«تلویزیون تئاتر ایران»، جایی برای یومیه‌نگاری اداره‌کل هنرهای نمایشی!

نرگس کیانی: کلمات دلخوش‌مان می‌کنند، وقتی می‌شنویم قرار است پلتفرمی راه‌اندازی شود که هدفش «توجه به مستندنگاری»، «جلوگیری از نابودی گنجینه‌های هنری»، «ایجاد سازوکاری قانونی برای عرضه آثار در فضای مجازی»، «ضبط باکیفیت نمایش‌ها در حد استاندارد»، «برقراری امکان ارتباط هنرمندان با مخاطبان خود در ایران و همه فارسی‌زبانان دنیا» و «رونق اقتصادی تئاتر» باشد.

واقعیت بر زمین‌مان می‌زند هنگامی که پس از گذشت نزدیک به چهار ماه از شنیدن این خبر، با مراجعه به آن پلتفرم «هیچ» نمی‌بینیم مگر آرشیوی از میزگردها و نشست‌های برگزارشده توسط مدیرانی که آن کلمات دل‌خوشکنک را از زبان‌شان شنیدیم.

آن‌چه در ادامه می‌خوانید نگاهی است به روندی که «تلویزیون تئاتر ایران» در طول 4 ماه گذشته طی کرد و بی‌شک اگر جان داشت هر بار هنرمندی از اهالی تئاتر به سراغش می‌رفت، از فرط «هیچ» برای عرضه نداشتن، به جای همه مدیران عرق شرم بر پیشانی‌اش می‌نشست.

اول بهمن 1399 بود که روابط‌عمومی سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر خبر «افتتاح فاز نخست «تلویزیون تئاتر ایران» با حضور معاون هنری» رسانه‌ای کرد.

در آن خبر از قول مجتبی حسینی، معاون امور هنری اهدافی بزرگ چون «توجه به مستندنگاری» و «جلوگیری از نابودی گنجینه‌های هنری» به عنوان وظایف فاز نخست این نوزاد یک‌روزه اعلام شد. قادر آشنا، مدیرکل هنرهای نمایشی هم «ایجاد سازوکاری قانونی برای عرضه آثار در فضای مجازی» و «ضبط باکیفیت نمایش‌ها در حد استاندارد» را اهداف فازهای بعدی این سایت تازه راه افتاده دانست و از به بهره‌برداری رسیدن فازی دیگر در ایام برگزاری سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر و هجدهمین جشنواره تهران - مبارک گفت.

فازهایی که طبق گفته رضا بصیرت، مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی قرار بود به عدد 4 برسند.

پخش 3 نشست و 7 کارگاه که همگی مجازی بودند در قالب هجدهمین جشنواره تهران - مبارک نخستین خبری بود که در مورد فعالیت «تلویزیون تئاتر ایران» شنیده شد، 10 آیکونی که همچنان در این سایت قابل دسترسی و تماشا هستند.

دهم بهمن 1399 بود که حسین مسافرآستانه، دبیر سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر اعلام کرد همه نمایش‌هایی که در این رویداد حضور دارند ضبط می‌شوند و در کنار «تلویزیون تئاتر ایران» در «نمایش‌نت» و «تیوال» قابل دسترسی‌اند.

آن‌طور که مدیران اداره‌کل هنرهای نمایشی و انجمن هنرهای نمایشی در وصف «تلویزیون تئاتر ایران» سخن می‌گفتند علی‌الظاهر قرار بود چوب جادویی باشد برای راندن ابرهای تیره از آسمان تئاتر اما این روزها چیزی نیست جز آرشیوی از نشست‌ها و میزگردها که برگزاری‌شان وظیفه یومیه مدیران بوده است 

خبری که موجب می‌شد از خود بپرسیم چه لزومی دارد اداره‌کل هنرهای نمایشی و انجمن هنرهای نمایشی به عنوان زیرمجموعه آن که از بیکاری اهالی تئاتر در پی تعطیلی‌ها و بازگشایی‌های مکرر سالن‌ها خبر دارند، با پولی که باید تبدیل به نانی بر سر سفره آن‌ها شود اقدام به راه‌اندازی سایتی کنند که در این مقطع زمانی، قرار است کاری را انجام دهد که سایت‌های دیگر به واسطه سابقه بیشتر، دقیق‌تر انجامش می‌دهند؟!

مسافرآستانه خود در خبری که 14 بهمن از سوی روابط‌عمومی اداره‌کل هنرهای نمایشی برای رسانه‌ها ارسال شد با اشاره به پیش‌قدمی «نمایش‌نت» و «تیوال» در این زمینه، گفت: «با این تفاسیر داشتن پلتفرم ویژه برای پوشش و انعکاس همه رویدادهای تئاتری اعم از اجرا و سایر برنامه‌های نمایشی در زیرمجموعه اداره‌کل هنرهای نمایشی و معاونت هنری ارشاد یک ضرورت به حساب می‌آید» اما نگفت «چه ضرورتی؟!». وقتی اهالی تئاتر در حال جان دادنند «چه ضرورتی؟!» دارد که مدیر اداره‌کل هنرهای نمایشی، بودجه دولتی را صرف راه‌اندازی پلتفرمی کند که اکنون، در اردیبهشت 1400 با سر زدن به آن چیزی جز آرشیوی از برنامه‌های برگزارشده از سوی مجموعه تحت مدیریتش، نمی‌بینیم؟!

به دهم بهمن برگردیم. مسافرآستانه همان زمان اعلام کرده بود «فیلم آثار تا 24 ساعت در فضای مجازی نگه داشته می‌شود که به منزله حضور اثر در سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر است و پس از آن پلتفرم‌های مختلف می‌توانند با گروه‌ها وارد مذاکره شوند و این فیلم‌ها را با رعایت حق‌وحقوق صاحبان آثار پخش کنند.»

اما ظاهرا مدیرکل هنرهای نمایشی که به راه‌اندازی «تلویزیون تئاتر ایران» مفتخر بود، این‌جا دیگر خود را مخاطب «پلتفرم‌ها می‌توانند با گروه‌ها وارد مذاکره شوند و با رعایت حق‌وحقوق صاحبان آثار، این فیلم‌ها را پخش کنند» نمی‌دانست و لزومی نمی‌دید به این بیندیشد که آیا امکان ادامه پیداکردن اکران فیلم آثار حاضر در جشنواره بر روی سایت دولتی «تلویزیون تئاتر ایران» وجود دارد؟ و آیا می‌شود این آثار پس از جشنواره نیز بدون اخذ مبلغی از صاحبانشان و به شرط خرید بلیت از سوی تماشاگران همچنان بر روی این سایت قابل مشاهده باشند؟ یا «تلویزیون تئاتر ایران» صرفا امکانی است برای آرشیوکردن دستاوردهای اداره‌کل هنرهای نمایشی در زمینه برگزاری نشست و میزگرد و کارگاه؟! چنان که اکنون هست.

سیدعباس صالحی که در حاشیه بازدید از سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر گفته بود: «تلویزیون تئاتر ایران امکان ارتباط هنرمندان با مخاطبان خود در ایران و همه فارسی‌زبانان دنیا را فراهم می‌کند و می‌تواند برای تئاتر ایران رونق اقتصادی نیز به همراه داشته باشد»، امروز که نزدیک به چهار ماه از راه‌اندازی این پلتفرم اکنون تارعنکبوت‌بسته می‌گذرد، سری به آن می‌زند تا وضعیت اسفناکش را ببیند؟!

امروز که چهار ماه از راه‌اندازی این پلتفرم اکنون تارعنکبوت‌بسته می‌گذرد، با ورود به آن تنها با گزینه‌های «خانه»، «تئاترها»، «خرید اشتراک»، «سوالات متداول»، «تماس با ما» و «ورود / عضویت» مواجه می‌شوید و پس از بردن نشانگر بر روی «تئاتر» آن‌چه می‌بیند حیرت‌آور است؟! گزینه نخست «اجتماعی» است و با کلیک بر روی آن، فقط 1 گزینه می‌بینید؛ فیلم نمایش «گزارش یک مهمانی» به نویسندگی و کارگردانی احسان حاجی‌پور که آن هم کلمه «به‌زودی» در کنارش مشاهده می‌شود. تنها یک نمایش و دیگر هیچ. پس از «اجتماعی» هم عناوین آرشیوی از اختتامیه‌ها و نشست‌هاست که پشت هم ردیف شده‌اند!

با پخش اختتامیه سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر و همچنین پخش آثار حاضر در هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران - مبارک، ظاهرا مهمانی تمام شد و انجمن هنرهای نمایشی می‌خواست سفره را جمع کند که مجتبی حسینی حین کشدار شدن خداحافظی‌های جلوی در، بابت به بهره‌برداری رسیدن فاز نخست پروژه «مستندسازی اجراهای نمایشی» از قادر آشنا تشکر کرد!

با پخش اختتامیه سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر و همچنین پخش آثار حاضر در هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران - مبارک، انجمن هنرهای نمایشی می‌خواست سفره «تلویزیون تئاتر ایران» را جمع کند که مجتبی حسینی حین کشدار شدن خداحافظی‌های جلوی در، بابت به بهره‌برداری رسیدن فاز نخست پروژه «مستندسازی اجراهای نمایشی» از قادر آشنا تشکر کرد!

پروژه‌ای که با مراجعه به «تلویزیون تئاتر ایران»، از فاز نخستش چیزی جز اطلاعاتی مربوط به ادوار برگزاری جشنواره‌های تئاتر فجر، کودک‌ونوجوان همدان، تهران - مبارک و آیینی - سنتی نمی‌بینید که در مورد سه جشنواره نخست، پیش از این در بخش آرشیو سایت هر کدام، قابل مشاهده بوده و تنها با کپی‌پیستی ساده به «تلویزیون تئاتر ایران» منتقل شده است تا عنوان دهان‌پرکن «بهره‌برداری از فاز نخست پروژه مستندسازی اجراهای نمایشی» را لقلقه زبان مدیران کند.

این مطلب را هم بخوانید: 

بلایی خطرناک‌تر از کرونا که به‌جان تئاتری‌ها افتاده است

مدیرکل هنرهای نمایشی: نمی‌دانم سه چهارم بودجه تئاتر کشور کجاست

58259