گردشگری مقاومت؛ راهی برای استفاده از معدن طلای دفاع مقدس

یکی از عمده کارهای تاثیرگذار و شایسته به نمایش گذاشتن آثار ارزشمند مناطق عملیاتی دوران دفاع مقدس برای استفاده و آشنایی بهتر زائران راهیان نور است. سابقه راهیان نور به همان سال‌های ابتدایی جنگ برمی‌گردد پس از آزادسازی اولین سرزمین‌های اشغالی در شمال خوزستان، از سال 1361، عده‌ای از جبهه‌های جنگ بازدید کردند.

بعد از پایان دفاع مقدس گروه‌های مردمی خود جوش متشکل از رزمندگان شکل گرفت که در ایامی خاص نظیر عید نوروز کارون‌هایی را برای بازدید از مناطق جنگی سامان می‌دادند و محل‌هایی نظیر یادمان‌های فعلی شلمچه، اروند کنار و فتح المبین مورد بازدید این کاروان‌ها قرار می‌گرفت. این روند تا سال 1376 ادامه پیدا کرد.

پس از سال 1376 بسیج دانشجویی از ظرفیت‌های اردو‌های راهیان نور استفاده کرد و اعزام کاروان‌های دانشجویی شروع شد. سفر مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه‌ای (ره) در سال 1378 به یادمان شلمچه و حضور در میان زائران راهیان نور باعث توجه ویژه‌ای به موضوع راهیان نور شد.

حضرت امام خامنه‌ای (مدظله العالی) درباره اهمیت و ضرورت راهیان نور فرمودند: راهیان نور یک فناوری است؛ برای استفاده از این ثروت عظیم [هشت سال دفاع مقدس]؛ این معدن طلای عظیمی که در اختیار ما است. یک چنین حرکت عظیمی است. این را باید خیلی قدر دانست؛ این راهیان نور کار بسیار بزرگ و مهمی است؛ سعی کنید این کار را درست انجام بدهید. راهیان نور عاملی برای جلوگیری از فراموش شدن ارزش‌ها و درس‌های دوران دفاع مقدس است. استفاده از هر ثروت و گنجی نیازمند فناوری است. راهیان نور در واقع فناوری استفاده از ثروت عظیم و معدن طلای دوران دفاع مقدس است.

تأثیرات فرهنگی راهیان نور بر نسل جوان کشور و آَشنایی با ارزش‌های والای انقلاب اسلامی باعث شد تا اردو‌های راهیان نور از سال 1390 در قالب محتوای آموزشی وارد مدارس کشور شود.

جهاد تبیین مهمترین رسالت راویان «راهیان‌نور» در ایام نوروز

مهدی امیریان، دبیر ستاد مرکزی راهیان‌نور کشور گفت: امسال به دلیل ماه مبارک رمضان و تقارن آن با نوروز ایام اوج راهیان‌نور را از اسفندماه پیش‌بینی کردیم. برآورد‌ها نشان‌دهنده این است که استقبال مردم از راهیان نور امسال از سال گذشته بهتر است.

او با بیان این که امسال در استان‌های خوزستان و ایلام 24 یادمان فعال داریم، افزود: همه یادمان‌ها با صددرصد ظرفیت آماده خدمت رسانی به مردم و خصوصا نوجوانان، جوانان و دانشجویان هستند.

امیریان با تاکید بر این که موظفیم که خصوصا در ایام اوج راهیان نور، خدمات را به صورت استاندارد ارائه دهیم و به دنبال راهیان نور امن و آرام هستیم، ادامه داد: ایمنی مدنظر هم در حمل‌و‌نقل و رفت‌و‌آمد و هم در محل‌های اسکان و یادمان‌ها و هم در تغذیه و بهداشت خلاصه می‌شود.

او با اشاره به وضعیت ورود خودرو‌های شخصی به مناطق راهیان نور، گفت: اساسا خودرو‌های شخصی همانند سال‌های گذشته در پایان ایام اوج راهیان‌نور وارد مناطق مربوطه می‌شوند، البته امسال به دلیل در پیش بودن ماه مبارک رمضان پیش بینی می‌شود که کاوران خودر‌های شخصی زودتر وارد مناطق مدنظر راهیان نور شوند.

دبیر ستاد مرکزی راهیان نور همچنین با بیان این‌که خصوصا از دوران کرونا حضور خانواده‌ها با خودرو‌های شخصی در اردو‌های راهیان‌نور رونق گرفته است، افزود: با توجه به این موضوع امسال نواحی بسیج و ستادی به نام شهید باقری وظیفه ساماندهی و رسیدگی به وضعیت کاوران‌های خودرو‌های شخصی را برعهده گرفته‌اند.

او با اشاره به این که همانند هرسال به دنبال ایجاد حساسیت خاصی نیستیم و موظف به ارائه روایتی متقن، صادق و دقیق هستیم، گفت: راهیان نور فقط یک اردو نیست و ما به دنبال ارائه روایت‌ها با زبان دانش آموزان و دانشجویان هستیم که چراکه راهیان نور را بستر جهاد تبیین می‌دانیم و راهیان نور وسیله‌ای برای انتقال معارف دفاع مقدس است. همانطور که مقام معظم رهبری نیز فرموده‌اند، راهیان‌نور یک فناوری نوین برای استفاده از معدن طلای دفاع‌مقدس است.

علیرضا محمدزاده فعال گردشگری تعالی معتقد است بخش گردشگری یکی از ابزار‌هایی است که کشور‌ها درصدد کسب اهداف‌شان برای رسیدن به منافع ملی هستند. در نظام جمهوری اسلامی ایران، رویکرد گردشگری، تعالی بخشی است، یعنی با نگاه اسلامی ایرانی به گردشگری علاوه بر منافع مادی کشور باید معنویات حاصل از گردشگری را کسب کند. اصلی‌ترین جلوه گردشگری تعالی‌بخش، گردشگری مقاومت است و گردشگری که بر جاذبه‌های تاریخی ایران استوار است. بیان تاریخ شفاهی ایران با نگاه عبرت‌آموزی از گذشته یا به‌عبارتی روایت مقاومت پهلوانان ایران زمین در مبارزه با متجاوزان، ظالمان، غارتگران و استعمارگران است.

این فعال گردشگری می‌گوید: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به سبب پررنگ شدن شعائر اسلامی ایرانی مانند مبارزه با استکبار و نفی استبداد و ایجاد روحیه مقاومت در مردم و از طرفی تجاوز رژیم بعثی عراق به کشور، حماسه هشت سال دفاع مقدس رقم خورد. اما با پایان جنگ تحمیلی این حماسه به فراموشی سپرده نشد و راهیان نور با هدف روایتگری از شهادت، شهامت، جهاد در راه خدا، میهن‌دوستی، حفظ جان و مال و ناموس مردم، دفاع در مقابل تجاوز رژیم بعثی عراق و... ایجاد شد تا این نمونه بارز گردشگری مقاومت برای معرفی ایثارگران ایران اسلامی برای کودکان، نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان روایت شود.

محمدزاده ادامه داد: راهیان نور نمونه‌ای از گردشگری مقاومت است که اشاره شد به‌همین منظور نباید از اثرات دفاع مقدس در ایجاد روحیه مقاومت در مقابل با اشغالگران رژیم صهیونیستی غافل بود و همچنین حماسه‌سازی دهه شصتی‌ها متأثر از دفاع مقدس در سوریه به‌عنوان مدافعان حرم را فراموش کرد و نمونه‌های دیگر مقاومت ناشی از این رخداد مهم ایران زمین، مدافعان سلامت و مدافعان امنیت هستند. همه این ایثارگری‌ها باید در گردشگری مقاومت روایت شود تا تاریخ برای ما تکرار نشود؛ بنابراین محدوده جغرافیایی و مکان رخداد‌های مقاومت در ایران را به همراه جریان‌های مقاومت با معرفی شخصیت‌ها و اسطوره‌های مقاومت حتی محل زندان، تبعیدگاه، گورستان یا به عبارتی مزار شهدا این حماسه‌سازان را باید به اماکن گردشگری، موزه و ثبت آثار مقاومت در وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تبدیل کرد.

وی افزود: با ایجاد محصول گردشگری از جریان مقاومت ایران به عنوان مثال ایجاد زیارتگاه از مزار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در گلزار شهدای کرمان، می‌توان گردشگران زیادی از جمله جهان‌گردانان را به سفر به ایران ترغیب کرد و فرصت بی‌نظیری را برای بیان تاریخ شفاهی ایران با روایت صحیح فراهم کرد. در خصوص راهیان نور نیاز به ثبت آثار مقاومت و رویداد‌های دفاع مقدس توسط وزارت میراث‌فرهنگی و ایجاد تندیس و نماد‌های مقاومت در مکان رخداد‌های جنگ تحمیلی به عنوان نمونه در خرمشهر است. در خصوص افزایش میزان گردشگران این اماکن نیز باید به بخش خصوصی اعتماد کرد و نقش بیشتری را به دفاتر خدمات مسافرتی داد.