عضو موسسه رشد جهانی: اقتصاد آمریکا تا چهار سال دیگر ترمیم نخواهد شد

نیویورک - ایرنا - عضو موسسه رشد جهانی در تشریح پیامدهای ویروس کرونا در آمریکا گفت اقتصاد این کشور از کار افتاده است و دست کم تا چهار سال دیگر هم نمیتواند به دوران پیش از کووید -19 بازگردد.
روزبه علی آبادی روز شنبه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا درباره تفاوت همهگیری کووید -19 با دیگر بیماریهای همهگیر گفت: همهگیری که به اندازه کووید -19 فراگیر بود، آنفلوآنزای اسپانیا در 1297 شمسی است. تعداد زیادی کشته شدند و تمام دنیا را فراگرفت. ما نمیتوانیم این همهگیری را با بیماریی همچون سارس مقایسه کنیم.
وی افزود: فرق این همهگیری در آن است که در دنیای مدرن که پس از جنگ جهانی دوم که هم از نظر اقتصادی و هم از نظر جغرافیایی به هم نزدیک شده است، رخ داد. توماس فریدمن میگوید دنیا به خاطر مسایل زیست محیطی گرمتر و صافتر شده و مردم هم به هم نزدیکتر شدهاند، دنیایی که جمعیت آن شلوغتر شده و شهرنشینی هم در آن افزایش یافته است.
دانش آموخته دانشگاه پیتسبورگ آمریکا ادامه داد: این یک فرمولی است که شتاب این همهگیری را زیاد کرده است. در کلان شهرهایی همچون رم، میلان، نیویورک یا حتی تهران که الان وارد قرنطینه شدهاند، چه تاثیر زیادی گذاشته است. پس زندگی مدرن به شیوع این بیماری کمک کرده است.
کووید -19 چه تاثیرات اقتصادی اجتماعی روی این جوامع مدرن خواهد داشت؟
علیآبادی اضافه کرد: خیلی زود است که بتوانیم به این سوال جواب دهیم. فکر میکنم که الان در زمانی هستیم که بیشتر سوال بپرسیم تا به دنبال جواب آن باشیم. ما میتوانیم مشخص کنیم در چه محورهایی میتوان نگاه کنیم. عواقب این همهگیری برای آمریکا یا چین چه بوده است.
وی با طرح این سوال که پیامدهای این بیماری برای رقابت بین چین و آمریکا چه بوده و خواهد بود، اظهار کرد: برای اقتصاد جهانی و جهانی شدن چه تاثیری دارد؟ تعریف ما از چندجانبه گرایی یا ملی گرایی چه خواهد بود؟ کشورهای در حال توسعه چه سرنوشتی می یابند؟ تاثیر آن بر دیپلماسی یا تروریسم چیست و چه تاثیری بر فقدان اطلاعات، حقایق یا اخبار می گذارد؟
مدیر اجرایی موسسه آمادگی برای هوش مصنوعی با بیان اینکه تمام ابعاد جوامع تحت تاثیر همهگیری کووید -19 قرار گرفتهاند، تاکید کرد: هر یک از این موضوعات میتواند فصلی برای یک گفت وگو باشد که فکر میکنم هنوز بسیار زود است به آن بپردازیم و فکر میکنم دههها با این تاثیر کووید -19 یا همهگیری مواجه خواهیم بود.
در کوتاه مدت، تاثیراتی که قرنطینه روی اقتصاد و بیکاری آمریکا ایجاد کرده، چه بوده است؟
علی آبادی پاسخ داد: میتوانیم تا امروز آمریکا را ببینیم اما واقعا نمیتوان گفت در ماههای آینده چه خواهد شد، هنوز نمیدانیم قرنطینه تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، رابطه دولت فدرال با دولتهای ایالتی چه خواهد شد اما می توان از سه منظر نگاه کرد.
وی از نظر سیاسی توضیح داد: سیستم فدرال در آمریکا نتوانسته است پاسخگوی مدیریت این بحران باشد. ما صحبتهایی را میبینیم که محور اصلی آن خود ترامپ بوده و هست. نشستهای خبری روزانه او را نگاه کنید، هیچ محتوای خاصی ندارد. فکر میکنم برای مردم آمریکا که فراتر از مساله جناحی است، دچار خلاء مدیریتی و رهبر سیاسی هستند که بتواند 50 ایالت را کنترل کند.
عضو موسسه رشد جهانی یادآور شد: متاسفانه ما رئیس جمهوری را میبینیم که در یک دو راهی زندگی میکند و چالش آن اینجا است که هم میخواهد اقتصاد را باز کند و هم از بازکردن آن میترسد که نکند موج دومی از این همهگیری داشته باشیم.
علی آبادی با بیان اینکه رئیس جمهوری آمریکا سیستم بهداشتی فدرال کشور را تا مقدار زیادی فلج کرده است، افزود: با اینکه سیستم بهداشتی کشور به صورت خیلی فعال به رئیس جمهوری میگوید که هنوز نمیتوانیم نتیجه گیری کنیم که چه زمانی برای بازکردن اقتصاد مناسب است.
وی تاکید کرد: ترامپ بحرانی به وجود آورده است که خلاء مدیریت یا رهبری را در کاخ سفید شاهد هستیم.
این دانش آموخته دانشگاه پیتسبورگ، از نظر اقتصادی هم پاسخ داد: در یک زمان اقتصاد وارد رکود میشود، شاخصهای مختلف نشان میدهد که این اقتصاد وارد رکود شده است، بهره بانکی کاهش مییابد، مبالغ وام افزایش مییابد، رشد بیکاری زیاد میشود اما امروز، اقتصاد وارد رکود نیست در حقیقت اقتصادی را میبینیم که همچون یک بیمار، تمام اعضای بدنش را به صورت خودآگاه از کار انداختهایم تا بتوانیم آن را زنده نگهداریم.
علی آبادی با تاکید بر اینکه «اقتصاد وارد رکود نشده بلکه به طور کلی وارد یک ایست قلبی شده است»، اظهار کرد: تا حالا شرایطی نداشتهایم که اقتصاد را وارد ایست قلبی ببینیم. در نتیجه نمیدانیم که عواقب این ایست چه خواهد بود. رشد بیکاری در آمریکا بیش از 20 میلیون نفر است. تقریبا 30 درصد اشتغال در آمریکا به بخش هتل و رستوران یا میزبانی مربوط میشود که نزدیک 39 روز است در تمام آمریکا، تعطیل شده است.
وی با طرح این سوال که هنوز عواقب آن را به صورت کامل ندیدهایم. بخش دوم اقتصاد این است که چه زمانی بار دیگر چرخه اقتصاد به گردش در میآید و با چه سرعتی خواهد بود؟ گفت: میبینیم که فرمانداران ایالتهای مختلف درباره دوران پسا کووید -19 صحبت میکنند اما این دوران بدون واکسن دورانی است که رستوران ها باز می شود، مردم به سرکار نمیروند، بچهها به مدرسه و دانشجویان به دانشگاهها نمی روند.
عضو موسسه رشد جهانی خاطرنشان کرد: بدون واکسن دوران پسا کرونا، اقتصاد با چه سرعتی می چرخد؟ فکر میکنم وارد بحران شدید و عمیق اقتصادی شویم و تبعات این بحران یا عمق این بحران را ما تازه در پاییز یا زمستان 1400 شمسی ببینیم.
علی آبادی درباره آثار اجتماعی این بحران هم گفت: سیستم آمریکا یعنی این جمهوری جفرسونی، سیستمی بود که بر اساس ارزشهای دموکراتیکی بنا شد که در قانون اساسی آمریکا میبینیم اما متاسفانه دموکراسی آمریکایی نتوانست به خوبی جلوی این همهگیری را بگیرد.
وی افزود: میتوانیم این را فقدان یک رهبر سیاسی خوب در کاخ سفید بدانیم یا کل ساختار سیاسی را زیر سوال ببریم. ایالتهای آمریکا هم برای قرنطینه یا بازکردن اقتصاد یا گرفتن بستههای حمایتی از دولت فدرال، تصمیم میگیرند و به طور کلی یک بازی جناحی وجود دارد.
این تحلیلگر مسایل آمریکا یادآور شد: همانطور که میبینیم ترامپ تصمیم گرفت پول یا تعداد دستگاههای تنفسی بیشتری به ایالاتی همچون کنتاکی و فلوریدا دهد تا ایالتی همچون نیویورک؛ با اینکه نیویورک در بدترین بحران بود اما به دلیل خصومت شخصی بین فرماندار و ترامپ این اتفاق نیفتاد. پس شاهد بازی سیاسی هستیم که بخشی از آن مربوط به ساختار اجتماعی یا سیاسی آمریکا است.
آیا نرخ اشتغال آمریکا به پیش از کرونا بازخواهد گشت؟
علی آبادی در پاسخ به این سوال گفت: رشد یا میزان طبیعی بیکاری در آمریکا 2.8 تا 3.4 درصد است. در این شرایط یعنی اقتصاد کاملا از نظر نیروی کار اشباع شده است و به طور طبیعی این میزان بیکاری وجود دارد اما اکنون وارد بخشی از اقتصاد شدهایم که تا کنون ندیدهایم.
وی افزود: آخرین بحران اقتصاد آمریکا در حدود سال 1309 شمسی بود که در آن زمان، رزولت سیستم تامین اجتماعی را در آمریکا راهاندازی کرد و در قالب سیاستی به نام «توافق جدید» اعلام کرد وضعیت ما خراب است و بیکاران زیادی داریم؛ در نتیجه باید بتوانیم تزریق مالی و اقتصادی دراز مدت داشته باشیم.
عضو موسسه رشد اقتصادی ادامه داد: بعد از داستان کرونا، به این کمک احتیاج داریم اما هنوز نمیدانیم اندازه یا میزان آنها چقدر باید باشد و به نظر نمیآید ترامپ هم علاقهای داشته باشد که این بحث را باز کند. در نتیجه به نظر میرسد تا اوایل تابستان، نرخ بیکاری را در بین 30 تا 40 درصد ببینیم.
اگر اقتصاد بازگشایی شود، آیا بازار کار آمریکا همچون گذشته خواهان آن حجم از نیروی کار خواهد بود یا تغییرات اساسی در آن ایجاد خواهد شد؟
این دانش آموخته دانشگاه پیتسبورگ با بیان اینکه سیستم کاپیتالیستی آمریکا بر اساس مصرف گرایی است، اظهار کرد: اگر قرنطینه برطرف شود، مردم باید به یک رده از امنیت فکری برسند که بتوانند وارد بازار شوند و خرج کنند. امروز مصرف مردم هم به طرز خیلی زیادی کاهش یافته است.
علی آبادی خاطرنشان کرد: سوال اینجا است که آیا دوران پس از قرنطینه، دورانی است که مردم آمریکا به مصرفگرایی قبل از کووید -19 باز می گردند؟ من فکر نمیکنم. به نظر میرسد یک فرایند زمانبر و پلهکانی است. شروع این پروسه زمانی کلید میخورد که این ویروس پادزهر یا واکسنی داشته باشد.
وی ادامه داد: ولیکن ممکن است اگر داستان واکسن پیشرفت کند و تا اواسط سال 1400 واکسنی داشته باشیم که بتواند جواب این ویروس را بدهد، اما به نظرم اقتصاد آمریکا تا سال 1403 یا 1404 به سمت اقتصاد قبل از کووید -19 باز نخواهد گشت.
این تحلیلگر مسایل آمریکا اضافه کرد: مشکل دیگری هم وجود دارد، فقط داستان کووید -19 نیست. این بیماری امروز با موج دیگری به نام ارزان شدن قیمت نفت همراه شده است. امروز قیمت برنت به زیر 20 دلار هم رسیده است. این یعنی مشکل برای نزدیک به چهار هزار شرکت نفتی کوچک در آمریکا. اینها نزدیک 10 میلیون شغل ایجاد کردهاند که بیکاری آنها یک مساله سیاسی برای ترامپ میشود.
علیآبادی افزود: ترامپ در حال از دست دادن این 10 میلیون شغل است چرا که قیمت نفت رو به کاهش است. وقتی سناتورهای آمریکایی به طور مستقیم به سفیر عربستان میگویند که اگر مثل دشمن رفتار کنید به دشمن تبدیل میشوید و ترامپ به صورت خیلی عصبانی و خشمگین با پادشاه سعودی یا ولیعهد آن صحبت میکند، به خاطر فشاری است که از قبل بیکاری متحمل میشوند.
وی یادآور شد: با این حال میبینیم حتی با توافق اوپک پلاس هم، موفق نبودهاند و حتی صحبتهایی که ترامپ با مکزیک داشته است هم نتیجه قابل ملاحظهای نداشته است.
با این حساب همچنان با افزایش بیکاری در آمریکا مواجه خواهیم بود؟
عضو موسسه رشد جهانی در پاسخ گفت: نه تنها با افزایش بیکاری مواجه خواهیم بود بلکه در پسا کرونا مصرفگرایی آمریکا، سمت و سوی آمریکایی می گیرد و سعی میکنند مستقل یا فراتر از تمرکز بر اجناس چینی کار کنند. فکر میکنم این بیکاری و افزایش قیمتها یک دید ملیگرایی میگیرد و آمریکا از دنیای متصل، منزویتر خواهد شد و فاصله خواهد گرفت.
آیا مهاجرتستیزی در آمریکا شکل خواهد گرفت؟
علیآبادی اظهار کرد: فکر میکنم در تمام دنیا و نه فقط در آمریکا شکل میگیرد. الان حتی در چین هم مهاجرستیزی را میبینیم. با اینکه شروع کووید - 19 از چین بوده است، امروز میبینیم که مهاجران آفریقایی حتی خانههایشان را از دست میدهند و فکر میکنم این طرز فکر در آمریکا هم رخ دهد.
وی با بیان اینکه این موضوع در آمریکا هم رخ داده است، گفت: سیاست عوامگرایانه ترامپ بیشتر روی بحث اقتصادی بوده است اما الان تمرکز از بحث اقتصاد به مرگ و زندگی عدول کرده است. به نظرم هم مدل و هم شدت مهاجر ستیزی تغییر خواهد کرد و افزایش مییابد.
با افزایش بیکاری، بحران اقتصاد و فقدان درآمد، شاهد جرم و جنایت در آمریکا خواهیم بود؟
عضو موسسه رشد جهانی افزود: به طور طبیعی دو اتفاق روی خواهد داد. نخست افزایش جرم و جنایت است و دوم اینکه ممکن است اصلاحات هم در قوانین کیفری آمریکا رخ دهد. هیچ کشوری در جهان به اندازه آمریکا زندانی ندارد چون صنعت زندان یک صنعت بسیار بسیار سودده است.
علیآبادی ادامه داد: به نظر میرسد شاهد تغییر و تحولی حتی در این قسمت باشیم همچنان که میبینیم یک سری از زندانیها را آزاد کردن و کوشیدند دستور العملهای زندان را تغییر دهند. با این حساب جرم و جنایت را بیشتر خواهیم دید اما امیدوارم چیزهای دیگری همچون تغییر و تحول در سیستم بهداشت و درمان را هم ببینیم.
وی اضافه کرد: باعث شرمساری است کشور جهان اولی همچون آمریکا را ببینیم که سیستم بهداشت و درمان آن جوابگوی ارائه خدمات نیست. این باعث شرم است و واقعا یک نکته بسیار تاریک در جامعه آمریکا است.
این کارشناس مسایل آمریکا با طرح این مساله که شاهد تغییر و تحول در سیستم کاری هستیم و خواهیم بود، عنوان کرد: آیا امروز دانشگاهها میتوانند شهریهها را دریافت کنند و آیا ارزشی پشت آن وجود دارد؟ دانشجو میتواند از خانه کار کند و نیازی به حضور نمیبیند. بازار کارمان به کدام سمت می رود؟
علی آبادی یادآور شد: ما در دنیایی زندگی میکنیم که درآمد یا ارزش اجتماعی یک خواننده یا فوتبالیست بسیار بیشتر از یک دکتر یا پرستار است. آیا کرونا باعث تغییر نگاه میشود. من آمریکا را وارد یک جریان تحولخواهانه میبینم اما باید منتظر زمان بود تا نتیجه آن مشخص شود.
به بحث دورکاری اشاره کردید. در این دوران کووید -19 مدارس، کارها و دانشگاه ها تعطیل شدند و همه به سمت اینترنت و بستر وب روی آوردند. آیا پس از کرونا این حوزه متحول شود تا بتواند بازار کار جدیدی را ایجاد کند و اقتصاد آینده را به خود اختصاص دهد؟
این دانش آموخته دانشگاه پیترسبورگ پاسخ داد: اتفاقی که میافتد رشد یا شتاب تکثیر یا قدرت انحصارگرایی را در آمریکا زیاد میکند. در شرایطی هستیم که شرکتهای کوچک چه در خواربار و مواد غذایی یا بهداشت و درمان، تقریبا همه ورشکسته شدند. برنده اصلی شرکت بزرگی همچون آمازون بوده است. برنده آینده آن هم آمازون خواهد بود.
علی آبادی افزود: امروز تمام هتلهای بزرگ آمریکا در حال بیکار کردن کارکنان خود هستند اما در هفته گذشته فقط آمازون 85 هزار کار جدید تولید کرده است که البته موقتی است و بعدها رباتها جایگزین آنها خواهند شد اما فکر میکنم به طور کلی بازنده، شرکتهای کوچک هستند. شرکتهایی که قدرت و توان شرکتهای بزرگی همچون گوگل، فیسبوک و مایکروسافت را ندارند.
وی با بیان اینکه جهانی شدن کمرنگتر خواهد شد، اظهار کرد: اما میبینیم نرمافزاری همچون «زوم»، ارزشی بیشتر از ناوگان هوایی تجاری آمریکا مییابد. پس، ارزشگذاری ما هم تا حدی در حال تغییر است.
مدیر اجرایی موسسه آمادگی برای هوش مصنوعی تصریح کرد: با این وجود برنده اصلی را «دیکتاتوری تکنولوژی» میبینم. این تکنولوژی است که به ما دیکته میکند که در دوران کووید -19 یا پس از آن چگونه زندگی کنیم. در نتیجه تغییر و تحولات، تغییرات جالبی خواهند بود.
علیآبادی به چالش اطلاعات زیستی شخصی یا سلامت همگانی اشاره کرد و گفت: این تاثیر خیلی عمیقتری بر جوامع میگذارد. یعنی اگر بخواهیم مطمئن باشیم که سلامت هستیم، باید اطلاعات زیستی خود را در اختیار دولتها قرار دهیم. این اتفاقی است که اکنون برای جوامع افتاده است که فکر میکنم به رشد دیکتاتوری تکنولوژی در این دهه کمک میکند. سرعتش را هم بیشتر میکند، در نتیجه برنده اصلی تکنولوژی و بازنده اصلی، انسان خواهد بود.
اگر تکنولوژی در این شرایط نمیبود، زندگی بسیار سختتر نمیشد؟
مدیر اجرایی موسسه آمادگی برای هوش مصنوعی پاسخ داد: زندگی مدرن سختتر میشد. متاسفانه اکثر جمعیت جهان، امروز زندگی مدرن دارند اما صحبت من بیشتر یک صحبت فلسفی است. ما نباید اطلاعات شخصی و سلامت را به عنوان یک انتخاب مقابل هم ببینیم. بله شرایط کووید -19 سخت است و شاید در کوتاه مدت باید این اطلاعات شخصی را به دولت ارائه دهیم اما در دراز مدت آیا به صلاح جامعه خواهد بود و باید ادامه یابد؟
علیآبادی افزود: صحبت این است که بعد از کووید -19 هنوز این انتخاب را داریم یا از دست ما خارج شده است؛ که فکر میکنم این انتخاب از دست ما خارج شده است.
جایگاه هوش مصنوعی را پس از کرونا چگونه میبینید؟
مدیر اجرایی موسسه آمادگی برای هوش مصنوعی اظهار کرد: به نظر من هوش مصنوعی بسیار بسیار تاثیرگذارتر خواهد بود و نقش پررنگتری را در پیشگیری یا جلوگیری از همهگیریهای بعدی خواهد داشت. همین اتفاقی که در کره جنوبی افتاده است. امروز تلفن ما آخرین اطلاعات زیستی را انتقال میدهد، به خوبی نشان میدهد که با چه کسانی ارتباط داشتهایم و آیا علائم بیماری را داشتهایم یا خیر. من فکر می کنم که در آینده نه چندان دور، هوش مصنوعی و ماشین نقش خیلی پررنگی پیدا کند.
آیا کمکهایی که کنگره برای حمایت از مردم و بخشهای اقتصادی اختصاص داده است، در سرپا نگهداشتن اقتصاد آمریکا موثر است، در حالیکه این کمکها منجر به کسری بودجه و بدهی بیشتر دولت می شود؟ آمریکا تا چه زمانی اثرات این بدهی را به دنبال خواهد کشید؟
علیآبادی پاسخ داد: بستگی به اندازه کمکی است که کنگره تصویب میکند، ما اکنون بسته حمایتی اولیه را شاهد بودیم. با این روند فکر میکنم به 2 یا سه لایحه حمایتی دیگر نیاز داشته باشیم. به طور طبیعی، کسری بودجه آمریکا را بسیار بسیار زیاد میکند و فکر میکنم نسلهای بعدی باید به صورت اوراق قرضه یا مالیات پس بدهند.
وی با بیان اینکه «کارنامه بسته حمایتی نخست، درخشان نبوده است»، افزود: میبینیم بخش بزرگی که برای اقتصاد کوچک در نظر گرفته بودند و نزدیک به 650 میلیارد دلار بود به شرطی که تا 2 ماه آینده کارکنان خود را بیکار نکنند، هنوز به یک ماه نرسیده، تمام شده است.
عضو موسسه رشد جهانی خاطرنشان کرد: عمق مشکل اقتصادی خیلی عمیقتر از آن است که این بسته حمایتی پوشش دهد. من این بسته حمایتی را مرهم کاملی برای این مشکل اقتصادی برای حداقل 6 ماه آینده نمیدانم.
آیا فکر میکنید برای رهایی از پیامدهای کووید -19 به سمت ایجاد یک جنگ دیگر خواهند رفت؟
علی آبادی در پاسخ اظهار کرد: 2 چیز را نباید دست کم گرفت. یکی خلاقیت و دیگری حماقت انسانها است. متاسفانه حماقت انسانها در شرایط سخت بیشتر بوده و در خیلی موارد نسبت به خلاقیت پیروز شده است.
وی ادامه داد: هم سیاسیونی داریم که خواهان تبدیل این فرصت به جنگی دیگر هستند و هم سیاستمدارانی داریم که از آن برای اتحاد بیشتر بهره میبرند. متاسفانه امروز میبینیم که دو قدرت بزرگ جهان همچون چین و آمریکا در مساله این همهگیری جهانی نتوانستند به صورت متحد با هم کار کنند و مشکل را به زمین همدیگر میاندازند.
این کارشناس مسایل آمریکا اضافه کرد: از این رو فکر میکنم در دوران پسا کرونا نباید حماقت برخی انسانها را دست کم گرفت.
*س_برچسبها_س*