فرجی‌راد: دو جریان اطلاعاتی پشت بازداشت مورا قرار دارد
استاد ژئوپلتیک دانشگاه با اشاره به تحلیل فضای مذاکرات احیای برجام بین طرف ها موضوع جنجالی بازداشت انریکه مورا در آلمان را ناشی از تحرکات لابی های ضدایرانی برای ممانعت از حصول توافق و خروج سپاه پاسداران از لیست ادعایی تروریستی آمریکا دانست.
گفتگوهای احیای برجام پس از وقفه ای به جریان افتاد و با سفر انریکه مورا هماهنگ کننده گفتگوهای وین و امیرقطر به تهران تلاش ها برای رسیدن توافق نهایی افزایش یافت. در همین جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با وجود حواشی پیش آمده در خصوص بازداشت مورا، نتایج گفتگوها را مثبت ارزیابی کرد و خبر از شکسته شدن بن بست در مذاکرات داد. با وجود تاکید وزیرخارجه ایران مبنی بر ادامه تماس ها با طرف های برجامی و چشم انداز مثبت پیش رو باید دید آیا تلاش ها منجر به حصول توافق خواهد شد یا خیر. عبدالرضا فرجی راد استاد ژئوپلتیک دانشگاه و سفیر سابق ایران در نروژ در گفتگو با خبرآنلاین از جزئیات فضای مذاکرات می گوید که در ادامه آن را می خوانید؟
ارزیابی شما از سفر انریکه مورا و امیرقطر به تهران چیست؟ آیا می توان گفت که گفتگوها وارد مرحله ای جدیدی شده و دیگر بن بستی که تا هفته های پیش از آن صحبت می شد وجود ندارد؟
تا قبل از حضور مورا در تهران مذاکرات به نوعی در بن بست قرار داشت. علت آن هم مقاومت طرف آمریکایی برای خواسته مشروع ایران برای خروج سپاه پاسداران از لیست گروه های تروریستی بود. ارزیابی آمریکایی ها این بود که خواسته ایران فرابرجامی بوده و در صورت تحقق آن، تهران نیز باید امتیازی فرابرجامی به واشنگتن بدهد تا آنها بتوانند از این اقدام در داخل آمریکا با وجود انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا دفاع کنند.
در نهایت با مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، فضا به سمتی رفت که واشنگتن پیشنهاد جدیدی را به منظور رفع موانع مطرح کرد و در این راستا انریکه مورا با دست خالی به ایران نیامد و پیشنهاد تازه ای را با تغییرات جدید عنوان کرد. همین موضوع سبب شد تا مقام های اروپایی نتایج گفتگوها را مثبت ارزیابی کنند و چشم انداز گفتگوها با توجه به پیشنهاد جدید و استقبال ایران همراه با رفع موانع و گشایش به نظر برسد.
از نظر شما پالس های مثبت از مذاکرات انجام شده در تهران سبب بازداشت انریکه مورا در آلمان و حواشی پیش آمده شد؟
بازداشت مورا و ضبط تلفن همراه وی نشان می دهد که یک جریان اطلاعاتی در حال فعالیت بوده و از چنین فضایی نگرانی دارد. اگرچه این اتفاق در آلمان رخ داده و مسئول آن دولت این کشور به حساب می آید، اما واقعیت این است که جریان های اطلاعاتی پرنفوذ مانند جریانات اسرائیلی می توانند چنین تحرکاتی را به صورت مستقیم و غیرمستقیم انجام دهند. از طرفی طرف های اروپایی و آمریکایی نیز در مدت اخیر به دنبال آن بودند که جزئیات فعالیت های آنان چندان فاش نشود. همانطور که شاهد بودیم بورل و مورا نیز در ادامه تنها به ابراز خوش بینی بسنده و جزئیات جدیدی را اعلام نکردند.
به هر حال جریانات اطلاعاتی اسرائیلی و عربی مخالف برجام و خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست ادعایی تروریستی هستند. در واقع این دو جریان نگران آن بودند که در مذاکرات چه پیشنهاداتی مطرح شده و روند با کدام تحولات روبرو خواهد بود تا ضمن تحلیل اوضاع بتوانند لابی ها را فعال کرده و فشارها و سنگ اندازی های خود را افزایش دهند. در مدت اخیر نیز لابی های اسرائیلی تلاش های زیادی برای لابی در کنگره آمریکا داشتند تا مانع خروج سپاه از لیست ادعایی شوند.
با وجود این جریانات آمریکا و اتحادیه اروپا در تلاش هستند که جزئیات گفتگوها را پنهان نگه دارند تا اثرگذاری منفی ناشی از این تحرکات را از بین ببرند.