از حضور 4 میلیونی شهروندان در جشن غدیر تا تامین بیش از 80 درصد هزینه ها توسط مردم
به گزارش خبرنگار اجتماعی فارس، آمار دقیقی در خصوص کودکان کار وجود ندارد. بخش قابل توجهی از کودکان کار و خیابانی ازکشورهای اتباع افغانستانی، پاکستانی و عراق به ایران آمده و بیشتر آنها افغان هستند.
در حوزه معضل کودکان کار 13 دستگاه مسئولیت دارند و نهادهای متولی در امر کودکان خیابانی شامل؛ نیروی انتظامی، وزارت دادگستری، وزارت بهداشت، وزارت کار، شهرداری، سازمان بیمه، سازمان صدا و سیما، جمعیت هلال احمر، وزارت آموزش و پرورش و کمیته امداد است. شهرداری تهران نیز یکی از دستگاه‌های متولی برای این امر است، هرچند که در دوره گذشته معضلات اجتماعی از نگاه مدیران‌شهری دور ماند و در واقع اعتقادی به رفع آسیب‌های اجتماعی توسط شهرداری نداشتند، اما مدیریت فعلی شهر نگاهی خلاف جهت مدیران گذشته را در پیش گرفت و اقدام به ساماندهی کرد.
بیش از 21 هزار معتاد متجاهر در شهر تهران وجود داشت، کودکان خیابانی که بخشی از کودکان کار هستند از دیگر معضلات این شهر است و مشکلات دیگری هم در ارتباط با تکدی‌گری ناشی از فقر وجود دارد و قطعا شهرداری تهران در راستای رفع این آسیب‌ها اقدامات موثری را با مشارکت سایر بخش‌ها انجام خواهد داد.
ساماندهی کودکان کار مسئله‌ای نیست که تنها از عهده سازمان بهزیستی و یا شهرداری تهران برآید و هر دستگاهی باید نسبت به وظایف خود براساس چارچوب‌ها و قوانین مربوطه عمل کند. مدیران جلسات متعدد کارشناسی و تخصصی با سازمان‌های مردم نهاد تشکیل داده اند تا به راهبرد عملیاتی در این حوزه دست پیدا کنند. برنامه شهرداری تهران این است که کودکان کار را از سطح شهر جمع آوری، ساماندهی، تقویت و حمایت شوند؛ علاوه بر این خانواده این کودکان نیز مورد حمایت قرار گیرند. فرایندی که در این خصوص طی می‌شود باید منتهی به این شود که این کودکان دیگر نیازی به این نداشته باشند که سر چهارراه‌ها حضور پیدا کنند و به صورت هدفمند به کار و اشتغال بپردازند تا در آینده نقش خوبی در جامعه ایفا کنند.
بر اساس این گزارش، شهرداری تهران جهت آموزش، توانمندسازی و ارائه خدمات به این کودکان چند فضا در نظر گرفته و درحال حاضر بیش از 20 مرکز پرتو و 5 مرکز صبح رویش در تهران وجود دارد که گروه‌های مختلف در این مراکز جهت آموزش، علم آموزی و توانمندسازی کودکان اقدام می‌کنند. در مدیریت شهری فعلی قطعا اتفاقات خوبی در حوزه ساماندهی کودکان کار رقم خواهد خورد، نزدیک 20 دستگاه متولی این امر هستند و تمامی دستگاه‌ها باید همکاری لازم را داشته باشند امروز ما به عنوان مدیریت شهری آمدیم تا در کنار سایر دستگاه‌ها باشیم.
نگاه مدیریت فعلی شهر به معضلات اجتماعی با نگاه مدیران شهری پیشین متفاوت بوده و این بار شهرداری در این حوزه وظایف و مسئولیت‌های قانونی خود را پذیرفته و وارد میدان شده است. قرارگاه آسیب‌های اجتماعی که اولین قرارگاهی بود که در شهرداری تهران تشکیل شد بر همین موضوع تاکید دارد.
شهرداری تهران مسئولیت رفع آسیب‌های اجتماعی در پایتخت را با وجود اینکه از لحاظ قانونی جزو اولویت‌های دستگاه‌های دیگر است، برعهده گرفته و تمامی دستگاه‌های مرتبط را در این قرارگاه برای رفع معضلات اجتماعی به دور هم جمع کرده است. ساماندهی معتادان متجاهر، تکدی‌گری، کودکان کار، کارتن خوابی و... جزو اهداف و برنامه‌های این قرارگاه است.
از دیگر برنامه های معاونت اجتماعی شهرداری تهران برپایی جشن های خیابانی است. در خصوص آخرین اقدامات انجام شده شهرداری تهران در زمینه کودکان کار و برگزاری جشن های خیابانی و.... با محمد امین توکلی زاده معاون اجتماعی شهرداری تهران به گفت و گو نشستیم.
برنامه‌ی شما برای کودکان کار در تهران چیست؟ در این زمینه توضیح دهید.
وظیفه ما این است که شهر را برای همه آماده کنیم / عمدتاً شهر متعلق به کسانی است که صدایشان بلندتر است
آن چیزی که وظیفه ماست نسبت به همه‌ی مردم شهر، یک موقعی شعاری داده می‌شد که (تهران، شهری برای همه) من خیلی به این فکر می‌کنم که چطور می‌شود این شهر متعلق به همه باشد. شاید قبلاً یک نگاه سیاسی پشت این (همه) بود اما اگر با نگاه دولت‌محور به آن نگاه کنیم، وظیفه‌ی ما این است که شهر را برای همه آماده کنیم. عمدتاً شهر متعلق به کسانی است که صدایشان بلندتر است، عمدتاً شهر متعلق به کسانی است که رسانه دارند و کمتر شهر متعلق به کودکان کار است. شاید وظیفه ما این باشد که این شهر را واقعاً برای همه آماده کنیم.
چگونه می‌خواهید شهر را برای کودکان کار آماده کنید؟
شادی عمومی شده است / سعی کردیم مراسماتمان را در خیابان بگیریم و همه با هم شادی کنیم
شادی که یک موقعی اختصاصی بود الان عمومی شده است. ما سعی کردیم مراسماتمان را در خیابان بگیریم و همه با هم شادی کنیم. نه اینکه مختص یک جریان یا گروه باشد و یا کسی که پول دارد و با دادن 500 یا 600 هزار تومان به کنسرت می رود و از آن بهره‌مند می شود و آن کسی که پول ندارد هیچوقت نتواند شادی عمومی داشته باشد. ما شادی را در خیابان‌ها آوردیم و گفتیم همه‌ی مردم شهر از هر قشر و صنفی و با هر درجه و مرتبه‌ای با هم شادی کنند. اگر بحث آموزش کودکان کار است، وظیفه ما و افراد دیگر نسبت به کودک کاری که امکان آموزش برای آنها کمتر فراهم است، این است که هرچه توان داریم بگذاریم و کمک کنیم تا این کودکان روی پای خودشان بایستد.
از راه اندازی 34 مدرسه‌ی پویاشهر تا حمایت از مردم
34 مدرسه‌ی پویاشهر راه اندازی کردیم و با کمک گرفتن از NGOها اقداماتی صورت گرفته است؛ ما همه کارها را نباید خودمان انجام دهیم؛ جایی که مردم نمی‌توانند کاری انجام دهند وظیفه‌ی ماست که وارد شویم و آن جایی که مردم می‌توانند کاری انجام دهند وظیفه‌ی ما حمایت از مردم است. اگر مردم خودشان اراده کرده‌اند؛ کاری انجام دهند همانطور که ما پیشتازی مردم در کمک همدیگر را می‌بینیم، ما موظف هستیم زیرساخت ها را فراهم کنیم و آن زیرساخت شاید فراهم کردن مکان و پشتیبانی باشد. ما باید زیرساخت‌ها فراهم کنیم که مردم آن عرق انسان‌دوستی را ساری و جاری کنند.
آیا درباره اینکه کودکان کار از کجا می‌آیند، چند درصد هستند، در کدام نقاط تهران پراکنده‌اند ریشه‌یابی کرده‌اید؟
کودکان کار هرچه هستند، شهروند ما هستند / آنها انسان هستند و در شهر ما زندگی می‌کنند
کودکان کار هرچه هستند، شهروند ما هستند. برخی از کودکان کار غیرایرانی و اتباع هستند و ما می‌توانیم بگوییم نسبت به اتباع وظیفه نداریم ولی آنها انسان هستند و در شهر ما زندگی می‌کنند و همسایه و همشهری ما هستند و ما نسبت به آنها وظیفه داریم.
شیشه آرزوها در مراسم جشن غدیر برای کودکان کار داشتید و کودکان از آروزهای خود گفته بودند، بفرمایید برای برآورد آرزوی کودکان کار چه می کنید؟
از آرزوی داشتن دوچرخه تا شناسایی استعدادها
این برای ما یک کار تحلیلی است تا ذهن کودکان کار را بهتر بشناسیم. وقتی کودک کار دست به قلم می‌شود و از عمق وجودش آرزویی را می‌نویسد، ما را راهنمایی می‌کند که چگونه برنامه‌ریزی کنیم. مصداق‌ها قابل‌کشف هستند که یکی دوچرخه خواسته، دیگری عروسک. بعد می‌شود آنها برآورده کرد ولی اینها ظاهر و قشر پوسته‌ی این کار است و لایه‌ی باطنی این کار این است که ما متوجه شویم که نیاز واقعی این کودکان، کمبودهای‌شان و نقطه هدفشان چیست. شاید نیاز شود ما آرزوهای آنها را بزرگ کنیم، یعنی آرزویی که امروز از روی نیاز بیان می‌شود را به نقطه‌ای برسانیم که از روی استعداد بیان شود. این کار یک هدایت‌کننده، کمک‌کننده و شتاب‌دهنده می‌خواهد، شتاب‌دهنده فقط برای استارت‌آپ‌ها و شرکت‌ها نیست بلکه برای کودکان هم می‌شود شتاب‌دهنده بود و به آنها کمک کنیم تا نسبت به ذات بالقوه‌ی انسانی خودش بزرگ آرزو کند.
نظرتان درباره جشن 10 کیلومتری غدیرخم چیست؟
باید برای کودک غرفه داشته و برای مادر برنامه داشته باشیم / ما با بن‌مایه‌های مذهبی و ایرانی آمدیم و جشن‌ها را دوباره با درنظر گرفتن مخاطب خانواده طراحی کردیم
جشن‌های خیابانی در دنیا یک تم شادی ثابت دارد و همه جا قبول دارند که بعضی از جشن‌ها باید در خیابان گرفته شوند. در گذشته و در سنت‌های ما نیز این موضوع وجود داشت، مثل جشن نیمه شعبان و نوروز. این جشن‌ها را مردم ما و کسانی که پیش از ما به دنبال طراحی شادی براساس سنت‌های بومی و محلی و فرهنگ و خرده فرهنگ بودند، داشته‌هایشان را ارائه دادند ولی ما هیچوقت با کلانشهری مثل تهران مواجه نبودیم که یک کلانشهر با 10 میلیون جمعیت باید به این سنت اضافه شود. باید مطالعه‌ی تطبیقی انجام می شد تا بفهمیم در دنیا آخرین روش‌های شاد کردن مردم مثل کارناوال‌ها‌ی شادی چیست و هم باید سنت‌ها و گذشته‌ی خودمان را مرور کنیم و ببینیم پایه و ریشه‌ی ما کجا بوده است.
ما با بن‌مایه‌های مذهبی و ایرانی آمدیم و جشن‌ها را دوباره با درنظر گرفتن مخاطب خانواده طراحی کردیم. یعنی نگفتیم جشن خیابانی ما برای یک قشر، یک صنف، یک سن خاص است بلکه جشن ما خانواده محور است. ما اقتضائات جشن خیابانی خانواده محور را رعایت کردیم یعنی باید برای کودک غرفه داشته باشیم، برای مادر برنامه داشته باشیم، برای سرگرمی و بازی فکر کنیم. وقتی با این تم فکر کنیم باید شهربازی، غرفه فرهنگی، غرفه سلامت و استیج شادی را هم فراهم کنیم.
مجموعه‌ی این فکر کنار هم قرار گرفته است به یک تکنولوژی شادی خانوادگی در خیابان با بن‌مایه‌ی ملی مذهبی تبدیل شده است که انعکاس آن را شما در جشن امام‌رضایی‌ها، جشن عید غدیر مشاهده کردید.
هزینه‌ی جشن خیابانی عید غدیرخم از کجا تأمین شد؟
4 میلیون نفر در جشن غدیر شرکت کردند / قطعاً بیش از 80 درصد هزینه های جشن غدیر با بودجه مردمی بوده است
وقتی می‌گوییم 4میلیون نفر در جشن عید غدیرخم شرکت کردند دیگر باید از امکانی که می‌خواهیم بهره‌بگیریم خیلی جلوتر برویم. وقتی می‌خواهیم یک جمعیت این‌چنینی دور هم جمع شود هم امکانات شهری باید در اختیار قرار بگیرند هم امکانات حاکمیتی و دولتی. همه پای کار آمده‌اند و امکان‌پذیر نیست همچین پدیده‌ای را فقط یک دستگاه به تنهایی برگزار کند. همه‌ی دستگاه‌ها پای کار آمدند. وقتی 1300 موکب که عمدتاً مساجد، هیئات و گروهای مذهبی و تشکل‌ها و NGOها برپا کردند اصل کار روی دوش آنهاست که پذیرایی و برپایی جشن را انجام دادند و ما هم اتوبوس و تاکسی را تأمین کردیم و زیر پای مردم را جارو زدیم و نظافت شهری را انجام دادیم و آتش‌نشانی را پای کار آوردیم. این ادعا را نمی‌کنم که همه‌ی بودجه مردمی بوده چون می‌خواهیم واقعی با موضوع برخورد کنیم. قطعاً بیش از 80 درصد بودجه مردمی بوده است ولی ما توزیع زیرساخت‌هایی که مردم نمی‌توانند مهیا کنند را فراهم کردیم تا کمکی کرده باشیم.
برای مشکلات ترافیکی چنین جشن‌های بزرگ خیابانی باید چه کرد؟
تکنولوژی جشن خیابانی را در شهر تهران تثبیت کردیم / معضل ترافیک، معضل همیشگی شهر تهران است / دسترسی‌ها بیشتر بود و راهور تمرین بیشتری در مسیر انقلاب داشت
معضل ترافیک، معضل همیشگی شهر تهران است و اینطور نیست که بگوییم برای یک مراسم معضل ترافیک به وجود آمده است. وقتی مراسمی گرفته می‌شود این معضل تشدید می‌شود. حالا چه مسابقه فوتبال باشد بعد از مسابقه ما ترافیک خواهیم داشت چه مناسبتی مثل عید غدیرخم باشد ما باز هم ترافیک خواهیم داشت. پس ترافیک اختصاصی برای این مراسم نبود و یکی از معضلات شهر تهران ترافیک است که باید با همت همگانی برطرف شود. برای جشن‌های این چنینی با پیشنهاد تعویض مسیر توسط عزیزان در راهور که پارسال در خیابان ولیعصر (عج) بود ولی امسال به خیابان انقلاب منتقل شد، به شدت معضل ترافیک کاهش پیدا کرد چون دسترسی‌ها بیشتر بود و راهور تمرین بیشتری در مسیر انقلاب داشت. چون ما تکنولوژی جشن خیابانی را در شهر تهران تثبیت کردیم باید حتماً به فکر تجهیز خیابان انقلاب برای جشن‌های این چنینی باشیم.
پایان پیام /