تایمز اسرائیل: پروژه «نئوم» عربستان یک سراب و اغراق‌آمیز است

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو به نقل از الواقع السعودی، وب سایت اسرائیلی «تایمز اسرائیل» گزارشی در خصوص پروژه نئوم «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی نوشت و اعلام کرد که سعودی‌ها این پروژه را به عنوان پروژه جدید ارائه می‌دهند، در حالی که سرمایه گذاران و تحلیلگران آن را به عنوان یک سراب می‌بینند. این رسانه صهیونیستی فاش کرد که پروژه نئوم اغراق آمیز است و نمی‌تواند موفق آمیز باشد. این پروژه بیش از سه سال پیش اعلام شده است و ما شاهد تغییراتی در این پروژه نیستیم. دولت عربستان سعودی باید مبلغ هنگفتی برای پروژه نئوم هزینه کند درحالی‌که این کشور نمی‌تواند با کسری اقتصادی بزرگ که با آن رو به روست این پروژه را تأمین کند. این کشور بسیار ناامیدانه به سوخت‌های فسیلی روی آورده است و برخی از کارشناسان و تحلیلگران تعجب می‌کنند که آیا پروژه نئوم با تکنولوژی پیشرفته واقعا اوج می‌گیرد؟ علاوه بر این، آیا این توانایی سرمایه گذاری بین‌المللی کافی را دارد که بتواند آن را به یک مرکز آرمان شهری تبدیل کند؟ با کیلومتر‌ها ساحل دریای سرخ، نئوم در لبه یکی از مهمترین خطوط حمل و نقل دریایی در جهان قرار خواهد گرفت که احتمالا به پل شرم الشیخ در مصر متصل است. در شمالی‌ترین نقطه آن، 50 کیلومتر (30 مایل) از بندر عقبه اردن فاصله است. نئوم یک شهر هوشمند است که مساحت آن به 26 هزار و 500 کیلومتر مربع می‌رسد. همانطور که گفته شد این شهر برای کسانی که وارد آنجا می‌شوند، کاملا مدرن و هوشمند است. بر اساس مطالب بازاریابی، نئوم برای هدف گیری نخبگان جهانی، سیستم مالیاتی خاص خود را خواهد داشت و تحت قوانینی مترقی که با استاندارد‌های بین‌المللی سازگار و منجر به رشد اقتصادی است فعالیت خواهد کرد. به عبارت دیگر، این امر تا حد زیادی مستقل از قوانین خفقان آور وهابی است که بر زندگی در کشور عربستان حاکم است. قسمت جنوبی صحرا که برای نئوم تنظیم شده است در حال حاضر شامل کاخ‌ها و ویلا‌هایی برای خانواده سلطنتی و همچنین هتل‌ها، برخی از آپارتمان‌ها و یک فرودگاه است که در سال 2019 در منطقه‌ای به نام خلیج نئوم، مرحله اول پروژه، تکمیل شده است. محور اصلی توسعه پروژه «لاین» یک دالان شهری حاکم و طولانی است که به طول 170 کیلومتر (105 مایل) از قسمت جنوبی پروژه نئوم امتداد دارد. بر اساس ادعا‌های ولیعهد سعودی این پروژه 100 درصد به انرژی‌های تجدید پذیر متکی خواهد بود و در مصرف 95 درصد از محیط طبیعی صرفه جویی خواهد شد و این شهر هیچ جاده و ماشینی ندارد. فرودگاه‌ها، بندر دریایی، امکانات گردشگری و صنعتی در این پروژه طراح شده است و ولیعهد سعودی امیدوار است که بتواند شرکت‌هایی را در بخش‌های بیوتکنولوژی، تولید پیشرفته و ساخت جذب کند. به گفته محمد بن سلمان، این پروژه «انقلابی تمدنی که مردم را در درجه اول قرار می‌دهد». بر اساس ادعا‌های ولیعهد سعودی مردم در این شهر خانه‌ها، مطب‌ها، کلینیک‌ها، مدارس، پارک‌ها و... را در بالاترین سطح دارند که در آن قابلیت پیاده روی مورد تأکید قرار می‌گیرد. همچنین طیف وسیعی از فروشگاه‌ها، فضای تجاری و سایر خدمات مورد نیاز برای شلوغ کردن شهر را مشاهده خواهید کرد. مروجین این پروژه ادعا می‌کنند که بیشتر پرواز‌ها در آن 20 دقیقه یا کمتر طول خواهد کشید. قرارداد با شرکت‌های بزرگ قبلا منعقد شده است. شرکت آمریکایی «بوکتل» در حال ساخت سیستم حمل و نقل زیرزمینی است. یک شرکت مستقر در انگلستان برای ساخت کارخانه آب شیرین کن «گنبد خورشیدی» قرارداد بسته شده است. همچنین یک قرارداد 5 میلیارد دلاری برای تأسیسات عظیم تولید آمونیاک با استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر برای تأمین و صادرات هیدروژن سبز برای صنعت حمل و نقل منعقد شده است. گفته می‌شود که این شهر از ربات‌ها برای کار‌های تکراری استفاده خواهد کرد. حتی گزارش‌هایی از برنامه‌هایی برای فعالیت هواپیما‌های بدون سرنشین به عنوان تاکسی‌های پرنده، سواحل تاریک، ساقی‌های رباتیک و ماهواره گزارش شده است. اما به نظر می‌رسد این پروژه روی کاغذ با شکست مواجه شده است و ثابت کرده که این پروژه چیزی جز تبلیغات نیست. «یوئل گوزانسکی» کارشناس امور عربستان از موسسه مطالعات امنیت ملی در تل آویو اعلام کرد که بسیاری از پروژه‌ها توسط محمد بن سلمان و مسئولان سابق اعلام شده‌اند که هیچ کدام عملی نشدند. وی در ادامه تاکید کرد که من در عملی شدن پروژه نئوم شک دارم؛ چرا که این پروژه بیش از سه سال پیش اعلام شد درحالی‌که سرمایه‌گذاری خارجی را در این پروژه نمی‌بینم و حتی ما نمی‌دانیم که دولت عربستان چه مقدار از درآمد نفتی را برای این پروژه هزینه می‌کند که امروزه این کشور با کسری بودجه بزرگی رو به رو است. بر اساس گزارش استاندار اند پورز کسری بودجه در کشوری که درآمد‌های نفتی از شرکت دولتی نفت آرامکو حدود 40 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تأمین می‌کند، در سال 2020 حدود 79 میلیارد دلار بود. یک دیپلمات غربی که در عربستان سعودی زندگی می‌کرد گفت عربستان برای اجرای چنین پروژه‌های عظیم فاقد نیروی کار ماهر است. چندین تحلیلگر و کارشناس نیز اعلام کردند که این کشور همچنین در رقابت با امارات متحده عربی و سایر کشور‌های نفتی خلیج فارس پروژه‌های عظیمی را ارائه داده است. نکته حائز اهمیت این است که وجهه محمد بن سلمان به دلیل مشارکت در قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی در میان بین‌المللی لکه دار شده است؛ چراکه جمال خاشقجی قبل از کشته شدن در روزنامه واشنگتن پست در خصوص پروژه نئوم نوشت: این پروژه می‌تواند باعث ورشکستگی کشور عربستان شود. پرونده خاشقجی کافی بود تا «لرد نورمن فاستر» معمار انگلیسی را وادار به عقب نشینی از هیئت مشاور نئوم کند. کوزنسکی از انستیتوی مطالعات امنیت ملی در تل آویو گفت: من در مورد هر چیزی که محمد بن سلمان در خصوص این پروژه وعده می‌دهد تردید دارم و بسیار بعید به نظر می‌رسد که در این پروژه موفق شود. ماه گذشته شبکه خبری الجزیره به تصاویری ماهواره‌ای دست یافته است که نشان می‌دهد پروژه نئوم ولیعهد سعودی طبق برنامه پیش نرفته و هیچ پیشرفت قابل توجهی نداشته است و این موضوع بیانگر این است که پروژه نئوم سرابی بیش نیست.