شناخت آمریکا؛ از نائومی کلاین تا سعیدرضا عاملی (بخش دوم)

به گزارش تحریریه گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، آمریکا کشوری تاثیرگذار در مناسبات جهانی است و البته دشمنی آشکاری با ملت ایران دارد. تاریخ معاصر ما همیشه تحت تاثیر این کشور قرار گرفته است لذا شناخت دقیق آمریکا برای عموم مردم و متخصصین ضروری می‌نماید. در این راستا با سلسله گزارش‌هایی سعی خواهد شد آثار مکتوب در این زمینه خدمت خوانندگان معرفی شود. در ادامه بخش دوم این آثار مورد بررسی قرار می‌گیرد.

دکترین شوک

نائومی کلاین / مهرداد شهابی، میرمحمود نبوی

نشر اختران

این کتاب دستاورد سفرهای 3 ساله نائومی کلاین و دستیارش از سال 2004 تا 2007به کشورهای مختلف قربانی شوک درمانی برای آشنایی نزدیک با چگونگی پیاده کردن برنامه‌های سرمایه‌داری بنیادگرا و مسائل ناشی از آن بوده‌است. نائومی کلاین در این کتاب بیان می‌کند اجرای برنامه‌های اقتصادی نولیبرالی، از جمله نسخه‌های تجویزی «صندوق بین المللی پول» و «بانک جهانی»، نیازمند این بوده است که جامعه از طریق شوک، وادار به اطاعت و پذیرش برنامه‌هایی شود که در شرایط عادی برای توده‌های مردم بسیار نامطلوب است.

تاریخ امریکا

هاوارد زین / ترجمه مانی صالحی

نشر اختران

شاید تاکنون آنچه در تاریخ امریکا دیده نشده است و یا کمتر دیده شده است روایت بومیان امریکا از فتح و کشف آن توسط بیگانگان باشد. این کتاب روایت گر کسانی است که تا کنون سخنگویی نداشته اند تا آنچه بر آنها گذشته است را صادقانه مطرح کنند. این کتاب داستان کشف قاره آمریکا است از دیدگاه بومیان و آراواکها. ماجرای قانون اساسی ایالات متحده را از دیدگاه بردگان سیاه پوست تعریف می کند. سرگذشت «اندرو جکسون» را از دید سرخپوستان چِروکی و ماجرای جنگ داخلی را از دید ایرلندیهای نیویورک و جنگ مکزیک را از دید سربازان فراری لشکر «ژنرال اسکات» پیدایش و توسعه صنایع و صنعت‌مداری را از نگاه زنان جوان کارگر درکارخانجات نساجی لاوِل شرح می دهد. نویسنده کتاب ترجیح داده است به جای دمیدن در شیپور تاریخ سرایی دولتی بخشی از حقیقت را بیان کند که شاید تا کنون از دیده ها پنهان مانده است و شایدتر پنهان کرده اند.

چرا مردم از امریکا متنفرند

ضیاالدین سردار / موسسه خط ممتد اندیشه

نشر امیر کبیر

به راستی تولیدات فرهنگی آمریکا چه تصوری از خود آمریکا و فهمی که از جهان دارد، به ما ارائه می‌دهد؟ آیا این تصاویر بر نگرشهای مربوط به مسائل وخیم نظامی و روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این کشور با دیگر کشورهای جهان تأثیر می‌گذارند؟ باید دانست که گفتمان سیاسی آمریکا با ارجاع به این اسطورههای ملی و روایتهای تاریخی در سالهای پس از واقعه 11 سپتامبر است که به حیات خود ادامه می‌دهد.

ایالات متحده امریکا در چندین سال قدرت یافتن خود و سیطره ای که بر جهانیان انداخته است تا کنون ناتوانی بسیاری در بالا بردن سطح محبوبیت خود در میان جهانیان داشته است. این مساله در کنار هزینه های سرسام آور در زمینه فعالیتهای فرهنگی و سیاسی این کشور حائز اهمیت بسیاری است. در این کتاب به بررسی علل و پیش زمینه های شکل گیری حادثه یازده سپتامبر با محوریت دخالت آشکار امریکا در مسائل داخلی دیگر ملل برای منافع خود پرداخته است.

لابی اسراییل و سیاست خارجی امریکا

جان. ج. میر شایمر / ن. نوری زاده

نشر میترا

لابی اسرائیل نقشی کلیدی را در حمایت از دیدگاه ضرورت حمله نظامی آمریکا به عراق و مقابله و جنگ روانی با کشورهای ایران و سوریه و نیز جنگ اسرائیل و لبنان 2006 داشته‌است. اسرائیل یک غول تا دندان مسلح است که در هر زمان در استفاده از قدرت نظامی اش علیه غیرنظامیان تردیدی به خود راه نمی‌دهد. آمریکا سالانه 3 میلیارد دلار به اسرائیل کمک مستقیم می‌کند که بخش اعظم آن کمک نظامی است. این کمک یک ششم بودجه آمریکا برای کمک رسانی مستقیم به این دولت مسلح به تسلیحات هسته‌ای است. در عین حال آمریکا به شدت در مناقشات خاورمیانه و مذاکرات صلح خاورمیانه از اسرائیل هواداری می‌کند. اما آنچه که جالب است این است که آمریکا در ازای این کمک عظیم چیز چشمگیری از اسرائیل دریافت نمی‌کند.

این کتاب هسته اصلی لابی اسرائیل را سازمان‌هایی چون کمیته روابط عمومی آمریکایی اسرائیل (آیپک)، کمیته یهودیان آمریکا و انجمن روسای سازمان‌های یهودی آمریکا ذکر می‌کند و این سازمان‌ها را تحت کنترل نیروهای تندرویی می‌خواند که عمدتاً با اهداف توسعه طلبانه حزب لیکود اسرائیل همسو هستند و در تضاد با مفاد قرارداد صلح اسلو عمل می‌کنند.

در بهشت شداد

جلال رفیع

اطلاعات

در زمان های گذشته شرق شناسان بسیاری به کشورهای حوزه تمدنی شرق وارد شدند و درباره آداب و رسوم و فرهنگ مردمان این مرز و بوم کتابهای بسیاری نوشتند. یکی از بهترین راههای شناخت امریکا خواندن کتابهایی است که به نوعی نویسنده آن را در خلال سفر خود به این کشور نوشته است. کتاب «در بهشت شداد» از این نوع کتابهاست. این کتاب رهاورد سفر نویسنده است اما نه سفرنامه است و نه خاطرات و نه گزارش! بلکه مجموعه ای است مانند سفر، با همه تنوع و حتی تهوعی که گاه خاص سفر است.

جلال رفیع خود می گوید:

«باید بپذیریم که سخن گفتن ازخوب و بد جامعه آمریکا درکشور ما کارفوق العاده حساس و احساس برانگیزی است. ناچار طنز را به کمک گرفته ام تا شاید توانسته باشم بدین ترتیب برخی حساسیتهای منفی بی مورد و وقت تلف کن را بکاهم.»

قدرت پنهان در امریکا

مایکل کالینز پایپر / علیرضا عبادتی

روایت فتح

«چرا در ادوار مختلف و در نقاط مختلف، یهودیان آنقدر وجهه، ثروت و قدرت به دست می‌آورند که یا بیرون رانده می‌شوند یا جلوی نفوذ و قدرتشان گرفته می‌شود؟ یا حتی بدتر، مورد نفرت قرار می‌گیرند؟» فقط زمانی می‌توان فراز و افول تاریخی و مکرر مردم یهود را به درستی درک کرد که رابطه سنتی و دیرینه بین یهویان و ملت دولتی را که در بین‌اشان زندگی کرده‌اند به درستی شناخت. یهودیان همواره در جست و جوی راه‌هایی برای حفظ دولت بوده‌اند، حاکمان و دولتمردان هم به خاطر مقاصد و نیات خودشان اغلب در ازای خدماتی که از آنان دریافت می‌کردند، از مساعدت و تعامل با یهودیان خشنود بودند. اهمیت گسترش قدرت یهودیان امریکا در قرن بیستم نه تنها کمتر از تأسیس دولت اسرائیل نیست، بلکه بیشتر است. پیشرفت در تمامی جنبه‌های زندگی و نفوذ در عرصه سیاسی برای یهودیان در امریکا هیچ‌وقت تا این حد سابقه نداشته است. اکنون روشن است که سیصد و پنجاه سال تبعید [!] به امریکا، عصری طلایی را به وجود آورده که تاریخ یهود هرگز در گذشته تجربه نکرده است. در این کتاب مایکل کالینز پایپر امریکایی سعی در نشان دادن قدرت نفوذ بالای یهودیان در سیاستهای امریکا دارد.

امپراتوری هالیوود

نیل گابلر / الهام شوشتری زاده

نشر عابد

شاید در ذهن بسیاری از علاقه مندان به سینما این سوال باشد که بزرگترین سازنده فیلم در حال حاضر، یعنی هالیوود، چگونه تاسیس شد؟ هدایت آن را چه کسانی بر عهده گرفتند؟ و از کجا به کجا رسید؟ بی شک یکی از راههای یافتن جواب این سوالات این است که به بررسی زندگی مدیران آن بپردازیم. مدیرانی که کودکی خود را در فقر و تنگدستی حاکم به دهکده‌های یهودی‌نشین روسیه، لهستان، مجارستان و آلمان گذرانده و شرایط دشوار زندگی آنها را به جوانانی ستیزه جو و بی‌رحم تبدیل کرده بود، همراه با گروهی از هم کیشان خود، در پی فرصت‌های جدید کسب و کار راهی آمریکا شدند. در این کتاب با بررسی اسناد مختلفی به روشن کردن زوایای تاریک و پنهان صاحبان یهودی کمپانی های معروف هالیوود پرداخته شده است.

نیمه پنهان امریکا

شهریار زرشناس

نشر معارف

امریکا برای بسیاری ظاهر زیبایی دارد. کم نیست تعداد کسانی که شیفته امریکا هستند و حتی آن را می پرستند. اما حقیقتا آیا امریکا تنها همین ظواهر دل فریب است؟ آیا کسانی که دلسپرده امریکا هستند از زد و بندهای کثیف کانون های قدرت و ثروت در امریکا خبر دارند؟ آیا از سازمان پیچیده ای چون فراماسونری چیزی می دانند و از نفوذ آن در امریکا با خبرند؟ در هر صورت کسی که دلبسته چیزی می شود خوب است پیرامون تاریخچه و شکل گیری آن و ساز و کار داخلی و چگونگی استیلای آن بر جهانیان مطالبی را بداند و اینگونه نباشد که چشم و گوش بسته دلسپرده شود. این کتاب با متنی بسیار خلاصه در صدد توصیف این سازو کارها بر آمده است.

امپراتوری رو به احتضار

فرانسیس شور / رشید جعفرپورکلوری، عباس نجفیان

مرکز اسناد انقلاب اسلامی

آنچه در واقع امر رخ می دهد استیلای هر روزه امریکاست تحت عنوان زیبای «جهانی شدن». تخصیص بی اندازه بودجه دولت فدرال آمریکا به پروژه های امپریالیستی و نیز آنچه امنیت داخلی خوانده می شود گواه همین مطلب است. موفق نشدن آمریکایی‌ها در ایجاد «مردم سالاری» و «پیشرفت فوری» در کشورهای اشغال شده و هزینه‌کرد مستمر برای پروژه‌های نظامی و امپریالیستی در خارج، منابع اقتصادی لازم برای تلاش های ضروری بازسازی تأسیسات حیاتی و ایجاد جامعه ای برابر و پایدار در داخل، آمریکا را با چالش مواجه ساخته است. واقعیت آن است که دولت آمریکا برای توجیه اقدام های بین المللی خود به نهادینه سازی ناامنی و ترس در جامعه مبادرت کرده و به برقراری دولت امنیت ملی مبادرت کرده و آزادی های سیاسی و اجتماعی را محدود کرده است. فرانسیس شور استاد تاریخ دانشگاه ایالتی وین با نگاهی انتقادی سیسات های امریکا و بحث جهانی شدن را در این کتاب بررسی کرده است.

منافع استراتژیک مشترک و اتحاد امریکا - اسراییل

علی اکبر جعفری

انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی

وجود روابط پنهان و آشکار امریکا و اسراییل بر کسی پوشیده نیست. حمایت بی چون و چرای ایالات متحده امریکا از اسراییل مهر تاییدی است بر این مطلب که امریکا و اسراییل هم از لحاظ ایدئولوژیک و هم از لحاظ سیاسی دارای منافع استراتژیک مشترک بسیاری هستند. در واقع زمینه‌های تاریخی، ارزش‌ها و فرهنگ مشترک، نفوذ لابی‌های یهودی در نهادهای تصمیم‌گیری آمریکا، وجود منافع استراتژیک مشترک، موجب روابط ویژه میان آمریکا و اسرائیل شده است. استراتژی امنیتی ایالات متحده و به طور اخص جهتگیریهای مداخلهگرایانه آن از مسائل مهمی است که امروزه تئوریپردازان و محققان عرصه سیاست بینالملل توجه وافری به آن دارند. اهمیت ویژه این مسأله برای کشور ما این است که با شناخت دقیقتر و معتبرتر از مسایل مربوط به سیاست خارجی آمریکا زمینه مناسبتری برای تعامل مدبرانه و منطبق بر منافع ملی با این کشور فراهم میگردد.

هاروارد مک دونالد

سید مجید حسینی

نشر افق

«نیویورک شهر نیست که اژدهاست، وارد شهر که می‌شوی مثل این می‌ماند که اژدهای هفت سری را از فراز کوهی بلند می بینی و به سرت می‌افتد که نکند اژدها خشمگین شود و دودی هم از خاکسترت برنخیزد. داخل خیابانهای تنگ «منهتن» جرم سنگین شهر روی سینه‌ات سنگینی می‌کند و احساس می‌کنی مردم که مثل مورچه از این سو به آن سو می‌دوند، مشغول بردن جرم سنگین شهراند. شهر در دست مورچه‌هاست و همگی به خط و منظم حرکت می‌کنند، میلیون‌ها مورچه باربر که بدون ایجاد سروصدا و مزاحمت برای هم، در مسیر خود می‌روند.

اصلاً دوست ندارم مثل میرزا حسن خان ایلچی و روشنفکران ندید بدید دوره ناصری "حیرت نامه" در فرنگ بنویسیم و یا مثل جلال آل احمد، هی تاریخ و فرهنگ و پدربزرگم را برسر آمریکائی‌ها بکوبم و صیغه تصغیر "ک" بر سر نام هر کس و چیزی که در آنجا زائیده و روئیده بگذارم ولی " نیویورک" هم جای حیرت دارد هم جای تحقیر. هم شهر فرهنگ است هم نیست. هم شهر سیاست است هم نیست و هم از اساس " شهر " است و هم به کل شهر نیست. ولی هر چه هست و هر چه نیست، یک چیز قطعی است و آن این‌که نیویورک شهر "پول" است و دلار و در این احد الناسی شک و شبهه ندارد. همه مورچگان نیویورکی از صبح تا شب می‌دوند به خاطر یک مشت "دلار" بیشتر و یک قران "Tax" کمتر.» سید مجید حسینی با سفر به امریکا سعی کرده است تصویری واضح از وضعیت کنونی امریکا به ما بدهد. از جمله کارهای جالب بعد از چاپ کتاب راه اندازی سایتی با اسم کتاب است که به تمامی حواشی کتاب در این سایت پرداخته شده است

استعمار مجازی امریکا

سعید رضا عاملی

انتشارات امیرکبیر

استعمار دوره‌های متفاوتی را پشت سر گذاشته است. در دوره استعمار کهن، فیزیک جهان از طریق اکتشافات سرزمینی، جنگ و قدرت سخت و استفاده از شگردهای استعمار سیاسی، تحت سلطه اروپا قرار گرفت. در دوره بعد که از آن به استعمار نو تعبیر می‌شود؛ فرهنگ و اندیشه ملت‌ها استعمار شد و با روش‌های مختلف برای عقب نگه‌داشتن کشورها از طریق سیاست‌های اقتصادی و فرهنگی تلاش شد.

در دوره استعمار مجازی، ایالت متحده آمریکا قله‌دار فضای سلطه و استعمار بوده است. از آنجا که هدف استعمار در درجه اول مسخ فکری فرد و جامعه مستعمره بوده است؛ در استعمار مجازی که از ساز و کارهای قدرت نرم استفاده می‌شود، هدف اصلی از بین بردن استقلال رای کاربران و عضویت آنها در جامعه فرهنگی آمریکاست. از دیدگاه نویسنده کتاب حاضر، یاهو، ام. اس. ان، گوگل، فیس بوک، توئیتر، ویکی‌پدیا، یوتوب و همچنین آی. ام. دی. بی از جمله هشت امپراتوری مجازی مورد مطالعه هستند که هریک به تنهایی قدرت نرم قابل توجه‌ای برای گردانندگان آن و کشور ایالات متحده آمریکا ایجاد کرده است. کتاب «مطالعات انتقادی استعمار مجازی آمریکا» با عناوین مطالعه انتقادی yahoo، مطالعه انتقادی msn، مطالعه انتقادی google، مطالعه انتقادی facebook و همچنین مطالعه انتقادی twitter به بررسی ابعاد گوناگون قدرت نرم و امپراطوری جنگ مجازی می پردازد.

قدرت نرم و سیاست خارجی امریکا

ایندر جیت پارمر - میشل کاکس / جواد علی پور

انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)

این کتاب ویراستاری شده مجموعه‌ای از مقالات برگزیده کنفرانسی بین‌المللی در حوزه قدرت نرم به شمار می‌آید. فصول مختلف این اثر با رویکردی نقادانه قدرت نرم را به لحاظ نظری، عملی، تاریخی، و مفهومی بررسی می‌کنند. مطالعه موردی و تطبیقی این کتاب نظرات اولیه آمریکامحور درباره قدرت نرم را با چالشی جدی مواجه و از رویکرد آمریکامحوری در این حوزه ساختارشکنی کرده است و آن را به بازیگران دیگر عرصه روابط بین‌الملل از جمله چین و اتحادیه اروپا تعمیم می‌دهد. مضامین این اثر در 13 فصل تنظیم شده‌اند. فصل نخست و آخر این کتاب توسط «جوزف نای» مبدع قدرت نرم نوشته شده‌اند. در واقع این اثر می‌کوشد به پرسش‌های اساسی در حوزه قدرت نرم پاسخی منطقی و مستدل ارایه دهد و مسایل مبهم این حوزه را موشکافی و تبیین کند.