دسترسی 99 درصدی روستا‌ها به برق / ظرفیت نیروگاه‌های کشور به 69 هزار و 134 مگاوات رسید
وزیر نیرو با بیان اینکه در سال 57، 7 هزار و 24 مگاوات ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور بود گفت: در ابتدای فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم این میزان به 69 هزار و 134 مگاوات رسید.
به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری میزان، رضا اردکانیان در گفت و گوی ویژه خبری شبکه دوم سیما اظهار کرد: یک وجه در موضوع برق پاسخگویی به نیاز‌های بخش‌های عمومی، خانگی و تجاری است، اما نقش مهم آن به عنوان یک صنعت زیرساختی برای همه وجوه توسعه کشور است؛ یعنی استمرار فعالیت تمامی بخش‌ها و طرح‌ها از صنعت، معدن و کشاورزی گرفته تا بخش‌های درمان، فناوری‌ها و دفاعی به این صنعت وابسته است.
وی ادامه داد: خوشبختانه یکی از برگ‌های زرین و غرورآمیز عملکرد 41 ساله نظام ما در صنعت برق است که نه تنها نیاز‌های کشور را پاسخ می‌دهد بلکه سعی می‌شود به عنوان یک نقطه تلاقی خطوط انرژی در منطقه عمل کنیم. صدور خدمات فنی و مهندسی کشور برای سالیان متوالی هم در بخش‌های برق و آببوده است.
اردکانیان با اشاره به فرصت دهه فجر با نگاه به عملکرد‌های گذشته و برنامه‌های پیش رو اظهار داشت: در سال 57، 7 هزار و 24 مگاوات ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور بود که در ابتدای فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم این میزان به 69 هزار و 134 مگاوات رسید.
رشد 21 درصدی در متوسط ارتقای ظرفیت نیروگاهی کشور در 6 سال گذشته
به گفته وزیر نیرو، در طول 35 سال گذشته، هر سال به طور متوسط 1774 مگاوات به ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور اضافه شده که متوسط افزایش از نیمه سال 92 تا بهمن 98 سالیانه 2 هزار و 154 مگاوات بوده است.
وی افزود: در این سال‌ها نسبت به سال‌های پیش از فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم در این بخش 21 درصد رشد داشتیم که به همین شکل تداوم می‌یابد و پیش بینی می‌شود ظرفیت نصب شده به بیش از 88 هزار مگاوات خواهد رسید.
دسترسی 100 درصدی و افزون بر 99 درصدی جوامع شهری و روستایی کشور به برق
اردکانیان با بیان این که طبق آخرین گزارش‌های جهانی، در خاورمیانه میزان دسترسی به برق در جامعه شهری 98 و جامعه روستایی 78 درصد است خاطرنشان کرد: به طور متوسط در دنیا میزان دسترسی به برق در جوامع شهری 96 درصد و روستایی 79 درصد است که این ارقام در کشور ما به ترتیب 100 درصد و بیش از 99 درصد است.
وی افزود: یکی از بخش‌هایی که دستاورد بسیار ارزنده‌ای داشتیم و موجب شده در شرایط سخت و تحریم اقتصادی هیچ وقفه‌ای در برنامه‌ها و فعالیت‌ها نبینیم اتکای به این بخش است.
افزایش 10 برابری ساخت سد‌ها و رشد 6 و 58 برابری در بهره برداری تصفیه خانه‌های آب و فاضلاب
اردکانیان همچنین با اشاره به وجود 19 سد مخزنی در کشور تا قبل از انقلاب و افزایش این تعداد به 144 سد تا ابتدای دولت یازدهم و دوازدهم گفت: به طور متوسط سالیانه حدود 4 سد در کشور ساخته شده و از ابتدای شروع کار دولت تا کنون 38 سد ملی ساخته شده که تا پایان فعالیت آن به 70 با متوسط سالیانه 9 سد می‌رسد که حدود 100 درصد نسبت به سال‌های ماقبل آن رشد دارد.
وی افزود: تعداد تصفیه خانه‌های آب شهری کشور نیز تا قبل از انقلاب 27 واحد بود که در نیمه سال 92 به 119 تصفیه خانه رسیده و اکنون 152 واحد است. این تعداد تا پایان فعالیت دولت به 177 واحد می‌رسد.
وزیر نیرو در عین حال اظهار داشت: در طول 8 سال فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم، 58 تصفیه خانه آب ساخته شده و خواهد شد. یعنی این که به طور متوسط سالیانه 7 واحد تصفیه خانه آب در مدار بهره برداری قرار می‌گیرد.
وی همچنین با بیان این که بخش عمده‌ای از صنایع رو به رشد کشور از فاضلاب تصفیه شده استفاده می‌کنند گت: از 4 تصفیه خانه فاضلاب در سال 57، این تعداد در ابتدای دولت، به 168 واحد و اکنون به 232 واحد رسیده که تا پایان دولت به 294 تصفیه خانه می‌رسد یعنی هر 45 روز یک واحد تصفیه خانه فاضلاب در مدار بهره برداری قرار گرفته است.
رشد 12 برابری ظرفیت تولید برق کشور
وزیر نیرو گفت: در این 41 سال، جمعیت کشور با رشد 2.3 برابری از 35 میلیون به حدود 83 میلیون رسیده است؛ قائدتا یکی از شاخص‌های این سازه‌ها و تاسیسات هم به افزایش جمعیت بر می‌گردد، اما ظرفیت تولید برق 12 برابر شده است.
وی همچنین افزود: در این مدت تعداد سد‌های کشور، 10 برابر، تصفیه خانه‌های آب 6 برابر و تصفیه خانه‌های فاضلاب 58 برابر شده که این حاکی از توجه جدی همه دولت‌ها به موضوع آب و برق به عنوان کالا‌های راهبردی بوده است.
اردکانیان همچنین با بیان این که طبیعتا موضوع روستا‌ها ویژگی خاصی داشته است اظهار داشت: تا نیمه نخست سال 92 جمعیت روستایی برخوردار از شبکه پایدار آب حدود یک میلیون نفر بوده که 7.2 میلیون نفر به این رقم اضافه شده و این رقم تا پایان دولت به بیش از 10 میلیون نفر می‌رسد.
اصل 44 و حمایت از بخش خصوصی / بیش از 60 درصد نیروگاهی کشور خصوصی است
اردکانیان همچنین گفت: در اجرای اصل 44 قانون اساسی و باز کردن مسیر‌ها برای سرمایه گذاری بخش خصوصی، بخش خصوصی علاقمند ما هم در عرصه صنعت برق آستین‌ها را بالا زده اند واکنون بیش از 60 درصد نیروگاه‌های کشور توسط بخش خصوصی احداث شده و یا این که در مقطعی نیروگاه‌های دولتی به عنوان رد دیون به بخش‌های غیر دولتی واگذار شده است.
به گفته اردکانیان، این واگذاری‌ها در ابتدای مسیر خود طبیعتا مشکلاتی را هم داشته و تغییر نرخ ارز تاثیرات قابل ملاحظه‌ای روی قیمت تمام شده گذاشته است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به این که وزارت نیرو قیمت‌های تکلیفی را در دست اجرا دارد، از این بابت فاصله قابل ملاحظه‌ای بین قیمت تمام شده و تکلیفی داریم.
اردکانیان گفت: بیش از 20 هزار میلیارد تومان به عنوان فاصله قیمت تکلیفی و تمام شده بر اساس قیمت‌های حسابرسی شده از دولت طلب داریم که طبیعتا بخشی از این مطالبات هم مطالبات بخش خصوصی است.
وی افزود: خوشبختانه در این دو، سه سال با توجه به ساز و کار‌هایی که در قانون بودجه پیش بینی و امکان تهاتر بخشی از بدهی‌ها فراهم شد بخشی از بار عملا از روی دوش بخش خصوصی برداشته شد، اما هنوز این مسیر دنبال می‌شود.
سرمایه گذاری 240 هزار میلیارد تومانی در بخش برق
وزیر نیرو با پیش بینی دسترسی به رشد 38 درصدی در افزایش ظرفیت نیروگاهی کشور تا پایان فعالیت دولت تاکید کرد: این رشد نشان می‌دهد که روند تولید و سرمایه گذاری کند و متوقف نشده است. در این مدت هر سال حدود 40 هزار میلیارد تومان و در طول 6 سال گذشته نزدیک به 240 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در این بخش صورت گرفته است.
وی با اشاره به افزایش 5.2 درصدی اوج مصرف در تابستان‌های گذشته گفت: با همکاری‌های بخش صنعت برای این که عرضه به این بخش و نیز تولید محصولات انرژی بر کاهش نیابد این رقم در تابستان 97 به 2.98 درصد و در تابستان 98 به یک درصد کاهش یافت.
اردکانیان خاطرنشان کرد: صنایع بزرگی در کشور وجود دارد که خوشبختانه حتی در شرایط تحریم هم به برکت مجموعه تلاش‌های دولت رقم قابل توجهی صادرات دارند. این که چنین صنایعی با توان صادراتی و بازگشت ارز به کشور از برق یارانه‌ای استفاده می‌کنند خیلی توجیه ندارد و اصلاح را از این جا می‌شود شروع کرد.
وی در بیانی دیگر توضیح داد: محصولاتی که تابع قیمت گذاری نیستند مصرف انرژی آن‌ها توجیهی ندارد که وقتی صادر می‌شوند با برق یارانه‌ای باشد.
پیگیری بازپرداخت وام‌های صندوق توسعه ملی برای احداث نیروگاه‌ها
اردکانیان با اشاره به پیگیری وزارت نیرو برای حل مساله بازپرداخت وام‌های دریافتی سازمان‌ها و موسسه‌ها اعم از بنیاد‌ها و نهاد‌های مختلف و نیز بخش خصوصی به صندوق توسعه ملی که برای احداث نیروگاه‌ها از این صندوق به صورت ارز وام دریافت کرده بودند گفت: اینها، ارز را با رقم‌های کمتری دریافت کرده بودند که باید با ارقام بیشتری از بازار دریافت کنند.
وی افزود: بحث در خصوص این موضوع حتی در برخی پیشنهاد‌هایی که در کمیسیون تلفیق لایحه مطرح شد بالا گرفت. در وزارت نیرو شاید حدود 4، 5 ماه است که به دنبال راهکار‌هایی برای رفع این مساله هستیم.
اردکانیان با بیان این که نظر دولت بر حل اصل موضوع باز پرداخت است گفت: سازمان برنامه و بودجه در فرآیند مواجه شدن با این پیشنهاد‌ها با فعالان بخش خصوصی قرار‌هایی را برای برگزاری جلساتی گذاشته اند که این جلسات هم شروع شده و امید است تا قبل از پایان سال به راه حل‌هایی برسیم و موضوع بازپرداخت دیون فعالان بخش خصوصی حل شود.
وزیر نیرو در عین حال گفت: اکنون دولت در بخش انرژی‌های تجدید پذیر این امکان را فراهم کرده تا کسانی که علاقه دارند و می‌توانند، ما تاسیسات انتقال را در اختیار آن‌ها بگذاریم و از شبکه انتقال کشور که سرمایه گذاری سنگینی هم از سوی دولت برای آن صورت گرفته برای تولید خود، طی قرارداد‌هایی که با دریافقت کننده‌ها از کشور‌های همسایه منعقد می‌کنند، استفاده کنند.
استفاده از منابع دریافت عوارض برای برق رسانی به روستا‌ها و افزایش توان نیروگاهی تجدیدپذیر
وی همچنین گفت: از جمله دستاورد‌های ما این بود که تمام روستا‌های بالای 20 خانوار به شبکه برق سراسری وصل شده اند و اکنون کار برق رسانی به روستا‌های بالای 10 خانوار و کمتر از 20 خانوار و عشایر شروع شده است. برای عشایر از سیستم‌های موبایل تجدید پدذیر این امکان فراهم شده است.
اردکانیان افزود: هنوز نیاز داریم و خوشبختانه با این نیازدر دولتو مجلس برخورد مثبتی شد. عوارض 10 درصدی روی قبوض برق هم بین برق روستایی و تجدید پذیر تقسیم می‌شود.
وی همچنین خاطرنشان کرد: هنوز بحث بودجه به صحن نیامده، اما در مجموع احساس ما این است که منبع مالی مطمئنی برای حمایت از توسعه انرژی‌های تجدید پذیر تا سقف 2150 میلیارد تومان در نظر گرفته شده و امید است بخش قابل توجهی از این تعهدات پرداخت شود.
53 درصد حجم مخازن سد‌های کشور پر شده است
وزیر نیرو همچنین گفت: حجم مخازن سد‌های کشور 50.5 میلیارد متر مکعب است که 53 درصد آن پر شده و خوشبختانه از اول مهر تا کنون بارش‌ها بیش از پیش بینی‌ها بود.
به گفته اردکانیان، به نسبت سال گذشته که سال تری هم بود تا 15 بهمن امسال 5 درصد و به نسبت به متوسط بلند مدت 31 درصد افزایش بارش داشتیم.
وی خاطرنشان کرد: اکنون استان‌های خراسان شمالی، اردبیل، گلستان، چهار محال و بختیاری، آذربایجان غربی، کرمانشاه و کردستان به نسبت سال گذشته و متوسط دراز مدت کاهش بارش داشتند. هنوز مقداری زود است چنین قضاوت صریحی داشته باشیم که این مناطق با تنش آبی مواجه شوند، اما با توجه به آمادگی‌های موجود و همکاری و همراهی خوب مصرف کنندگان در بخش‌های خانگی و صنعت و کشاورزی بویژه در دو سال اخیر توانستیم بخشی از تعهدات انجام نشده خود در ارائه حقآبه‌های زیست محیطی را انجام دهیم و تالاب‌های بسیاری در کشور آبگیری شد.
کاهش یک درجه‌ای حرارت برابر با 6 درصد صرفه جویی
وزیر نیرو همچنین گفت: کار مشترک شرکت گاز و توانیر حاکی از این است که با کاهش تنها یک درجه دمای محیط کار یا سکونت مصرف انرژی 6 درصد کاهش می‌یابد. قرار بود مصرف خانگی و تجاری ما روزانه 520 میلیون متر مکعب گاز باشد که اکنون به 600 رسیده و گاهی از این مقدار هم تجاوز کرده است.
وی با بیان این که هیچ مشکلی از حیث تولید برق به لحاظ تاسیسات وجود ندارد افزود: ظرفیت نصب شده کشور 83 هزار مگاوات است، اوج بار ما در تابستان 58 هزار مگاوات و دیشب هم 38 هزار مگاوات بود. ظرفیت وجود دارد، اما آنچه ما را با مشکل مواجه می‌کند کمبود سوخت است.
اردکانیان خاطرنشان کرد: در ماه‌های آذر و دی پارسال، روزانه 108 میلیون متر مکعب گاز به نیروگاه‌ها تحویل شد که امسال این رقم به روزانه 73 میلیون رسید و 30 درصد کاهش داشت.
وی گفت: با این کاهش ما هم نباید خاموشی دهیم و برای این کار ابتدا به سراغ سوخت مایع می‌رویم که مشکلات خود را اعم از آلایندگی دارد و اگر دوباره با پدیده وارونگی مواجه شویم مشکلات عدیده‌ای هم در سلامت و بهداشت عمومی ایجاد خواهد کرد و همدر شریان‌های اقتصادی کشور تعطیلی پیش می‌آید.
اردکانیان ادامه داد:، اما سوخت مایع هم محدود است و مخازنی برای شرایط کوتاه مدت اضطراری وجود دارد که اگر افزایش مصرف گاز خانگی و تجاری ادامه یابد خاموشی منطقه‌ای ناگزیر خواهد بود.
وی گفت: درخواست ما از مردم این است همانطور که در تابستان این همراهی را به شکل چشمگیر داشتند و برای نخستین بار در تاریخ صنعت ببرق بویژه سال‌های اخیر توانستیم 3800 مگاوات صرفه جویی در اوج بار داشته باشیم که معادل 5 میلیارد دلار است باز هم این همکاری را داشته باشند. این تمرین و عادت خوب را مردم انجام دادند و نهادینه شده است.
اردکانیان افزود: اکنون در موضوع گاز هم امسال این دست همکاری را دراز کنیم و با کار‌های خیلی ساده اعم از کاهش یک درجه‌ای دما، بستن پنجره‌ها و استفاده از پرده‌های مناسب می‌توان 10 درصد صرفه جویی در مصرف گاز داشت. یعنی یک درصد کل گاز مصرفی برای بخش خانگی و تجاری ما صرف تولید برق و انرژی برای صادرات می‌شود.
وزیر نیرو در ادامه گفت: دو سال پیش هیات وزیران تصویب کرد که وزارت نیرو فقط 7 درصد تعرفه‌های سالیانه خود را افزایش دهد که در سال‌های 97 و 98 اجرا شد و در سال 99 هم همین روال است. برای کسانی که الگوی مصرف را رعایت می‌کنند افزایش تعرفه همین 7 درصد خواهد بود.
عملکرد وزارت نیرو در سیلاب اخیر
وی همچنین گفت: در سیل اخیر که سیل کم نظیری بود، بارش‌ها در سیستان و بلوچستان نسبت به پارسال 272 درصد، در استان هرمزگان 532 و کرمان 248 درصد رشد داشت. دیگر استان‌های شرقی و مرکزی هم این گونه بوده اند.
اردکانیان افزود: خوشبختانه 5 سد سیستان و بلوچستان پر آب شدند و امیدواریم حتی برای هامون هم از سیلاب‌ها بهره ببریم.
وی خاطرنشان کرد: بر اثر سیلاب، زیرساخت آسیب دید و در بخش برق 877 روستا با قطعی مواجه شدند که در روز‌های محدودی با تلاشی که به عمل آمد برقدار شدند. در بخش آب هم در استان‌های مختلف، شهر و روستای آسیب دیده یا متاثر داشتیم.
وزیر نیرو یادآوری کرد: در کرمان، 66 روستا، سیستان و بلوچستان 11 شهر و 369 روستا، هرمزگان یک شهر و مجموعا 677 روستا و 12 شهر در این مناطق تحت تاثیر سیلاب قرار گرفتند، اما در یکی دو هفته بعد از حادثه شرایط برقرار شد.
وی گفت: خسارات مادی به جای خود هست که بخشی از منابع داخلی جبران می‌شود، اما امیدورایم بتوانیم برای بخش دیگر آن از منابع پیش بینی شده برای خسارت‌ها استفاده کنیم.
وزیر نیرو در عین حال یادآوری کرد: درهمین روز‌های سیل سیستان و بلوچستان، بزرگترین پروژه آبرسانی روستایی که شامل 216 روستا بود در این استان به بهره برداری رسید.
ضرورت لایروبی رودخانه‌ها
وی همچنین درباره لایروبی روردخانه‌ها گفت: این کار شروع شده، تلاش خوبی صورت گرفته، منابع خوبی هم برای ما گذاشته اند. بویژه در لایحه بودجه 99 عدد‌های خوبی پیش بینی شده و ساز و کار‌های خوبی هم تدارک دیده شده که با حمایت نمایندگان صرف شتاب بخشی به لایروبی و مهندسی رودخانه‌ها می‌شود.