بورس تحت‌تاثیر اتاق فرمان سیاستگذاری ها
نماگر اصلی بورس در پایان معاملات روز شنبه با بیش از84هزار واحد افزایش در سطح یک‌میلیون و 905هزار‌واحدی ایستاد، از سوی دیگر شاخص هم وزن نیز با 21هزار و 289 واحد افزایش به 575هزار و 479 واحد رسید‌تا سهامداران هیجان رخت‌بسته از بازارسهام را مجددا تجربه کنند. بازارسهام از ابتدای 1401 رفتار دو‌گانه ای را در معرض نمایش گذاشته است.
عملکرد تالارشیشه‌ای حاکی از آن است که به‌رغم جهش‌های اخیر شاخص اما این بازار در راستای سیاست‌های دولت همچنان با تصویری مبهم و حتی متضاد مواجه است. در حالی‌که سهامداران در ماه‌های گذشته به کرات شاهد سیاست‌های یک بام و دوهوا در حوزه اقتصادی بوده اند، شواهد نشان می‌دهد این وضعیت ناخوشایند ممکن است به 1402نیز برسد.
در ماه‌های اخیر بازارسهام با ابهامات فراوانی مواجه بوده‌است. یکی از مباحثی که از نیم‌سال دوم 1401 اهالی بازارسهام را به چالش کشید موضوعات مرتبط با فروش خودرو در بورس‌کالا بوده‌است؛ به گونه‌ای که این مساله هم‌اکنون نیز وضعیت غبارآلودی از آینده این بازار ترسیم می‌کند. شاید بتوان حواشی ایجادشده در بازار فروش خودرو را یکی از مهم‌ترین ارکان تزلزل بورس دانست. گروهی از سرمایه‌گذاران در همین رابطه با پرسش های فراوانی مواجه هستند، این در حالی است که به‌نظر می‌رسد از اتاق فرمان سیاستگذاری‌ها قرار نیست اخبار موثق و پایداری در این زمینه به گوش برسد. آیا سال‌آینده فروش خودرو در بورس‌کالا انجام خواهد شد؟
سامانه یکپارچه تخصیص خودرو چه وظیفه‌ای دارد؟ کشف قیمت خودروهای داخلی و وارداتی چگونه خواهد بود؟ درگیری بورس‌کالا و شورای‌رقابت چه زمانی پایان می‌پذیرد؟
ابهامات مذکور در شرایطی مطرح است که از نظر روانی سهامداران به این مهم وزن زیادی می‌دهند. این امر در ماه‌های گذشته نیز چندین‌بار بر سرعت خروج پول حقیقی دامن زده است. حال در شرایطی که گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که بورس تهران با توجه به ایستایی قیمت دلار در مسیر صعودی، چشم انداز انتظارات تورمی وجا ماندگی قیمت‌ها در 1402احتمالا با تقاضای سرمایه‌گذاران و سرک‌کشیدن به داخل مرزهای تالار شیشه‌ای روبه‌رو شود. در شرایطی که روی کاغذ، بازار سهام خیز جدی برای تداوم حرکت صعودی به سمت قله تاریخی برداشته است، هراس سهامداران از ادامه برخی سیاستگذاری های اقتصادی به قوت خود باقی است. این مهم می‌تواند از سرعت پیشروی بورس به‌طورمعناداری بکاهد. از اواخر آبان ماه نیز همزمان با خیز ارز به سمت ارتفاعات بالاتر، وضعیت تورمی حال‌حاضر کشور نیز با رکوردشکنی های جدیدی روبه‌رو بوده‌است. با عنایت به این گزاره اثرگذار که صندوق بین‌المللی پول در آخرین پیش‌بینی خود شرایطی مشابه با وضعیت تورمی ماه‌های اخیر را برای سال‌آتی مطرح کرده‌است می‌توان نسبت به همسویی بورس با انتظارات تورمی خوش‌بینی‌های جدیدی را شاهد بود.
این در حالی است که در بهمن ماه بورس تهران همراستا با یخبندان پایتخت، بازدهی منفی9درصدی را ثبت کرد. با این اوصاف و با عنایت به اینکه در بلندمدت بازدهی بازارها در سطوح نزدیکی قرار خواهد گرفت، برخی احتمالات از یک موضوع مهم پرده می بردارد. بازار سهام در صورت تعدیل برخی سیاستگذاری‌ها در نوبت بعدی افزایش قرارخواهد گرفت تا جاماندگی پرحاشیه اش را جبران کند، اما برای محقق‌شدن این سناریو باید دید آیا سیاستگذار به‌خصوص سیاستگذار بانک‌مرکزی تغییری در برنامه‌های کنونی اعمال خواهد کرد یا نه. واقعیت آن است که در صورت تداوم ریسک‌های غیراقتصادی، احتمال تشدید نوسانی‌شدن قیمت‌ها در دو بازار ارز و سکه مجددا به گزینه‌ای محتمل مبدل خواهد شد که تصویر پیش‌بینی پذیر‌بودن بازارها و در شرایط جوی آنها را مخدوش خواهدکرد. در چنین فضایی به‌نظر می‌رسد همه بازارهای دارایی با چشم‌اندازی مبهم مواجه باشند.
در شرایط کنونی که بانک‌مرکزی همچنان معتقد است ربع سکه و دلار در بازار فیزیکی با حباب مواجهند نباید از نقش متغیرهای اثرگذار خارجی به‌سادگی عبور کرد. رفتار طرفین برجامی ایران در مراوده با مقامات کشور نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است به‌گونه‌ای که هر نوع تغییر ادبیات از سوی طرفین می‌تواند به طرز چشمگیری بر سودآوری برخی صنایع اثرگذار باشد.
همانطور که از ابتدای زمستان و بر اساس «رفتارشناسی بازار» بر دست‌یابی احتمالی دماسنج اصلی بورس تا پایان سال‌به ابرکانال 2میلیون‌واحدی تاکید کرده بودم، در شرایط فعلی نیز به‌نظر می‌رسد بازارسهام در 1402 به یکی از کانون‌های جذاب سرمایه‌گذاری تبدیل شود. به این ترتیب می‌توان اینطور استنباط کرد که معامله‌گران در سال‌آتی تمایل بیشتری برای افزایش تحرک در بازار نشان دهند.
با توجه به اینکه میانگین سالانه تورم در سه سال گذشته در محدوده 45 تا 50درصد در نوسان بوده تداوم این روند نیز می‌تواند بورس را به گزینه جدی سرمایه‌گذاران تبدیل کند. گرچه چشم‌انداز تورمی عمدتا پیامدی جز بی ثباتی بازارهای دارایی‌ها ندارد اما این موضوع را نمی‌توان نادیده گرفت که مساله فوق (رکوردشکنی‌های تورمی) یکی از اهرم‌های اصلی در شکل گیری روند صعودی بازارها است. سیاستگذاری های بحث‌برانگیز پولی در کنار کسری‌بودجه پیدا و پنهان وضعیتی را سبب‌شده تا از این طریق اقتصاد کشور با افزایش پایه‌پولی و سیل نقدینگی مواجه باشد. ناگفته پیداست که یکی از متغیرهای اثرگذار بر رشد قیمت سهام در بازار سرمایه ایران، هجوم نقدینگی سرگردان است. این عوامل یک پیام مشخص برای سرمایه‌گذاران به‌دنبال خواهد داشت. بازارسهام به‌عنوان مأمنی جدی برای جذب دارایی‌های‌ریالی می‌تواند در سال‌جدید عرض‌اندام کند. در شرایط عادی این مساله باید بازار را به سمت سبزپوشی و پیشروی شاخص حرکت دهد، اما در بازارهای مالی انتظارات افراد اهمیت فراوانی دارد و قیمت‌ها بر اساس فضای حاکم بر انتظارات شکل می‌گیرند و نه ظواهر و مثبت‌بودن اتفاقات.
علاوه بر این موارد نزدیک‌شدن بازار سهام به سطح روانی بسیار جذاب و مهم 2میلیون‌واحدی نیز حکایت از آن دارد که در صورت تداوم این روند، تقاضا در بازار سهام طی هفته‌های آتی سمت و سوی جدیدی به خود خواهد گرفت، به‌طوری که ممکن است همزمان با باز‌شدن معاملات تالار شیشه‌ای در سال‌جدید شاهد شدت‌گرفتن تقاضا و در نهایت کف‌سازی شاخص در محدوده دومیلیون‌واحدی باشیم. در این‌صورت است که امکان فراموش‌شدن خاطرات بد بورس‌بازی از مرداد 99 وجود دارد.
--> اخبار مرتبط