آمارهای ضد و نقیض با روان مردم چه میکند؟
در اولین روز اسفندماه سال جاری، نتایج آزمایش اولیه دو مورد مشکوک به ابتلا کرونا ویروس در قم مثبت اعلام شد و این خبر چند روز پس از گسترش موج جدید آنفلوآنزا در کشور اعلام و در مورد علائم آن پیرامون تب، سرفه، مشکلات تنفسی، درد عضلانی و کماشتهایی هشدار لازم ارائه شد.
وزارت بهداشت نیز اعلام کرد با رعایت بهداشت و شستشوی دستها، 55 درصد از خطرات شیوع این بیماری رفع خواهد شد، ضمن اینکه افراد مسن و دارای پیش زمینه بیماریهای تنفسی و عفونتی باید مراقبتهای بیشتری اتخاذ کنند. هر چند مسئولان در سطح وسیعی اعلام کردند که منبع اصلی در انتشار اخبار، وزرات بهداشت و علوم پزشکی است، اما آن چه در این مدت همچون کمبود ماسک و سوء استفاده عده ای از شرایط در فروش اقلام ضروری در افزایش بهداشت عمومی، آزاردهنده به نظر میرسید، گسترش شایعات و اخبار ضد و نقیضی به شمار میرفت که زمینه نگرانی و تشویش را افزایش میداد. شایعات و شنیدن آمار ضد و نقیض، موجب افزایش فشار روانی در سطح جامعه میشود احمدترابی کارشناس و مشاوره بیماریهای رفتاری دانشگاه علوم پزشکی استان قم در این باره میگوید: بروز شایعات و شنیدن آمار ضد و نقیض، موجب افزایش نگرانی و فشار روانی در سطح جامعه میشود. این متخصص روان شناسی بالینی افزود: شایعه، مطلبی است که صحت آن تائید نشده و افراد به شنیدن این مطلب استناد میکنند، در واقع شایعات، اخبار موثق از منابع علمی و معتبر نیست و غالبا به صورت سینه به سینه و یا در فضای مجازی گسترده میشود. ترابی بیان کرد: شایعه عوارض و پیامدهای ناگواری را به همراه دارد، با ایجاد بحرانهای اجتماعی و اقتصادی و بحرانهای روانشناختی و بیماریها، شایعات نیز افزایش مییابد و به تبع آن آثار منفی این شایعات نیز گریبانگیر جامعه میشود. وی تصریح کرد: شیوع بیماری کروناویروس، موجب دامن زدن به شایعات فراوان و یا ارائه آمار و ارقام ضد و نقیض شده است، اولین پیامد این شایعات، اضطراب و نگرانی و پرورش افکار منفی در ذهن است. عضوسازمان نظام روان شناسی و مشاوره خاطرنشان کرد: نگرانی نیز باعث میشود به سمت هیجانات مختلفی برویم و احساس ترس و استرس بالا داشته باشیم و مدام منتظر اخبار بد و منفی باشیم، همین نگرش زمینهساز برخی رفتارهای افراطی در افراد میشود. وی در خصوص این رفتارهای افراطی در زمان شنیدن به شایعات در جامعه عنوان کرد: در این شرایط اکثر افراد به صورت افراطی از ماسک استفاده میکنند و یا در اجتماع به طور افراطی حاضر نمیشوند و انزوا میگیرند و یا خیلی مکرر، دستهای خود را میشویند که ممکن است زیادهروی آن، سلامت دستها را نیز به خطر بیندازد. ترابی عنوان کرد: برای جلوگیری از بروز شایعات، باید به اخبار درست و علمی و صحیح استناد کرد که متولی این اخبار، وزارت بهداشت است یا پزشکانی که نظر علمی بدون غرضورزی داشته باشند قابل اعتماد هستند. وی گفت: طبق گفتههای علمی، افرادی که بالای 50 سال با پیش زمینه بیماریهای تنفسی، عفونی، تنگی نفس هستد بیشتر در معرض خطرند و احتمال فوت در این افراد تنها 2 درصد است، این یک حرف علمی و مستند است و باید فرق حرف علمی و منطقی را با دیدگاه شایعهپراکنی به خوبی بسنجیم. مسئول مرکز مشاوره دانشگاه علمی کاربردی جهاد دانشگاهی استان قم افزود: این ویروس احتمال سرایت در آن بیش از احتمال مرگ و میر است و باید جلوی ظهور و بروز آن را بگیریم و بهتر است با سطوح آلوده در تماس نباشیم و دستها را به مدت 20 تا 30 ثانیه با آب و صابون شستشو دهیم. وی تصریح کرد: همچنین طبق توصیههای انجام شده در اجتماعات غیرضروری خودداری کرده و از ماسکهای استاندارد در اجتماعات استفاده کنیم و سیستم بدنی را تقویت کنیم، خوب این مطالب علمی و واقعی و کمک کننده است و باید منتشر شود. ترابی بیان کرد: هر چقدر به سمت واقعیتها و عناوین علمی برویم، از اضطراب ما کاسته میشود و نگرانی های اغراقآمیز از اطلاعات غلط از بین میرود و افراد از اطلاعاتی که از منبع موثق گرفته نشود اجتناب میکنند. این درمانگر اختلالات روان شناختی خاطرنشان کرد: شایعات از مجاری مختلفی بروز میکند و باید توجه داشت اطلاعات دقیق را تنها از وزارت بهداشت و متولیان و پزشکان حاذق بگیریم تا جامعه دچار فشار روانشناختی و آشفتگیها و افراط در رفتارها و اختلالات روانشناختی نشود. حجتالاسلام محمد فاطمی نیا یکی از کارشناسان مذهبی نیز در این باره عنوان کرد: انسان در شرایط بحرانی، با توکل به خدا و پیوند قلبی با معبود میتواند بر ترسها، اضطرابها و نگرانیها غلبه کند، البته هر کس دارای مسئولیتی در قبال رویدادها و اتفاقات و بحرانها نیز بوده و در کنار توکل باید به این وظایف و مسئولیتها نیز عنایت داشته باشد. وی تصریح کرد: وقتی انسان، امور خود را به خدا واگذار میکند، برای تلاش و حرکت بیشتر روحیه میگیرد و با همان اعتمادی که به خداوند در رفع بلایا و مشکلات دارد، استوارتر از قبل برای ایجاد تحول در زندگی قدم برمیدارد. حجتالاسلام محمد فاطمی نیا اظهار کرد: توکل به خدا در شرایط بحرانی به ویژه بیماری، به معنای رهاکردن روند درمان نیست، بلکه به این معناست در هر آزمون و مشکلاتی، یاد خدا تاثیر مثبتی بر ایجاد آرامش قلبی دارد و همین آرامش به انسان کمک میکند تا با روشهای منطقی و معقول نیز درصدد درمان خود باشد. وی عنوان کرد: در مصیبتها و بحرانها و شرایط سخت، نباید یکدیگر را ناامید کنیم و با شایعات و سخنانی که صحت ندارد، آرامش فکری و روحی و جسمی خود را به مخاطره بینداریم، انسان باید در برنامهریزی و تدبیر در امور خود به خدا اعتماد داشته باشد و توکل کند و اجازه ندهد، اضطراب و نگرانی بر او پیروز شود و امید را از او دور کند. متاسفانه بروز شایعات و حرفهای ضد و نقیض در خصوص هر بحران و حادثهای، علاوه بر تاثیر منفی برسلامت جسم و روح، تبعات اجتماعی نیز به همراه دارد، در چند روز گذشته در قم، به گفته تعدادی از کاسبان، در شرایطی که به روزهای پایانی سال نزدیک میشویم و فرصت خوبی برای کسب و کار تلقی میشود، برخی از اخبار موجب نگرانیهای غیرقابل وصف و افراطی از طرف مردم شده و همین امر تاثیر منفی بر وضعیت بازار داشته است. محمد نریمان یکی از کاسبان در مرکز شهر و فروشنده پوشاک است، وی در این باره میگوید: از همان ابتدا با شیوع بیماری، ما رعایت بهداشت را در محل کار و منزل و با توجه به حضور مشتریان مورد توجه قرار دادیم چون سلامت شهروندان همانقدر اهمیت دارد که سلامت خانوادهمان مهم است، اما این چند روز واقعا با کسادی شدیدی مواجه شدیم. وی بیان کرد: هر وقت، مسئولان یا رسانهها به مردم آرامش میدهند، انگار زندگی روال عادی خود را پیدا می کند و مردم با رعایت بهداشت وارد بازار میشوند، اما وقتی شایعات زیاد میشود یا اطلاعاتی به مردم میدهند که موجب نگرانی بیشتری میشود روی کسب و کار ما تاثیر منفی دارد. این کاسب جوان اظهار کرد: ما با برخی کاسبان و بازاریان که ارتباط بیشتری با هم داریم به توافق رسیدیم با ورود مشتریان، امکاناتی را برای شستشوی دستهایشان تا جایی که بشود در بازار و یا پاساژها فراهم کنیم و حتی نکات آموزشی را در داخل فروشگاه و مغازه نصب کنیم، بهداشت هم همکاری خوبی برای آموزش اصناف داشته است و ما امیدواریم بحران این چند روزه در مورد کرونا از بین برود و زودتر به شرایط عادی برگردیم. فرهاد شکری شهروند دیگری است که در مورد بروز شایعات و شنیدن اخبار ضد و نقیض میگوید: طبق گفته مسئولان باید اخبار را از طریق منابع اصلی یعنی وزارت بهداشت و درمان جویا شویم و نقل قول از برخی منابع که صحت آن هنوز تائید نشده میتواند بر موج نگرانیها و استرسها اضافه کند. وی عنوان کرد: اگر قرار باشد به نقطه بحرانی از کرونا برسیم که شهر قرنظینه شود، حتما مسئولان آن را عملیاتی میکنند، در حال حاضر دوری از تجمعات و رعایت بهداشت دو عامل مهم در جلوگیری از شیوع بیماری است و اگر بخواهیم فراتر از این دو حرکت کنیم و زندگی خود را به طور کامل تعطیل کنیم، واقعا متضرر میشویم. این شهروند قمی خاطرنشان کرد: بروز شایعات، واقعا نگرانکننده تر از بیماری است و لطمه زیادی به زندگی و سلامتی و کسب و کار مردم میزند، بیاحتیاطی در رعایت بهداشت همان قدر میتواند خطرناک باشد که شنیدن برخی اخبار ضد و نقیض و شایعات چنین تاثیر منفی به همراه دارد. خانم فدایی نیز یکی از معلمان بازنشسته میگوید: در این وضعیت، مردم باید هوای یکدیگر را داشته باشند و انسانیتر و اخلاقیتر رفتار کنیم، بعضی اخبار در مورد احتکار ماسک و یا سودجویی افراد از فروش لوازمی که در بحران ضروری است، واقعا دردناک است. وی بیان کرد: اگر چه افراد سودجو در هر دورهای با فکر کردن به منافع خود، دیگران را دچار مشکلات زیادی میکنند، اما بروز شایعات خود یکی از عوامل مهمی است که زمینه را برای سودجویی افراد مهیا میکند. انتهای پیام