قاعده بازی باید برهم بخورد

همچنین نفتالی بنت با اهدافی از پیش تعیین شده این زمان را برای انتشار مجدد اسناد انتخاب کرده و به نظر می‌رسد که قصد دارد در آستانه برگزاری نشست شورای حکام این پیام ساختگی را به کشورهای غربی صادر کند که ایران کشور قابل اعتمادی نیست و باید به گونه دیگری با مسائل مرتبط با آن برخورد کرد.

 تقویت حلقه مخالفان برجام

درواقع نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که همان خط مشی سلف خود را در قبال ایران دنبال می‌کند؛ دو هدف رسانه ای و عملیاتی را از انتشار مجدد این اسناد در دستور کار دارد؛ در بعد رسانه ای، بنت با این اقدام می خواهد انگیزه را برای احیای برجام پایین بیاورد و طیف مخالفان احیای برجام را تقویت کند. این در حالی است که مذاکرات احیای برجام که از فروردین ماه سال 1400 آغاز شده از تاریخ 20 اسفند ماه متوقف شده و ایران و آمریکا با وجودی که تمایل شان بر حفظ برجام است اما در یک فضای تعلیق قرار گرفته اند. اما مخالفان داخلی احیای برجام در آمریکا از مرگ برجام سخن می گویند؛ همچنان‌که برایان هوک، نماینده پیشین آمریکا در امور ایران با انتقاد از مذاکرات دولت بایدن برای احیای توافق هسته ای 2015 و بازگشت آمریکا به آن، تاکید کرد که رئیس‌جمهور بایدن باید مرگ مذاکرات هسته ای با ایران را اعلام کند. اما همان‌طور که اشاره شد فعلا ایران و آمریکا نمی خواهند در مسیر پایان دادن به برجام گام بردارند؛ شاید آنها به این نتیجه رسیده اند که فعلا جایگزینی بهتر برای برجام وجود ندارد و پلن B مناسب و کم هزینه ای نیز متصور نیست.

 بعد عملیاتی پروپاگاندای اسرائیلی

دیگر هدف نخست وزیر رژیم صهیونیستی بُعد عملیاتی را شامل می‌شود و وی تلاش دارد تا با چنین پرونده سازی هایی در آستانه برگزاری نشست شورای حکام، فضا را علیه تهران تقویت کرده و شورای حکام را به صدور قطعنامه ضدایرانی وادار کند تا شرایط برای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت فراهم شود. در همین رابطه آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان [تروئیکای اروپا] پیش نویس یک قطعنامه برای ارائه به نشست هفته بعد شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تهیه کرده اند که از ایران می خواهد به سوالات باقی مانده آژانس درباره ذرات اورانیوم پیدا شده در سه محل بدون اتلاف وقت و برای همکاری بیشتر جهت شفاف سازی و حل و فصل مسائل باقی مانده پادمانی توضیح دهد. اگر تروئیکای اروپایی به این قطعنامه بسنده کنند بیانگر آن است که علاوه بر تهران و واشنگتن، کشورهای اروپایی نیز فعلا خواهان افزایش تنش با ایران و اثرگذاری آن بر وضعیت برجام نیستند و بازی تعلیقی در مورد برنامه جامع اقدام مشترک تداوم خواهد یافت. همزمان سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امورخارجه در این خصوص گفت: «برنامه هسته‌ای ایران تماما صلح آمیز است و ما طبیعتا به هر اقدام غیرسازنده در شورای حکام پاسخ محکم و متناسب را خواهیم داد و مسوولیت پیامدهای آن بر عهده آنهایی است که به شورای حکام و گزارش مدیرکل به عنوان اهرم فشار و ابزار بازی‌های سیاسی علیه ایران نگاه می کنند.»

 تغییر الگوی رفتاری بایدن

در این بین یکی از نگرانی‌های عمده تل آویو این است که مذاکرات تهران و واشنگتن بر سر احیای برجام به سرانجامی برسد؛ از این رو مقامات این رژیم که از خروج یکجانبه دونالد ترامپ از برجام بسیار خشنود بودند، با آغاز دوباره گفت‌وگوها در دوره ریاست جمهوری جو بایدن بسیار تلاش می‌کنند تا در مسیر مذاکرات سنگ اندازی کنند و در آخرین تلاش شان نیز موفق شدند رئیس جمهور آمریکا را راضی کنند تا سپاه را از فهرست سازمان‌های تروریستی خارج نکند. مساله‌ای که یکی از شروط اصلی ایران برای ادامه مذاکرات است و با این اقدام آمریکا که به تحریک رژیم اسرائیل انجام شد، اکنون فضای ادامه گفت‌وگوها با هدف احیای برجام پیچیده تر از گذشته شده است.

بنت در پیروی از سیاست‌های نتانیاهو سعی بر آن دارد تا جو بایدن را از مسیر تنش زدایی با تهران منحرف کند. درواقع تل آویو با تحت فشار قرار دادن واشنگتن می خواهد کاخ سفید را به اعمال سیاست‌های سختگیرانه و رادیکال تر علیه تهران وادارد و الگوی رفتاری بایدن را تغییر دهد. پیش از انتشار اسناد هسته‌ای توسط بنت، اسرائیل با هدف افزایش تنش حوالی ساعت 16 روز یکشنبه یکم خرداد ماه شهید صیادخدایی را در کوچه های فرعی خیابان مجاهدین اسلام تهران به دست دونفر موتورسوار به ضرب 5 گلوله به شهادت رساند و چند روز بعد نیز روزنامه «نیویورک‌تایمز» از اعتراف رژیم صهیونیستی به ترور شهید «حسن صیادخدایی» در تهران خبر داد. نیویورک تایمز در این‌باره گزارش داد، مقام های رژیم صهیونیستی به دولت آمریکا اطلاع داده اند که ترور شهید صیادخدایی، کار ماموران این رژیم بود. نیویورک‌تایمز همچنین افزود: «زمان برنامه ریزی ها برای هدف قرار دادن سرهنگ خدایی احتمالا حداقل به جولای 2021 برمی گردد.» ظاهرا تل آویو با این دست اقدامات هم می خواهد به گونه ای تهران را وارد فضای تنش کرده و از مذاکرات دور سازد و هم قصد دارد واشنگتن را مجبور به ورود غیرانتخابی به صحنه تصاعد بحران کند.

 دوئل بنت و گانتس بر سر برجام

رحمن قهرمانپور، پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه در رابطه با اهداف نخست وزیر رژیم اسرائیل از افشای مجدد این اسناد به روزنامه «دنیای‌اقتصاد» گفت: «این اقدام نفتالی بنت یک جنبه داخلی دارد و با توجه به وضعیت شکننده کابینه، وی می خواهد نشان دهد که در بحث امنیت داخلی اسرائیل، وی حتی قاطع تر و تندروتر از بنیامین نتانیاهو است.»

قهرمانپور گفت: «بنت می خواهد از این طریق بخشی از آرای مردد مایل به حزب لیکود را در صورت انتخابات احتمالی از آن خود کند.» دلیل دوم از نظر این کارشناس این است که نخست وزیر رژیم صهیونیستی می خواهد در داخل کابینه در مقابل جناح بنی‌گانتس و دیگرانی که به حمایت تل آویو از احیای برجام اعتقاد دارند، دست برتر را داشته باشد. پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه ادامه داد: «به تعبیری بنت قصد دارد به حامیان احیای برجام در داخل نشان دهد به‌رغم آنکه وی سیاستمدار جوانی است اما اقتدار لازم را دارد.» به گفته قهرمانپور در بُعد منطقه ای نیز همزمان با تشدید تلاش های اسرائیل برای عادی سازی روابط با عربستان و احتمال سفر بایدن به اسرائیل، شاهد آن هستیم که تل آویو مجموعه ای از اقدامات را در دستورکار قرار داده تا دولت بایدن را برای سخت گیری بیشتر علیه ایران تحت فشار فزون تری قرار دهد. وی افزود: «هدف از این سیاست نیز منتفی کردن احیای برجام است؛ مساله‌ای که بنت و موساد گمان می‌کنند در صورت تحقق آن، زمینه برای همراهی آمریکا با اسرائیل با هدف اعمال فشار بر ایران فراهم خواهد شد.»

 اهداف ضدبرجامی بنت

منصور براتی، پژوهشگر مسائل اسرائیل نیز درباره اهداف تشدید کارزار رسانه ای نخست وزیر اسرائیل علیه پرونده هسته ای ایران به روزنامه «دنیای‌اقتصاد» گفت: «به نظر می رسد، اهداف بنت در سه سطح قابل تحلیل است؛ بنت در این کارزار به نوعی سعی کرده خود را از سایه سنگین نتانیاهو خارج کند. نتانیاهو، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل اهتمام زیادی در تخریب چهره جمهوری اسلامی ایران و انتقال پرونده ایران به شورای امنیت و فصل هفتم منشور ملل متحد داشت. اقدامات نتانیاهو در این زمینه با یک مانور رسانه ای برای اثبات آنچه دروغ های ایران در برجام می خواند در اواخر آوریل 2018 به اوج رسید. اکنون بنت نمایشی جدید با همان درونمایه را روی صحنه برده است.»

براتی تاکید کرد: «با این وجود و به طور مشخص کارزار رسانه ای بنت علیه پرونده هسته ای ایران در بازه کنونی دو هدف اساسی دارد؛ اولین هدف، کاهش انگیزه های طرف های غربی درگیر مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام و رقم زدن یک پیروزی روانی برای مخالفان احیای این توافق در کشورهای مختلف به‌ویژه آمریکاست.» به گفته این کارشناس، هدف دوم که البته مهم‌تر از هدف اول است، در واقع شکل دادن به یک پلن

B برای مذاکرات احیای برجام است. براتی توضیح داد: «اسرائیل درصدد است نشان دهد دولت بایدن و شرکای اروپایی آن یک پلن B برای مذاکرات ندارند و بهتر است به دلیل عدم‌رعایت موازین برجام از سوی ایران، این پلن B با سوق دادن پرونده ایران به شورای حکام روند جدیدی را در پیش گیرد.» با این همه تنها زمان نشان خواهد داد که آیا این دستورکار تبلیغاتی و سیاسی افزوده‌ای برای تل‌آویو خواهد داشت یا خیر. قرائن موجود از عدم‌تمایل اروپا، آمریکا و ایران برای افزایش تنش حکایت دارد. بنابراین اگر در هفته آینده شورای حکام آژانس نیز قطعنامه علیه تهران صادر کنند، از ارسال پرونده ایران به شورای امنیت خودداری خواهند کرد.