سایه سنگین کرونا و مشکلات مضاعف بیماران کلیوی
زنجان - ایرنا - در روزهای سخت کرونایی که سایه سنگین این ویروس در همه جای دنیا گسترده شده و همگان را به نوعی گرفتار کرده است بیماران خاص و از آن جمله دیالیزی‌ها که چشم انتظار دریافت عضو اهدایی هستند، با مشکلات مضاعفی دست و پنجه نرم می‌کنند.
ماهها از ورود ویروس پیچیده کرونا به کشور می گذرد، میهمانی که هیچ کس انتظارش را نمی کشید بیش از 9 ماه است که خودخوانده آمده و بعداز خسارات جانی و مالی فراوانی که به جهانیان وارد کرده است، هنوز خیال رفتن ندارد، تمام زندگی‌ها تحت الشعاع قرار گرفته است و گویی چاره ای جز مدارا با این نحس قدم نیست اما در این میان برخی از افراد، در معرض تهدید بیشتری از سوی این ویروس قرار دارند و باید جز رنج بیماری که قبل ها نیز با آن دست به گریبان بودند، اکنون برخی دیگر از شرایط ناگوار را نیز متحمل شوند.
بیماران خاص از جمله افرادی هستند که در وضعیت حاکم با سختی های مضاعفی مواجهند و در حالیکه باید برای بررسی وضعیت بیماری و طی مراحل درمان خود آرامش و فرصت بیشتری داشته باشند اکنون در تیررس مستقیم ویروس هزار چهره قرار گرفته اند و برای ادامه حیات بیش از دیگران باید بجنگند.
روزهای منتهی به اواخر آبان ماه، هفته حمایت از بیماران کلیوی در کشور نامگذاری شده است، هفته ای که دست اندرکاران امر و البته رسانه ها تلاش می کنند در این مدت برای آگاهی بخشی بیشتر در خصوص راه‌های پیشگیری و عوامل ابتلا به این بیماری با مردم سخن بگویند و اطلاع رسانی کنند، اما امسال شرایط کرونایی موجب شد آنگونه که باید و شاید به این مهم پرداخته نشود.
اینجا ساختمان انجمن کلیوی شهر زنجان است؛ جایی که به مدد خیران توانسته با راه اندازی بخش های مختلف سهم عمده ای در خدمات رسانی به گروه‌های هدف خود و حتی سایر بیماران داشته باشد تا جایی که با شیوع کرونا بخش دیالیز انجمن با تکنولوژی به‌روز و استاندارد با 30 تخت دیالیز در سه شیفت به بیمارانی که پیش از این در بیمارستان ولی عصر (ع) شهر زنجان خدمات دریافت می کردند، رسیدگی می کند.
سحر نظری 29 ساله از جمله بیماران دیالیزی تحت پوشش این انجمن است و در روزهای کرونایی برای انجام دیالیز به این مکان مراجعه می کند و هم اکنون در صف انتظار برای پیوند کلیه است، قبل از انجام درمانش در ارتباط با نحوه ابتلای خود به بیماری اینگونه توضیح داد: سال 93 بود به دلیل مشکلی برای چکاب وضعیت فشار خونم به پزشک عمومی مراجعه کردم، که پس از بررسی و انجام آزمایشهای مختلف از سوی پزشک معالج به متخصص کلیه ارجاع داده شدم که در آن موقع متوجه شدم که مشکل کلیوی پیدا کردم و در واقع 2 کلیه ام کوچک تر از اندازه استاندارد شده بودند.
این بیمار دیالیزی ادامه داد: بر این اساس بود که توسط انجمن کلیوی استان در زمره بیماران مراقبتی قرار گرفتم اما پس از این مدت و به دلیل بروز مشکلاتی دیالیز شدم و پزشکان گفتند که باید هر چه زودتر پیوند کلیه انجام دهم.
خانم نظری افزود: پس از مدتی تلاش، آبان سال گذشته بود که در صف انتظار پیوند کلیه قرار گرفتم که البته این کارنیز انجام گرفت اما پس از مدتی و تحت مراقبت کلیه پیوندی سازگار نبود و به عبارتی پس زد.
وی با بیان اینکه همین مساله موجب شد که در زمان حاضر در لیست گیرندگان کلیه باشم، گفت: این در حالی است که در سال 96 هزینه یک پیوند کلیه 20 میلیون تومان بود که اکنون این رقم به 70 میلیون تومان رسیده که رقم بسیار بالایی را با توجه به شرایط اقتصادی کنونی شامل می شود.
این بیماری دیالیزی خاطرنشان کرد: در زمان حاضر هفته ای سه روز به مدت چهار ساعت دیالیز می شوم که این نیز عوارض شدیدی دارد و وجود شرایط سخت کرونایی زندگی را برای ما بسیار دشوار کرده است.
زهره 26 ساله از دیگر بیماران کلیوی است که علاوه بر معلولیت مادرزادی، رنج سفر از روستاهای دور افتاده دندی را به جان خریده و برای ادامه درمانش به همراه مادر و خواهر خود در شهر زنجان ساکن شده است.
وی که به همراه مادرش برای دریافت خدمات مورد نیاز خود به انجمن کلیوی آمده است، از نحوه ابتلا به بیماری خود گفت: هشت سال پیش با سرفه های ممتد، تنگی نفس، بی حالی و خستگی به پزشک مراجعه کردم و پس از انجام آزمایش ها متوجه شدم که 2 کلیه ام از کار افتاده و باید دیالیز شوم.
زهره خاطرنشان کرد: هفته ای سه روز به مدت چهار ساعت دیالیز می شوم پیش از شیوع کرونا تمام فکرم به سختی های دیالیز و رفع عوارض آن بود ولی در شرایط پیش آمده با اضطراب و دلهره این روند را طی می کنیم چراکه در صورت ابتلا به این ویروس به یقین رهایی از آن برای ما به مراتب سخت‌تر خواهد بود.
این بیماری دیالیزی خاطر نشان کرد: بیماری ام در صورتی که تشیخص بهنگام داده می شد، هرگز دیالیزی نمی شدم، چرا که پزشک گفت که اگر یک ماه زودتر مراجعه می کردم به چنین مشکلی دچار نمی شدم.
بیماری کلیوی، بیماری خاموش لقب گرفته، زیرا وقتی فرد متوجه این نوع بیماری خود می شود که به مرحله آخر آن یعنی دیالیز رسیده و رنج بی پایان آن را تجربه می کند.
بیشتر افراد در حالی به بیماری های کلیوی مبتلا می شوند که حتی از وضع خود خبر ندارند، نشانه های اولیه بیماری های مرتبط با کلیه جزئی و کم اهمیت به نظر می رسند و به همین دلیل ممکن است افراد چند سال با این نشانه ها زندگی کنند و حتی شکایتی هم نداشته باشند اما همین مشکلات کوچک به نارسایی کلیوی منجر شود.
مشکلات وقتی حادتر می شود که فرد بعد از مدتی متوجه از کار افتادن کلیه هایش شده و باید طبق نظر پزشک دیالیز شود، زیرا مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی گریبانگیر خود و اطرافیانش می شود.
البته در این میان برخی بیماران دیالیزی با توجه به معیارهایی می توانند در صف پیوند کلیه باشند و اگر زندگی به آنان روی خوش نشان دهد و حتی این کار نیز انجام شود، نیاز به مراقبت همیشگی دارند تا مبادا مشکلات اضافه شود.
به گزارش ابرنا، طبق آمار، در کشور متاسفانه در هر 10 دقیقه یک نفر به فهرست منتظران پیوند اضافه می‌شود، این در حالی است که روزانه 7 تا 10 نفر از این فهرست یا به عبارتی سالی سه هزار نفر از این فهرست پیش از دریافت عضو فوت می‌کنند.
به گفته امید قبادی، نایب رییس انجمن اهدای عضو ایرانیان حدود پنج تا هشت هزار نفر در ایران سالانه با مرگ مغزی فوت می‌کنند که از این تعداد سه هزار نفر از قابلیت اهدای عضو دارند و بقیه به دلایل مختلف مانند سن بالا، ابتلا به بیماری‌هایی که اعضای بدن این فرد را غیرقابل اهدا می‌کند، قابلیت اهدای عضو ندارند.
این مسؤول افزود: متاسفانه سالانه فقط نزدیک به یک هزار نفر یعنی یک سوم از این افراد، عضو اهدا می‌کنند. مهمترین عاملی که سبب شده 2 هزار نفر دیگر به اهدا نرسند عدم رضایت خانواده‌ها به اهدای عضو است که دلیل آن، باور نکردن مرگ مغزی به عنوان یک مرگ است.
آمارهای موجود در استان زنجان نیز نشان می دهد هر چند با اقدامات مناسب، شناسایی و مراقبت بیماران کلیوی انجام گرفته اما شمار از افراد که در مراحل آخر متوجه بیماری خود شده و نیاز به دیالیز دارند، افزایش یافته و این موضوع با توجه به کاهش شمار اهدای کلیه و از طرفی شیوع کرونا نگرانی ها را افزایش داده است.
کرونا هزینه پیوند کلیه را در زنجان افزایش داده است
مدیر انجمن خیریه حمایت از بیماران کلیوی استان زنجان در خصوص وضعیت پیوند کلیه بیماران نیازمند گفت: پس از شیوع کرونا از اسفند سال گذشته و به دلیل محدودیت ها هزینه پیوند کلیه روند افزایشی داشته بطوری که هزینه یک عمل به حدود 60 تا 70 میلیون تومان رسیده که در مقایسه با سال گذشته که 19 میلیون تومان بود، سه برابر شده است.
محمدرضا طهماسبی افزود: هر چند تلاش می شود پیوند کلیه بیماران نیازمند از افراد مرگ مغزی انجام شود اما این روند بسیار طولانی مدت بوده و در شرایطی است که برخی از بیماران بنا به تشخیص پزشک به صورت اورژانسی از افراد اهداکننده، کلیه دریافت کنند که این هزینه بالایی را در برمی گیرد.
وی اضافه کرد: به دلیل کاهش پیوند کلیه، شمار بیماران دیالیزی استان نیز افزایش یافته و از طرفی خود بیماری کرونا نیز آسیب های کلیوی را در افراد ایجاد می کند، بطوری که درمان هر جلسه دیالیز استفاده از صافی، 15 میلیون تومان هزینه دارد.
این مسؤول ادامه داد: پیوند کلیه از طریق انجمن کلیوی کشور توسط وزارت بهداشت انجام گرفته شده و به صورت ثبت سامانه بوده که مشکلات خاص را برای بیماران کل کشور ایجاد کرده که با کاهش پیوند کلیه مواجه شده و همچین تورم اقتصادی نیز در کاهش انجام پیوند کلیه سهم بالایی داشته است.
طهماسبی با بیان اینکه در حال حاضر 120 نفر در استان در صف انتظار پیوند کلیه قرار دارند، اضافه کرد: با توجه به شرایط کرونایی حال حاضر و از طرفی کاهش پیوندها چاره ای جز تحمل این وضعیت و ادامه درمان" دیالیزی" بیماران هدف وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه به دلایل مسائل اقتصادی تعداد بیمارانی که در استان پیوند کلیه می‌شوند کاهش یافته است بیان کرد: میانگین پیوند کلیه استان سالانه 30 تا 40 نفر است اما اکنون به علت تورم انجام این امر با این هزینه گزاف سخت‌تر شده و تامین هزینه نیز از عهده بسیاری از بیماران خارج شده و در نهایت محدودیت های کرونایی مانع از پیوند و بهبود بیماران شده است.
این مسؤول تصریح کرد: مشکلات اقتصادی از یک سو و همچنین نبود ارگان حمایت از بیماران کلیوی در تامین هزینه از سویی دیگر موجب تاثیر بر کاهش پیوند کلیه در استان زنجان شده که در نهایت تعداد پیوندها را کاهش داده که امیدواریم وزارت بهداشت در تامین هزینه این بیماران راه حلی بیندیشد تا اندکی از مشکلات این قشر کاسته شود.
وی خاطرنشان کرد: اگرچه خیران همواره در این راه کمک‌های زیادی به بیماران کرده‌اند اما با توجه به تعداد بالای بیماران کمک به تمامی آنها از توان خیران یک شهر خارج است.
طهماسبی با اشاره به اینکه داروخانه انجمن کلیوی با مجوز رسمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان زنجان فعال شده است، اظهار داشت: داروخانه ای که در انجمن راه اندازی شده در کنار ارائه داروهای آزاد، داروهای تخصصی بیماران خاص را به بیماران کلیوی ارائه می‌دهد.
به گفته وی، این انجمن به عنوان نخستین مرکز در سطح کشور همه خدمات آموزشی، درمانی و حمایتی، ورزشی و تحقیقاتی بیماران را در ساختمان تازه احداث شده ارائه می کند و طبق برنامه ریزی انجام گرفته با اخذ مجوزهای لازم نیز درمانگاه این مجموعه طی عقد قرار داد با سازمان های بیمه گر به زودی افتتاح می شود که کلینیک های تخصصی قلب، داخلی، نفرولوژی و خدمات جانبی و آزمایشگاه سرپایی، دندانپزشکی و اندوسکوپی فعال شده و به گروه های هدف خدمات رسانی می کند.
11 پیوند کلیه در زنجان انجام گرفته است
کارشناس امور بیماران انجمن کلیوی استان زنجان نیز در این ارتباط ادامه داد: هم اکنون یک هزار و 944 نفر بیمار دیالیزی، پیوند و مراقبتی تحت پوشش این انجمن هستند از این تعداد 801 بیمار پیوندی، 710 نفر مراقبتی و 433 نفر بیمار دیالیزی را شامل می شود.
گلزار باباخانی افزود: از ابتدای سال جاری تاکنون 11 پیوند کلیه در این استان انجام شده که پنج مورد پیوند از فرد زنده و 6 مورد پیوند از فرد مرگ مغزی بوده است.
وی یادآورشد: این در حالی است که شمار بیماران دیالیزی در این استان رو به افزایش بوده بطوری که از ابتدای سال جاری تا امروز 114 بیمار دیالیزی به بیماران انجمن افزوده شده است.
باباخانی خاطرنشان کرد: آمارها نشان می دهد 41 درصد بیماران کلیوی در شهر زنجان به علت دیابت و 27 درصد فشار خون بوده که این رقم در روستاها 32 درصد دیابت و 33 درصد فشار خون بوده است.
کارشناس امور بیماران انجمن کلیوی استان زنجان اظهار داشت: بیشترین مبتلایان به بیماری کلیوی در این استان را مردان تشکیل می دهند و هم اکنون آمار پیوندی زیر 20 سال نیز 58 نفر هستند.
باباخانی افزود: بیماران مراقبتی تحت پوشش این انجمن زیر 12 سال نیز 52 نفر هستند و به نوعی کلیه های آنها در معرض تهدید قرار دارد که باید مراقبت های لازم انجام گیرد.
وی اظهار داشت: دیالیز آغاز راه ظهور و بروز مشکلات متعدد است چرا که خود بیمار و خانواده را درگیر می کند و مشکل از آنجایی شدت می یابد که سرپرست خانواده دیالیزی باشد و ادامه این روند بیکاری وی را رقم می زند و به عبارتی منبع درآمد قطع می شود و معضلات به مراتب افزایش می یابد. باباخانی گفت: بیشتر بیماران دیالیزی واجد شرایط پیوند کلیه نیستند که با گواهی دیالیز به این انجمن مراجعه و پرونده تشکیل می شود و فاکتورهایی از قبیل حفظ سلامت قلبی و خونی باید داشته باشند. وی اضافه کرد: هم اکنون عمل پیوند کلیه به 2 طریق از بیمار مرگ مغزی و یا فرد زنده که هزینه ای پرداخت می شود، انجام می گیرد که بطور معمول 50 درصد پیوند های کلیه این استان از مرگ مغزی بوده است. کارشناس امور بیماران انجمن بیماری های کلیوی ادامه داد: این انجمن با مشارکت خیران پل ارتباطی بین بیمار را فراهم کرده و تلاش می شود به بیماران بی بضاعتی که در اهدای عضو مشکلاتی داشته یا مسائل مالی و دارویی دارند در حد امکان کمک شود. وی با بیان اینکه در شرایط کرونایی بیماران کلیوی با کمبود دارو مواجه هستند، اظهار داشت: پیش از شیوع کرونا، داروهای این بیماران 2 ماهه داده می شد که اکنون این زمان به یکماه تقلیل یافته و همین مساله معضلاتی را برای بیماران مبتلا در نقاط روستایی که مجبورند به شهرها رهسپار می شوند ایجاد کرده است.
باباخانی افزود: رفت و آمدهای مکرر بیمار برای تهیه دارو از مطب به داروخانه هزینه ها را به مراتب افزیش داده و از طرفی متغیر بودن نوع دارو داخلی و یا خارجی نیز بیماران را سرد رگم کرده است.
وی تصریح کرد: مصرف همین داروهای متغیر سطح کارکرد کلیه ها را در بیماران افزایش داده البته این مساله به شرایط کرونایی باز نمی گیرد، بلکه از 2 سال گذشته این مهم نمود داشته است.
کارشناس امور بیماران انجمن کلیوی استان زنجان ادامه داد: در زمان حاضر بیماران کلیوی با کمبود دارو به ویژه انسولین مواجه هستند و به سختی نوع مشابه آن را دریافت می کنند و همین مساله نیز برای بیماران مراقبتی چالش برانگیز شده است.
باباخانی خاطرنشان کرد: هر چند این استان نسبت به میانگین کشوری وضعیت خوبی دارد اما باید اقدامات پیشگیرانه، آموزش و اطلاع رسانی لازم انجام شود.
بخش عمل پیوند در زنجان تعطیل شده است
سرپرست تیم جراحی پیوند کلیه بیمارستان آیت الله موسوی زنجان در این خصوص گفت: با توجه به شیوع بیماری کرونا از اواخر بهمن سال گذشته عمل پیوند کلیه در مرکز آموزشی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان نیز تعطیل شده و موارد اورژانسی درتهران انجام می شود که بسیار محدود است.
دکتر حسن یاری افزود: با افتتاح این بخش در بیمارستان موسوی تعدادی عمل پیوند کلیه برای گروه های هدف انجام گرفته که بیشتر آنها با موفقیت همراه بوده است.
وی با بیان اینکه تیم پیوند کلیه این مرکز را پرسنل مجرب تشکیل می دهند که در انجام این کار مهارت های لازم را کسب کرده اند، اظهار داشت: این افراد هم اکنون در کنار کادر درمان در امر مداوای بیماران کرونایی مشغول هستند و در واقع می توان گفت هیچ عمل پیوندی انجام نمی شود.
این فوق تخصص کلیه ادامه داد: مشکلات کلیوی نیز از عوارض بیماری کووید -19 است که این مساله در بیماران کلیوی با شدت بالا این عضو مهم را ناکار می کند که با درمان های لازم پس از مدتی بهبود می یابند.
وی با اشاره به اینکه بخش پیوند کلیه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان زنجان 22 آبان 94 به بهره‌برداری رسید، خاطرنشان کرد: بیشترین رده سنی بیماران تحت عمل پیوند کلیه استان، بین 30 تا 65 ساله ها هستند و این کار متناسب با وضعیت بیمار انجام می گیرد.
وی بیان کرد: بیماران واجد شرایط پیوندکلیه به طور معمول از طریق انجمن خیریه بیماران کلیوی به این مرکز معرفی می شوند که قبل از عمل آزمایش های لازم انجام می شود و از طرفی عمل پیوند این عضو مهم در افراد با سنین بالا ریسک بالایی دارد و این کار با دقت و ظرافت خاصی انجام می گیرد تا بیمار دچار مشکل نشود.
یاری اظهار داشت: این مرکز آمادگی دارد پس از سپری شدن دوران کرونا و در صورت فراهم شدن عضو مورد نیاز هر هفته عمل پیوند کلیه را برای بیماران متقاضی انجام دهد که این روند متغیر بوده اما وضعیت خوبی در این بخش وجود دارد. وی خاطرنشان کرد: امکان پیوند عضو از بیماران مرگ مغزی در این استان وجود ندارد که البته این مهم نیازمند همکاری و تربیت نیروی متخصص این امر است که تحقق آن، چشم انداز بهتری را فراهم می کند.
شمار مبتلایان به بیماری کلیوی در استان روبه افزایش است یک فوق تخصص نفرولوژی بیمارستان ولی عصر (عج) استان زنجان نیز در این ارتباط گفت: هم اکنون شمار مبتلایان به بیماری های کلیوی در این استان و کشور رو به افزایش بوده و این مهم بخاطر افزایش جمعیت، بهبود، روشهای تشخیصی و تغییر شیوه های زندگی مردم است. دکتر ایوب پزشکی افزود: بیماری کلیوی بویژه نوع مزمن آن ریشه در دیابت و فشار خون دارد و با توجه به تغییر شیوه زندگی مثل رژیم پرکالری و کاهش فعالیت جسمی افراد به این بیماری مبتلا می شوند و طی سال های بعدی بیماری های کلیوی مزمن در انتظار آنهاست. رییس دانشکده پزشکی زنجان اظهار داشت: شیوه زندگی کنونی موجب می شود افراد در سنین پایین تری فشار خون و دیابت داشته باشند، در این میان آموزش های شیوه زندگی سالم و پیشگیری اهمیت زیادی و بیماریابی دوره ای، توسط سیستم بهداشتی ضرورت دارد. این فوق تخصص نفرولوژی بیمارستان ولی عصر (عج) استان زنجان گفت: هم اکنون بیماران کلیوی در جامعه پراکنده هستند که بدون تشخیص باقی می مانند و بر این اساس بیماری کلیوی را به کوه یخ تشبیه می کنند که در داخل اقیانوس قرار دارد که فقط بخش کوچکی از آن که در بیرون از آب قرار دارد و دیده می شود. وی یادآوری کردد: بخشی از این بیماران شناخته شده، با درمان طبی به شکل نگهدارنده درمان می شوند و بخش کوچکی از آنها در ادامه روند درمانی به درمان هایی جایگزینی مثل دیالیز صفاقی، دیالیز خونی و پیوند نیاز پیدا می کنند. رییس دانشکده پزشکی استان زنجان اظهار داشت: افزایش و دفعات حجم ادرار، تغییر رنگ ادرار، ادرارهای شبانه، افزایش فشار خون، ورم اندامها و دور چشم می تواند از جمله علائم بیماری کلیوی باشد. وی خاطرنشان کرد: بیماری دیابت و فشار خون جدی گرفته شود و از همه مهمتر عموم به این موضوع توجه داشته باشند تا از مصرف خود سرانه مسکن ها، آنتی بیوتیک ها و حتی داروهای گیاهی جوشانده دم کرده و عرقیات که از عوامل مهم آسیب رسان به کلیه ها هستند، خودداری کنند.
*س_برچسب‌ها_س*