طرح «توقف تعهدات هستهای در صورت بازگشت تحریمها» کلید خورد
رییس کمیته سیاسی، نظامی و امنیتی کمیسیون اصل 90 با بیان اینکه در صورت بازگشت تحریمهای شورای امنیت، طرحی را در مجلس برای توقف اجرای تمامی تعهدات هستهای تصویب میکنیم، گفت: طرف غربی باید متوجه باشد که فضای مجلس تغییر کرده و چنین طرحی قطعا در مجلس تصویب خواهد شد.
خبرگزاری میزان - علی خضریان با بیان اینکه در سالهای 93 تا 94 به یک توافق سیاسی با آمریکا رسیدیم که قرار شد ما تعهداتی را در برنامهی هستهای خودمان انجام بدهیم و آنها هم تحریمهای مربوط به فروش نفت و تبادلات بانکی را بردارند، گفت: به رغم اینکه ما به تعهدات خود پایبند بودیم، اما آمریکاییها شروع به کارشکنی در برجام کردند و در نهایت از برجام خارج شدند.
وی ادامه داد: در این دو سال گذشته تا حد ممکن علیه کشور ما فشار اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی آوردند. اکنون نیز آمریکاییها در صدد هستند قطعنامههای تحریمی تعلیق شده را دوباره برگردانند و اینکار به شدت توافق را نامتوازن میکند و لازم است با توقف تمام تعهدات این توازن تا حدودی حاصل شود.
خضریان در ادامه بیان داشت: در حال حاضر با قطعیت نمیتوان گفت که قطعنامهها بازخواهند گشت. آمریکا گزارش نقض ایران را به شورای امنیت داده است و کشورهای مختلف با این اقدام آمریکا و اساسا ادعای عضویت آمریکا در برجام مخالفت کرده اند. اما این که نهایتا کدام طرف پیروز این کارزار خواهد بود، گذر زمان مشخص میکند.
سخنگوی کمیسیون اصل نودمجلس عنوان کرد: برای جلوگیری از غافلگیر شدن کشور، باید تدابیر لازم جهت مقابله با بازگشت تحریمها اتخاذ شود. مجلس در این زمینه میتواند نقش خوبی داشته باشد و به واسطه تصویب یک قانون، جلوی اجرای یک طرفه تعهدات هستهای را بگیرد.
وی ادامه داد: در صورت اجرای مکانیسم ماشه و بازگشت قطعنامهها تعهدات ما به طور خودکار لغو نمیشود. آنچه که لغو میشود ادامهی تعلیق قطعنامههای قبلی، محدودیتهای برداشته شده و هماهنگیهای تدارک دیده شده در برجام است که لغو میشود. صحبتی از تعهدات ما نشده است.
خضریان عنوان کرد: قسمت آخر بند 13 قطعنامه 2231 هم گفته است که شورای امنیت اظهارات طرف ایرانی در رابطه با لغو تعهدات در صورت بازگشت تحریمهای شورای امنیت را مورد توجه قرار میدهد. گفته مورد توجه قرار میدهد، نه اینکه برای ایران این اختیار یا حق قائل شده باشد که ایران تعهدات خود را لغو کند. اما باید از ظرفیت همین بند هم استفاده کنیم و تعهدات خودمان را در برجام لغو کنیم.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس گفت: این درحالی است که هنوز بخشی از تعهدات عملیاتی ما در برجام باقی مانده است. به عنوان مثال تعهداتی که در راستای تغییر طراحی راکتور آب سنگین اراک پذیرفتیم، را لغو نکردیم. ما تعهد دادهایم که برای نیازهای پژوهشی و تامین انرژی خود تنها به راکتورهای آب سبک متکی باشیم و سراغ راکتورهای آب سنگین نرویم. بازفراوری سوخت نیز سر جای خود باقی است.
وی بیان داشت: موارد دیگر هم وجود دارد. اما مهمتر از همه این است که سرفصلهای نظارتی و راستیآزمایی برجام تکان نخورده است. مرکز ثقل تعهدات ایران در برجام، بخش نظارت و راستیآزمایی است. نظارتهایی که به قول آقای ظریف بیسابقه است و در سالهای گذشته حدود 92 درصد از ظرفیت نظارت آژانس مشغول ایران بوده است!
خضریان یادآور شد: این توجیه که آقای ظریف گفتهاند که نظارتهای پذیرفته شده در برجام مانع پروژه امنیتی سازی ایران شده است، اگر نظارتها را بهم بزنیم، ایران به عنوان تهدید بینالمللی معرفی میشود با واقعیت فاصله دارد؛ این دیدگاه ما در بازی انداخته است که دو سر آن باخت برای ایران است.
وی اضافه کرد: چنانچه تعهدات خود را در برجام حفظ کنیم، آژانس بر اساس همین تعهدات درخواست بازدید از سایتهای امنیتی و نظامی ما را میدهد و ما مجبور هستیم دسترسی بدهیم. طبق برجام ما نمیتوانیم به آژانس دسترسی ندهیم، ما فقط میتوانیم بر روی کیفیت راستیآزمایی چانه بزنیم که در آنجا هم دست مان در نهایت بسته است.
سخنگوی کمیسیون اصل نودمجلس تصریح کرد: اینکار به ضرر امنیت ملی ماست. این همان فرایندی است که عراق و لیبی طی کردهاند و الان وضعیت آنها را مشاهده میکنیم. از طرفی هم اگر دسترسی ندهیم، به عنوان تهدید در عرصهی بینالملل معرفی میشویم. این بازی دو سر باخت را باید با سیاست تهدیدزدایی به هم بزنیم.
وی با بیان اینگکه اولا ما بایستی تعهدات خود در برجام را متوقف کنیم، گفت: اجرای تعهدات هستهای دیگر نه توجیه اقتصادی دارد، نه توجیه امنیتی. اگر قطعنامههای تعلیق شده هم باز گردند، اثر اقتصادی ندارد؛ به قول آقای نوبخت، ما از شرایط نفت در برابر غذا هم عبور کردیم. از طرف دیگر ما باید بر اساس همان بند 13 قطعنامه تبیین کنیم در فضای بینالملل که چرا اینکار را انجام دادیم. بایستی اعتبارزدایی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی را نیز در پیش بگیریم. آژانس ابزاری در دست آمریکاست که منافع خود را پیش ببرد.
رییس کمیته سیاسی، نظامی و امنیتی کمیسیون اصل 90 خاطرنشان کرد: مهمترین برنامه این است که طرحی را در مجلس برای توقف اجرای تمامی تعهدات هستهای تصویب کنیم.
وی تاکید کرد: طرف غربی باید متوجه باشد که فضای مجلس تغییر کرده و چنین طرحی قطعا در مجلس تصویب خواهد شد و در صورت بازگشت قطعنامههای شورای امنیت همه نظارتها و بازرسیهای آژانس که در برجام و پروتکل الحاقی پذیرفته ایم را تعطیل خواهیم کرد. از سوی دیگر کمیسیون اصل 90 به دقت بر اجرای این طرح نظارت خواهد کرد و اجازه خطای دوباره به دولت نخواهیم داد.