دیوان محاسبات: حدود 10 درصد از قانون هوای پاک اجرا شده است
دیوان محاسبات کشور اعلام کرده تنها حدود 10 درصد از احکام قانون هوای پاک در سال 1400 به صورت کامل اجرا شده است.
باشگاه خبرنگاران جوان - گزارش دیوان محاسبات کشور درباره وضعیت اجرای قانون هوای پاک نشان می‌دهد که از میان 220 حکم قانونی، 20 مورد به صورت کامل اجرا شده، 140 حکم ناقص انجام شده و به 60 حکم عمل نشده است.
آیت الله خامنه‌ای رهبر انقلاب، 6 سال پیش سیاست‌های کلی محیط زیست را ابلاغ کردند که به عنوان‌هایی مانند ایجاد نظام یکپارچه ملی محیط زیست، مدیریت هماهنگ و نظام‌مند منابع حیاتی، جرم‌انگاری تخریب محیط زیست و تقویت دیپلماسی محیط زیست اشاره دارد.
بر اساس بند دهم سیاست کلی محیط زیست، باید نظام حسابرسی زیست‌محیطی در کشور ایجاد شود که ارزش‌ها و هزینه‌های زیست‌محیطی تخریب، آلودگی و احیاء در حساب‌های ملی استقرار پیدا کند. اما دیوان محاسبات گفته عمده یافته‌هایش نشان می‌دهد مسئولان دستگاه‌های اجرایی در انجام قانون هوای پاک ترک فعل داشته‌اند.
سامانه اینترنتی پایش کیفیت هوای تهران اعلام کرده در سال 1400 تا 29 دی ماه، پایتخت کشور 2 روز هوای پاک داشته، 209 روز کیفیت هوا قابل قبول و 88 روز برای گروه‌های حساس ناسالم بوده است. در این میان، مردم تهران از ابتدای امسال تاکنون 6 روز را در وضعیت ناسالم سپری کرده‌اند.
روابط عمومی دیوان محاسبات گفته بر اساس گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، «تعداد روز‌های پاک در سال‌های 1397 تا هشت ماهه اول 1400، در اکثریت قریب به اتفاق استان‌ها به ویژه در استان‌های البرز، اصفهان، خراسان رضوی و تهران کاهش یافته و حتی به صفر رسیده است.»
این گزارش اعلام کرده تعداد روز‌های ناسالم و ناسالم برای گروه‌های حساس (شاخص بالای 100) در بیشتر استان‌های کشور افزایش داشته و در صورت کاهش هم چندان محسوس نیست. با بررسی کیفیت هوای کشور در سال‌های اخیر هم کیفیت هوا بهبود نیافته است.
به علاوه، معضل آلودگی هوا که عموماً در شش ماهه دوم سال رخ می‌داد، در حال گسترش به شش ماهه اول سال بوده و دامنه بروز آن به سایر شهر‌ها در حال گسترش است.
دیوان محاسبات گفته بر اساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هزینه مرتبط با مرگ و میر ناشی از آلودگی هوای 25 شهر کشور در سال 1399 حدود 4.3 میلیارد دلار برآورد شده است.
در 30 مورد ارائه مجوز‌های مربوط به پیش فروش خودرو‌ها هم وضعیت اخذ تأییدیه استاندارد آلایندگی و اعتبار آن در موعد تحویل از وزارت صنعت، معدن و تجارت استعلام نشده است.
وزارت نفت با وجود اینکه از ابتدای مهر ماه سال 1399، مکلف به تکمیل طرح کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخارات بنزین، موسوم به طرح کهاب، در کلیه مبادی مربوط اعم از انبار‌های نفت، جایگاه‌های عرضه سوخت و نفتکش‌ها بوده، اما به گفته دیوان محاسبات به تکلیف قانونی‌اش عمل نکرده است.
همچنین نظارت بر رعایت حدود مواجهه شغلی با ترکیبات آلی فرار برای شاغلان جایگاه‌های بنزین بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نهاده شده بود که کمتر از 23 درصد جایگاه‌های موجود پایش شده‌اند.
بیشتر بخوانید در گزارش دیوان محاسبات آمده میزان افزایش سالانه ظرفیت مورد نیاز برق کشور از انرژی‌های تجدید پذیر در سال 98 تنها 5.5 درصد بوده که این میزان در سال 99 به 2 درصد کاهش یافته است.بر اساس قانون هوای پاک، وزارت نیرو سالانه باید حداقل 30 درصد ظرفیت مورد نیاز برق کشور را از انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین کند.
به علاوه در سال‌های 1398 و 1399 سهم کل ظرفیت برق کشور از انرژی‌های تجدیدپذیر یک درصد اعلام شده است.
این گزارش گفته تاکنون هیچگونه دستورالعمل و شیوه نامه‌ای درباره نحوه اجرای آزمون‌های معاینه فنی موتورسیکلت به مراکز معاینه فنی ابلاغ نشده و امکان ثبت نتایج معاینه فنی موتورسیکلت‌ها به صورت برخط و سیستماتیک در سامانه مربوطه مقدور نیست.
دیوان محاسبات گزارش داده با وجود فرسودگی 40 درصدی ناوگان اتوبوسرانی شهری در کلانشهر تهران و گذشت 4 سال از اجرای قانون هوای پاک، در سال 1399 هیچگونه نوسازی در کلانشهر تهران از محل درآمد مشخص شده در این قانون نجام نشده است.
این نهاد نظارتی گفته با توجه به شرایط کنونی، هزینه‌های خرید و نصب فیلتر دوده بر روی ناوگان اتوبوسرانی با بیش از 80 درصد فرسودگی، به صورت ارزی بسیار بالاست و نگهداری آن هزینه‌کرد سالیانه نیاز دارد. همچنین به علت وضعیت نامناسب درآمدی اکثر شهرداری‌ها، چنین اقدامی در اولویت هزینه کرد آن‌ها قرار ندارد.
شبکه ملی پایش و اطلاع رسانی آلودگی صوتی با اولویت کلانشهر‌ها با گذشت بیشتر از 2 سال راه اندازی نشده و طرح جامع مدیریت کاهش آلودگی صوتی هم تکمیل نشده است.