«احیای برجام»، «خروج از برجام» یا «گزینه‌های تقابلی جدید»؟ / فلاحت پیشه سه گزینه را بررسی کرد
عصرما نوشت :
نزدیک به سه ماه از آخرین بار که طرفین مذاکرت هسته‌ای گرد هم جمع شدند، می‌گذرد. زمانی که یکی، دو هفته‌ای بیشتر از آغاز لشکرکشی همه‌جانبه ارتش روسیه به‌خاک اوکراین می‌گذشت و اگرچه تا همان جا هم مقاومت حدوداً دو هفته‌ای اوکراینی‌ها ورای تصور بود اما کمتر ناظری گمان می‌کرد که این اوضاع تا سه ماه بعد همچنان ادامه یابد و روسیه با یکی از قدرتمندترین ارتش‌های جهان در یک‌سره کردن کار اوکراینی‌ها این‌چنین ناکام بمانند.
شرایط اما برخلاف پیش‌بینی‌ها پیش رفت و حالا در شرایطی به یکصدمین روز از جنگ روسیه - اوکراین نزدیک می‌شویم که مذاکرات هسته‌ای همچنان بلاتکلیف و متوقف مانده است. شرایطی که به باور رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی پیشین مجلس ناشی از دست‌کم یک تفاوت عمده است.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه که معتقد است اوضاع و احوال امروز #برجام و مذاکرات هسته‌ای نسبت‌به سه ماه پیش، دست‌کم یک تفاوت عمده دارد، می‌گوید: «تا 3 ماه پیش، احیای برجام مسئله اصلی در مناسبات ایران و امریکا بود اما در این مدت اخیر برجام و به معنای دقیق‌تر احیای این توافق، دست‌کم دو رقیب مهم را کنار خود احساس می‌کند.»
او با بیان این‌که «خروج از برجام» و «شکل‌گیری یکسری گزینه‌های تقابلی جدید» یکی از این رقبا هستند که کنار «احیای برجام»، ازجمله مسائل دارای اولویت در روابط ایران و امریکا به حساب می‌آیند، توضیح داد: «شکل‌گیری گزینه‌های تقابلی جدید عبارت است از فشار حداکثری امریکا و در طرف مقابل گام‌های جدیدی که ایران در برنامه هسته‌ای خود برداشته است.»
او همچنین تاکید کرد: «حفظ وضع موجود تا موعد برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای در ایالات متحده که تا حدود 6 ماه آینده انجام خواهد شد، بحث و موضوع دیگری است که کنار «احیای برجام» در این بحث حائز اهمیت خواهد بود.» به‌گفته این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، «آمریکایی‌ها یا به عبارت دقیق‌تر دولت بایدن هرچند هیچ‌کدام از تحریم‌های مربوط به برنامه «فشار حداکثری ترامپ علیه ایران» را کاهش نداد و حتی برخی تحریم‌های جدید را نیز اعمال کرد اما دیگر آن سختگیری که وزارت خزانه‌داری دولت ترامپ در راستای اعمال تحریم‌ها بکار می‌بست، در دستورکار خود قرار نداد و به همین دلیل، وضعیت فروش نفت ایران که در زمان ترامپ به زیر 300 هزار بشکه در روز رسیده بود و در برخی مقاطع حتی این میزان به زیر یکصد هزار بشکه می‌رسید، در دولت بایدن تغییر کرد و جمهوری اسلامی توانست به میزان بیش از 800 هزار بشکه تا حدود یک میلیون بشکه نفت صادر کند.»
او گفت: «علت این بود که دولت بایدن سعی کرد نوعی چراغ سبز به ایران نشان بدهد و بدون این‌که در عمل تحریم‌های ترامپ را لغو کند، آن ماموریت سخت‌گیرانه وزارت خزانه‌داری را که با بیش از 400 مامور این وزارتخانه از صادرات نفت ایران جلوگیری می‌کرد، متوقف کرد و امکان فروش نفت برای ایران فراهم شد.»
بیشتر بخوانید:
این نماینده ادوار مجلس بر این اساس تاکید کرد که هم‌اکنون علاوه بر «احیای برجام»، دو گزینه محتمل دیگر یعنی «خروج از برجام» و «شکل‌گیری گزینه‌های تقابلی جدید» نیز ازجمله احتمالاتی هستند که می‌توانند سرنوشت برجام را رقم بزنند و با این حال یادآور شد: «شخصاً معتقدم که هنوز «احیای برجام» از شانس بیشتری نسبت‌به دو گزینه دیگر برخوردار است. اما به هر حال 3 ماه پیش اصل بر این بود که برجام احیا شود و بحث دیگری در میان نبود.»
فلاحت‌پیشه خاطرنشان کرد: «نکته حائز اهمیت این است که با آمد و شدهای جدید و شکل‌گیری مثلث ایران، عمان و قطر گزینه‌های تعاملی بیشتری روی میز قرار گرفته و هرچه به‌سمت احیای برجام پیش برویم، وضع موجود تداوم خواهد یافت و دولت بایدن سعی نخواهد کرد گزینه‌های مرتبط با سیاست فشار حداکثری را با جدیت به اجرا دربیاورد و در مقابل به هر میزان که نسبت‌به احیای برجام ناامیدی ایجاد شود، طبیعتاً امریکایی‌ها آماده خواهند شد که ماموریت‌های جدیدی را در وزارت خزانه‌داری در راستای سختگیری بیشتر علیه ایران تعریف و اجرا کنند و در مقابل ایران نیز آماده خواهد شد که گام‌های جدیدی را در پرونده هسته‌ای خود بردارد.»
22120
کد خبر 1635736