بایدن در مقابل ایران چگونه عمل خواهد کرد؟

قاعده کمپین به این صورت است که همواره رئیس‌جمهور مستقر که اکنون ترامپ است در شرایطی شکست خواهد خورد که یک اتفاق بزرگ رخ دهد. به‌عنوان مثال جرج بوش پدر با سقوط شوروی و پایان جنگ سرد، رقابت را به بیل کلینتون واگذار کرد و جیمی کارتر نیز به‌دنبال انقلاب ایران و داستان‌هایی که داخل آمریکا پیش آمد، نتوانست برای بار دوم پیروز انتخابات شود. بر این اساس فعلا بحران خاصی برای ترامپ پیش نیامده مگر آنکه تعداد فوتی‌های ناشی از بیماری کرونا به حدی برسد که از نظر افکار عمومی به معنای ناتوانی وی در اداره کشور تلقی شود. در چنین شرایطی دور از تصور نیست که جو بایدن بتواند بر رقیب جمهوری‌خواه خود پیروز شود.

به هر حال اکنون با دو سناریو مواجه هستیم یا پیروزی جو بایدن یا پیروزی دونالد ترامپ؛ اگر بایدن برنده این انتخابات شود به مفهوم پیروزی مرکزگرایان حزب دموکرات که باراک اوباما و جان کری نیز جزو آنها هستند، خواهد بود. خط‌مشی این جناح در مقابل ایران به‌کارگیری نوعی تعامل همراه با حفظ فشار است یعنی همان سیاستی که خانم هیلاری کلینتون و اوباما نیز به آن اشاره می‌کردند.

بنابراین تصور اینکه با روی کار آمدن بایدن دموکرات تمام تحریم‌ها برداشته شود، تصور درستی نیست و با تجربه دموکرات‌ها همخوانی ندارد. اگر جو بایدن، ترامپ را شکست دهد، به‌صورت اتوماتیک‌وار به برجام بازنخواهد گشت زیرا تا به امروز دو طرف اقداماتی انجام داده‌اند که بازگشت به برجام را کمی دشوار کرده و برای تحقق چنین امری باید شرایط تهران - واشنگتن مدنظر قرار گیرد. اما اگر ترامپ دوباره رئیس‌جمهور شود عملکرد وی بستگی به این دارد که چگونه در این رقابت پیروز شود. به نظر من اکنون که بایدن رقیب ترامپ است او بازی سختی را نخواهد برد و به عبارت ساده‌تر از انتخابات 2020 زخمی بیرون نخواهد آمد. اما اگر برنی سندرز رقیب او می‌شد رقابت شدیدتر و فضا دوقطبی‌تر و بنابراین ترامپ زخمی‌تر از انتخابات بیرون می‌آمد. در این صورت احتمالا رفتار وی نیز در دور دوم حضورش در کاخ سفید تغییر می‌کرد. اما اکنون که بایدن رقیب او است چون از رقابت‌ها زخمی بیرون نمی‌آید ممکن است رفتارش نسبت به دور قبل نرم‌تر شود. یک دلیلش هم این است که وی در انتخابات 2024 دیگر حضور نخواهد داشت بنابراین نیازی به رای هواداران خود ندارد. بنابراین ممکن است نسبت به 4 سال گذشته رفتار معتدل‌تری در پیش بگیرد. اکنون پرسش این است که آیا رفتار معتدل‌تر به معنای بازگشت وی به برجام است که در پاسخ باید گفت فعلا چنین امری منتفی است اما ممکن است که شتاب اعمال تحریم‌ها را کاهش دهد. البته به‌طور کلی اگر یک دموکرات روی کار بیاید برای ایران بهتر خواهد بود و برخلاف آنچه پیش‌تر گفته می‌شد که چون دموکرات‌ها با لابی صهیونیسم روابط خوبی دارند برای ایران خوب نیستند، اما طی چند دوره گذشته شاهد بودیم که روسای جمهور دموکرات در آمریکا بیشتر با ایران کنار می‌آیند تا جمهوری‌خواهان. چرا که جمهوری‌خواهان به‌دلیل اتفاقاتی که در آمریکا رخ داده نسبت به هم‌حزبی‌های خود در دهه‌های 70 یا 80 رادیکال‌تر شده‌اند. یعنی جمهوری‌خواهان فعلی تمایل بیشتری نسبت به استفاده از قدرت نظامی و زور دارند و به همین دلیل یک رئیس‌جمهور دموکرات در شرایط فعلی برای جمهوری اسلامی ایران بهتر از یک رئیس جمهور جمهوری‌خواه خواهد بود.