاز بشر به وجودش، برای ارتقای روح و راهی برای گذر از تلخی بحران ها همچنان به راه خود ادامه می دهد.
البته نباید فراموش کرد که ویروس کووید 19 همچنان با سرعتی باورنکردنی گسترش می یابد و تا زمان ساخت واکسن آن نمی توان نظری قطعی درباره بازگشت به شرایط عادی را برای جهان متصور شد و به همین دلیل می توان پیش بینی کرد که خلاقیت های هنری به شکل های گوناگون حتی به دور از فضای اینترنت برای ارتباط مخاطب پیدا می شود و شاهد پوست اندازی هر روزه عرصه هنر هستیم و خواهیم بود.
*س_برچسب‌ها_س*