برسی موانع و راهکار‌های توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر برای رسیدن به هوای پاک

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، نخستین نشست تخصصی در اولین روز از هفته هوای پاک امروز شنبه 29 دی ماه با عنوان «توسعه انرژی‌های تجدید پذیر و هوای پاک» در پژوهشکده محیط‌زیست و توسعه پایدار سازمان حفاظت محیط‌زیست با حضور کارشناسان، صاحبنظران و نمایندگان دستگاه‌های دخیل در حوزه توسعه انرژی‌های تجدید پذیر برگزار شد. مطابق پیش‌بینی‌ها میزان سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدید پذیر در سال 2024 در سطح دنیا از 2 تریلیون دلار عبور کرد. این در حالیست که مطابق نظر اغلب کارشناسان حاضر در این نشست سرمایه گذاری در این حوزه با موانع جدی در کشور روبه‌رو است.

کرمان بیشترین میزان دریافت مجوز و احداث نیروگاه خورشیدی را در کشور دارد

زهرا یزدانی؛ سرپرست دفتر ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست در اولین روز از این نشست، اظهار کرد: در بین استان‌هایی که در آنها درخواست صدور مجوز تأسیس نیروگاه تجدید پذیر به ما رسیده است، بیشترین استعلامات مربوط به هرمزگان، تهران، کرمان، فارس، خراسان جنوبی، اصفهان، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان است که این استان‌ها پتانسیل تابشی بالایی دارند. وی افزود: بیشترین احداث‌ها و مجوز‌های صادر شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست نیز مربوط به کرمان، اصفهان و فارس است. سرپرست دفتر ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به تسهیل‌گری در مسیر تجدیدپذیر‌ها گفت: در این راستا مصوبه‌ای مشترکی با وزارت نیرو داشتیم که طبق آن الزام متقاضی ساخت نیروگاه تجدید پذیر در بحث آب توسط وزارت نیرو انجام بگیرد و دیگر نیازی به استعلام از سازمان در این خصوص نباشد چرا که خود وزارت نیرو متولی مسئله آب است. همچنین بر اساس این مصوبه، الزام ایجاد فضای سبز در محل زمینی که برای احداث نیروگاه تجدید پذیر در نظر گرفته شده نیز حذف شود چرا که خود این نیروگاه‌ها برای هوای پاک هستند. خوشبختانه این مصوبه در هیئت وزیران تصویب شده است. یزدانی تأکید کرد: در بسیاری از موارد در ساتبا و فضای مجازی و رسانه می‌گویند که چرا محیط زیست در رابطه با تجدیدپذیر‌ها سختگیرانه برخورد می‌کند؛ این در حالی است که الزامات ما در مقایسه با سایر کشور‌ها بسیار سهل است. از طرفی در مجوزی که سازمان صادر می‌کند تمام موارد کارشناسی در نظر گرفته شده و این به معنای سختگیری نیست. سازمان نهایت همکاری را برای تسهیل صدور مجوز ارزیابی نیروگاه‌های تجدید پذیر دارد. وی افزود: در حال حاضر ساتبا برای 11 هزار مگاوات مجوز تأسیس گرفته و باید برای احداث آنها اقدام کند. ساتبا اعلام کرده که قصد دارد این ظرفیت را به 30 هزار مگاوات برساند که اگر مشکلات مربوط به زمین را حل کنند، در بخش صدور مجوز ما نهایت همکاری را خواهیم داشت. سرپرست دفتر ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست درباره پسماند‌های ناشی از تجدیدپذیر‌ها گفت: نیروگاه‌های تجدید پذیر هم در طول بهره‌برداری و هم در مرحله برچیدن مسائل محیط زیستی بسیاری دارند و موضوع پسماند حاصل از این محل‌ها بسیار مهم است، لذا بخش مهمی از کار کارشناسی ما در مرحله صدور مجوز مربوط به این مسئله است. یزدانی در پاسخ به سوالی درباره تعدد آسمان‌خراش‌ها در تهران نیز گفت: در اینجا صدور مجوز با ما نیست البته در شورای مربوط سازمان حفاظت محیط زیست نیز نماینده دارد. به هر صورت این تعداد از ساختمان‌ها بلندمرتبه مسائلی را ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، در غرب تهران ساخت‌وساز‌ها کریدور باد را محدود کرده‌اند. در این نشست همچنین آماری از میزان سرمایه‌گذاری GCF (صندوق اقلیم سبز) در کشور‌های دنیا برای توسعه انرژی‌های تجدید پذیر ارائه شد که میزان آن تاکنون به رقمی نزدیک به 16 بیلیون دلار رسیده است و نزدیک به یک میلیارد نفر در سطح جهان از مزایای آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم بهره‌مند می‌شوند. مطابق آمار‌های ارائه شده در این نشست، بیش از 80 درصد از سرمایه گذاری‌ها در حوزه تأمین برق در سطح جهان در حوزه انرژی‌های تجدید پذیر بوده است و این امیدواری‌ها را در خصوص توسعه این انرژی و میل کمتر به انرژی‌های فسیلی در جهان افزایش می‌دهد.

بدون شک، بازار کربن می‌تواند انگیزه‌ای برای توسعه تجدیدپذیر‌ها باشد

همچنین در نخستین نشست تخصصی هفته هوای پاک، احمد طاهری، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، اظهار کرد: بدون شک، بازار کربن می‌تواند انگیزه‌ای برای توسعه تجدیدپذیر‌ها باشد و راه‌اندازی آن در کشور کمک زیادی به کاهش انتشار آلایندگی می‌کند. وی درباره تخصیص بخشی از عوارض آلایندگی برای هزینه شدن در ارتقا شرایط محیط زیست کشور گفت: سازمان حفاظت محیط زیست هر ساله این پیشنهاد را به مجلس شورای اسلامی می‌برد، اما تاکنون نتیجه‌ای نداشته است. امسال نیز قوی‌تر از سال‌های گذشته به مجلس پیشنهاد دادیم که حداقل 30 درصد عوارض آلایندگی به سازمان برسد و در جایی که باید هزینه شود، اما متأسفانه در گام اول، مجلس بازهم با پیشنهاد ما مخالفت کرد، اما همچنان پیگیر موضوع هستیم. رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم تأکید کرد: عوارض آلایندگی به واسطه یک عارضه محیط زیستی دریافت شده و بودجه‌ای برای شهرداری‌ها یا منبع درآمدی برای مدیریت شهری نیست و باید در محل رفع همان عارضه محیط زیستی هزینه شود. طاهری بیان کرد: خوشبختانه در حال حاضر در کشور این نگاه که رفتن به سمت تجدیدپذیر‌ها باعث صرفه‌جویی در انرژی‌های فسیلی می‌شود، شکل گرفته و خود وزارت نفت برای برقی‌سازی یا توسعه تجدیدپذیر‌ها پیشنهاد می‌دهد. بازار کربن سیستمی است که در آن مجوز‌های انتشار گاز‌های گلخانه‌ای، مانند دی‌اکسید کربن، خرید و فروش می‌شوند؛ در این سیستم، دولت‌ها یا نهاد‌های نظارتی سقفی برای میزان کل انتشار تعیین می‌کنند و مجوز‌هایی را به صنایع و نهاد‌ها اختصاص می‌دهند. شرکت‌هایی که انتشارشان کمتر از سهمیه تعیین شده است، می‌توانند مازاد مجوز‌های خود را به شرکت‌هایی که نیاز به انتشار بیشتر دارند، بفروشند! این مکانیزم با تعیین قیمت برای کربن، صنایع را تشویق می‌کند تا با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پاک و کاهش انتشار، هزینه‌های خود را کاهش دهند و به کاهش کلی گاز‌های گلخانه‌ای کمک کنند. کارشناسان حاضر در این نشست همچنین ارائه تسهیلات توسط صندوق ملی محیط زیست را یکی از راه حل برای افزایش میزان مشارکت برای سرمایه‌گذاری در این حوزه خواندند و بر افزایش هماهنگی بین دستگاه‌های متولی انرژی در کشور تاکید کردند. در پایان این نشست جلیل بادام فیروز، رئیس پژوهشکده محیط‌زیست و توسعه پایدار سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز بیان داشت: 5 برنامه تخصصی از جمله همایش اصلی در روز دوشنبه از جمله برنامه‌های ما در این هفته است که امیدواریم در انتها بتواند راه حل علمی و کارشناسی برای حل مساله آلودگی هوا برای مدیران و سیاستگذاران کشور فراهم کند.