پنج‌شنبه 8 آذر 1403

رفتار مشکوک و خطرناک آمریکا علیه ایران و پهپادهایش

وب‌گاه اقتصاد نیوز مشاهده در مرجع
رفتار مشکوک و خطرناک آمریکا علیه ایران و پهپادهایش

مهدی ذاکریان، استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل ابعادی از اتهامات تازه جک سالیوان علیه ایران را بررسی کرده است.

به گزارش اقتصادنیوز، او در باره این جمله مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور امریکا که ایران را در جنایات جنگی بالقوه روسیه در اوکراین سهیم می داندبه روزنامه اعتماد گفته است:

این اظهارات از سوی چنین مقام ارشدی در دولت امریکا بسیار خطرناک است و نشان‌دهنده عواقب سنگین حمایت از تجاوز نظامی غیرقانونی روسیه علیه یک کشور مستقل دارد. تردیدی وجود ندارد که این بیان یک اظهارنظر سیاسی است. این یک دیدگاه سیاسی برای تحت فشار قرار دادن یک کشور یا در مقابله با یک جریان است، اما ابزاری که در این اظهارنظر به کار رفته است، ابزار حقوقی است.

مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور امریکا به اصول حقوق بین‌الملل و اصول حقوق بین‌الملل بشردوستانه متوسل شده است. در حقوق بین‌الملل و حقوق بین‌الملل بشردوستانه این سوال مطرح می‌شود که آیا قواعد جنگ و حقوق جنگ هنگام مخاصمه مسلحانه رعایت می‌شود یا نمی‌شود. روسیه این قواعد را رعایت نکرده است و سلاح‌هایی را علیه غیرنظامیان، مناطق مسکونی، زیرساخت‌های غیرنظامی و مدارس به کار برده است. این اقدامات به نوعی جنایت جنگی محسوب می‌شود.

در میان ابزارها، سلاح‌ها و ادواتی که روس‌ها به کار برده‌اند، نشانه‌هایی از پهپادهای ساخت ایران دیده می‌شود. ایران هم فروش چنین سلاح‌هایی را به روسیه رد نکرده است. در ابتدا وزارت‌خارجه جمهوری اسلامی ایران اساسا فروش سلاح به روسیه را تکذیب کرده بود، ولی بعدا پذیرفت که ایران ادواتی را دراختیار روسیه قرار داده است، با این قید که فروش این سلاح‌ها با هدف به‌کارگیری در جنگ اوکراین نبوده است.

در قراردادهای خرید و فروش سلاح شرط نمی‌گذارند؛ کسی نمی‌گوید من این سلاح را به شما می‌دهم به این شرط که در این جنگ یا آن جنگ استفاده شود و در فلان جنگ به خصوص استفاده نشود. معمولا سلاح را می‌فروشند و پولش را دریافت می‌کنند یا یک معامله سیاسی انجام می‌شود که مثلا اقدام سیاسی متقابلی از طرف مقابل در ازای دریافت سلاح انجام می‌شود. جزئیاتی در مورد قرارداد احتمالی فروش سلاح میان تهران و مسکو منتشر نشده‌است. اطلاعاتی که همه مردم می‌دانند در همین حد است که گویا مقداری تجهیزات نظامی از سوی ایران در اختیار روسیه قرار گرفته‌است و ادعاهایی وجود دارد که از این سلاح‌ها در میدان جنگ اوکراین استفاده شده‌است.

آیا پهپادها اماکن غیرنظامی را هدف قرار داده‌اند؟ باز هم شواهد نشان می‌دهد که بله، روسیه از پهپادهای مذکور برای حمله به اماکن غیرنظامی استفاده کرده است. سوال بعدی این است که آیا این اقدام یک جنایت جنگی است؟ باز هم پاسخ مثبت است و روسیه مرتکب جنایت جنگی شده است.

با این اوصاف اجازه بدهید با یک مثال روشن و آشناتوضیح بدهم. همان‌طورکه آلمان، به دلیل قرار دادن فناوری، مواد و تجهیزات مورد استفاده در بمب‌های شیمیایی که صدام در جنگ تحمیلی علیه ایران استفاده کرد، همدست، مقصر و مسوول در جنایت جنگی عراق بود، در موضوع روسیه همچنین تبعاتی برای تامین‌کنندگان تجهیزاتی که در جنایت جنگی مورد استفاده قرار گرفته‌اند، وجود دارد.

انتساب‌هایی که در مورد جنگ اوکراین به ایران وارد می‌شود، تبعات خطرناکی در جامعه جهانی در پی خواهد داشت. یکی از این تبعات خطرناک همین اتهام‌های تندی است که اکنون مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور امریکا علیه ایران وارد کرده است.

به باور من، روند وقایع بسیار مشکوک است. آن‌گونه که از تحلیل‌های نظامی به نظر می‌رسد این پهپادها، چندان پهپادهای پیشرفته‌ای نیستند، چراکه اگر پهپادهای بسیار پیشرفته‌ای بودند، قابلیت سرنگونی به این سادگی توسط اوکراینی‌ها را نداشتند. موضوع به این دلیل مشکوک است که در گزارش‌های موجود ردپایی از لوازم یدکی و تجهیزات امریکایی در این پهپادها دیده می‌شود.

به عبارتی می‌توان گفت پوست خربزه‌ای زیر پای ایران گذاشته شده است و ایران را در یک موقعیت بسیار خطرناک قرار داده‌اند. به همین دلیل است که اینکه بگوییم من صرفا متخصص میدان هستم، در عرصه بین‌الملل به تنهایی کفایت نمی‌کند و هوشمندی و زیرکی سیاسی و حقوقی لازم است تا کشور از شر توطئه‌های احتمالی در امان بماند.

این همه هزینه برای ایجاد این توانایی نظامی انجام شده است و قطعا هزینه‌های به مراتب زیادی هم برای دریافت قطعات و فناوری‌های امریکایی استفاده شده در این پهپادها در بازار سیاه پرداخت شده است، درنهایت همان امریکا می‌آید و کشور ما را به عنوان سهیم بودن در جنایت جنگی زیر سوال می‌برد. این سناریو و این چرخه‌ای که رخ داده، محل تامل است.

همچنین بخوانید