"جذب گردشگر از کشورهای همسایه" بهترین راهبرد برای توسعه گردشگری ایران در شرایط کرونا

مسلم شجاعی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا ضمن اشاره به برخی از مشکلات ناشی از همه‌گیری کرونا در صنعت گردشگری، برخی از انتقادها مبنی بر کمبود زیرساخت در حوزه گردشگری کشور را در دوران پاندمی کرونا جز اولویت‌های این صنعت جهت احیای دوباره و رونق دوباره ندانست و درخصوص راهکارهای توسعه گردشگری در دوران کرونا توضیحاتی ارائه کرد.

بالا بودن آمار کرونا در ایران مانع از جذب گردشگر خارجی

وی با اشاره به اقدام ترکیه مبنی بر اختصاص کارت استانبول به تمامی شهروندان و مسافران این کشور با هدف کنترل شیوع بیشتر ویروس کرونا تصریح گرد: بر این اساس در ترکیه هر مسافر با دریافت کد سلامت، تمامی اعمال و رفت‌و‌آمدهای وی در سطح شهر تحت کنترل است؛ گرچه شبیه‌سازی کارت استانبول در ایران می‌تواند مطلوب و سازنده باشد اما بر اساس شرایط موجود ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا در جهان، اگر گردشگری قصد عزیمت به کشوری را داشته باشد، در وهله اول، امنیت بهداشتی جامعه مقصد منتخب برای وی مهم است و به ارزیابی این موضوع می‌پردازد.

این مقام مسئول، آمار واکسیناسیون عمومی کشور موردنظر، وضعیت بهداشت در مراکز خدماتی و واکسینه شدن کارکنان در مراکز اقامتی و سایر بخشهای خدماتی گردشگری دیگر را از مواردی دانست که بستر را برای ورود گردشگر و اقناع وی برای انجام سفر به کشور مورد نظر ایجاد می‌کند.

به اعتقاد دستیار ستادی معاون گردشگری کشور، متأسفانه آنچه که همچنان از وضعیت بهداشتی ایران در اذهان شکل گرفته، این است که ایران همچنان جز 10 کشوری است که بیشترین آمار مبتلایان و مرگ و میر را در دنیا دارد!

شجاعی بالا بودن آمار مبتلایان و مرگ و میر ناشی از کرونا را علت عدم رغبت و انگیزه گردشگران خارجی به مقصدهای گردشگری در دنیا از جمله ایران دانست و بیان کرد: از دیگر علت‌های عدم رونق بازار گردشگری خارجی، خدشه دار کردن چهره‌ی ایران در دنیا و موضوع ایران هراسی توسط رسانه‌های معاند است، این امر نیز در واقع در حال حاضر علاوه بر کرونا مزید بر علت بی‌رونقی و کسادی بازار گردشگری است.

وی ادامه داد: تا زمانی که ایران جز کشورهایی باشد که بیشترین میزان آمار کرونا را دارد، تبلیغات و بازاریابی در سطح فرامنطقه‌ای و بین‌الملل با هدف جذب گردشگر خارجی اثر بخشی پایینی دارد؛ چرا که گردشگر به دلیل ابتلا به کرونا احساس خطر می‌کند.

لزوم توزیع سفر در کل کشور به جهت رفع کمبود زیرساخت‌های گردشگری 

این مقام مسئول با اشاره به اینکه در 6 ماه اول سال به عنوان دوره اوج تقاضا، با انبوه تقاضای ورود گردشگری روبه‌رو هستیم و در 6 ماه دوم سال با عنوان دوره رکود تقاضا، نیز ورود گردشگر به ایران کاهش می‌یابد، تصریح کرد: مسلم است که در 6 ماه اول سال ممکن است در برخی از استان‌های گردشگر‌پذیر مانند اصفهان یا فارس برای مدت محدودی با کاهش ظرفیت هتل یا ناوگان حمل و نقل روبه شویم اما این به هیچ عنوان به معنای کمبود زیرساخت‌های گردشگری در کل کشور نیست.

دستیار ستادی معاون گردشگری کشور افزود: در همان بازه زمانی یا اصطلاحا پیک سفر علاوه بر افزایش ورودی گردشگر خارجی با افزایش تقاضای بازار داخلی در مقاصد گردشگر‌پذیر کشور نیز روبه‌رو هستیم.

شجاعی توضیح داد: بر همین اساس برای مثال تورگردانی که همواره یک مسیر واحد و رویه مشخص و کلاسیکی را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب کرده و اقدام به هدایت گردشگران خارجی به مقصد موردنظر می‌کند، ممکن است در همان شهر خاص با کمبود هتل یا کمبود هتل پنج ستاره و دارای کیفیت بالای روبه رو شود، در حالی که در سایر شهرها ظرفیت و زیرساخت‌های خالی فراوان وجود دارد.

وی با بیان این موضوع که کمبود زیرساخت‌های موجود در کشور برای توسعه هرچه بیشتر گردشگری و جذب گردشگر خارجی در شرایط عادی و نبود کرونا امری بدیهی است، اظهار کرد: در همین راستا لازم است با تعریف مقاصد جدید گردشگری و عرضه محصولات نو با هدف توزیع عادلانه گردشگری در کل کشور، تمرکز گردشگری را از چند استان محدود گردشگر‌پذیر کشور مانند اصفهان، شیراز و یزد به سمت شهرهایی مانند کرمانشاه، تبریز و.. هدایت کرده تا ضمن بهره‌مندی از زیرساخت‌های موجود در سایر شهرهای کشور و انتفاع جوامع محلی دیگر، مشکلات مربوط به کمبود زیرساخت‌های گردشگری نیز تا حد زیادی رفع شود.

این مقام مسئول با تأکید بر این مطلب که باید عرضه و افزایش زیرساخت‌های گردشگری متناسب با تقاضای ورودی گردشگر باشد، گفت: اگر به عنوان نمونه ظرفیت هتل‌ها در ایران را تا 50 میلیون گردشگر افزایش دهیم، در آن صورت آیا قادر به جذب 50 میلیون مسافر خارجی هستیم؟!

دستیار ستادی معاون گردشگری کشور گفت: تمامی این موارد در شرایط غیر از ایام شیوع کرونا صادق و قابل بررسی است چرا که به اعتقاد وی با توجه به شیوع بیماری کرونا تا سال 2023 نیز بازار گردشگری ایران به شرایط مطلوب پیش از شیوع کرونا و به صورت مشخص سال 97 باز نخواهد گشت.

تقویت روابط گردشگری با کشورهای همسایه در اولویت

شجاعی با بیان اینکه در سال 1398 فهرستی از 30 کشور هدف بازار گردشگری برای جذب توریسم تهیه کردیم، افزود: این 30 کشور را در چهار سطح اولویت‌بندی کردیم به این صورت که در سطح اولویت اول و دوم به ترتیب هر کدام 5 کشور و در اولویت‌های سوم و چهارم 10 کشور قرار داشتند؛ در همین راستا و مطابق برنامه‌ریزی‌ها مقرر شد براساس میزان بودجه و امکانات نسبت به ریل‌گذاری برای جذب گردشگر به ترتیب اولویت‌های دسته‌بندی شده اقدام شود اما از آنجایی که با آغاز همه‌گیری کرونا مواجه شدیم، شرایط فرق کرد.

وی ادامه داد: یافته‌های حاصل از پژوهش‌های علمی انجام شده و نتایج تحقیقات بین‌المللی همچون سازمان جهانی گردشگری و همچنین رویه کشورهای پیش‌رو در زمینه گردشگری اثبات می‌کند که در شرایط ناشی از پاندمی کرونا باید تمرکز و توجه اولیه در حوزه گردشگری معطوف به کشورهای همسایه باشد.

شجاعی متذکر شد: در حقیقت این موضوع اثبات شده است که برای توسعه گردشگری باید در بحبوحه همه‌گیری کرونا با توجه به اشتراکات فرهنگی، زبانی، نژادی، تجاری و... با کشورهای همسایه نظیر ترکیه، عراق، افغانستان، آذربایجان و... بر روی بازار گردشگری این کشورها سرمایه‌گذاری کرد.

دستیار ستادی معاون گردشگری کشور همچنین با اشاره به اینکه کشورهای همسایه بالغ بر 90 درصد گردشگران ورودی کشور را تشکیل می‌دهند، خاطر نشان کرد: باتوجه به یافته‌های بین‌الملل و دولت به عنوان اولویت دادن به کشورهای همسایه به عنوان راهبرد اصلی در توسعه گردشگری، باید ضرورتا اولویت ما در مقطع فعلی روی موضوع توسعه مناسبات گردشگری با همسایگان باشد؛ بنابراین حضور تورگردانان و فعالان حوزه گردشگری از کشور عراق در هفته‌های گذشته در کرمانشاه، مشهد و گلستان نیز در راستای ارتقای هر چه بیشتر توسعه گردشگری بین دو کشور و ساماندهی سفر عراقی‌ها به ایران نیز بر همین اساس صورت پذیرفت.