رئیسی، هشت ماه ریاست جمهوری، بدون افتتاح پروژه

رسول سلیمی: درحالی که دولت روحانی، پروژه های ملی و استانی زیادی را در مراحل پایانی کار و حتی آماده افتتاح به دولت سیزدهم تحویل داد، اما رئیسی در 9 ماه فعالیت خود، حتی یک پروژه مهم را افتتاح نکرده است. این درحالی است که او همواره از تلاش شبانه روزی برای پیشرفت کشور و رفاه مردم خبر می دهد و شخص وی و مقامات دولت فعلی، بارها بر افزایش درآمد نفتی ایران و دریافت ارز آن که لازمه پیشبرد پروژه های گوناگون است، تاکید کرده اند.

حال سوال اینجاست که علت عدم افتتاح پروژه ها چیست؟ آیا دولت سیزدهم، پروژه های به ثمر رسیده دولت روحانی را با تصمیمی غیرکارشناسی، رها کرده یا افتتاح آنها به گذشت زمان موکول شده تا به عنوان نتیجه تلاش دولت سیزدهم مورد بهره برداری تبلیغاتی قرار گیرند؟ برای پاسخ به این سوال، مرور وضعیت پروژهای دولت دوازدهم، روشنگر خواهد بود

روحانی: پروژها و طرح های آماده افتتاح زیادی برای دولت بعد، به جا گذاشتیم

حسن روحانی در حالی از آغاز سال 1399، طرح پنجشنبه های افتتاح را آغاز کرد که در پایان دولت دوازدهم، 88 برنامه افتتاح پروژه انجام شده بود. افتتاح این پروژه ها در اوج تحریم های هوشمند امریکا به نمادی از ایستادگی ایران در برابر امریکا تبدیل شد. اگر چه همان روزها هم رسانه های داخلی نسبت به افتتاح این طرح ها، بی تفاوت بودند اما حالا که به گفته مقامات دولت سیزدهم، دولت با نگاه به داخل قصد دارد سیاست داخلی را از سیاست خارجی جدا کند، مشخص نیست چرا از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم، هیچ پروژه ای از سوی ابراهیم رئیسی افتتاح نشده است.

روحانی در همین ارتباط گفته بود «آنقدر طرح و پروژه آماده شده برای ماه‌ها و سال‌های آینده که دولت بعد هم با تکمیل همین پروژه‌هایی که الان در دست احداث و تکمیل است، آن دولت هم می‌تواند هر پنج‌شنبه و یا هر روزی در هفته، افتتاح‌ها را ادامه دهد.» تنها در ماه پایانی دولت روحانی، پوشش 97 درصدی روستاهای استان فارس، 696 طرح بهداشتی در 10 استان کشور، بهره‌برداری از پنج طرح صنعت آب و برق را با اعتبار 432 میلیارد تومان، افتتاح جاده سنندج - مریوان، 6 طرح بزرگ صنعت و معدن با اعتبار 35 هزار و 770 میلیارد ریال در استان های یزد، زنجان، هرمزگان و آذربایجان شرقی، تکمیل زنجیره تولید فولاد، از مهمترین پروژه های افتتاح شده بوده است. پروژه‌های افتتاحی در کل پنجشنبه‌ها 230 هزار نفر را مشغول به کار کرد و افتتاح 747 هزار میلیارد تومان پروژه در 10 ماه صورت گرفت.

پول فروش نفت هم هست، مجوز تکمیل و افتتاح پروژه ها کجاست؟

با انتشار اخبار فروش نفت به عنوان دستاورد دولت سیزدهم در اسفندماه 1400 که مکرر از سوی وزیر نفت اعلام و تاکید شد تحریم های امریکا تاثیری بر فروش نفت نداشته و ایران پول های حاصل از فروش را نیز وصول می کند، این انتظار در مردم تقویت شد که دست کم پروژه هایی که پیشبینی تکمیل آن تا پایان سال 1400 شده بود، از سوی ابراهیم رئیسی افتتاح شود. برای نمونه وزیر وقت راه در تیرماه سال1400 گفته بود «امیدواریم تا 2 ماه آینده 70 کیلومتر باقیمانده پروژه راه آهن سنندج - همدان را افتتاح کنیم تا به زودی شاهد به صدا در آمدن بوق قطار در ایستگاه صلوات آباد سنندج باشیم و تلاش ما این است تا پایان سال 1400 بتوانیم 200 کیلومتر راه روستایی را در کردستان به بهره‌برداری برسانیم.» اما توقف افتتاح پروژه ها در حالی صورت می گیرد که دولت سیزدهم مدعی وصول مطالبات ارزی از کشورهای خارجی است. در همین ارتباط، جواد اوجی وزیر نفت مدعی «درآمد 43 میلیارد دلاری صنعت نفت در سال 1400» شده بود. در حالی که درآمد نفتی سال 99 حدود 1.2 میلیارد دلار بوده است و دولت دوازدهم در این شرایط استثنایی، تکمیل پروژه های عمرانی و صنعتی را انجام می داده است.

شیوع کرونا و تحریم ها سد راه افتتاح پروژه ها نبود

با وجود اینکه انتظار می رفت سرعت قطار افتتاح های دولت روحانی با شیوع کرونا و تحریم های ترامپ، کاهش یابد، اما با برنامه ریزی صورت گرفته، در بودجه 1399 و 1400، پروژه های عمرانی و صنعتی در اولویت دولت قرار گرفت. ارتباط تصویری و از راه دور روحانی با وزرا و مدیران در این روزها، روند اجرا و افتتاح پروژه ها را برای خدمات رسانی به مردم، متوقف نکرد. در این شرایط روحانی تلاش کرد اهرم فشار تحریم را با ابزار مذاکره برداشته و راه برای افزایش افتتاح پروژه هایی که با تزریق منابع مالی قابل افتتاح هستند را افزایش دهد.

بیشتر بخوانید:

• «کاروان پنج شنبه‌هایِ افتتاح»؛ ابتکاری در اوج جنگ با کرونا و تحریم

• روحانی: افتتاح طرح‌ها نشانه شکست تحریم دشمنان است

• نماینده مجلس: سطح توقع مردم آنقدر پایین آمده که دیگر پل و جاده نمی‌خواهند / گرانی مرغ و تخم مرغ و دوغ چه ربطی به آمریکا و تحریم دارد؟

توقف دستوری افتتاح ها در دولت سیزدهم؟

روحانی در ماه های پایانی دولت خود تلاش کرد با برداشته شدن تحریم ها، راه برای افزایش افتتاح پروژه هایی که با حمایت های دولت قابلیت آغاز خدمات رسانی به مردم را دارند، افزایش یابد. روحانی در ماه های پایانی دولتش گفته بود «در زمینه تحریم هم کار بسیار بزرگی در این دولت انجام گرفته است. البته نمی‌خواهم یکسری مسایل را بگویم، می‌شد که تحریم تمام شده باشد. ولی دیگر باید با همفکری و اجماع، همه با هم یک کاری را انجام دهیم. با همه حرف‌ها، بخش‌های اصلی تحریم از نظر من در توافق پایان یافته است. البته باید توافق کامل شود و وقتی کامل شد، اجرا شود.»

روحانی در همین ارتباط با انتقاد از مجلس شورای اسلامی گفته بود «اگر اصل 60 قانون اساسی ما حاکم بود و یازدهم آذر لطمه نمی‌خورد، اسفندماه تحریم مردم برداشته می‌شد و امروز مردم می‌دیدند که چه شرایطی بر کشور حاکم بود و فروردین، اردیبهشت، خرداد و تیر دیگری را می‌دیدند» اشاره روحانی به قانون راهبردی برای رفع تحریم ها است. قانونی که در با آغاز دولت سیزدهم به فراموشی سپرده شد و دیگر نمایندگان مجلس اجرای آن را از دولت سیزدهم مطالبه نمی کنند.

این پارادوکس زمانی برجسته می شود که دولت روحانی در تلاش برای بازگشت پول های حاصل از فروش نفت بود و در شرایط سختی و فقدان توافق، توانست افتتاح پروژه های شهرها و روستاها را تا پایان دولت استمرار دهد اما با نگاهی کوتاه به سخنان وزیر نفت دولت سیزدهم که گفته بود «وصول درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، میعانات گازی، صادرات گاز، فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی نسبت به پارسال (1399) 2.5 برابر شده و خالص گاز طبیعی صادراتی هم بیش از پارسال بوده است.» افکارعمومی این پرسش را مطرح می کند که چگونه دولت سیزدهم با وجود انباشت پول حاصل از فروش نفت، حتی از افتتاح پروژه های آماده، امتناع می کند؟

مردم در انتظار افتتاح پروژه های ملی

آنچه به عنوان یکی از کارکردهای موثر احمدی نژاد و روحانی محسوب می شد، این بود که افتتاح پروژه های عمرانی و صنعتی در بحهبوحه تحریم های امریکا متوقف نشد و اگر مردم سختی معیشت و کوچک شدن سفره خود را می دیدند اما با مشاهده افتتاح ها و اجرای پروژه های خدمات رسانی به روستاها و شهرها، از ایستادگی کشور در برابر تحریم ها احساس افتخار می کردند. احساسی که در 10 ماه گذشته تجربه نشده و با وجود فروش نفت بیشتر، نه تنها پروژه های تکمیل شده، افتتاح نمی شود بلکه فشار گرانی و افزایش قیمت اجناس بیش از گذشته بر مردم احساس می شود.

مردم شهرها و روستا در انتظار دستور افتتاح

بعد از انتخابات1400 و یکدست سازی حاکمیت قوای سه گانه، فرصت برای آنچه اصولگراها در انتظار دستیابی به تمامی ارکان قدرت بودند محقق شد. تلاش برای ممانعت از هرگونه توافق در دولت دوازدهم، این فرصت را در اختیار دولت رئیسی قرار داد تا از رهگذر توافق با 4+1، آزادسازی پول های بلوکه شده و برداشته شدن تحریم های نفتی، اقتصاد کشور را سر وسامان دهد. اگرچه در گفتمان دولت سیزدهم و به ادعای رئیس جمهور و وزرای ایشان، دولت قادر است در شرایط تحریمی و با نگاه به قدرت های درونی کشور، معیشت مردم را بهتر کند اما آنچه در این میان اهمیت دارد عدم نگاه سیاسی و حزبی به ساختار دولت است که وظیفه خدمت به مردم را برعهده دارد.

در شرایط موجود که دولت سیزدهم بر خلاف دولت دوازدهم مدعی فروش نفت بیشتر و سهولت ارزآوری به بانک مرکزی است، به نظر می رسد مشاوره های اشتباه و توام با اطلاعات دستکاری شده به ابراهیم رئیسی، منجر به توقف افتتاح پروژه های آماده در شهرها و روستاها و مناطق محروم شده است. این در حالی است که ابراهیم رئیسی در 18 دور سفر استانی سال 1400 که از ابتدای تشکیل دولت سیزدهم انجام شد، هیچ طرح یا پروژه ای را افتتاح نکرده است. پروژه هایی که معمولا در مناسبت های ملی همچون دهه فجر یا عید نوروز با هدف امیدافزایی در مردم، افتتاح می شد اما ابراهیم رئیسی حاضر به افتتاح پروژه های تکمیل شده دولت قبل نشده است. اما واقعیت آن است که مردم در روستاها و شهرها و متاطق محروم در انتظار افتتاح پروژه های عمرانی و صنعتی با هدف بهبود معیشت خود هستند.

حال آنکه اگر نگاه حزبی و سیاسی را کنار بگذاریم می بینیم کارمندان و کارشناسان و مدیران در دولت های نهم، دهم، یازدهم، دوازدهم و حتی سیزدهم، تغییر زیادی نکردند و همان افرادی هستند که برای ساخت وطن تلاش می کنند و خدمات آنها برای همه مردم ایران است.

21213