افزایش صادرات از گمرک جلفا / تامین مواد غذایی و سوخت "نخجوان" از طریق دو گمرک بیله سوار و جلفا

به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ محمد خلیلی، مدیرکل گمرک جلفا، اعلام کرد: از طریق مرز نوردوز با ارمنستان (دروازه اتصال ایران به اوراسیا)، روزانه بین 450 تا 500 دستگاه کامیون تردد می‌کنند، همچنین از طریق گمرک جلفا به عنوان نقطه مرزی ایران و جمهوری خودمختار نخجوان به عنوان بخشی از آذربایجان تبادلات تجاری انجام می‌شود.

وی افزود، اگر مرز بازرگان پر ازدحام باشد، سرریز کامیون‌ها به مرز جلفا می‌آیند تا محموله‌های تجاری از طریق نخجوان و مرز سدرک بین آذربایجان و ترکیه که 100 کیلومتر فاصله دارد منتقل شوند. خلیلی گفت: روزانه 400 دستگاه کامیون از مرز جلفا تردد می‌کنند، در حالی که در دهه 60 که هنوز گمرکات جنوب کشور رونق نگرفته بود، روزانه تا 700 کامیون از طریق مرز جلفا تردد می‌کردند. همچنین قبلاً صادرات به صورت ریلی هم انجام می‌شد که بعد از فروپاشی اتحادجماهیر شوروی و اختلاف بین ارمنستان و آذربایجان که موجب شد 20 کیلومتر از ریل مشترک در خاک آن کشور از بین برود، ارتباط ریلی ایران و نخجوان قطع شده است. مدیر‌کل گمرک جلفا در مورد مهمترین اقلام صادراتی ایران از مرز جلفا گفت: عمده صادرات ما شامل شمش‌های فلزی از آهن و فولاد، محصولات گلخانه، مواد پتروشیمی است که به مقصد ترکیه، روسیه، عراق، نخجوان و آذربایجان صادر می‌شود و مهمترین کالا‌های وارداتی از مرز جلفا شامل کامیون‌های کشنده، ام دی‌اف خام، چوب راش، مواد اولیه و ماشین‌آلات خطوط تولید است که از طریق روسیه، گرجستان، ترکیه و کشور‌های اروپایی و حتی از چین وارد کشور می‌شود و برخی از آن‌ها از مرز دریایی ترانزیت می‌شود و بخشی از کالا‌ها نیز در داخل کشور مصرف می‌شود.

مطالبه احیای مسیر ریلی ایران، آذربایجان و ارمنستان خلیلی در مورد اتصال ریلی جمهوری اسلامی و جمهوری آذربایجان و ارمنستان گفت: قبلا این ریل متصل به جمهوری آذربایجان و ارمنستان و از طریق باکو به روسیه و اروپا متصل بود که بعد از فروپاشی جماهیر شوروی و اختلاف آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره‌باغ، ارمنستان حدود 20 کیلومتر از ریل را منفجر کرد و مسیر ریلی از دهه 1370 قطع شد و یکی از مطالبات ما این است که این مسیر ریلی دوباره احیا شود و با استفاده از ظرفیت روسیه، بین آذربایجان و ارمنستان شرایطی فراهم شود که مسیر ریلی برقرار شود. چون مسیر ریلی جلفا - نخجوان از مسیر آستارا برای ایران و آذربایجان مطلوبیت بیشتری دارد. خلیلی اضافه کرد‌: بخشی از کالا‌های صادراتی ایران به وسیله ریل به جلفا می‌آید و از این طریق با کامیون صادر می‌شود. به گفته مدیرکل گمرک جلفا، بعد از اختلاف بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان مسیر گمرکی این دو کشور بسته شد و مسیر جایگزین از طریق خاک ایران برای تأمین مایحتاج جمهوری نخجوان توسط باکو تأمین می‌شود و حتی گاز مورد نیاز آن‌ها و سایر اقلام از طریق مرز بیله‌سوار وارد خاک جمهوری اسلامی می‌شود و از طریق مرز جلفا به نخجوان صادر می‌شود. همچنین روزانه 2 اتوبوس حامل اتباع نخجوان به جلفا می‌آیند و از بیله‌سوار به باکو می‌روند و 2 اتوبوس هم برعکس از باکو وارد بیله‌سوار و از جلفا به نخجوان منتقل می‌شوند. مدیر‌کل گمرک جلفا اظهار داشت: روزانه 200 کامیون از مرز جلفا خارج می‌شوند و 200 کامیون هم می‌آیند که سهم کشور آذربایجان از این محموله‌ها 30 درصد است که شامل مواد سوختی و مواد غذایی حمل می‌شود و در واقع دو گمرک بیله‌سوار و جلفا سهم مهمی در تأمین مواد سوختی و غذایی نخجوان دارد. وی در مورد آمار 12 ماهه عملکرد گمرک جلفا گفت: بعد از تغییر نرخ ارز در سال گذشته شاهد رشد 665 درصد در صادرات بودیم، اما در مورد واردات از 220 هزار تن سال 1400 به 222 هزار تن رسید که شاهد افزایش یک درصدی بود، صادرات از 210 هزار تن سال 1400 به 264 هزار تن در سال 1401 رسید که از رشد 26 درصد برخوردار بود. مدیر‌کل گمرک جلفا اضافه کرد: از لحاظ ارزشی هم صادرات سال 1400 عدد ما 106 میلیون دلار بود که این رقم در سال گذشته به 151 میلیون دلار رسید که از رشد 41 درصد برخوردار شده است. خلیلی همچنین در مورد ترانزیت گفت: 417 هزار تن کالا در سال 1400 از مبدأ جلفا ترانزیت شد که این رقم در سال گذشته به 538 هزار تن رسید. وی در مورد تردد مسافران جمهوری آذربایجان از مرز گفت: بعد از کرونا جمهوری آذربایجان مرز‌های خود را بست، بعد از آن یک‌ماه باز کرد و روزانه 2 هزار نفر صبح‌ها از جمهوری نخجوان به ایران می‌آمدند و بعد از ظهر برمی‌گشتند که آن هم تعطیل شد، الان دانشجویان ایرانی که در نخجوان تحصیل می‌کنند و برخی از اتباع نخجوان روزانه به اندازه 2 دستگاه اتوبوس از طریق مرز جلفا وارد ایران شد و از مرز بیله‌سوار به باکو می‌روند و 2 اتوبوس هم برعکس از مرز بیله‌سوار وارد خاک جمهوری اسلامی می‌شود و از مرز جلفا خارج می‌شوند.