«انصار حزب الله»؛ از جولان خیابانی تا شکایات مدنی
تهران - ایرنا - انصار حزب الله در اوایل دهه هفتاد به‌دست جمعی از رزمندگان با دغدغه‌های فرهنگی تاسیس‌شد. این در حالی است که اقدامات سلبی و سخت این گروه باعث‌شد نام انصار در رسانه‌ها مطرح شود. البته این گروه هیچگاه به صورت مستقیم در معادلات سیاسی مربوط به اصولگرایان وزنه‌ای سنگین نبوده و خود هم داعیه فعالیت سیاسی ندارد.
پایان دوران دفاع مقدس و برگشتن رزمندگان به شهرها، نقطه عطفی بود که باعث‌شد در دهه هفتاد تعدادی از این رزمندگان انصار حزب الله را تاسیس کنند. ورود ایران به دوران سازندگی و تغییر در برخی مظاهر فرهنگی باعث‌شد رزمندگان که در دفاع مقدس جنگیده بودند و نگاه‌های آرمان‌گرایانه‌ای داشتند نسبت به این تغییرات فرهنگی واکنش نشان دهند. بنابراین با دغدغه فرهنگی موسسه فرهنگی انصار حزب الله در 29 آذر 1373 به همت جمعی از رزمندگان و جانبازان هشت سال دفاع مقدس از وزارت ارشاد مجوز فعالیت گرفت. تاسیس انصارحزب الله با دغدغه‌هایی همانند مقابله با بدحجابی، تهاجم فرهنگی در عرصه مطبوعات، کتاب، سینما و تلویزیون صورت گرفت. تاسیس‌کنندگان انصار حزب الله معتقدند که این تشکل سعی می‌کرد اذهان نیروهای حزب اللهی را به چاره‌جویی برای رفع معضلات کلان فرهنگی معطوف کند. «حسین الله کرم»، «عبدالحمید محتشم»، «مسعود ده نمکی»، «حسین سازور» و «ذبیح‌الله بخشی‌زاده» معروف به حاجی بخشی تعدادی از افراد مهم و شناخته شده‌ای بودند که انصار حزب الله را تاسیس کردند. برخی پژوهشگران تاسیس این تشکیلات را از دل هیئت‌های رزمندگان اسلام در دهه شصت دانسته‌اند؛ مسئله‌ای که محتشم دبیرکل فعلی انصار حزب الله آن را رد می‌کند. محتشم در مورد تاسیس انصار حزب می‌گوید: اواخر دهه 60 و در واقع حدود یکی، دو سال بعد از پایان دفاع مقدس، در مقطعی که رهبر انقلاب به بحث جنگ نرم و مقابله با تهاجم فرهنگی توسط نیروهای مردمی و رزمنده اشاره کردند و در واقع جنگ سخت نظامی تمام شده بود و دشمن وارد فاز جنگ نرم شده بود که یک بعد آن تهاجم فرهنگی بود برخی دوستان احساس کردند که می‌توانند در این قضیه موثر باشند و در این ارتباط همدیگر را پیدا کردند... هیات رزمندگان اسلام که جدیدا به وجود آمده تشکیلاتی است که مربوط به هفت، هشت سال پیش است اما ما یک سری هیات رزمندگان اسلام نیز داشتیم که در آن زمان برخی اعضای آن‌ها به انصار آمدند، ولی آن هیات جمع نشد و آن‌ها نیز فعالیت می‌کردند و بعدا یک سازمان جدیدی پیدا کردند که همان هیات رزمندگان کنونی با یک سری افراد جدید است.
انصار حزب‌الله، تشکیلات گروهی و منسجم حزبی نبود و افرادی که در آن حضور پیدا می‌کردند متغیر بود. محشتم از 18 نفر به عنوان موسس انصار نام می‌برد. همین جمع در سال 73 مجوز انتشار نشریه «یالثارات» را از وزارت ارشاد دریافت کرد. این نشریه تا سال 95 منتشر می‌شد اما در آن سال از سوی وزارت ارشاد لغو مجوز شد. مواضع تند و رادیکال این نشریه باعث شد در طول فعالیت‌های خود همواره مورد انتقاد جریانات سیاسی اصلاح‌طلب و حتی اصولگرا قرار بگیرد. ظهور و بروز بیرونی انصار حزب الله در دهه هفتاد با تجمع برای مخالفت با برخی مسائل فرهنگی همراه بود. برخورد با دانشجویان در سخنرانی دکتر سروش در دانشگاه تهران، جنجال تبلیغاتی وسیع علیه «سیدمحمد خاتمی» در انتخابات دوم خرداد 1376 و متهم کردن طرفداران او به بی‌دینی، تجمع علیه برخی فیلم‌های سینمایی، تجمعات اعتراضی به فعالیت‌های «عطاالله مهاجرانی» در وزارت ارشاد خاتمی، اعتراض به انتشار برخی کتاب‌ها و فعالیت بعضی مجله‌ها وروزنامه‌ها و از همه مهم‌تر علیه بدحجابی از جمله اقدامات انصار در دهه هفتاد است. در برخی وقایع سیاسی و امنیتی هم رد پای انصار حزب الله دیده می‌شود، هر چند انصار هیچگاه رسما مسئولیت آن اتفاقات را بر عهده نگرفته است. به گفته چهره‌ها و رسانه‌های اصلاح‌طلب در اتفاقاتی مانند ترور «سعید حجاریان»، وقایع کوی دانشگاه تهران، حمله به برخی وزرای دولت خاتمی در نماز جمعه و به هم ریختن سخنرانی اعضای دولت اصلاحات و نمایندگان اصلاح‌طلب در شهرهای مختلف که در دهه هفتاد جزو جنجالی‌ترین مسائل بود، نقش انصار حزب الله انکارناپذیر است. هر چند اقدامات انصار با دید و زاویه فرهنگی صورت می‌گیرد اما ورود این تشکل در برخی مسائل سیاسی بدون آنکه مجوز از وزارت کشور داشته باشد جالب توجه است. پس از روی کار آمدن دولت محمد خاتمی و آغاز دوران اصلاحات، انصار حزب‌الله بر تحرکات خود افزود اما در داخل با ریزش‌هایی مواجه شد و برخی از اعضا از این تشکل جدا شدند. در واقع برخی اقدامات سلبی و سخت باعث شد که اختلاف سلیقه‌ها در این تشکل بروز پیدا کند. البته به دلیل وحدت مواضع فرهنگی و دخالت به نسبت کمتر در عرصه‌های سیاسی، این انشقاق‌ها گسترده نبود. انصار حزب الله از زمان تاسیس خود تا به امروز در انتخابات و حرکت‌های سیاسی حضور مستقیمی نداشته بلکه همواره دغدغه‌های فرهنگی در اولویت این تشکل بوده است. با این حال، با توجه به این دغدغه‌ها انصار حزب الله از افراد و جریانات نزدیک به خود حمایت کرده است. با نگاه حداکثری انصار در عرصه فرهنگ، مواضع این گروه به جریانات رادیکال جناح راست نزدیک است و در انتخابات مجلس پنجم، ریاست جمهوری ششم و هفتم و هشتم هم از جریان رادیکال‌تر راست حمایت کرده و دیگر طیف های جریان راست و اصلاح طلبان را مورد نقد قرار داده‌است. مرحوم آیت‌الله هاشمی در دهه هفتاد یکی از افراد مهم مورد نقد انصار بود.
در دهه هشتاد هم انصار با طیف رادیکال‌تر اصولگرایان هم‌نظر بود. رادیکالیسم در مواضع فرهنگی باعث‌شد با وجود حمایت از «محمود احمدی نژاد» در انتخابات ریاست جمهوری 84 و 88، انصار مخالف برخی مواضع فرهنگی دولت وی باشد و تجمعاتی علیه دولت اصولگرا برگزار کند. انصار حزب الله به دلیل اینکه به عنوان یک حزب سیاسی فعالیت نمی‌کند، هیچگاه در سازوکارهای جمعی اصولگرایان برای انتخابات حضور مستقیم و با اسم و رسم نداشته ولی از افرادی که با دغدغه‌های فرهنگی‌تر انصار همراهند حمایت کرده است. با این حال در سال‌های اخیر با ظهور طیفی از مداحان نزدیک به این تشکل در عرصه سیاسی و کنشگری آنان، انصار هم بیشتر رویکرد سیاسی پیدا کرده‌است. فعالیت‌های سیاسی حاج «منصور ارضی» و تلاش برای تاثیرگذاری در لیست‌های اصولگرایان مصداقی براین مدعا است. طی روزهای اخیر نیز بعضی رسانه‌ها از اعلام لیستی مستقل از سوی مداح سرشناس پایتخت خبر داده‌اند. برای انتخابات پیش‌رو مجلس یازدهم هم انصار حزب الله در «شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی» حضور ندارد و اعضای موثری از این جریان هم در انتخابات ثبت نام نکرده‌اند. با این حال به‌نظر می‌رسد در صورت ارائه دو لیست از سوی شانا (شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی) و «جبهه پایداری»، انصار گرایش بیشتری به جبهه پایداری نشان دهد. در پایان اینکه انصار حزب‌الله بعد از 25 سال فعالیت به قول محتشم دبیر کل خود، در حال حاضر رشد تکاملی پیدا کرده و به جای اعتراض‌های میدانی به مانند سال‌های دهه 70 و اوایل 80 نسبت به آن‌چه که نقد دارد از راه‌های مدنی مانند «شکایت» استفاده می‌کند؛ امری که تحول مهمی در این تشکل رادیکال محسوب می‌شود.
*س_برچسب‌ها_س*