پیشنهاد جذاب تجاری افغانستان به ایران / طالبان چراغ سبز نشان داد

نورالدین عزیزی که به منظور شرکت در پانزدهمین اجلاس همکاری‌های اقتصادی بین روسیه و جهان اسلام (کازان فروم) به تاتارستان، روسیه سفر نموده است، از پاویون جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه صنعت حلال که در حاشیه این اجلاس برگزار شده است، بازدید کرد و در یک نشست با کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو، دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی، سرکنسول ایران در کازان و همچنین نمایندگان برخی شرکت‌های داخلی شرکت نمود.

سرپرست وزارت صنعت و تجارت دولت سرپرست افغانستان با بیان اینکه این کشور نزدیک‌ترین مناسبات را در طول تاریخ با جمهوری اسلامی ایران داشته است، گفت: به دنبال ارتقای سطح مبادلات تجاری دوجانبه به بیش از 10 میلیارد دلار هستیم.

وی در این نشست از مسیر بندر چابهار ایران - افغانستان - آسیای میانه به عنوان نزدیک‌ترین راه دسترسی این کشورها برای حمل‌ونقل کالا یاد کرد و فراهم‌شدن امکان دائمی حمل و نقل کالا از این مسیر و تقویت زیرساخت‌های موجود را خواستار شد.

به گزارش سفارت ایران در روسیه، سرپرست وزارت صنعت و تجارت دولت سرپرست افغانستان همچنین از برنامه کابل برای افزایش ساعات کاری گمرکات مرزی این کشور به 24 ساعت برای شتاب‌بخشی به مبادلات تجاری با همسایگان سخن گفت.

براساس این گزارش، کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه نیز در این نشست با بیان اینکه تقویت مناسبات با همسایگان اولویت دولت رئیسی است، گفت: بر این باور هستیم که همکاری کشورهای منطقه با یکدیگر به نفع ملت‌ها است و آنها نباید اجازه دهند که بیگانگان در امور منطقه دخالت کنند.

کاظم جلالی با اشاره به اشتراکات فرهنگی و تمدنی دو کشور، مشکلات دهه‌های گذشته ناشی از حضور بیگانگان را یادآور شد و گفت: مشکلاتی که برای مردم افغانستان طی دهه‌های اخیر رخ داد به دلیل عملکرد قدرت‌های جهانی بود و از این رو، هر چه بتوانیم که مانع از نفوذ و اختلاف‌افکنی بیگانگان در منطقه شویم، نتیجه آن به نفع ملت‌های منطقه خواهد بود.

دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی نیز که به منظور حضور در اجلاس گروه راهبردی روسیه - جهان اسلام به کازان سفر کرده است، در این نشست از آمادگی این مجمع برای سفرهای متقابل هیأتهایی از علمای ایران و افغانستان خبر داد و گفت: تبادل هیأت‌های فرهنگی می‌تواند به تقویت مناسبات دوجانبه به نفع دو ملت همسایه منجر شود.

همچنین هفته گذشته سفیر پیشین ایران در افغانستان گفت: اگر چند روز پیش آب به سمت ایران روانه شد به خاطر سیلابی است که امکان مهار آن را نداشتند و مجبور شدند به سمت ایران بفرستند.

ابوالفضل ظهره‌وند، در ارزیابی تداوم سدسازی‌های افغانستان بر سر مسیر رودهای مشترک بین دو کشور و تاثیر آن بر ایران اظهار داشت: این روند قابل پیش‌بینی بوده و هست، نوع روابط و نگاه به افغانستان به گونه‌ای است که این اتفاقات خروجی آن است. اکنون طالبان در کنار امریکا علیه ایران همکاری می‌کند تصور آنها بر این بوده که ایران از جنبه آب آسیب‌پذیر است و در نظر دارند از آب به عنوان اهرم فشار علیه ایران در بهم ریختن ظرفیت ژئوپلیتکی منطقه و جابجایی مردم در مرزهای شرقی ایران و همچنین عدم سرمایه‌گذاری در کشور ما استفاده کنند، یعنی هم از مولفه تروریسم و هم مولفه آب علیه ایران استفاده می‌کنند.

وی افزود: اگر چند روز پیش آب به سمت ایران روانه شد به خاطر سیلابی است که امکان مهار آن را نداشتند و مجبور شدند به سمت ایران بفرستند.

سفیر پیشین ایران در افغانستان گفت: سدی که بروی هریررود ساخته شد در واقع با پول هند و تامین سیمان و مهندسی از جانب ایران بوده است و کسی در آن زمان واکنشی نشان نداد. یا اینکه سد کمالخان با سیمان ایران و کمک خودمان علیه خودمان ساخته شد و بعد شاهد بودیم که حامد کرزای موضوع نفت در برابر آب را مطرح کرد و دیپلماسی ایران سکوت کرد، اینها اتفاقاتی است که به دلیل عدم پاسخگویی سیاست خارجی ایران و عدم توجه به نظرات کارشناسی رخ می‌دهد.

وی بیان داشت: اکنون اوضاع افغانستان در حال فروپاشی و ویرانی است و همین آب موجود را هم نمی‌توانند استفاده کنند این آبی که حبس می‌کنند را فقط به مصرف کشت خشخاش می‌رسانند، دلیلی به ساخت این تعداد سد وجود ندارد. درواقع امریکا و اسرائیل بدنبال استفاده از ابزار آب علیه ایران هستند و طالبان هم عامل آنها است، افغانستان نیازی به سد ندارد بلکه نیاز به سیستم آبیاری درست و آبخوان‌داری دارد. این کشور اکنون زیرساخت آبی نیاز دارد، ما در ایران روی روش‌های آبخوان‌داری تمرکز کرده‌ایم، افغان‌ها هم می‌توانستند به کمک ایران ظرفیت‌های کشاورزی خود را بهبود دهند.

ظهره‌وند بیان داشت: اگر سمت ایران خشک شود حتما روی کشورهای منطقه و همسایگان نیز تاثیر دارد، موقعیت اکوسیستم منطقه بهم بریزد همه کشورهای همسایه تاثیر خواهند پذیرفت. مثلا وقتی هامون خشک شد روی افغانستان هم تاثیر داشت، هیرمند شاهرگ حیاتی منطقه است وقتی خشک شود تمامی پایین‌دست خودِ افغانستان کوچ می‌کنند و زمینه برای قاچاق و تروریسم و ناامنی فراهم می‌شود. در این شرایط ما خاموش هستیم و حتی ناخودآگاه به این وضعیت کمک کرده‌ایم.

وی گفت: افغانستان با احداث سد «پاشدان» در نظر دارد همان مختصر آبی را هم که به سمت ایران روانه می‌شود، مهار کند، از این موضوع به عنوان اهرم فشار و بهم‌ریختگی در ایران استفاده می‌کند. آب هریررود به ترکمنستان هم می‌رفت و با سدسازی‌های افغانستان کل اکوسیستم در حال بهم ریختن است.

سفیر پیشین ایران در افغانستان در ادامه تصریح کرد: اکنون طالبان پول و متخصص ندارد که بخواهد پروژه سدسازی اجرا کند. اگر پول داشت اجازه نمی‌داد مردم افغان به سمت ایران سرازیر شوند، برنامه‌ای که افغانستان دنبال می‌کند بازی کثیف ژئوپلیتیکی است. به طوری که آب را از آمودریا هم به کانال غیرفنی روان کرده‌اند در صورتی که ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان باید اعتراض می‌کردند، دیپلماسی ما نیز این مسئله را تبیین نکرد. احداث کانال قوش‌تپه نیز بر خلاف سهم آب مناطق است، افغان‌ها این آب را بر می‌دارند که منطقه و آسیای میانه را بهم بریزند و نیروها را جابجا کنند، درواقع قوم‌زدایی کنند و پشتون‌ها را به این منطقه ببرند، بعبارت دیگر تمامی هدف‌شان بر خلاف منافع منطقه است.