سیگنال آمریکایی به تهران و مسکو

سابرینا سینگ، معاون سخنگوی پنتاگون، روز دوشنبه از استقرار F-35 در منطقه خبر داد و گفت ممکن است برخی از این هواپیماها در حال حاضر در مسیر باشند، اما مشخص نکرد که چه مدت در منطقه باقی خواهند ماند. اواخر هفته گذشته یک ناوشکن موشک هدایت‌شونده نیروی دریایی آمریکا - یو اس اس توماس هادنر - پس از عبور از کانال سوئز به مقر ناوگان پنجم نیروی دریایی در بحرین رسید. در آخر هفته، نیروی هوایی ایالات متحده پرواز F-16‌های تازه‌وارد را برای گشت‌زنی بر فراز خلیج فارس برای نظارت بر کشتی‌های تجاری آغاز کرد. تانک شکن های آمریکایی A-10 Warthog مستقر در منطقه از اواخر ماه مارس پروازهای گشت زنی منظم خود را بر فراز خلیج فارس آغاز کردند که بخشی از تجمیع گشت های آمریکا و متحدانش در اطراف تنگه هرمز در واکنش به توقیف نفتکش های اخیر توسط ایران بوده است.

پس از اقدام وزارت دادگستری ایالات متحده برای مصادره محموله نفتی روی نفتکش سوئز راجان با پرچم جزایر مارشال که عازم چین بود، نیروهای دریایی ایران حداقل سه نفتکش را از آوریل توقیف کرده‌اند. توقیف نفتکش با پرچم پاناما از سوی ایران که بین بنادر اماراتی دبی و فجیره در 3 مه ترانزیت می‌کرد، شکایات امارات متحده عربی را برانگیخت مبنی بر اینکه ایالات متحده به اندازه کافی برای ایمن‌سازی آبراه‌های منطقه اقدام نمی‌کند. در 5 ژوئیه، نیروی دریایی آمریکا دو تلاش نیروی دریایی ایران را برای توقیف دو نفتکش به فاصله چند ساعت در خلیج عمان خنثی کرد. به ادعای المانیتور، در یکی از آن حوادث، نیروهای کشتی تعقیب کننده نیروی دریایی ایران به نفتکش ریچموند وویجر تیراندازی کردند. المانیتور در ادامه با طرح این پرسش که چرا این اقدام مهم است، می‌نویسد: دولت بایدن در حال انجام اقداماتی برای تقویت امنیت در منطقه است زیرا به دنبال متعادل کردن شکایات کشورهای عربی خلیج فارس با فشار مجدد قانون‌گذاران در کنگره است که خواستار سرکوب صادرات نفت و گاز ایران به چین شده اند.

مقامات پنتاگون که در حال لابی کردن برای استقرار توان نظامی بیشتر در منطقه هستند، استقرار سریع و کوتاه مدت را به عنوان راهی برای اطمینان بخشیدن به متحدان خاورمیانه عنوان می‌کنند، زیرا واشنگتن توجه استراتژیک خود را در اروپا و آسیا متمرکز کرده است. یک مقام ارشد ارتش آمریکا که نخواست نامش فاش شود، هفته گذشته به خبرنگاران گفت که 22- Fها در متقاعد کردن خلبانان روسی به عقب‌نشینی موفق بودند. این مقام گفت: «ما توانستیم پشت سر آنها مانور دهیم و موقعیت برتر را حفظ کنیم. آنها دست از اقدامات تحریک‌آمیز برداشتند.» یک مقام ارشد آمریکایی روز جمعه گفت: روسیه و ایران بی سر و صدا در حال هماهنگی در سوریه برای تحت فشار قرار دادن آمریکا هستند. تقویت این همکاری در راستای تحقق یک هدف مشترک و آن خروج تقریبا 900 نیروی آمریکایی از سوریه است.

المانیتور در گزارش 14 ژوئن خود در این خصوص به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت: «یک تلاقی منافع بین این سه گروه، ایرانی ها، روس ها و سوری ها وجود دارد. من شواهدی از برنامه ریزی در سطح عملیاتی بین رهبری سطح متوسط نیروی قدس و نیروهای روسی در حال عملیات در سوریه را می بینم.» این مقام آمریکایی از بیان جزئیات بیشتر در مورد سطح این همکاری خودداری و به گفتن این جملات بسنده کرد: در حال حاضر ما شاهد همکاری فشرده تر تهران و مسکو در «برنامه ریزی مشترک، درک مشترک و به اشتراک گذاری اطلاعات» در «سطح میانی تا بالاتر» هستیم. این همان الگویی است که ما هم در کار با شرکای خود برای تامین هدف مشترک انجام دادیم. آنها تلاش می‌کنند کارهای مختلف را با استفاده از بازوهای مشترک برای تشدید فشار بر ما یعنی نیروهای آمریکایی همگام کنند.

اقدامی در راستای بازدارندگی یکپارچه؟

ارسال جنگنده‌ها و ناوشکن‌ها که پیش‌تر نیز توسط آمریکا به منطقه ارسال شده بود، بخشی از چارچوب بازدارندگی یکپارچه است که واشنگتن قصد دارد آن را با مشارکت متحدان منطقه‌ای خود نهادینه کند. سال گذشته، کنگره به عنوان بخشی از قانون مجوز دفاع ملی 2023، قانون بازدارندگی و توانمندسازی دفاع ملی (DEFEND) را تصویب کرد؛ قانونی که به وزیر دفاع ایالات متحده اجازه داد تا یک سیستم دفاع هوایی و موشکی یکپارچه با اسرائیل و سایرین تعریف کند. این لایحه از حمایت گسترده دو‌حزبی برخوردار شد. پنتاگون با انتشار این سند، تهدیدهای پیش روی آمریکا را به روزرسانی کرده و ایران در کنار چین و روسیه به عنوان تهدیدهای اصلی شناسایی شده اند. در این سند بر لزوم بازدارندگی در مقابل این تهدیدها و ضرورت ایجاد سیستم یکپارچه دفاع موشکی با مشارکت متحدان منطقه ای آمریکا برای مقابله با توانمندی های هسته ای، موشکی و پهپادی ایران در منطقه تاکید شده است.

در این سند تاکید شده است که شکل و گستره تهدید علیه خاک ایالات متحده به طور اساسی تغییر کرده است. در سند دفاع ملی آمریکا سه تهدید از یکدیگر تفکیک شده است. تهدید فوری روس ها، تهدید تدریجی چین و تهدیدهای پایدار ایران و کره شمالی و گروه های خشن فراملی. یک واژه کلیدی تحت عنوان بازدارندگی یکپارچه با هدف مقابله با این سه سطح تهدید و پیشگیری و بازدارندگی و پرهیز از جنگ در این سند مورد تاکید قرار گرفته است. ایجاد این بازدارندگی یکپارچگی از سه طریق انجام می‌شود. همکاری بین بخشی در درون آمریکا بین وزارت دفاع، وزارت خارجه و شورای امنیت ملی آمریکا، تقویت همکاری بین‌المللی با شرکا، سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی از جمله ناتو و تقویت همکاری های منطقه ای با متحدان از جمله در منطقه خاورمیانه.

در این چارچوب یک هیات بلندپایه از دولت آمریکا به سرپرستی «رابرت مالی» نماینده سابق آمریکا در امور ایران اواسط فوریه ماموریت چهار روزه ای را با گروه کاری از شورای همکاری خلیج فارس برگزار کرد. مساله ایران یکی از محورهای نشست هیات آمریکایی با مقامات سعودی و دیگر مقامات شورای همکاری خلیج فارس بود. این سفر در واقع نشانه ای از عزم آمریکا برای اجرایی کردن پروژه استراتژی یکپارچه موشکی بود. تمرکز دولت بایدن بر تهدیدهای اصلی و در حال وقوع برای آمریکا به خصوص در منطقه حیاتی خلیج فارس است که دلمشغولی و همزمان تردیدهای شرکای عرب آمریکا از تعهدات ایالات متحده را به دنبال داشته است. به خصوص که روند همکاری های شورای همکاری خلیج فارس و در راس آنها عربستان سعودی با چین و روسیه در حال افزایش است.

• پسکوف: نمی دانیم اقدام بعدی آمریکا چیست
• مسئول فروش نفت و گاز داعش در سوریه کشته شد
• اوربان در آغوش پوتین
• موهبت سیاسی برای اسد
• بازمانده دیکتاتورهای قرن بیستم