بررسی مشکلات صادرات کالا از مرزهای کرمانشاه / آل اسحاق: حمل و نقل مهمترین گلوگاه رشد تجارت میان دو کشور است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، جلسه بررسی و ساماندهی صادرات کالا از مرزهای کرمانشاه با حضور عبدالرضا مصری نایب رئیس مجلس، محمد رشیدی دبیر هیئت رئیسه مجلس، اعضای هیئت رئیسه و نمایندگان وزارت کشور، وزارت امور خارجه، وزارت صمت، راهداری، مرزبانی و اتاق بازرگانی در محل مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

بررسی حمل یکسره کالا از مبدأ تا مقصد، مشخص شدن مسئولیت دیگر دستگاه‌ها از جمله وزارت خارجه، وزارت راه و شهرسازی، وزارت صمت، راهداری، مرزبانی و غیره در حل و فصل و همچنین انعقاد تفاهم نامه حمل یکسره کالا از مرزهای تجاری مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

به گزارش تسنیم هم‌اکنون تخلیه و بارگیری در مرزها مشکلات بسیاری را ایجاد کرده است که کاهش صادرات، کاهش کیفیت کالا، کندی مبادلات، معطلی ناوگان حمل و نقل، افزایش هزینه‌ها، افزایش قیمت تمام شده کالای ایرانی، کاهش رقابت و غیره از جمله مشکلات ایجاد شده است.

در این جلسه پس از بررسی این موضوعات مقرر شد که تمامی دستگاه‌ها به‌ویژه وزارت امور خارجه در حل این مشکل اقدامات لازم را انجام دهند زیرا هم‌اکنون مرز رسمی پرویزخان به صورت 24 ساعته فعال است و بیش از 50 درصد از حجم صادرات ایران به عراق از این گذرگاه عبور می‌کند.

دستور رئیس‌جمهور برای توسعه تجارت مرزی با کشورهای همسایه یکی از ظرفیت‌های استان کرمانشاه با وجود پنج مرز رسمی و همجواری با اقلیم کردی و عربی کشور عراق را توسعه خواهد داد تا این استان سهم خود را از هدف‌گذاری ملی افزایش دو برابری صادرات غیرنفتی در دولت سیزدهم ایفا کند.

چندی پیش مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه به استان کرمانشاه سفر کرد که یکی از موضوعات اصلی این سفر بررسی وضعیت صادرات کالا از مرز پرویزخان بود تا کالاهای صادراتی ایران به‌واسطه رویه موجود مبنی بر تخلیه از کامیون‌های ایرانی و بارگیری در کامیون‌های عراقی در مرز معطل نماند.

یکی از پیشنهادها در این سفر ایجاد شرکت مشترک ایران و عراق برای ترانزیت کالا بود که می‌تواند در این زمینه کمک کند زیرا کامیون‌های عراقی نیز در مرزها فعالیت دارند و چنانچه منافع مشترک باشد مشکلات رفع می‌شود، سرعت صادرات کالا بالا می‌رود و از سوی دیگر نیز ضایعات کاهش می‌یابد.

جهش صادراتی ایران و عراق در گرو رفع مشکل حمل و نقل

یحیی آل‌اسحاق رئیس اتاق ایران و عراق ضمن تایید این روند در مرزهای مشترک ایران و کشور عراق در این زمینه به خبرنگار تسنیم گفت: درباره تجارت با عراق مشکلات و مسائل مختلفی وجود دارد که اصلی‌ترین و مهمترین آن موضوع حمل و نقل در بخش‌های جاده‌ای، ریلی، دریایی و هوایی اما موضوع حمل و نقل جاده‌ای مهمترین نکته است که باید برای افزایش سهم تجارت میان دو کشور مدنظر قرار گیرد.

وی با اشاره به جلسات مختلف برگزار شده میان دو کشور تاکید کرد: مدت‌ها است که این مشکل در سطح کمیسیون‌های مشترک دو کشور و حتی در سطح وزرا مورد بحث و بررسی قرار گرفته و مطرح شده است اما به هردلیلی هنوز نتیجه خاصی در این زمینه جهت رفع مشکلات ایجاد نشده است.

آل اسحاق در ادامه به ادامه این مشکل در بخش باری و مسافری اشاره کرد و افزود: عدم به نتیجه رسیدن موضوع یاد شده باعث شده تا ارسال کالا به صورت یکسره از ایران به مقاصد خود در کشور عراق انجام نشود و صادر کنندگان کالا مجبور به تخلیه بار در مرزها و بارگیری آنها در کامیون‌های عراقی می‌شوند و همین روند نه تنها باعث افزایش قیمت تمام شده کالای ایرانی در بازار عراق است بلکه خسارت و ضایعات بالایی هم بخصوص در زمینه صادرات محصولات کشاورزی به مالک بار تحمیل کرده است.

وی درباره مهمترین دلایل این مشکل به خبرنگار تسنیم گفت: اوایل بروز این مشکل در بررسی‌ها قرار براین شد که کامیون‌ها از مبداء تا مقصد خود یکسره تردد داشته باشند اما واقعیت امر این است که سه نکته بسیار اساسی باعث این مشکل شده است و این موارد عبارتند از الف) عدم تناسب حجم مبادلات میان دو کشور ب) تفاوت وزن بار میان کامیون‌های دو کشور ج) ارز مبنای مبادلاتی میان کامیون‌دارها.

رئیس اتاق ایران و عراق درباره عدم تناسب حجم مبادلات میان دو کشور تاکید کرد: تفاوت معنادار تجارت میان دو کشور اولین مشکلی بود که کامیون‌دارها با آن روبرو بودند به‌صورتی که کامیون‌های عراقی باری برای انتقال به ایران نداشتند اما همیشه بار از ایران به سمت عراق وجود داشت و حتی قرار شد کامیون‌های عراقی به ایران آمده و بارگیری کنند برای حمل کالا و دومین مشکل یعنی تفاوت وزنی میان بارگیری و استانداردهای جاده‌ای مانع اجرای این سیاست شد.

به گفته وی کامیون‌های عراقی بعضا بیشتر از وزن 40 تن بارگیری می‌کردند اما استاندارد جاده‌ها و پل‌ها مناسب این وزن بار نبود و کامیون‌های ایرانی متناسب با استانداردهای جاده‌ای تردد داشتند که دوباره موضوع با چالش روبرو شد و نهایتاً موضوع دوباره مسکوت ماند.

آل‌اسحاق درباره سومین مشکل در رفع موضوع حمل و نقل جاده‌ای میان دو کشور ایران و عراق نیز تاکید کرد: درجلسات تخصصی این موضوع حاضرین معتقدبودند حتی اگر تمامی مشکلات برطرف شود موضوع پرداخت کرایه مشکلی قابل توجه بود چون کامیون‌های ایرانی کرایه به ریال دریافت می‌کردند اما عراقی‌ها یا به دینار یا به دلار که باز مشکل آفرین بود و نهایتاً تا به امروز می‌بینیم مشکلات ادامه دارد.

وی در ادامه اظهار داشت: البته موضوع همواره مورد بررسی قرار گرفت و بارها پیشنهاد تشکیل دو شرکت مشترک حمل و نقل میان ایران مطرح شد اما بازهم موانع یاد شده عاملی بود که هنوز خبری از این شرکت‌ها نباشد و بارها در جلسات با مقامات دولتی هر دو کشور تاکید کرده‌ایم رفع مشکل حمل و نقل کالا و مسافر میان دو کشور می‌تواند زمینه ساز تجربه سطوح بالایی از تجارت باشد.

رئیس اتاق ایران و عراق در پاسخ به سئوال خبرنگار تسنیم مبنی بر سرانجام خط راه‌آهن میان ایران و عراق گفت: این موضوع مدت‌هاست که مطرح شده چون برآوردهای تخصصی نشان می‌دهد با تکمیل پروژه خط راه‌آهن از مرز شلمچه بدون تردید معضلات حمل و نقل جاده‌ای به حداقل خود رسیده و مشکلات صادرات کالایی به عراق بسیار کمتر از حال حاضر خواهد شد اما واقعیت امر اینجاست که نمی‌دانیم چرا 17 کیلومتر باقی مانده راه‌آهن تکمیل نمی‌شود؟

آل‌اسحاق معتقد است تشکیل کمیته‌ای تخصصی و اختصاصی با قدرت تصمیم‌گیری مناسب و اقتدار در این زمینه راهکاری قابل توجه برای رفع معضل حمل و نقل میان دو کشور ایران و عراق به عنوان مهمترین شرکای تجاری یکدیگر است که اتاق مشترک نیز نه تنها بارها به اهمیت تشکیل این کمیته اشاره کرده بلکه جزو اولویت‌های خود نیز قرار داده است.