چرا تروریسم همچنان در افغانستان می تازد؟
تهران - ایرنا - حملات مسلحانه و انتحاری داعش همانند آنچه بتازگی درمسجد شیعیان ولایت قندوز افغانستان شاهد بودیم همواره جان شهروندان این کشور را در دولت موقت طالبان تهدید می‌کند؛ حملاتی تروریستی که برایند خروج غیرمسوولانه آمریکا و ناتو است و تدبیری جدی از سوی طالبان برای جلوگیری از تکرار آنها می‌طلبد.
باوجود استقرار چند ماهه دولت موقت طالبان در افغانستان اما همواره شاهد حملات مسلحانه تروریستی و نیز انتحاری در این پهنه جغرافیایی هستیم که حمله انتحاری روز جمعه 16 مهرماه در مسجد «سیدآباد» شیعیان در ولایت قندوز آخرین مورد از آنها است؛ حمله ای که بیش از یکصد کشته و مجروح بر جای گذاشت و واکنش های زیادی را از داخل و خارج این کشور در پی داشت.
در ایران نیز مسوولان عالی رتبه جمهوری اسلامی به آن واکنش نشان دادند. یک روز پس از وقوع این رخداد غمبار، رهبر معظم انقلاب در پیامی بر ضرورت مجازات عاملان این جنایت بزرگ و جلوگیری از تکرار چنین فجایعی تاکید کردند و فرمودند: «حادثه‌ی تلخ و مصیبت‌بار انفجار در مسجد منطقه خان‌آباد استان قندوز که به جان‌باختن جمع زیادی از مومنان نمازگزار انجامید، ما را داغدار کرد. از مسوولان کشور همسایه و برادر افغانستان جدا انتظار میرود که عاملان خونخوار این جنایت بزرگ را به مجازات برسانند و با تدابیر لازم از تکرار چنین فجایعی جلوگیری کنند.»
همچنین حجت الاسلام «سیدابراهیم رییسی» رییس جمهوری کشورمان به این رخداد واکنش نشان داد و نوک پیکان اتهام را به سمت آمریکا نشانه رفت. رییسی با بیان اینکه تداوم اقدامات تروریستی در افغانستان پروژه آمریکاست، گفت: اقدام تروریستی مسجد قندوز که با هدف اختلاف‌افکنی بین مسلمانان انجام شد به دست کسانی صورت پذیرفت که ماهیت ضدانسانی و ضددینی آن ها بر همگان آشکار است. بر کسی پوشیده نیست که رشد این جریان تروریستی تکفیری، با حمایت - های آمریکا صورت پذیرفته و این کشور در سال‌های اخیر، شرایط را برای گسترش فعالیت جنایتکاران داعشی در افغانستان تسهیل کرده و مانع از ریشه‌کنی آنها شده.
پس از رخداد تروریستی حمله انتحاری به مسجد شیعیان در قندوز، شاخه ای از داعش موسوم به شاخه خراسان مسوولیت این حمله را برعهده گرفت؛ گروهکی که در سال 2014 آغاز به فعالیت کرد و اوج فعالیت آن در سال 2018 بود و اینک به دنبال شکست آمریکا در افغانستان و هرج و مرج در این کشور بار دیگر فرصت عرض اندام یافته است.
از سال 2001 که آمریکا، افغانستان را به بهانه مقابله با تروریسم و شبکه القاعده اشغال کرد نه تنها این کشور تا کنون روی خوش به خود ندیده که همواره بستری برای شکل گیری و قدرت یابی گروهک های تندرو و تروریستی بوده است. بنابراین شاخه خراسان گروه داعش از چنین بستر و فضایی سربرآورده است.
مقامات ارشد آمریکایی خود به شکست غرب در افغانستان اعتراف کرده و به بررسی تبعات خطرناک خروج غیرمسوولانه آمریکا از این کشور جنگ زده پرداخته اند. در این میان «مک مستر» مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا معتقد است سازمان‌های تروریستی نه تنها تعداد اعضای شان بیشتر شده که اعتماد به نفس و ثروت شان نیز افزایش چشمگیری یافته است و این امر باعث می‌شود تاثیرات تخریبی بیشتری داشته باشند.
از نگاه مک مستر، خروج تحقیرآمیز آمریکا از افغانستان، میلیارد ها دلار سلاح برای تروریست‌ها بر جای گذاشت که میان بیش از بیست سازمان تروریستی تحت تحریم‌های آمریکا در سراسر افغانستان و پاکستان تقسیم خواهد شد. مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا گفت که به اعتقاد وی، شکست خودخواسته آمریکا در افغانستان و انصراف کلی آمریکا از مبارزه با تروریسم جهادی بین‌الملل باعث شده تا جهان امروز محل خطرناک‌تری از جهان سپتامبر 2001 باشد.
شکست آمریکا در افغانستان و دستور «جو بایدن» مبنی بر خروج از خاک این کشور، مقامات دولت «دونالد ترامپ» همچون «جان بولتون» مشاور امنیت ملی دولت او را نیز به واکنش واداشته است. بولتن اخیرا در مقاله‌ای در نشریه «د - هیل» نوشته است: ممکن است ما افغانستان را ترک کرده باشیم اما این کشور ما را ترک نکرده است، و تروریست‌ها هم (رها) نکرده‌اند و بایدن برای پیروزی در انتخابات‌های آینده آمریکا باید توضیح بدهد.
جدا از نقش آمریکا در شکل گیری و قدرت یابی گروه های تروریستی، رویکرد و عملکرد دولت موقت طالبان هم در این زمینه بی تاثیر نیست. بنابراین انتظار می رود طالبان برای حفظ امنیت همه شهروندان این کشور اعم از شیعه و سنی دست به کار شده و از تکرار چنین رخدادهای غمباری به شدت جلوگیری به عمل آورند.
در جریان حملات انتحاری به مسجد شیعیان قندور، دفتر سیاسی گروه طالبان در کابل این انفجار مرگبار را که سومین حمله علیه غیرنظامیان در این کشور پس از تسلط بر کابل است، محکوم کرد. این در حالی است که حوادث ناگوار و حملات انتحاری از سوی گروهک موسوم به شاخه خراسان داعش همواره تکرار می شود و در عمل طالبان نتوانسته اند از تکرار این حملات جلوگیری کنند.
در بیش از دو ماهی که طالبان قدرت را در کابل به دست گرفته اند، این چندمین حمله خونین انتحاری است که در افغانستان رخ می‌دهد. نخستین انفجار در هفته دوم تسلط طالبان بر افغانستان نزدیک فرودگاه کابل، زمانی به وقوع پیوست که هزاران نفر تلاش داشتند وارد این فرودگاه شوند و از افغانستان فرار کنند. در آن حمله انتحاری که مسوولیت آن را نیز شاخه خراسان داعش بر عهده گرفت، حدود 200 نفر از جمله کودکان و زنان جان باختند. هفته گذشته نیز انفجاری در نزدیک مسجد عیدگاه در کابل رخ داد که در جریان آن دست کم هشت نفر کشته و 20 نفر زخمی شدند.
در حالی افغانستان کنونی به جولانگاه گروه های تروریستی همچون شاخه خراسان داعش تبدیل شده که از نگاه ناظران شمار نیروهای این گروهک تروریستی تنها به حدود 200 تن می رسد. بنابراین مقابله با عملیات تروریستی آزمونی برای سنجش میزان موفقیت دولت موقت طالبان در مهار بحران است حال مهم نیست که تروریست ها شیعیان افغانستان را هدف قرار دهند یا اهل تسنن این کشور را. آنچه در این مقطع مهم به نظر می رسد بازگرداندن ثبات و امنیت به این کشور بحران زده است.
*س_برچسب‌ها_س*