تبادل تجارب بین سپاه و وزارت بهداشت برای مقابله با کرونا
جانشین معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه با اشاره به تبادل تجارب بین سپاه و وزارت بهداشت برای مقابله با کرونا گفت: از اقدامات ارزشمند وزارت بهداشت در زمینه مقابله با کرونا ایجاد قرارگاه سردار شهید سلیمانی بود.
خبرگزاری میزان - «محمدمهدی مظهری» جانشین معاونت سلامت آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه، متخصص طب کار و بیماری‌های شغلی و همچنین متخصص طب سنتی، ضمن اشاره به خطرات ناشی از بیماری‌های بیولوژیک اظهار داشت: اقدامات راهبردی این سازمان در راستای مبارزه با این نوع بیماری ها، قسمتی از اقدامات مجموعه‌های درمانی سپاه و بسیج در طول مدت شیوع بیماری کروناست.
وی همچنین با اشاره به دغدغه‌های مقام معظم رهبری برای اجرای سبک زندگی ایرانی اسلامی افزود: مهمترین مرحله در مبارزه با بیماری‌های واگیردار و بیولوژیک، مرحله پیشگیری و بعد از آن تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری هاست که این مساله با پیاده نمودن یک سبک زندگی مناسب در جامعه نمود پیدا خواهد کرد.
مظهری در پاسخ به این سوال که آیا طب سنتی برای مقابله با بیماری کرونا کارسازی است؟ پاسخ داد: اول از همه باید توجه داشت طب سنتی و طب ایرانی بر مبنای علوم حکمی و فلسفه طب و بر مبنای تعقل است؛ بدین معنی که اگر کسی خودسرانه اقدامی را خلاف بدیهی‌ترین مسائل پزشکی انجام داد این مساله به ضعف‌های این طب‌ها مربوط نیست و مشکل به همان شخص بر می‌گردد.
وی ادامه داد: پس از شروع بیماری کرونا، متاسفانه ما هم در خصوص روش‌های درمانی و پیشگیری آن از سازمان جهانی سلامت که به اشتباه در ایران سازمان جهانی بهداشت نامیده می‌شود پیروی کردیم، که متاسفانه در مواردی این پیروی کورکورانه، مشکلاتی نیز برای ما ایجاد کرد؛ مثلا در اوایل شروع بیماری، این سازمان دو داروی اصلی درمان که یکی از این دارو‌ها مربوط به درمان بیماری مالاریا بود را به عنوان روش اصلی درمان این بیماری معرفی کرد که پس از مدتی مشخص شد که دارو‌های مذکور تاثیری در درمان کرونا ندارد یا در مورد استفاده از ماسک، این سازمان در اوایل اعتقاد چندانی به استفاده از ماسک نداشت و استفاده از دستکش را ارجح می‌دانست و این اتفاق در حالی رخ داد که در همان اوایل اسفند ماه پس از شیوع بیماری، در جلسات مستمری که حتی در تعطیلات رسمی و تعطیلات نوروز با فرماندهی محترم در قرارگاه بهداشتی درمانی امام رضا (ع) داشتیم استفاده از ماسک را راه حل مناسبی برای جلوگیری از این بیماری می‌دانستیم. با توجه به این که راه ورود و خروج این ویروس از طریق دهان، بینی و چشم می‌باشد بر اساس اصول عقلی و منطقی، بایستی از ماسک استفاده کرد. یا در طی عطسه ذرات با اندازه‌های مختلف ایجاد می‌شود و در مواردی این ذرات کمتر از 5 میکرون است که در این صورت حتما ویروس به صورت هوابرد خواهد بود.
جانشین معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه در خصوص استفاده از ظرفیت طب سنتی نیز گفت: در اسفند ماه 98، کار گروه طب سنتی و حکمت در سازمان بسیج شکل گرفت که علاوه بر حضور اساتید طب سنتی از اساتید طب مدرن هم در این کارگروه استفاده شد و این کارگروه با ریاست دکتر شمس اردکانی مسئول دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت تشکیل و از ظرفیت تمامی اساتید طب سنتی با تفکرات و سبک‌های مختلف استفاده شد و باید گفت که در کارگروه مورد اشاره طرح‌های خوبی برای مبارزه با کرونا ارائه شد و جهت هماهنگی بیشتر جلسه‌ای در حضور وزیر بهداشت تشکیل شد. در بیمارستان حضرت بقیه الله الاعظم (عج) هم چند روش تغذیه‌ای و دارویی ارائه شد که نتایج خوبی را نیز به همراه داشت که ان شاءالله در آینده نزدیک نتایج این طرح‌ها به اطلاع خواهد رسید.
مظهری در خصوص طب سنتی ایرانی برای مقابله با بیماری کرونا، توضیحات بیشتری داد و افزود: وقتی می‌گوییم این طب حکمی و تعقلی است باید از آنچه عقل و حکمت می‌گوید پیروی کرد و هیچ فردی به طور صددرصد و کامل ایمن نمی‌باشد؛ در طب سنتی شش اصل ضروری وجود دارد که رعایت کامل این اصول باعث ایمن شدن حداکثری فرد می‌شود و تقریبا رعایت کامل این شش اصل ممکن نیست، چون موردی مثل هوا و آلودگی هوا در اختیار کامل فرد نیست؛ یا تهیه مواد خوراکی کاملا سالم تقریبا غیرممکن است؛ پس ایمنی صددرصد وجود ندارد و عقل حکم می‌کند در محل‌های آلوده نبایستی بدون ماسک و وسایل ایمنی حاضر شد؛ چنانچه در منابع طب سنتی به وسایل حفاظت فردی اشاره کرده است یا در احادیث ما استنشاق و یا قرقره کردن دهان نیز سفارش شده است که همین نشان از اهمیت حفاظت فردی در طب سنتی ایرانی اسلامی است.
وی اضافه کرد: در بحث سلامت محوری، چهار مرحله از پیشگیری پیش بینی شده است و سطوح پیشگیری شامل پیشگیری نخستین، پیشگیری سطح اول، دوم و سوم است؛ از موثرترین اقدامات جهت پیشگیری در سطح اول و دوم تقویت سیستم دفاعی و ایمنی بدن است و نقش واکسیناسیون در تقویت سیستم دفاعی و ایمنی بر هیچ کس پوشیده نیست، ولی شاید مهمتر از آن تقویت ایمنی بدن با رعایت اصول ضروری شش گانه باشد و اگر بتوانیم با طراحی و پیاده سازی سبک زندگی ایرانی اسلامی سالم اعم از اصلاح تغذیه در خانواده، خواب مناسب، ورزش صحیح و دیگر موارد به سمت تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماری برویم، راه زیادی را در مقابله با بیماری‌ها طی کرده ایم.
جانشین معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه مصرف ویتامین و زینک و... بدون تجویز پزشک برای مقابله با بیماری کرونا گفت: در مورد مصرف ویتامین‌ها برای افرادی که مشکل خاص و یا کمبود دارد آنهم تحت نظر پزشک مناسب و در مواردی لازم است؛ اما اگر این ویتامین‌ها از روش‌های طبیعی مانند میوه و سبزیجات و غذا‌های مقوی دریافت شود بسیار موثرتر است، این هم باز مربوط به سبک زندگی است که من روی آن تاکید دارم و باید تاکید کنم که متاسفانه همین کمبود فراگیر ویتامین D، که اخیرا در مقالاتی یکی از علل ابتلا و همچنین احتمال شدت بیماری کرونا را کمبود این ویتامین ذکر کرده اند به دلیل سبک تغذیه و سبک زندگی نادرست در جامعه است.
مظهری دلایل افزایش مجدد تعداد مبتلایان به کرونا را عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی عنوان کرد و ابراز داشت: اول اینکه در همان مرحله اول محدودیت‌ها به طور کامل رعایت نشد و شاید اگر محدودیت جدی در فاصله پانزدهم اسفند تا پانزدهم فروردین ایجاد می‌شد تا حد زیادی بیماری کنترل می‌شد و ما شاهد محدودیت نسبی بودیم، ولی متاسفانه به یکباره به دلیل مساله تولید و اقتصاد همه محدودیت‌ها برداشته شد و یقینا اگر محدودیت جدی یک ماهه ابتدایی که به آن اشاره را اعمال می‌کردیم در مجموع به نفع اقتصاد و تولید ملی بود؛ از علل دیگر تردد گسترده مردم در سطح شهر‌ها مانند حضور در مترو و وسایل ارتباط جمعی که متاسفانه فاصله گذاری اجتماعی رعایت نمی‌شود هم باعث انتقال سریعتر بیماری شد و از دیگر علل اصلی افزایش بیماری، افزایش برگزاری مراسم عروسی، عزا و مهمانی‌های خانوادگی است که نقش مهمی در افزایش آمار ابتلا و مرگ و میر داشته است.
وی در ادامه به اقدامات مجموعه سپاه و بسیج در مدت شیوع بیماری کرونا اشاره کرد و افزود: با شیوع بیماری در کشور در ابتدای اسفند قرارگاه زیستی شفا با مسئولیت فرماندهی کل سپاه شکل گرفت و بعد از فرمان مقام معظم رهبری قرارگاه با نام مبارک قرارگاه بهداشتی درمانی امام رضا (ع) در تمامی ایام حتی در تمام تعطیلات عید نوروز و بدون وقف ادامه داشت و در روز‌های ابتدایی شرایط همانند مرکز فرماندهی جنگی بود و فرمانده سپاه و معاون هماهنگ کننده سپاه، هدایت این مجموعه را به عهده داشتند و به درمانگاه‌های سپاه در سطح کشور ابلاغ شد که خدمت رسانی را بصورت شبانه روزی انجام دهند و پس از مواجه با بیماران کرونایی آن‌ها را به بیمارستان‌ها انتقال دهند.
جانشین معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه خاطر نشان کرد: بیمارستان‌ها و مراکز درمانی سپاه در تولید مواد ضدعفونی کننده و همچنین در تولید ماسک و وسایل حفاظت فردی پا به عرصه تولید گذاشتند و تا حد زیادی خودکفا شد و با توجه به اشکال در تغسیل متوفیان بیماری کرونا، بیمارستان‌های سپاه وارد عمل شدند و با حضور نیرو‌های جهادی در این زمینه نیز اقدامات خوبی انجام شد و ما شاهد حضور اقدام جهادی نیرو‌های درمانی سپاه و بسیج بودیم.
وی با بیان اینکه سپاه و بسیج در این بیماری تمام توان خود را به کار بست و تمام داشته‌های خود اعم از نیروی درمانی، مراکز بیمارستانی ثابت و سیار، نقاهتگاه ها، نیرو‌های رفع آلودگی را وارد میدان مبارزه با این ویروس منحوس کرد، ادامه داد: در شروع بیماری در قم، بیمارستان سیار شهید صدوقی اصفهان در این استان مستقر شد و بیمارستان سیار نیروی دریایی در شهرستان رشت آغاز به کار کرد و بیمارستان سیار در کاشان، بابل، مهاباد و... مستقر و خدمات مناسب ارائه دادند و در مجموع 825 تخت سیار بیمارستانی در سطح کشور در اختیار بهداشت و درمان کشور قرار گرفت. با ابلاغ فرماندهی سپاه به تمام بیمارستان‌های تحت نظر سپاه، هفتاد درصد ظرفیت این بیمارستان‌ها به بیماران کرونایی اختصاص پیدا کرد و بعضی از بیمارستان‌های سپاه همانند علی بن ابیطالب قم، ولایت ساری، تمام ظرفیت خود را به بستری بیماران کرونا تخصیص دادند. در مقطعی حتی 550 نفر بیمار کرونایی طی یک روز در بیمارستان بقیه الله پذیرفته شدند که در کشور بی‌نظیر بود. این درحالی بود که اصلا قرار نبود این بیمارستان درگیر بستری کرونا شود، اما ابلاغ فرماندهی محترم سپاه قرار شد تمام ظرفیت بیمارستان بقیه الله به ارائه خدمت بیماران کرونایی تخصیص داده شود و تقریبا تمام سپاه‌های استانی در موضوع آماده سازی نقاهتگاه وارد عمل شدند و در مجموع حدود 16 هزار تخت نقاهتگاهی تجهیز شد. یکی دیگر از اقدامات سپاه و بسیج برای مقابله با بیماری کرونا، برپایی ایستگاه‌های سلامت بود که نقش مهمی در رفع آلودگی، توزیع اقلام بهداشتی و حتی کمک مومنانه و آموزش به مردم و اصناف را به عهده داشتند. از اقدامات دیگر پروژه‌های تحقیقاتی بهداشتی محور و درمان محور در دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) می‌باشد که انشاءالله در ماه‌های آینده اخبار خوشی در این زمینه‌ها خواهیم داشت.
مظهری در ادامه به راهبرد کلی سپاه برای مبارزه با چنین بیماری‌هایی اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه رصد و پایش دقیق بیماری‌های بیولوژیکی از اصول اولیه مبارزه می‌باشد، بایستی مسیر شناسایی به دقت و به صورت صحیح ریل گذاری شود؛ بدین منظور در قدم اول سازمان دهی جدید در مقابله با بیماری‌های بیولوژیک و واگیردار شکل گرفت و معاونت بهداشت امداد درمان و آموزش پزشکی به معاونت سلامت آموزش پزشکی و دفاع زیستی تبدیل و معاونت آرایش مناسب با این تهدید را در سپاه ایجاد کرد و این تغییر ساختار در حال قوام گرفتن و انجام شدن است.
جانشین معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه ادامه داد: به منظور رصد و پایش دقیق بیماری‌های بیولوژیک، موضوع از طریق شبکه مویرگی سازمان بسیج انجام می‌شود و اقدامات اولیه در جهت شناسایی، آموزش و رزمایش مرتبط با دفاع زیستی در حال انجام است و زنجیره شناسایی از پایگاه‌های بسیج شروع می‌شود که نزدیکترین تماس و ارتباط با تهدیدات را دارد و با رصد دقیق، اطلاعات لازم را جمع آوری و به ناحیه بسیج مربوطه انتقال می‌دهد؛ از آنجا نیز در هر شهرستان کوچک یک ناحیه داریم، اطلاعات پس از جمع آوری به سپاه استان و در نهایت به معاونت سلامت آموزش پزشکی و دفاع زیستی ارسال می‌شود و باید توجه داشته باشیم که اگر از همان لحظات نخست شیوع بیماری کرونا، شناسایی درست افراد آلوده و افراد در تماس با آن‌ها انجام می‌شد، به مشکلات امروز نمی‌رسیدیم و ما باید یک رصد دقیق تهدید و مرزبانی زیستی در تمام زمینه‌های تهدیدات بیولوژیک داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه ترویج سبک زندگی درست ایرانی - اسلامی در حوزه سلامت و تغذیه نیز اهمیت زیادی دارد، گفت: برنامه‌های هوشمند محور در جهت کنترل دقیق زیست محیطی مثل را هم در نظر داریم؛ مثل کنترل خاک و هوا و دام که خوشبختانه برنامه‌های خوبی در این زمینه خواهیم داشت.
مظهری اقدامات بسیج در گندزدایی و ضد عفونی معابر را این گونه ارزیابی کرد و گفت: واقعیت این است این اقدامات در اوایل کمی بدون برنامه انجام شد و برنامه دقیق وجود نداشت، اما بلافاصله در معاونت سلامت و معاونت عملیات بررسی‌های لازم انجام و موارد اصلاحی ابلاغ شد. مواد استاندارد با غلظت مناسب و با دستور تهیه استاندارد در اختیار جهادگران بسیجی قرار گرفت و آموزش‌های لازم نیز در زمینه برای ضد عفونی مکان‌هایی مانند مراکز درمانی، ایستگاه‌های اتوبوس یا ورودی منازل و ادارات و دیگر اماکن تاثیرگذار داده شد.
وی با اشاره به اینکه ویروس کرونای جهش یافته به جامعه جهانی ورود کرده است، تصریح کرد: به نظر می‌رسد این ویروس برای چندین سال همراه بشریت باشد و بایستی با این ویروس کنار آمد و برای مقابله و پیشگیری آن اقدامات بیشتر و موثرتری انجام داد و ما باید اقداماتی کنیم تا سطح ایمنی افزایش یابد پیشگیری‌ها و حفاظت فردی و محیطی را انجام دهیم و مهمترین مطلب اینکه در خصوص بیماری‌های بیولوژیک باید دید و روشمان تغییر کند.
جانشین معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه در خصوص برگزاری جشنواره‌هایی برای تجلیل از فعالیت‌های جهادگران سلامت گفت: جای خالی تقدیر از جهادگران و مدافعان حوزه سلامت حس می‌شود و ما نیز در قرارگاه بهداشتی درمانی امام رضا (ع) کمیته‌های مختلف داریم که یکی از آن‌ها کمیته فرهنگی است که ضمن تقدیر از عزیزان جهادگر در حال مستند سازی اقدامات شبانه روزی و جانفشانی این عزیزان است و مردم عزیزمان باید بدانند بسیاری از پزشکان و پرستاران ما علیرغم ابتلا در محیط درمانی حاضر و گاه از روی تخت بیمارستان به فعالیت درمانی خود ادامه دادند؛ کارکنان بهداشت و درمان حدود چند ماه فعالیت شبانه روزی داشتند و درموادری پزشکانی داشتیم که 2 ماه به منزل نرفتند و در این راه بهداشت و درمان سپاه 10 شهید مدافع سلامت را تقدیم نظام انقلاب اسلامی کرد که می‌توان به شهیدان داستانی، زارع، خانم صفوی، دکتر پورمحبت، دکتر نوروزی، شمس الدینی، سردار کفاش، رئیسی، خانم سربیشه و دکتر عزیزی اشاره کرد که خالصانه جانشان را در این راه فدا کردند.
مظهری در ادامه به تبادل تجارب بین سپاه و وزارت بهداشت اشاره کرد و ادامه داد: از اقدامات ارزشمند وزارت بهداشت، ایجاد قرارگاه سردار شهید سلیمانی بود که مسئولیت این قرارگاه به فرماندهی سردار فتحیان که از فرماندهان بهداری سپاه بودند و هستند در این خصوص تعدادی دیگر از عزیزان بهداشت و درمان سپاه به این قرارگاه مامور شدند و الحمدلله این قرارگاه عملکرد مناسبی در این زمینه داشته است و در روز‌های ابتدایی تفاهم نامه همکاری بین سازمان بسیج مستضعفین و وزارت بهداشت و درمان منعقد شد که پس از این تفاهم نامه بسیج مستضعفین اقدامات ارزشمندی در این زمینه داشت که یکی از اقدامات انجام طرح غربالگری بود که عمده این غربالگری توسط سازمان بسیج انجام شد.
وی اضافه کرد: اعزام بیمارستان‌های سیار در شهرستان‌های هدف، معرفی و اعزام نیرو‌های تخصصی به بیمارستان‌های وزارت بهداشت از جمله موارد دیگر است و باید گفت که رفع آلودگی بیمارستان‌های و مراکز آلوده وزارت بهداشت و توزیع اقلام و نیز حضور نیرو‌های جهادی در بیمارستان‌های وزارت بهداشت از دیگر اقدامات تبادل تجربه بین سپاه و وزارت بهداشت بود؛ همچنین تبادل طرح‌های تحقیقاتی مثل تدوین پروتکل‌های جدید درمانی، پیشنهاد و انجام طرح پلاسمادرمانی که تحقیقات اولیه آن در دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله انجام و سپس تجربیات آن در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفت.
جانشین معاونت سلامت، آموزش پزشکی و دفاع زیستی سپاه با بیان اینکه کرونا درس بزرگی بود و نشان داد مولفه‌های قدرت در جهان تغییر کرده و مشخص کرد تهدیدات بیولوژیک از مهمترین تهدیدات جامعه هستند، ابراز داشت: تهدیدات بیولوژیک تهدیداتی ارزان قیمت، با اثربخشی و گسترش سریع منطقه‌ی و جهانی و ردپای دشمن مشخص نیست و باید در این زمینه قدرت آفرینی جدی داشته باشیم و قدرت اصلی در تهدیدات بیولوژیک با کشوری است که به موقع این تهدیدات تشخیص دهد و به هنگام و به طور مناسب اقدام کند.
وی افزود: در تهدیدات بیولوژیک علاوه بر بیماری‌های واگیر باید به موضوعات اثر گذاری احتمالی فرآورده‌های بیولوژیک بر بیماری‌های غیر واگیر مثل دیابت، کبد چرب، ناباروری و... توجه کرد؛ همچنین باید به محیط زیست و دستکاری‌های بشر در این زمینه به عنوان تهدید توجه داشته باشیم و جهت رصد، پایش و اقدام به هنگام نیاز به مرکز فرماندهی سلامت ملی هستیم که در این مرکز به صورت سریع و با به کارگیری تمامی ظرفیت کشور و با قدرت فرماندهی در کنترل تهدیدات بیولوژیک و مرزبانی زیستی اقدام نماید و باید گفت که ما در ارئه الگو و نهادینه کردن سبک زندگی مطلوب عقب هستیم و باید برنامه ریزی دقیقی برای مقابله و پیشگیری این تهدیدات داشته باشیم و همانطور که مقام معظم رهبری مطالبه دارند سبک زندگی ایرانی اسلامی باید درنظر گرفته شده و پیاده سازی شود.
مظهری تاکید کرد: زیاد نباید روی سازمان‌های جهانی حساب کرد، اکثر این سازمان‌ها استعماری هستند و همانطور که مطلعید آمریکایی‌ها 25 آزمایشگاه سطح سه و چهار را در کشور‌های همسایه ما قرار داده اند و این خطری بالقوه برای کشور ما هست و از وظایف مسئولین کشور ما برچیدن این آزمایشگاه‌ها از منطقه باید باشد و باید به جوانان و استعداد داخلی توجه بیشتری کرد و پیروی کورکورانه از نهاد‌های بیرونی نداشت. ما باید دستورالعمل زندگی ایرانی و اسلامی و سند راهبری زیستی و سند راهبردی سلامت خودمان را داشته باشیم و ان شاالله به جایی برسیم که دیگران درمان را از ما مطالبه کنند و البته نسبت به دیگر کشور‌های خاورمیانه رشد بسیار خوبی در این چند سال داشتیم و ان شاالله با اعتماد به جوانان بهتر هم می‌شود و باید از سمت درمان محوری به سمت سلامت محوری و پیشگیری رفت.
- بیشتر بخوانید:
- مدافع حرمی که در ایام فتنه 88 ده شب به خانه نرفت