سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی به دنبال یک صدای جدید است

خبرگزاری خبرنگاران جوان 1401/10/19 - 09:39 مشاهده در مرجع

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی به دنبال تحول، تغییر رویه و راهکار و یک صدای جدید است.

سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره کلیت سند تحول و نظارت بر اجرای مصوبات شورا اظهار کرد: سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی بعد از 38 سال اقدامات شورای عالی انقلاب فرهنگی که یک میراث بزرگ و کمتر شناخته شده است تصویب شد.

وی درباره ضمانت اجرائی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی بنیاد ملی نخبگان را تاسیس کرد و این نهاد در استان‌های کشور امتداد پیدا کرد، اساسنامه سازمان ملی استعداد‌های درخشان در شورا تصویب شد، هم اکنون 700 مدرسه سمپاد تحت اشراف این سازمان اداره می‌شود، سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک یکی دیگر از مراکزی است که شورا ایجاد کرده و برای مهد‌های کودک است. 17 ستاد علم وفناوری نظیر ستاد زیست‌فناوری، نانو، گیاهان دارویی علوم شناختی از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی ایجاد شده است، این ستاد‌ها تحولات عظیمی را ایجاد کردند، ستاد نانو اکنون در جایگاهی قرار گرفته که رتبه چهارم انتشار مقالات علمی را دارد و جزو هفت کشور برتر جهان در این زمینه است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: در حوزه فرهنگ هم اتفاقات بزرگی در شورای عالی انقلاب فرهنگی افتاده بنابراین تاریخچه ارزشمندی است اگرچه در معرفی خودش کوتاهی کرده، ولی یک نهاد اثر گذار در سطح ملی است. بنظرم باید بین یک ستاد عالی برای سیاست گذاری، برنامه ریزی، نظارت، ارزیابی، راهبری، ساماندهی و یک سازمان اجرایی، تفاوت قائل بود. شورای عالی انقلاب فرهنگی به هیچ وجه یک سازمان اجرایی در حوزه علم و فرهنگ نیست و نباید چنین توقعی از شورای عالی داشت.

دکتر عاملی ادامه داد: در تولیدات نانو و استاندارد‌های نانو توسط هفت کشور دنیا تایید می‌شود و یکی از این کشور‌ها جمهوری اسلامی ایران است، در گیاهان دارویی نیز بعد از تاسیس ستاد گیاهان دارویی یک روند جدیدی در استاندارد، کیفیت، تولید گیاهان دارویی در سطح ملی اتفاق افتاده همه این‌ها میراث شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

وی افزود: اگر حوزه سینمای ما رشد و پیشرفت و توقعی که از آن وجود داشته را نتوانسته تامین کند، مدعی آن شورای عالی انقلاب فرهنگی است، اگر ما در حوزه معماری و شهرسازی توفیقات کمی داشتیم و نتوانستیم ایران تاریخی را بازنمایی کنیم و یک هویت یکپارچه از ایران در مبلمان شهری، شهرسازی و معماری به‌خصوص بنا‌هایی که بنای ملی کشور است، ساختمان بانک‌ها، ساختمان ایستگاه‌های قطار، این‌ها باید به نوعی بازنمایی افتخار معماری ایران باشند، در این موارد شورای عالی انقلاب فرهنگی مدعی است نه اینکه شورا را مورد سوال قرار دهیم که چرا این اتفاق در اجرا نیفتاده است. این را باید از مجری سوال کرد که چرا طبق مصوبات عمل نکرده‌اید، ما در بعد نظارتی کوتاهی داشتیم اگر چه اسناد مهم کشور مثل سند نقشه جامع علمی کشور دائماً رصد می‌شود و با حضور دستگاه‌ها هر یک هفته در میان ستاد نقشه تشکیل می‌شود با موضوع مشخص و با ابعاد مشخصی که دنبال می‌کند و نظارت می‌کند و نتیجه نظارت مصوبات جدید است.

دکتر عاملی تصریح کرد: در افزایش جذب دانشجوی پزشکی مصوبه‌ای داشتیم و باعث شد یک مرتبه رشد 30 درصدی در جذب دانشجوی پزشکی اتفاق بیفتد، این تصمیم به علت رصد و نظارت بود که توزیع پزشک در سطح ملی به چه صورتی است، در تهران و شهرستان‌ها به چه کیفیتی اتفاق می‌افتد و کمبودی که در وجود پزشک و دندان‌پزشک و حوزه‌های تخصصی است منشاء این مصوبه شد، بنابراین نظارت‌ها، مصوباتی را آورده است.

اگر حوزه سینمای ما رشد و پیشرفت و توقعی که از آن وجود داشته را نتوانسته تامین کند، مدعی آن شورای عالی انقلاب فرهنگی است، اگر ما در حوزه معماری و شهرسازی توفیقات کمی داشتیم و نتوانستیم ایران تاریخی را بازنمایی کنیم و یک هویت یکپارچه از ایران در مبلمان شهری، شهرسازی و معماری به‌خصوص بنا‌هایی که بنای ملی کشور است، ساختمان بانک‌ها، ساختمان ایستگاه‌های قطار، این‌ها باید به نوعی بازنمایی افتخار معماری ایران باشند، در این موارد شورای عالی انقلاب فرهنگی مدعی است نه اینکه شورا را مورد سوال قرار دهیم که چرا این اتفاق در اجرا نیفتاده است.

وی اضافه کرد: همین بحث کنکور و ساماندهی جذب و پذیش دانشجو که در شورای عالی انقلاب فرهنگی اتفاق افتاد به خاطر بعد نظارتی بود که شورای عالی در آموزش و پرورش و آموزش عالی انجام داد، متوجه این اتفاق تلخ شد که آموزش و پرورش هیچ نقشی در ارزیابی برای ورود به دانشگاه ندارد، دانشگاه هم هیچ نقشی در پذیرش ندارد، یعنی دو نهاد فرستنده و دریافت کننده هیچ نقشی در ارزیابی و پذیرش ندارند، نتیجه کنکور این بود که متوسط معدل دیپلم 12 شده بود و بچه‌ها درس نمی‌خواندند و به کلاس کنکور می‌رفتند، تست می‌زدند و خودشان را برای مسابقه تست چهار جوابی آماده می‌کردند که عمق دانش در آن ضعیف بود، این‌ها نتیجه نظارت ما بود.

وی افزود: مقام معظم رهبری در بند 8 حکم جدید شورا به کار اساسی در آموزش و پرورش تاکید می‌کنند، اگر فرهنگ قدرتمند می‌خواهیم باید بر روی آموزش و پرورش تمرکز کنیم، اگر دانش‌آموز توانمند می‌خواهیم، اگر دانشجوی پویا می‌خواهیم باید بر روی آموزش و پرورش تمرکز کنیم، در ریاضی، فیزیک و شیمی، آموزش و پرورش بسیار توانمند بود، ولی به مرور زمان این روند آسیب دید.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: اگر ما هشیار نبودیم چنین مصوباتی را نداشتیم، مثلا برای مهد‌های کودک 14 نهاد مجوز می‌داد که عملاً هیچ نظارتی بر مهد‌های کودک نداشتیم، تعبیرم این است که دوره آموزش عالی ما از آغاز تولد تا 6 سالگی است، اینجا آموزش و حوزه یادگیری بسیار قدرتمند است، دانش‌آموز می‌تواند چند زبان را در همین دوره زندگی خود یاد بگیرد، در همین دوره می‌تواند مهارت‌های ارزشمندی را در نقاشی و نگارگری یاد بگیرد، تعالیم دینی، اخلاق اجتماعی را در همین دوره می‌توانند یاد بگیرند، ما این دوره را تحت اشراف شاخص‌های یونیسف رها کرده بودیم که بعضاً اصلا هیچ شاخصی ندارند فقط سرگرمی با موسیقی و بعضا صرفا سرگرم کردن کودکان با امور پیش و پا افتاده و سطحی بود. می‌گویند بچه هستند، کودک یک دریافت کننده، یک دانشمند بزرگ است، ما برروی کودک تمرکز کرده‌ایم، آموزش و پرورش نقطه تمرکز ما بود. تحت تاثیر نظارت‌هایی که کردیم، مسیر‌های جدیدی را برای آموزش و پرورش دنبال می‌کنم. یکی دیگر از نشانه‌های ضعیف شدن آموزش و پرورش تنزل رتبه ریاضی و شیمی در سال پایانی متوسطه دوم است. گزارش تایم نشان می‌دهد که نزدیک 25 رتبه تنزل پیدا کرده‌ایم، چرا این اتفاق افتاده است، جوابش ضعیف شدن آموزش و پرورش و قدرتمند شدن کلاس‌های کنکور است.

دکتر عاملی در توضیح بیشتر آسیب‌های اجرای مصوبات بیان کرد: ما وظیفه احراز اجرایی شدن مصوبات را داریم و باید مطمئن شویم مصوبه اجرا شده گاهی اوقات یک خلط‌هایی به وجود می‌آید یعنی اجرایی شدن را با اجرایی سازی یکی می‌گیرند، احراز اجرایی سازی کار اجرایی نیست، ما چشممان باید باز باشد، گزارش‌های تحلیلی داشته باشیم، در همین یکسال و نیم گذشته حدود 9 گزارش در شورای عالی در خصوص موضوعات مهم ارائه شده است. یکی از آن‌ها مربوط به حوزه نانو بود، سند ملی نانو کشور اخیراً تصویب شد، ستادش 10 سالی تاریخچه دارد، ولی اساسنامه ستاد اخیراً تصویب شد، گزارش تحول علوم انسانی و گزارش کرسی‌های نظریه پردازی نیز در صحن شورا ارائه شده، ولی اینکه گفتیم گزارش هوشمند ایجاد کنیم و هنوز موفق نشدیم، علت این است که نهاد‌ها باید به این درگاه متصل شوند.

وی ادامه داد: متاسفانه دستگاه‌ها همکاری لازم را نداشتند ما چندین بار مکاتبه کردیم، جلسات هماهنگی گذاشتیم حتی برای یکپارچه سازی حوزه پژوهش کشور در حوزه فرهنگ تمام مراکز پژوهشی که در حوزه فرهنگ نقش دارند را جمع کردیم و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات مرکزیت ایجاد کردیم، خود پژوهشگاه فضای سامانه‌ای را به وجود آورد که این‌ها همه داده‌های فرهنگی شان را بگذارند و یکی از ثمرات این بود که پژوهش تکراری انجام نشود. البته پژوهش در بعضی از حوزه‌ها تکرارش برای اطمینان از اعتبار خوب است، ولی حداقل یک تقسیم کاری می‌شود که ما بتوانیم حوزه مهم و مورد نظر را پوشش دهیم، متاسفانه همراهی لازم در این زمینه صورت نگرفت.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: 5 سال ستاد هماهنگی مهندسی فرهنگی کشور تشکیل نشد در دوره قبل به اصرار و با پیگیری ما ستاد هماهنگی در دوره ریاست جمهوری قبلی 8 جلسه ستاد شکل گرفت و در دوره جدید پنج جلسه تشکیل شد، این ستاد با حضور معاون اول رئیس جمهور نقش نظارتی دارد، 5 نفر از وزرا، معاونین مربوطه رئیس جمهوری، روسای کمیسیون‌های مجلس، نمایندگان شورای عالی در این ستاد حضور دارند. این افراد برای اینکه گزارش‌ها ارائه و ارزیابی شود و مسیر اجرایی شدن دنبال شود، تمرکز جدی مبتنی بر سند روی حوزه فرهنگ دارند. زیر ساخت اجرایی سازی در این ستاد هماهنگی شکل گرفت، ساز و کار برش استانی سند را برای اولین بار در حوزه فرهنگ در سطح استانی پیدا کردیم، 11 استان اسنادش بر اساس نظام مسائل استان، 30 مسئله اولیه تشخیص داده می‌شود و 5 مسئله به عنوان مسائل اولویت دار انتخاب می‌شود و بر مبنای مسائل فرهنگی استان مستند به سند مهندسی فرهنگی نظام برنامه اقدام تهیه می‌شود که الان خوشبختانه دولت بودجه‌ای را برای این اسناد اختصاص داده است. در بودجه سال آینده یک اعتبار قابل توجهی را برای همه استان‌ها گذاشتند و ما امیدواریم که تا پایان سال 31 استان برش استانی داشته باشند و ما بتوانیم همه استان‌ها را پوشش دهیم، این‌ها زمینه اجرای سند است. سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی به دنبال تحول، تغییر رویه و راهکار و یک صدای جدید است مردم باید احساس کنند که در فرهنگ کشور تغییراتی به وجود می‌آید.

دکتر عاملی تاکید کرد: مقدمات سند تحول بر اساس دستور رهبر معظم انقلاب اسلامی درحکم آبان ماه سال 1400 آغاز شد، ایشان دو ماه به شورای عالی انقلاب فرهنگی وقت دادند تا ظرف دو ماه بتوانند به استناد احکام قبلی، به استناد فرمان امام (ره) در مورد تاسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، به استناد بیاناتی که امام (ره) و رهبری در گذشته در مورد شورای عالی انقلاب فرهنگی داشتند تحول ایجاد کنند، شورایی که جلسه 874 خود را برگزار می‌کند یعنی یک تراکم تجربه دارد، یعنی توانسته یک مسئله‌ای را ادامه دهد، کیفیت و عمق پیدا کردن پدیده‌های اجتماعی، گذاره‌های مهم اجتماعی با اصلاح کردن اتفاق می‌افتد. ظرف دوماه با تشکیل کارگروهی نسخه قابل طرح به رهبر معظم انقلاب اسلامی آماده شد و در شورای عالی مورد بحث و نهایی‌سازی قرار گرفت. در این دوره کار، 20 جلسه شورای معین و نزدیک به 5 جلسه شورای عالی در مورد سند بحث و گفتگو کردند.

دکتر عاملی در در پاسخ به این سوال که چرا تاکنون سامانه هوشمند و رصد داده‌های علم و فرهنگ نهای نشده گفت: سامانه یکپارچه خدمات دولت الکترونیکی یک موضوعی بوده که چند سال است برای اینکه همه خدمات بر روی پیشخوان بیاید و یک خدمات یکپارچه الکترونیک شکل بگیرد و مردم روی یک سکو بروند و بتوانند خدمات مرتبط با دولت را بگیرند، روی آن کار شده و اعتبارات قابل توجه به آن اختصاص پیدا کرده است، یک پیشینه‌ای داشته شبکه ملی اطلاعاتی به وجود آمده، زیر ساخت شبکه ملی شکل گرفته، مسیر به سمت توسعه فیبر نوری و مراکز ذخیره داده حرکت کرده است تا امروز هنوز کل خدمات دولت روی این سامانه و سکو قرار نگرفته است. پس کار به سامانه سپاری و ایجاد سکو‌های بزرگ، یک حمایت، پیگیری مستمری، اختصاص بودجه و اعتبار و منابع انسانی متناسب می‌طلبد.

دکتر عاملی گفت: پیگیری و استمرار دادن به پیگیری‌ها هدف را محقق می‌کند، اگر همه ابزار و عوامل در دست دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد یا در حوزه تمرکز رئیس جمهور آن زمان‌بندی معنادار‌تر می‌شود، ولی دولت الان نقطه تمرکزش را بر روی سکوی یکپارچه خدمات الکترونیک گذاشته، ما در این فاصله مصوبات دیگری را در حوزه خدمات هوشمند داشتیم، بحث سامانه یکپارچه حوزه‌های مربوط به تعلیم و تربیت، آموزش و پژوهش که چهار سکوی عمده را پیدا می‌کند، یک سکو در آموزش و پرورش، یک سکو در آموزش عالی کشور، یک سکو در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و البته در بخش خصوصی دانشگاه آزاد هم تحت تاثیر همین مصوبه یک سکوی یکپارچه پیدا می‌کند، این یک فکر است، وزارت علوم در این مسیر حرکت می‌کند یعنی سکو را ایجاد کرده و باید تمام خدمات مربوط به حوزه پژوهش را دراین سکو بگذارد، تمام خدمات مربوط به آموزش کشور را بر روی این سکو بگذارد، اقدامات شروع شده یعنی این روی این سکو‌های به مرور سامانه ها، خدمات و موارد مرتبط بارگذاری می‌شود.

وی درباره زمانبدی اجرا سامانه هوشمند رصد و پایش داده‌های علم و فرهنگ بیان کرد: اجازه بدهید زمان نگویم، کشور به هر حال فوریت‌های کاری اش خیلی زیاد است و مسئله اول اقتصاد کشور است، حوزه فرهنگ و حوزه علم و فناوری در اولویت اول نیست اگر در اولویت قرار گیرد می‌شود بهتر کار را پیش برد، ما در حوزه نرم افزاری این سامانه را ایجاد کردیم و داده گزاری‌های قابل توجهی صورت گرفت، ولی نیاز به کار‌های تکمیل دارد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره ورود سازمان بازرسی به اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: سازمان بازرسی یکی از خروجی‌های سند تحول است، سند تحول تکلیفی را برای قوه قضاییه ایجاد کرده است که سازمان بازرسی نسبت به همه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی ورود پیدا کند، سند تحول شورا برای دیوان محاسبات ذیل مجلس نیز تکالیفی ایجاد کرده است که موجب تقویت ضمانت اجرائی مصوبات می‌شود.

دکتر عاملی در پاسخ به اینکه وقتی سامانه نیست نظارت‌ها چگونه انجام می‌شود، گفت: سامانه فقط راجع به حوزه داده‌های علم و فرهنگ است، راجع به مصارف مالی نیست، مصارف مالی از بودجه کشور ابلاغ می‌شود که دیوان محاسبات بر مبنای ابلاغ بودجه و مصوبات مربوط به شورای عالی انقلاب فرهنگی باید ورود پیدا کند، سازمان بازرسی هم برنامه اقدام ما را باید پیگیری کند، فرض کنید در سند مهندسی فرهنگی 304 برنامه اقدام داریم یا در سند نقشه جامع علمی کشور 224 برنامه اقدام وجود دارد بر مبنای برنامه اقدام و گزارشی را که ما به سازمان بازرسی منعکس می‌کنیم سازمان بازرسی می‌تواند ورود پیدا کند. همه امور نیازمند به رصد هوشمند ندارد، اگرچه رصد هوشمند، نظام اخطار هوشمند ایجاد می‌کند و کار بصورت نظامندتری انجام می‌شود در همین حوزه سنجش و پذیرش دانشجو ما یک جایی احساس کردیم مصوبه سست می‌شود، به سازمان بازرسی نامه زدیم که پیگیری کنند، ورود سازمان بازرسی، چون پیگرد حقوقی و قضایی دارد دستگاه‌ها را پاسخگو می‌کند و اجرای بهتری را ایجاد می‌کند.

خوشبختانه در این دوره رئیس جمهور و دولت اهتمام جدی نسبت به توجه و اجرائی سازی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را دارد. یکی از شاخص‌ها خود برگزاری جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی است، در گذشته متوسط جلساتی که برگزاری می‌شده بین 8 تا 11 جلسه در سال بوده ما در همین دوره 15 ماه 30 جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده که به غلط در یکی از برنامه‌های صدا و سیما گفته شد دو ماه یکبار جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار می‌شود، خیر جلسات منظم یک هفته در میان برگزار می‌شود، رئیس جمهور گاهی اوقات در یک جزئیات خیلی ریز، مصوبات شورای عالی را پیگیری می‌کند.

دکتر عاملی در ادامه تبیین سند تحول گفت: حضرت آقا می‌فرمایند در جهاد تبیین، اول باید یک مولفه‌ای خوب تبیین شود، افکار عمومی درگیر موضوع شود، ساز و کار اجرایی کشور وارد موضوع شود و بعد بحث اجرا باشد، سند تحول در 30 آذر توسط رئیس جمهور ابلاغ شده است، حسن سند این است که اولا سند لازم الاجراست، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی هم بنا بر نظر صریح امام (ره) باید ترتیب آثار داده شود، حضرت آقا هم می‌فرمایند ضمانت اجرایی مصوبات حضور روسای سه قوه در شورای عالی انقلاب فرهنگی است، اگر نیازمند به قانون است مجلس باید امتداد دهد، اگر نیازمند اجرا است دولت موظف است که سند را اجرا کند بنابراین ضمانت اجرایی حضور روسای سه قوه است ما هم در سند تحول آمدیم ساز و کار همکاری قوا و شورای عالی را روشن کردیم.

دکتر عاملی بار دیگر درباره مشکلات اجرایی سازی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: مشکل در اجراست و الزامات اجرا هم باید تامین شود، فرض بگیرید سند تحول آموزش و پرورش، وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد من 20 هزار میلیارد تومان اعتبار برای اجرا شدن سند نیاز دارم، علیرغم اینکه بودجه آموزش و پرورش 14 درصد بودجه عمومی کشور را به خود اختصاص داده، ولی بودجه سایر این نهاد دو و نیم درصد است. این بدین معناست که عمده اعتبارات وزارت آموزش و پرورش برای حقوق و دستمزد می‌رود و اعتباری برایش نمی‌ماند تا بخواهد کاری را در خصوص سند تحول آموزش و پرورش انجام دهد، شورای عالی انقلاب فرهنگی سند تحولی را مصوب می‌کند قوه مجریه باید الزامات را تامین کند، الزام مالی، منابع انسانی، محتوای اجرای سند را باید تامین کند که یک دایره‌ای از عمل دارد.

وی اعلام کرد: خوشبختانه در این دوره رئیس جمهور و دولت اهتمام جدی نسبت به توجه و اجرائی سازی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را دارد. یکی از شاخص‌ها خود برگزاری جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی است، در گذشته متوسط جلساتی که برگزاری می‌شده بین 8 تا 11 جلسه در سال بوده ما در همین دوره 15 ماه 30 جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده که به غلط در یکی از برنامه‌های صدا و سیما گفته شد دو ماه یکبار جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار می‌شود، خیر جلسات منظم یک هفته در میان برگزار می‌شود، رئیس جمهور گاهی اوقات در یک جزئیات خیلی ریز، مصوبات شورای عالی را پیگیری می‌کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره گفتگوی شورای عالی انقلاب فرهنگی با کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی گفت: بحث اخیر کمیسیون اصل 90 راجع به حوزه قرآن و ستاد توسعه قرآنی است که منابع لازم را داشته باشد برای اینکه بتواند اهداف را دنبال کند، ایده 10 میلیون حافظ کل قرآن کریم توسط رهبر معظم انقلاب طرح شده که باید دنبال شود، معتقدیم حفظ قرآن کریم خودش یک نظام تعلیم و تربیت است یعنی کسی که با قرآن مانوس می‌شود اخلاق، رفتار، مسئولیت پذیری اجتماعی و بسیاری از اتفاقاتی که در نظام تعلیم و تربیت اسلامی است تحت انس با قران اتفاق می‌افتد، ولی این موسسات قرآنی که در سطح ملی کار می‌کنند باید بتوانند آن منابع لازم را برای تامین استاد و امکانات نرم افزاری که می‌تواند فراهم می‌شود ایجاد کند.

دکتر عاملی با اشاره به سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی سه فصل دارد، فصل اول سند ناظر بر جایگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی است، یک باز تعریف مجدد از اینکه این جایگاه به عنوان ستاد هدایت راهبری، نظارت و ارزیابی و بالاترین ستاد کشور که با حضور روسای سه قوه و مسئولان مربوطه تشکیل می‌شود در حوزه فرهنگ بتواند کار کند، در حوزه بعدی فصل اول اهداف شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است که بازنگری و چرخشی در حوزه اهداف ملاحظه می‌شود، هدفی که در اهداف چهارده‌گانه شورای عالی انقلاب فرهنگی پررنگ است بحث تمدن نوین اسلامی است شاید بعضی‌ها بگویند هدف آرمانی است، ولی نظام‌های پیشرفته امروز هم در سیاست گذاری تحولی، نقطه مطلوبشان را مشخص می‌کنند تا شاهد رشد و تعالی باشند. اگر ما از تمدن نوین اسلامی به عنوان یک امری که باید تحقق پیدا کند، ولو بعد آرمانی دارد، ولی به تعریف درست و مشخص کردن گزاره‌ها هدف مثل عدالت اجتماعی، رفع تبعیض، تامین اخلاق و کرامت انسانی، احترام به حقوق مردم، رعایت انصاف اجتماعی، می‌توانیم مسیر سیاستی و برنامه‌ای و اقدامات موثر را هموار کنیم.

وی افزود: در سیاست گذاری مطلوب‌گرا، ادعا نمی‌کنیم که در نقطه هدف قرار داریم، بلکه مهندسی معکوس می‌کنیم و می‌گوییم بعنوان مثال اگر می‌خواهیم راستگویی را به‌عنوان یک شاخص بزرگ برای اخلاق اجتماعی تقویت کنیم، باید چه کار‌هایی صورت گیرد واقعا باید به راست گویی اهمیت داد، کلید همه خوبی‌ها در راست‌گویی است باید از مهدکودک و دبستان شروع کنیم، در رسانه ملی در بازنمایی باید راست‌گویی به صورت یک مولفه قطعی مورد توجه قرار گیرد، ولی چگونه می‌توان به فرهنگ راستگویی دست پیدا کرد، این یک سئوال تمدنی است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اهمیت فرهنگ عمومی تاکید کرد: واژه مردم واژه‌ای است که بدفهمی هم راجع به آن زیاد شده، چیزی که مسلم است، وقتی می‌گوییم مردم، ما درباره همه مردم صحبت می‌کنیم نه بخش خاصی را، قاعدتاً در نظام ملی نگاه به همه مردم است، همه مردم در مولفه‌های فرهنگی و مولفه‌های مرتبط با علم و فناوری باید مورد توجه قرار گیرد. طبیعی است تفاوت‌های در میان مردم و جامعه وجود دارد و ما در عمل با تنوع فرهنگی مواجه هستیم؛ بنابراین به یک گونه‌شناسی جدیدی راجع به مردم نیاز داریم، انواع گونه‌های اجتماعی داریم برای هرکدام از این‌ها نیازمند به یک ساز و کار متفاوت هستیم، بنابراین حوزه فرهنگ عمومی به‌طور عام شامل همه مردم و حوزه‌های مرتبط با سبک زندگی، رسانه‌های اجتماعی، حوزه‌های مربوط به سینما، تئاتر، موسیقی، هنر‌های نمایشی، نگارگری و مجسمه سازی است که هم در پیوست حکم حضرت آقا بر آن تاکید شده است و هم در اهداف سنت تحول و هم در حوزه‌های ماموریتی تعریف و جایگاه مشخص دارند. وی اعلام کرد: فضای مجازی هم درحوزه فرهنگ عمومی قابل تعریف است و البته فرهنگ را نمی‌شود منهای فضای مجازی تصور کرد، فضای مجازی امروز بخش مهمی از منابع فرهنگی جامعه و فرهنگی شدن مردم و فرایند‌های فرهنگ سازی در حوزه فضای مجازی را شکل می‌دهد، ماموریتی در اهداف به وجود آمده تا در حوزه سواد مجازی و در حوزه آسیب‌های فضای مجازی اقداماتی صورت گیرد. بطور حتم این حوزه، نیازمند مشارکت جمعی عموم مردم و خاصه فعالان اجتماعی جبهه انقلاب است. اگر جبهه مردمی و فعال اجتماعی در میدان فرهنگ حضور داشته باشند اتفاقات خوبی می‌افتد، ولی اگر این نگاه از بالا به پایین نسبت به فرهگ باشد یا سازمانی بخواهد همه کار‌های فرهنگ را اداره کند قاعدتاً این اتفاق نمی‌افتد، مردم اگر در این حوزه کارگزار باشند و به تعبیر حضرت آقا همان هیجان، شور و انگیزه‌ای که در اصل انقلاب به وجود آمد، احیا شود، تحولات عظیم رخ خواهد داد.

وی در خصوص تقویت مشارکت عمومی و نخبگانی تاکید کرد: باید حوزه‌های ماموریتی شورای عالی انقلاب فرهنگی را به دانشگاه‌ها واگذار کرد و دنبال ساز و کار تقسیم کار دانشگاهی باشیم، مثلا دانشگاه شریف عهده دار حوزه رصد و پایش و احراز نوآوری در حوزه‌های مربوط به مهندسی‌ها با تاکید بر ریزفناوری‌ها یا هوش مصنوعی کشور باشد، یا ماموریت دیگری را در خصوص ساماندهی رشته‌ها مثلا در حوزه علوم پایه، علوم شناختی و هوش مصنوعی و علوم انسانی به دانشگاه تهران واگذار کرد. قطعا شورای عالی انقلاب فرهنگی با ساز و کار دبیرخانه با وجود 300 نفر کارکنانی که دارند که بخشی از ان‌ها کارشناسان محتوایی هستند و بخشی از آن‌ها کار‌های اجرایی را انجام می‌دهند، نمی‌تواند همه مسائل مربتط با حوزه فرهنگ را عهده‌دار شود، حوزه فرهنگ به تعبیر حضرت آقا یک زیرساختی است که مرتبط با همه بنیان‌های کشور است، همین مسئله اسراف به عنوان یک گذاره غلط فرهنگی که متاسفانه در جامعه ما وجود دارد اگر بخواهیم این گذاره غلط را تبدیل به یک گذاره درست کنیم، یک فرایند امتداد یافته‌ای از مهدکودک، خانواده و آموزش پرورش نیاز دارد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در فصل اول مشخص شده که باز 12 حوزه ماموریتی را برجسته کردند که اولویت‌های فرهنگی و علمی شورای عالی انقلاب فرهنگی را به خود اختصاص می‌دهد، هشت وظیفه کلیدی که شورای عالی انقلاب فرهنگی دارد که یکی از آن‌ها بحث رصد و پایش است و زیر وظیفه‌هایی که می‌تواند آن ساز و کار را به لحاظ وظیفه‌ای فراهم کند در این سند آمده است، فصل دوم سند مناسبات شورای عالی انقلاب فرهنگی با سایر قواست، رابطه ما با مجلس شورای اسلامی بسیار اهمیت دارد، حضرت آقا در بیانات خود در دیدار با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی نقدی را به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی داشتند که این شورا باید هویت جمعی پیدا کند، و به معنی اثر گذاری شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه‌های مختلف و امتداد پیدا کردن شورای عالی انقلاب فرهنگی در قوای سه گانه و حوزه مردم نهاد باشد، در این سند آمده که اولا نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در صحن مجلس و در کمیسیون‌هایی که موضوع آن علم و فناوری و فرهنگ است حضور داشته باشد، که ما کار تکراری یا متناقض یا متزاحم بین شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی اتفاق نیفتد و یک هم افزایی در حوزه سیاست گذاری و قانون محقق شود.

وی اضافه کرد: کارگروهی پیش بینی شده است، در شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور نماینده مجلس شورای اسلامی، نماینده قوه قضاییه و نماینده قوه مجریه برای پیگیری مصوبات در قوا و هم احیانا دستوراتی که نیازمند به همکاری قوا هستند، تدوین سند و همین این که احیانا موضع تراحم پیش بیاید، رفع تزاحم کردن در این کمیسیونی که دست اندرکار هست.

وی در پاسخ به اینکه قبل از این ماجرا‌ها آیا شورا راجع به گشت ارشاد مصوبه‌ای داشت بیان کرد: درباره گشت ارشاد مصوبه‌ای نداشتیم، ولی نیروی انتظامی مسئولیت حفظ امنیت کشور را دارد و اگر در جایی ملاحظه کند امری ضد امنیت کشور اتفاق می‌افتد و تهدید می‌کند، می‌تواند برای تامین سلامت اجتماعی، نیروی پلیس را اعزام کند. نیروی پلیس یا گشت امنیت، می‌تواند بررسی اجتماعی کند و در چارچوب وظایف اقدام کند.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سایر حوزه ها