برای تولید خودروی ایرانی، پلتفرم بومی نداریم!

سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین عنوان سالی است که 14 روز از آن سپری شده و در همین بازه زمانی نگاه ها به شرکت های دانش بنیان و مبانی اقتصاد دانش بنیانی متمرکز شده است. صنعت خودرو نیز جزو حیطه هایی است که با دانش آموختگان و علاقه مندان زیادی در حوزه علم و فناوری رو به روست.

طراحی انواع موتورها، بدنه و سازه های خودرویی سال های گذشته از جانب نخبگان گاهی به چشم خورده است.

عدم موفقیت خودروسازان داخلی پس از گذشت 60 سال در طراحی پلتفرم به یک معضل تبدیل شده است؛ کارشناسان صنعت خودرو می گویند اینکه پلت‌فرم نداریم، لازم به بررسی تاریخچه صنعت است.

برخی از کارشناسان صنعت خودرو می گویند شاید هیچگاه تفکر و برنامه‌ریزی‌های که برای ساخت نیاز بوده در دستور کار قرار نگرفته است؛ شاید ماهیت مدیریتی یا مالکیتی خودروسازان مشکل داشته که زمان کوتاه بودن مدیریت نیز مزید بر علت است.

عدم ثبات مدیر و دولتی بودن در کنار چند هدفه بودن آن‌ها از دلایل اساسی این موضوع مطرح می شود. تحریم‌های نوسانی نیز در یک بازه زمانی سبب ایجاد اعمال سیاست نوسانی به کشور شده در این مقطع به دنبال خودکفایی می‌رویم، به محض لغو تحریم نیز به دنبال شرکای خارجی می‌روند.

پلت‌فرم نیاز به تصمیم گیری در سطح بالای کشور داشته که ریل گذاری آن نیاز به نهاد قانونگذار دارد. باید بررسی شود که خودروسازی هنگام اعلام ساخت پلت‌فرم، ارزیابی در خصوص آن انجام شود که چه مقدار از پلت‌فرم را بر اساس زیرساخت صنعتی می‌تواند تامین کند. زمانی که زیرساخت فراهم نباشد، محصول از نظر تحریمی محصولی امن نبوده و ارزش آن از نظر حاکمیت کاهش خواهد یافت.

معصومه پاشایی نماینده مجلس می‌گوید: استاندارد‌های 85 گانه به خودروسازان ابلاغ شده و خودروسازان باید استاندارد‌های لازم را روی تمام خودرو‌ها اعمال کنند، چرا تمام خودرو‌های تولیدی یک استاندارد ضعیف را دارند؟ ایران خودرو به تازگی پلتفرمی ساخته است که پاشایی می‌گوید همین پلتفرم را می‌توانستیم 10 سال پیش تولید کنیم، اما اکنون اقدام به تولید آن کرده ایم. پیش از این فاطمی امین وزیر صمت گفته بود: تولید یک میلیون و 600 هزار دستگاه خودرو تا پایان سال 1401، افزایش تیراژ به سه میلیون دستگاه تا پایان سال 1404 و همچنین تولید سالانه دو پلتفرم ملی از جمله برنامه‌های خودرویی این وزارتخانه است. به گفته کارشناسان صنعت خودرو، این صنعت در کشور مونتاژ محور است به این معنی که دانش فنی آن خارج از کشور است و به گفته یکی از مدیران عامل شرکت خودروسازی داخلی، طراحی پلتفرم بومی یک میلیارد دلار هزینه دارد.

به تازگی نیز سردار هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا گفته امروز یکی بیاید از خودروساز بپرسد که چرا از چین قطعه وارد می‌کنند؟ چه‌کسی بر کیفیت قطعه چینی نظارت دارد؟ ما مادامی که نگاهمان به قطعات چینی است هیچ‌گاه خودروی ملی نداریم.

به گفته هادیانفر همین الان دانشمندان جوان ما سوخت آب را به جای بنزین تولید کرده‌اند و اکنون 6خودروی پلیس ما در البرز از آب برای تردد استفاده می‌کنند. حالا هر چه به‌خودروساز می‌گوییم از آب استفاده کن، هزار اما و اگر می‌آورد.

ابراهیمی نژاد عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت نبز می گوید: یک سری مطالعات در طراحی پلتفرم ملی انجام شد و نگاه پلتفرمی بومی سازی شد.

بسیاری از خودروسازان جهان مانند چین عملا هیچ کدام مالک پلتفرم خود نباشند که ابراهیمی نژاد می گوید دانش این موضوع در ایران وجود دارد و از سال 90 طراحی پلتفرم انجام شد.

50 طراحی پلتفرم از سال 90 تاکنون انجام شده و در دانشگاه ها موجود است.

همچنین آقای مرزبان راد عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت گفته بود پلتفرم برخی از خودرو‌ها که مربوط به 30 سال گذشته می‌شود، باید طراحی مجدد شود.

مشکلات عدیده‌ای در حوزه خودروسازی ایران وجود دارد که با گذشت پنج دهه از عمر این صنعت همچنان پابرجاست. این درحالی است که صنعت خودروسازی ایران پیش از صنعت خودروسازی در کره‌جنوبی فعال شده، ولی امروز صنعت ایران محدود به بازار داخلی و صنعت کره‌جنوبی پیشتاز در جهان است.

ضمن اینکه صنعت خودروسازی ایران از حمایت‌های کامل دولت‌ها برخوردار بوده‌اند و بازار انحصاری امروز و کیفیت پایین و قیمت بالای خودرو‌های داخلی هم محصول همین صنعت انحصاری است.

آقای رئیسی، رئیس جمهور کشور هم دستور داده اند در سال 1401 حداقل تولید 3 خودروی قدیمی متوقف و 3 خودرو جدید با کیفیت مطلوب، تولید و عرضه شوند.

این موضوع دیروز با بازدید وزیر صمت از دو خودروسازی نیز مورد تاکید قرار گرفت. تولید پژو 405 و سمند باید متوقف شود این را فاطمی امین گفته است.

مرزبان راد می‌گوید با توجه به تجربه خودروسازان طی 30 سال گذشته، اگر آنها بخواهند یک خودرو جدید با تکنولوژی‌های روز و شرایط امروزی طراحی کنند، می‌توانند از تجربیات گذشته بهره بگیرند و با سرعت بیشتری کار را به نتیجه برسانند.

چند سال گذشته طرح‌های مختلفی از پلتفرم خودرو طراحی شده و برخی از آنها به مرحله تولید انبوه هم رسیده است.

گزارش از فائزه شعبانی اصل