آیا مؤسسه تنظیم نشر به دنبال ترویج اندیشه امام خمینی است یا تحریف؟
گروه سیاسی فارس: «.... آیا شخصیتها را هم میشود تحریف کرد؟ بله. تحریف شخصیتها به این است که ارکان اصلی شخصیت آن انسان بزرگ، یا مجهول بماند، یا غلط معنا شود، یا بهصورت انحرافی و سطحی معنا شود؛ همه اینها برمیگردد به تحریف شخصیت. شخصیتی که الگو است، امام و پیشوا است، رفتار او، گفتار او برای نسلهای بعد از خود او راهنما و رهنمود است، اگر تحریف شود زیان بزرگی بهوجود خواهد آمد...» (بیانات رهبری، 14/013/1394).
در سالهای اخیر، جریانی که خود را منتسب به امام خمینی (ره) می داند و وظیفه اصلی برای تبیین شخصیت ایشان را داشته و دارد، به مسیری قدم گذاشته است که با اصول امام خمینی ره منافات دارد و از دل این جریان، تبیین شخصیت امام خمینی ره استخراج نمیشود.
در این گزارش به بازخوانی بخشی از عملکرد مؤسسهای پرداخته ایم که قرار بود شخصیت امام خمینی (ره) را تبیین و با تحریف شخصیت ایشان مقابله کند.
اجازه امام خمینی (ره) به مرحوم احمد خمینی برای تأسیس مؤسسه حفظ و نشر
مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) در سال 1367، در پی نامه حاج احمد خمینی به امام تأسیس شد. حاجاحمد برای امام مینویسد که یکی از مسائل بسیار مهم که بعد از امام خمینی موجب موضعگیری فرزندان انقلاب، افراد گوناگون و احیاناً اختلاف آنها میشود، برداشتهای مختلف سیاسی و غیرسیاسی از یک متن، سند، فیلم و... از ایشان خواهد بود و به صدها سند منتشرنشده نیز اشاره میکنند.
از این رو حاجاحمد از امام استمداد میطلبد که «چه کسی باید تشخیص دهد آن جمله از حضرتعالی است یا نه؟» (صحیفه امام، ج 21، صص.125-126). امام خمینی (ره) نیز در پاسخ مینویسند: «فرزند عزیزم احمد - حفظهالله تعالی و ایده - از آنجا که شما را بحمدالله تعالی در مسائل سیاسی و اجتماعی صاحبنظر میدانم و در تمامی فراز و نشیبها در کنار من بودهای و هستی و با صداقت و کیاست امور سیاسی و اجتماعی اینجانب را متصدی هستی، لهذا شما را برای تنظیم و تدوین کلیه مسائل مربوط به خود که بسا در رسانههای گروهی اختلافات و اشتباهاتی رخ داده است، انتخاب مینمایم و از خداوند متعال که حاضر و ناظر است توفیقات شما را خواستارم (صحیفه امام، ج 21، صص.126-127).
بر همین اساس، بعد از رحلت سید احمد آقای خمینی، ادامه وظیفه مؤسسه آثارنشر امام خمینی ره، برعهده فرزندان سید احمد بالاخص فرزند بزرگتر، سید حسن خمینی قرار میگیرد...
آنچه در ادامه میآید؛ مصادیقی از سکوت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی درباره تحریف راه و هدف امام خمینی است...
در سومین سال تصدی حسن خمینی بر مؤسسه تنظیم و نشر آثار، دولت اصلاحات به ریاست سید محمد خاتمی روی کار میآید. در طول این دوره توهینهای مکرر و تحریفهای نسبت به امام روا داشته میشود که متولیان مؤسسه واکنشی نشان نمیدهند.
آغاز خط تحریف و توهین به امام پس از دوم خرداد 76/ گنجی: اصلاح طلبان امام را به موزه می برند! دوم خرداد 76 آغاز یک تحول جدید در فضای سیاسی کشور بود، گروه های مختلف و به ویژه جریان موسوم به چپ (نظیر مجمع روحانیون مبارز) پس از سال ها انزوا و دوری از حاکمیت یکی از اعضای اصلی خود را در جایگاه ریاست جمهوری دیده و به همین دلیل عرصه را برای از سرگیری فعالیت های سیاسی اش مناسب می یافت.
در این میان نیروهای موسوم به دوم خردادی شروع به بازتولید جریانی خود کردند که حاصل آن تشکیل جبهه هایی نظیر جبهه مشارکت و بازتولید سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی بود.
چهره های تاثیرگذار این دو حزب در مصادر مختلف امنیتی و تشکیلاتی دولت نوپای خاتمی قرار گرفته و اداره کشور با تفکر اصلاح طلبی آغاز شد.
در این همین شرایط شعارهایی نظیر «آزادی مدنی» و «باز شدن فضای سیاسی» موجب شد تا برخی شخصیت های سیاسی با استفاده از همین فضا به بیان دیدگاه ها، نظرات و بعضا انتقادات خود نسبت به اندیشه و جایگاه امام (ره) و انقلاب بپردازند.
فروردین 79 را اما شاید بتوان نقطه اوج حمله به تفکر امام (ره) در دوران دوم خرداد دانست. 19 فروردین ماه سال 79 تعدادی از اصلاح طلبان و چهره های ملی مذهبی عازم کنفرانسی به میزبانی حزب هانریش بل (موسوم به سبزها) در برلین شدند.
حمید رضا جلایی پور عضو شورای مرکزی حزب مشارکت، علیرضا علوی تبار، جمیله کدیور، محمود دولت آبادی، عزت الله سحابی، شهلا شرکت، کاظم کردوانی، اکبر گنجی و حسین یوسفی اشکوری از مهم ترین چهره هایی بودند که از ایران عازم این کنفرانس شده بودند.
اما یکی از جنجالی ترین اظهارنظرها درباره اندیشه انقلاب_ نه در متن این همایش که به محلی برای زیر سوال بردن اندیشه های انقلاب تبدیل شده بود_در حاشیه این کنفرانس رخ داد.
اکبر گنجی روزنامه نگار شناخته شده ایرانی و یکی از مهمانان برجسته این نشست در حاشیه آن با روزنامه تاگس اشپیگل آلمان مصاحبه کرد.
اکبر گنجی ابتدای این مصاحبه وقتی در برابر سوال روزنامه نگار آلمانی درباره آینده حکومت ایران قرار می گیرد می گوید: «حرکت اصلاح طلبان ما عاقبت به جدایی دین از سیاست خواهد انجامید.»
اما نقطه اوج مصاحبه اکبر گنجی با تاگس اشپیگل جایی است که وی در برابر سوال این روزنامه مبنی بر اینکه آیا [امام] خمینی نیز به موزه خواهد رفت؟، قرار می گیرد و اینگونه پاسخ می دهد: «ما تلاش میکنیم [امام] خمینی را به گونه ای تفسیر کنیم که مخالف دموکراسی نباشد. خمینی دیگر وجود ندارد آنچه وجود دارد فقط برداشت های ما از سخنان اوست. او به هر حال یک روزی به موزه خواهد رفت و هیچکس نمی تواند جلوگیری کند. این یک تکامل تاریخی است. دکتر شریعتی نیز به سرنوشت خمینی دچار شده که عقاید او در حرکت امروز اصلاح طلبی دیگر جایی ندارد و نقشی بازی نمی کند. اما ما دکتر را به خوبی در خاطرات خویش نگه می داریم.»
مصاحبه گنجی با تیتر «خمینی به موزه خواهد رفت» در روزنامه تاگس به چاپ رسید و روز بعد از آن کیهان آنرا با تیتر «اکبر گنجی: اصلاح طلبان خمینی را به موزه تاریخ می برند» پوشش داد که باعث ایجاد موج انتقادات نسبت به این اظهارات شد.
این روزنامه نگار سوم اردیبهشت همان سال در بدو ورود به تهران دستگیر، محاکمه و در نهایت به 10 سال زندان محکوم می شود ولی گنجی تنها 6 سال در زندان می ماند و دو روز مانده به نوروز 85 در تاریخ 27 اسفند از زندان آزاد می شود.
در این زمان همچنین عدهای از نمایندگان مجلس ششم با نوشتن نامه «جام زهر» به راه امام، ولایت فقیه و مشروعیت نظام حملهور شدند [1] و برخی از آنان همنوا با اکبر گنجی در تلاش بودند تا امام را به موزههای تاریخ بسپارند، اما متولیان مؤسسه تنظیم و نشر، بازهم سکوت کردند.
توهین مدیرکل مطبوعات در دولت به امام خمینی (ره) و سکوت دوباره حسن خمینی
عیسی سحرخیز (مدیرکل مطبوعات در دولت اصلاحات) یکی از اصلاحطلبانی است که بارها به مقام امام خمینی (ره) توهین کرده است. او در یکی از اظهارات خود اعلام کرده: «اکثر اصلاح طلبان بر خلاف گذشته، علاقهای به آقای خمینی ندارند [2]»؛ این در حالی است که اکثریت اطرافیان بیت امام و شخص سید حسن، اصلاح طلبانی هستند که سحرخیز مدعی است که به امام علاقه ندارند.
عیسی سحرخیر در کنار آیت الله منتظری و اکبر گنجی
بایکوت رنجنامه حاج احمد خمینی خطاب به آیت الله منتظری / نفوذ اصحاب منتظری در بیت امام
موسسه تنظیم و نشر آثار امام راحل در درباره معرفی خدمات حاج سید احمد آقا به نظام، تبعیت او از ولی فقیه و نیز مقابله یادگار امام با دشمنان ولایت فقیه و معارضان حکومت اسلامی کوتاهی داشته است. این مؤسسه همچنین درباره رنجنامه ایشان خطاب به آیتالله حسینعلی منتظری اقدام تبیینی خاصی انجام نداده است و حتی پس مدتی این کتاب در بازار نشر کم یاب یا نایاب شد و دیگر چاپ مجدد نشد [3]!
شاید مراودات عناصر وابسته به بیت آقای منتظری مانند سید هادی هاشمی با حجت الاسلام سید حسن خمینی بر او تاثیرگذار بوده و باعث رودربایستی متولیان موسسه نشر آثار امام درباره ترویج و تبیین رنجنامه شده است.
سید هادی هاشمی (برادر سید مهدی هاشمی معدوم و داماد آیت الله خسینعلی منتظری) در کنار سید حسن خمینی
این در حالی است هادی هاشمی خود کسی بود که با اتهامات عدیده، پس از اظهار ندامت و درخواست آقای منتظری در نامهای که ریشهری وزیر اطلاعات وقت به امام داشتند، به صورت مشروط آزاد شد (امام خمینی، ج 20، صص.303-304).
مرحوم حاج سید احمد آقا در قسمتی از رنجنامه خطاب به آیت الله شیخ حسینعلی منتظری چنین مرقوم میکند: «امام برای این که دوست و همفکر خود را از خطر نجات دهند سه سال قبل از دستگیری آقا مهدی مسائل بسیار مهمی خطاب به مجلس خبرگان فرمودند مثل: «الله الله در انتخاب اصحاب خود.» یک سال قبل از دستگیری آقا مهدی هاشمی و افرادمختلفی را خدمت جنابعالی فرستادند که آقا مهدی هاشمی فرد خطرناکی است او را از خود دور سازید. آیا شما گوش دادید؟[4]»
اما منتظری در واکنش به اظهارات حاج احمد آقا در رنجنامه عنوان کرده بود: «این حرفها دروغ و شانتاژ است و پشت صحنه اغراض دیگری در کار بوده است...» (خاطرات آیتالله منتظری، جلد اول، ص 597).
اقدامات مؤسسه در طول این سالها به گونهای بوده است که حجت الاسلام غفاریفر عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع) در مصاحبهای مطبوعاتی عنوان داشت: «امروز هیچ فرد انقلابی و مرید اندیشههای امامین انقلاب، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) را به عنوان مروج اندیشه و تفکرات امام راحل نمیداند، بلکه این نهادها را مروج اندیشههای مرحوم هاشمی رفسنجانی و روحانی میداند که آنها مذاکره با غرب را به عنوان سند افتخار خود بیان میکنند؛ اگر غیر از این بود تا کنون مقابل مشی ذلیلانه که خلاف منطق و مشی استقلال طلبانه امام خیمنی (ره) هست، موضع گیری میکردند [5]».
سپردن مسئولیت ویژهنامه مؤسسه به مخالفین امام
از دیگر مصادیق عجیب در این مؤسسه، استفاده از افراد و اشخاصی که هیچ قرابتی به امام و اندیشههای امام ندارند و مخالف امام هستند تا آنجا که در سی امین سالگرد انقلاب اسلامی ویژه نامهای را منتشر میکند که بیشتر کسانی که در سالهای اصلاحات به تحریف و تخطئه افکار امام راحل مشغول بودند، یادداشت و مصاحبهای در آن به یادگار میگذارند. جالب آنجاست که گردانندگان روزنامههای شرق، اعتماد و شهروند امروز که جرایدشان در سالهای اصلاحات پاتوق اکبر گنجی و عبدالکریم سروش و حسین بشیریه بودند، وظیفه تهیه این ویژه نامه را عهدهدار میشوند [6].
همچنین در این سالها، به افرادی همچون عباس عبدی مسئولیت نگارش برخی مطالب تخصصی در خصوص امام راحل داده میشود. عبدی در پیشگفتار تحقیق خود با عنوان «تحلیل محتوای مطالب امام خمینی» چاپ شده است...
جای سؤال از مؤسسه اینجاست که چگونه و به چه دلیل مطلبی با این عنوان را به کسی میسپارد که در نشریه «راه نو» به سردبیری اکبر گنجی ضد انقلاب چنین مینویسد: «انقلاب اسلامی، متأثر از الگوی حکومت شوروی سابق است و سرانجام آنها هم یکسان خواهد بود»[7]!
انتقاد سید حسن خمینی به پخش مستند شاخص در بحبوحه فتنه 88
در ایام دهه فجر سال 88، صدا و سیما مستندی، مبتنی بر گفتارهایی از حضرت امام (ره) را پخش میکند. به دلیل همزمانی پخش این مستند با ایام فتنه 88، بازخوانی برخی مواضع امام (ره) در مقابل فتنهگریهای منافقین و کج فهمی برخی نزدیکان انقلاب از مسائل روز، به شدت با اعتراض جریانهای همسو با فتنه گران مواجه میشود.
در این بین سید حسن خمینی نیز در نامهای خطاب به ضرغامی (رئیس وقت صدا و سیما)، این مستند را «بزرگنمایی غلط و تحریف گونه قضایای گذشته» عنوان میکند و مینویسد: «چنانکه از منابع موثق شنیدهام، برنامهای تحت عنوان شاخص در تلویزیون پخش میشود و به گونهای غیر صادقانه و تحریفآمیز، شخصیت جامع عارف کامل و مهربان و رهبری مقتدر امام خمینی (س) را مخدوش نموده است [8]».
ضرغامی اما ضمن رد این ادعای سید حسن خمینی، عنوان میکند که: «چارچوب مستند شاخص مشابه مستند قبلی «امام روح الله» است که از ناحیه جنابعالی و مؤسسه نشر آثار حضرت امام (ره) مورد تحسین و تقدیر قرار گرفت [9]».
جماران و کارشناسانی که اعتقادی به امام و راه ایشان ندارند
از جمله وظایف وبسایت جماران که در بخش درباره ما و مرامنامه اخلاقی بدان اشاره گردید تحلیل و تبیین خط و اندیشه امام خمینی (ره) است [10]؛ اما نکته قابل توجه آنجاست که دقیقاً وبسایت جماران برخلاف مرامنامه و رسالت خود، از اشخاصی به عنوان تحلیلگر استفاده میکند با مکتب امام زاویه داشتهاند. برای مثال این وبسایت از دکتر محمود سریع القلم به عنوان تحلیلگر استفاده کرده است. سریع القلم خود معتقد است استقلال طلبی، یکی از شاخصههای اصلی اندیشه امام خمینی (ره)، مانع پیشرفت و توسعه ایران است [11].
جماران به گونهای دروازه بانی خبر انجام میدهد و به شکلی تیتر میزند که انگار جمهوری اسلامی و میراث امام خمینی به طور کل از بین رفته است و برای این ادعا، به اظهارات بی مایه و بی مبنای افرادی تمسک میجوید که در حال حاضر ضد انقلاب هستند.
پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، اقدام به انتشار سخنان یکی از روحانیون نموده که وی مدعی شده است:" امروز نه از جمهوری چیزی مانده و نه از اسلام."! این پایگاه که به گفته دست اندرکاران آن، با هدف پاسداشت و ترویج اندیشههای رهبر کبیر انقلاب اسلامی راه اندازی شده، در خبرهای برگزیده خود اقدام به انتشار سخنرانی فردی نموده که در فتنه 88 مواضع وی همواره مورد سوء استفاده شبکههای ماهوارهای و سایتهای ضد انقلاب قرار میگرفت. در تیتر اخبار برگزیده این وبسایت که فیلم آن هم الصاق شده، آمده است: "متاسفانه امروز نه جمهوری است نه اسلامی!/ امام خمینی جهان را تکان داد و ما دنیا پرستان خودپرست، انقلابی بی نظیر را ضایع کردیم و آبروی خود بر باد دادیم".
همچنین در این وبسایت، اشخاصی چون محمد سروش محلاتی، برخی گزارهها و استدلالهایی دارند که ضمن تغایر با ارزشهای امام، موجب تقابل با این اندیشه میگردند.
برای مثال سروش محلاتی در مصاحبهای که از او منتشر شده است، میگوید: «متاسفانه امروز افراد مختلفی در جهت توجیه و عادی سازی فقر تلاش میکنند و می گویند باید صبر کرد و در زمان پیامبر هم شعب ابیطالب بوده و از مردم میخواهند با فقر بسازند؛ اما این علی (ع) که ساده زیست ترین انسان و حاکم است، با فقر دشمن است و فقر را بدتر از مرگ میداند.... فقیرشهر، یعنی فقری که حکومت وارد همه خانهها میکند مگر عده کوچکی که به قدرت و ثروت متصل باشد. فقر مردم ناشی از تنبلی و کوتاهی انان نیست بلکه نتیجه عملکرد حکومت است [12].» او با چنین جملاتی مشروعیت نظام اسلامی را خدشه دارد میکند و مشکلاتی چون فقر را متوجه عملکرد نظام میداند، حال آنکه او خود به صورت جدی دچار مغالطه شدهاست و به درستی تفکیکی میان فقر مطلق و فقر نسبی قائل نشده است. چنانکه در موضوع فقر مطلق، ایران در وضعیت بهتری نسبت به خیلی از کشورهای اروپایی و حتی آمریکاست.
او پیشتر نیز گفته بود: «حکومت دینی موجب محدودیت علمی میشود، ما شاد نیستیم چون حسین (ع) را محور قرار دادهایم، جمهوری اسلامی مشکل عقل دارد و عده زیادی در حوزه به حکومت بدون ولی فقیه فکر میکنند [13]».
براساس این خوانشها که جماران تلاش میکند آنها را برجسته سازد، نظام در مقابل مردم است و هیچ ارادهای برای حل مردم از سوی نظام وجود ندارد، چراکه طبق اظهار نظر این کارشناسان، اصلاً نظام مردم را به رسمیت نمیشناسد. حال آنکه این ادعاها و این اظهار نظرها خلاف اندیشه امام است. امام خمینی (ره) به صورت مکرر نظام را مردمی میخواندند و تمام دغدغه حکومت را حل مشکلات مردم عنوان میکردند.
سؤال اینجاست، چرا مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام در خصوص رسالتش یعنی پاسداری از امام و مقابله با تحریفکنندگان کاری نمیکند و بدتر چرا خود گاهی به این تحریف دامن میزند؟
[1]. https://kayhan.ir/fa/news/205382
[2]. http://kayhan.ir/fa/news/30322
[3]. https://tn.ai/1717869
[4]. https://tn.ai/1717869
[5]. rasanews.ir/002pX4
[6].https://www.farsnews.ir/news/13920728000944
[7]. همان
[8]. https://www.bbc.com/persian/iran/2010/02/100207_u03-hassan-khomeini-zarghami
[9]. tabnak.ir/000MA0
[10]. https://www.jamaran.news/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%A7-176
[11]. https://www.jahannews.com/news/731861
[12]. https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1549096
[13]. mshrgh.ir/1366084
[14]. https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1538937