پیاده روی اربعین در زمانه کرونا

خبرنگار ایرنا امسال نیز با این خیل دلسوخته و عاشقان دلباخته از مسیر بغداد تا کربلا همراه شد، اما افسوس که نگرانی دولت عراق از همه گیری ویروس کرونا، امسال یکی از حاضران بزرگ سال های گذشته اربعین را غایب کرده و آن زائران ایرانی هستند.

شاید تنها زائر ایرانی حاضر در مراسم اربعین حسینی که در جای جای مسیر اثر گام هایش را می شد، حس و شمیم عبورش را از موکب ها، استشمام کرد، شهید حاج قاسم سلیمانی بود که با همرز شهیدش حاج ابومهدی المهندس، در طول این مسیر حضور برجسته ای داشتند.

موکب داران عراقی تصاویر این سرداران شهید را که آیت الله سیستانی مرجع عالی دینی عراق آنها را «فرماندهان پیروزی بر داعش» نامید، در طول مسیر نصب کرده اند و عزاداران نیز یاد و خاطر آنها را گرامی می دارند تا این چنین حاضرترین زائران آیین اربعین امسال باشند.

با وجود همه هشدارها و نگرانی ها از شیوع کرونا، امسال نیز مسیر 110 کیلومتری بغداد تا کربلا وجب به وجب شاهد برپایی موکب شده بود و اهالی بغداد از دیروز جمعه همپای زائران استان های شمالی پایتخت، پیاده روی اربعین حسینی (ع) را آغاز کردند.

در حالی که در طول یک هفته گذشته مسیر بغداد و کربلا با وجود آماده شدن موکب ها خالی از خیل زائران بود اما از دیروز جمعه که زائران استان های دیاله و صلاح الدین به بغداد رسیدند، زوار پایتخت نیز به راه افتادند و با اهل و عیال پا در جاده عشق و ارادت به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) گذاشتند.

در این سیل عظیم جمعیت و موکب های بهم چسبیده نمی توان ادعا کرد که ضوابط بهداشتی پیشگیری از کرونا رعایت شده و انتظار رعایت این تدابیر در این حضور میلیونی جمعیت نیز شاید دور از واقعیت باشد؛ نکته ای که به دغدغه اصلی دولت و دستگاه بهداشت و درمان عراق تبدیل شده است.

بسیاری از زائران دیده شدند که به صورت فردی، با پوشیدن ماسک کوشیدند در عین از دست ندادن شرفیابی حضور در آیین اربعین حسینی، همزمان ضوابط بهداشتی ویژه کرونا را نیز رعایت کنند، با اینحال عده ای هم هستند که به دلیل اهتمام کمتری که به تدابیر و پروتکل های بهداشتی دارند، خطر شکل گیری، احتمال شکل گیری موج جدید کرونا را در عراق بالا برده اند.

به همین دلیل در طول مسیر تعدادی از موکب ها به صورت داوطلبانه، زائران را با دستگاه های ضدعفونی کننده، در برابر کرونا ایمن می کنند و گاهی برخی نیز با موادضدعفونی دست های زائران را می شویند تا از خسارات و صدمات بیشتر جلوگیری شود.

اربعین امسال در سایه کرونا، نوع تازه ای از خدمت را به خدمات زائران حسینی اضافه کرد و آن، ایمن سازی و حراست از سلامت و بهداشت زائران در برابر کرونا است تا به این صورت هم اربعین حسینی با شکوه هرساله برگزار شود و هم کرونا این آیین اسلامی را تحت الشعاع قرار ندهد.

اما در مقابل، زبان حال برخی موکب داران و زائران این است که حسین بن علی (ع) خودش چشم رحمت و عنایت به زائران و خدمتگزاران زائرانش دارد و اوست که به واسطه جایگاهی که نزد خدای سبحان دارد، آنها را از شر این بلا و بیماری حفظ می کند. به اعتقاد آنها، زیارت اربعین حسینی (ع) در طول قرن های متمادی همواره با چالش های مختلفی گاه دشمنان اهل بیت عصمت و طهارت (ع)، گاه حاکمان ستمگر، گاهی بیماری های واگیردار و گاهی تروریست های تکفیری ها مواجه بوده، اما هرگز این آیین تعطیل نشده است.

رژیم صدام با آن همه سخت گیری برای جلوگیری از برپایی این مراسم هم نتوانست جلوی آیین پیاده روی اربعین را بگیرد و وقتی سرنگون شد، اربعین حسینی (ع) با شکوه تر از همیشه از سرگرفته شد.

شیعیان عراق تجربه هایی از آیین اربعین حسینی در سایه طاعون و مالاریا در طول یکصد سال گذشته و بیشتر داشته اند و معتقدند که کرونا در مقایسه با وباهای گذشته به مراتب، قربانی کمتری گرفته است.

این پیشینه تاریخی موجود در اذهان مردم عراق سبب شده است که بی توجه به کرونا و عواقب آن، آیین اربعین حسینی را امسال در نبود زائران خارجی به ویژه ایرانی ها که دومین جمعیت بزرگ زائران اربعین بعد از زوار عراقی بودند، برگزار کنند.

این گروه بخاطر باورهای محکمی که در این ارتباط دارند، کمتر به هشدارها و توصیه های بهداشتی توجه دارند؛ دولت عراق نیز بر همین مبنا، برای اربعین امسال نتوانست تدابیر سختگیرانه اش را بطور کامل بکار بندد.

برخی گزارش ها حاکی است که پس از مراسم عاشورای امسال که دولت عراق نتوانست درهای حرمین در کربلا را بسته نگهدارد، موجی از ابتلا به کرونا این کشور را در نوردید و آمار کشته شدگان به شدت افزایش یافت؛ موضوعی که از سوی دولت و وزارت بهداشت عراق پنهان نگاه داشته شد.

عراقی ها امسال حتی زودتر از سال های گذشته و از 16 محرم نخستین حرکت به سمت کربلا را از «راس البیشه» جنوبی ترین نقطه عراق در استان بصره آغاز کردند.

استان های جنوب و مرکز عراق که در طول دو هفته گذشته، شاهد حرکت میلیونی زائران به سمت کربلا بوده اند و از دیروز موج دوم و پایانی حرکت زائران از بغداد (شمال کربلا) نیز آغاز شده است.

دستگاه های امنیتی عراق همانند سال های گذشته، تدابیر و طرح های ویژه ای برای حفاظت از جان زائران به اجرا گذاشته و مسیرهای حرکت زائران را مشخص کرده اند.

نیروهای الحشد الشعبی همانند همیشه حضور برجسته و محسوسی در این مراسم هم در حفاظت از جان زائران و روان سازی حرکت آنها در کنار دیگر نیروهای مسلح عراق و هم در نظافت مسیرها و ضد عفونی کردن زوار در برابر کرونا و با هدف کاستن از احتمال هرچه بیشتر ابتلا به این ویروس در

میان زائران، در کنار دستگاه های خدماتی و بهداشتی حضور دارند. تولیت های مقدس عتبات عالیات در نجف اشرف، کاظمین و سامرا نیز در این آیین باشکوه به کمک تولیت های حسینی و عباسی شتافته اند.

دولت عراق و عتبات در کربلا برای کاستن از ریسک ابتلا به ویروس در میان زائران، در داخل کربلا تیم های مختلف مراقبتی تشکیل داده اند، بطوری که ضدعفونی به صورت 24 ساعته انجام می شود و گروه هایی مامور پاشیدن مواد ضد عفونی بر سر زائران هستند تا آنها را در مقابل کرونا ایمن کنند.

«کرار جواد العباسی» مدیر شعبه مراقبت های بهداشتی در اداره کل بهداشت کربلا در این باره به رسانه های عراق گفته است: برای چهارمین روز پیاپی به صورت تصادفی از زائران و خادمان موکب های حسینی در ورودی های استان کربلا و با هدف شناسایی موارد احتمالی ابتلا به ویروس کرونا تست سریع گرفته و اطلاعات مربوط در فرم ویژه ای که برای همین منظور اختصاص داده شده، یادداشت می شود.

العباسی خاطر نشان کرد: این اقدام در راستای پویشی برای اقدامات پیشگیرانه و آگاهی بخشی در خصوص شیوع ویروس کرونا و در چارچوب طرح فوریتی زیارت اربعین صورت می گیرد.

زیارت اربعین حسینی گرچه مانند سال های گذشته با غیبت زائران خارجی به ویژه ایرانی ها مواجه است، اما اهتمام رسانه ای گسترده ای به این مراسم در داخل عراق وجود دارد و تعدادی از رسانه ها در طول روز به صورت زنده، مسیرهای مختلف حرکت زائران را پوشش خبری می دهند.

این شرایط باعث شده که بسیاری از مردم که از طریق تلویزیون ها در طول روزهای گذشته شاهد حرکت زائران و مراسم اربعین حسینی بوده اند، به صف پیاده روهای اربعین حسینی (ع) وارد شوند.

در همین راستا «توفیق الحبالی» رئیس شعبه اتحادیه روزنامه نگاران عراق در استان کربلا گفت: 185 خبرنگار عراقی به همراه 60 شبکه ماهواره ای، دهها رادیو و خبرگزاری، مراسم اربعین امسال را پوشش می دهند.

وی با اشاره به اینکه در آیین امسال خبرنگاران عربی و غیر عربی از دیگر کشورها به دلیل شرایط خاص کرونایی حضور ندارند، افزود: به دنبال دستورهای رئیس اتحادیه روزنامه نگاران عراق، وسایله نقلیه برای تردد آسان خبرنگاران اختصاص داده شده است.

جدا از خبرنگاران حرفه ای و رسانه های معتبر عراقی، زائران حسینی همانند هر سال با تلفن های همراه خود، هر کدام به یک خبرنگار داوطلب برای پوشش کامل زیارت اربعین حسینی (ع) در سایه کرونا تبدیل شده تا اربعین حسینی امسال نیز با وجود چالش جدید، از حیث رسانه ای به بطور کامل انعکاس یابد.

• اربعین حسینی
• پیاده روی اربعین
• بغداد