ماجرای خرابکاری خارجی‌ها در سیستم پرتاب موشکی

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، صنعت موشکی ما یکی از صنایع بسیار راهبردی، استراتژیک، بازدارنده و بومی جمهوری اسلامی است که از اوایل انقلاب دشمنان خارجی ما برای عدم دستیابی ایران به این صنعت، سنگ‌اندازی و تحریم‌های زیادی انجام دادند، به گفته بسیاری از کارشناسان، صنعت موشکی ایران که متولد دوران جنگ تحمیلی و دفاع مقدس است، در قالب موشک‌های میان‌برد و دوربرد با راهبرد بازدارندگی رشد کرد و راهبرد تهاجمی در دکترین دفاعی ایران جایی ندارد.

روایت شکل‌گیری صنعت موشکی و رشد آن، روایت تلاش و مجاهدت سربازان گمنام موشکی است که از صفر و بدون داشتن صنعت یا دانش سطح بالایی، توانستند گام به گام این صنعت را بپرورانند و توسعه دهند، تا جایی که بعد از گذشت 4 دهه ایران جزو معدود کشورهای دارنده موشک‌های نقطه‌زن و تکنولوژی موشک‌های ماهواره‌بر و قاره‌پیما است.

در راهبرد آمریکا علیه شوروی، ایران حق دسترسی به موشک نداشت

مهدی سیوندیان، هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دوران دفاع مقدس می‌گوید: راهبرد آمریکا قبل از انقلاب این بود که اگر جنگ سرد با شوروی تبدیل به جنگ گرم و نظامی شود، از ایران برای پایگاه‌های هوایی استفاده کند و بعضی از تجهیزاتی را نیز که در اختیار ارتش ایران قرار دادند، مثل F14 و F5 و توپخانه نیروی زمینی ارتش را هم تقویت کردند، همه این مسائل در راستای این استراتژی بود.

مهدی سیوندیان

وی ادامه داد: در پیمان سنتو اگر درگیری بین آمریکایی‌ها و شوروی ایجاد می‌شد، در درگیری زمینی، ایران به عنوان منطقه‌ای تعریف می‌شد که ارتش آن باید تحت فرماندهی ناتو با شوروی وارد جنگ شود، چون ایران با شوروی 2 هزار کیلومتر مرز مشترک داشت.

سیوندیان بیان کرد: علاوه بر این، ایران به آب‌های آزاد وصل بود و همین موجب می‌شد بتوان از این طریق، امکانات تدارکاتی را به ناتو برسانند، برنامه هم این بود که اگر بین آمریکا و شوروی درگیری ایجاد شد، ناتو از طریق آب‌های آزاد، از راه ایران خودش را به نیروهای آمریکایی برساند و آن‌ها را پشتیبانی کند.

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دوران دفاع مقدس تصریح کرد: با همه این اهمیت و جایگاهی که ایران در استراتژی کلان آمریکا و بلوک غرب در مبارزه علیه بلوک شرق و شوروی داشت، باز هم هیچ موشکی در اختیار ایران قرار نداده بودند، یعنی در آن استراتژی خودشان، استراتژی دومی هم تعریف کرده بوند و آن این بود که ایران را باید تا چه حد تجهیز کرد.

وی افزود: در پاسخ به این مسأله، بحث توپخانه را دیده بودند، اما موشکی را ندیده بودند و تنها موشک تهاجمی که ایران داشت موشک کاتیوشا بود که برد این موشک هم بیش از 21 کیلومتر نبود، به عبارت دیگر ما قبل از انقلاب نه تنها به معنای امروزی صنعت موشکی نداشتیم بلکه خود موشک را هم نداشتیم، البته یک موشک پدافندی ارتش داشت به نام موشک هاگ که برای برخورد با هواپیما تعریف شده بود و اصلا زمین به زمین نبود، بنابراین در رابطه با صنعت موشکی، نه پایه‌گذاری شده بود و نه برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی.

به خاطر نداشتن فنر، توپ 203 ما از کار افتاده بود

سیوندیان با اشاره به وضع بهتر توپخانه نسبت به موشکی در زمان شاه گفت: در آن زمان، مهمات توپ‌های 105 را در داخل تولید و بقیه را یعنی حتی پیچ و مهره را هم از خارج وارد می‌کردیم، به طوری که در اول جنگ به خاطر دارم وقتی یکی از آتشبارهای توپ 203 ارتش از کار افتاده بود، متوجه شدیم یک فنرهای مخصوصی که در چاشنی آن‌ها استفاده می‌شد، را تمام کرده‌ایم و چون همه را از آمریکا می‌آوردیم و آن‌ها هم دیگر به ما نمی‌دادند، این توپ آتشبار از کار افتاده بود.

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دوران دفاع مقدس اضافه کرد: یکی از دوستان ما یک نمونه فنر را گرفت و بعد آوردیم در همین اصفهان، این‌ها را تولید کردیم و وقتی در داخل چاشنی توپ گذاشتیم و شلیک کردیم، دیدیم خوب است و بعد شروع کردیم این را در داخل بسازیم، یعنی اینقدر از نظر خودباوری کم بودیم که اعتماد به نفس برای ساخت یک فنر چاشنی نداشتیم؛ در حدود 90 درصد مهمات هم در آن زمان از خارج وارد می‌کردیم.

وی با اشاره به ضعف ما از نظر تجهیزات در پاسخ به حملات موشکی صدام خاطرنشان کرد: وقتی که عراق شروع به زدن شهرهای ما کرد، ما باید پاسخ می‌دادیم، اولین باری که حضرت امام اجازه پاسخ دادند، شهر بصره بود، بصره از نظر زمینی حدود 20 کیلومتر و مراکز مهم آنجا از مرز ما بیش از 30 کیلومتر فاصله دارد، توپ‌هایی که ما داشتیم که بتواند تا 33 کیلومتر را بزند، توپ 130 بود.

سیوندیان ادامه داد: ما هم مجبور بودیم این توپ‌ها را شبانه در خط مستقر کنیم و توپ را در فاصله نزدیکی از خط تماس مستقر کنیم تا اهداف را بزنیم، در آن زمان شهید تهرانی مقدم و شهید شفیع‌زاده دستور دادند که شبانه این توپ‌ها را ببرند و مستقر کنند، 3 یا 4 شلیک انجام دهند و بعد از اینکه عراقی‌ها شروع به پاسخ می‌کردند این را متوقف می‌کردیم؛ علاوه بر این ما باید خیلی هم دقت می‌کردیم که گلوله توپ در مراکز نظامی و اقتصادی برخورد کند، نه در جاهای عبور و مرور مردمی و مناطق مسکونی، چون حضرت امام خیلی روی این موضوع تأکید داشتند.

جنگ شهرها باعث شد ایجاد توان موشکی دغدغه مسؤولان شود

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم عنوان کرد: از زمانی که جنگ شهرها شروع شد این مسأله در ذهن مسؤولان جمهوری اسلامی بوجود آمد که ما باید توان موشکی داشته باشیم، در همان زمان مسؤولان درخواست‌هایی را برای خرید موشک از کشورهای مختلف فرستاد، ولی هیچکدام به ما موشک ندادند مثلا شوروی گفت ما از دادن موشک به شما معذوریم، علتش هم این بود که در حاشیه کنفرانس خلع سلاح‌های هسته‌ای، آمریکا و شوروی با هم توافق کرده بودند که به هیچ وجه به ایران موشک داده نشود.

وی یادآور شد: اما عراق موشک‌هایی از جمله اسکات و فراگ داشت، موشک اسکات عراق برد 300 کیلومتری داشت، البته به تهران نمی‌رسید ولی شهرهایی مثل کرمانشاه و همدان و اهواز را مرتب می‌زدند، فاصله ما هم از لب مرز با بغداد 100 کیلومتر بود و حتی با یک موشک 150 کیلومتری هم می‌توانسیتم بغداد را بزنیم، اما این موشک را نداشتیم و آن‌ها هم نمی‌دادند.

اولین آزمایش موشکی ما در منطقه طلائیه با شکست مواجه شد

سیوندیان به تلاش‌های ابتدایی برای ساخت موشک اشاره و اظهار کرد: این دغدغه مسؤولان شده بود که ما باید موشک داشته باشیم و علاوه بر پیگیری برای خرید، ما مراحل اولیه برای ساخت موشک را نیز شروع کردیم و در آن زمان جهاد دانشگاهی که به تازگی افتتاح شده بود، در دانشگاه‌های مختلف این کار را شروع کرد؛ در ارتش هم چند نفر از افسران ارتش که اطلاعات نظامی خوبی داشتند ولی از نظر علمی و صنعتی زیاد خوب نبودند، شروع به ساخت موشک کردند و چندتایی ساختند و قرار شد این موشک‌ها در عملیاتی که قرار بود در طلائیه انجام شود، شلیک شود.

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در ادامه گفت: تعدادی از فرماندهان قبل از عملیات رفته تا شلیک این موشک را ببینند و نهایتا سردار رحیم صفوی گفت که اگر قرار است این موشک را امتحانی شلیک کنید و در عملیات و رو به عراقی‌ها این کار را انجام دهید که نهایتا موشک را تا نزدیکی خط مقدم بردند و آنجا شلیک کردند، ولی موشک درست عمل نکرد.

وی ادامه داد: پس از آن بود که مسؤولان در اندیشه تهیه موشک از خارج از کشور افتادند و در کنار آن آموزش موشکی نیروهای خودی را نیز پیگیری کردند که در این راستا مذاکراتی با برخی کشورهای منطقه از جمله لیبی انجام شد که نهایتا، افرادی برای خرید و آموزش به این کشورها اعزام شدند که البته در این مسیر خطرهای زیادی به واسطه رژیم اشغالگر صهیونیست آن‌ها را تهدید می‌کرد، اما این نیروها توانستند با آموزش لازم به کشور بازگردند و فرآیند ساخت موشک را پیگیری کنند و نیروهایی هم از لیبی به ایران آمدند.

اولین شلیک موشکی ما به پالایشگاه کرکوک بود

وی با اشاره به شکل‌گیری اولین یگان موشکی بعد از ورود به ایران و دریافت مجوز از امام برای هدف قرار دادن پالایشگاه کرکوک عنوان کرد: نیروهایی هم که از لیبی آمدند به لحاظ اطلاعاتی خیلی بسته عمل می‌کردند و هیچ چیزی نمی‌گفتند، اما با تلاش سعی کردیم آموزش ببینیم.

سیوندیان افزود: هر کسی هم بر اساس تخصصی که داشت راننده و همراه یک گروه می‌شد، مثلا من بر اساس تخصصی که داشتم راننده اکیپ سکوی پرتاب دیده بودم، مثلا یکی دیگر راننده اکیپ سوخت موشکی بود یک نفر دیگر راننده اکیپ هواسنجی و همینطور بچه‌ها بین اکیپ‌های مختلف پخش شدند.

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دوران دفاع مقدس، اظهار کرد: این کار حدود 2 ماه طول کشید و در طول این زمان، ما همیشه با این‌ها بودیم، اولین شلیک هم که به پالایشگاه کرکوک انجام شد، صدام خیلی غافل‌گیر شد چون می‌دانست شوروی و آمریکا با هم‌پیمانان خود توافق کرده‌اند که به ایران موشک ندهند.

ماجرای خرابکاری در سیستم پرتاب موشکی

سیوندیان با بیان اینکه متخصصان لیبی به محل انبار موشکی رفتند و درها را قفل و در سیستم پرتاب موشکی خرابکاری کردند، اضافه کرد: بعد از این اتفاق، مسؤولان ایرانی هنوز از خرابکاری مطلع نشده بود؛ اما یک جلسه‌ای در سطح فرماندهان سپاه با حضور آقای رحیم صفوی، محسن رضایی و شهید تهرانی مقدم و چند نفر دیگر برگزار شد و این سؤال مطرح شد که این‌ها که رفتند خود نیروهای ایرانی می‌توانند جایگزین این‌ها شوند و کار را ادامه دهند؟ سردار تهرانی مقدم هم گفت بله خود ما می توانیم.

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دفاع مقدس ادامه داد: بعد رفتیم به در جایگاه سکوی پرتاب موشک‌ها و دیدیم که نه سکو جواب می‌دهد و نه موشک‌ها در تست جواب می‌دهند و آن موقع بود که فهمیدیم این‌ها رفتند و بعضی از قطعات را دستکاری کردند و بعضی از قطعات را نیز باز کردند و با خود بردند، پس از این اتفاق بعضی از دانشمندان و استادان دانشگاهی که علم موشکی داشتند مأمور شدند تا روی این سکوهای پرتاب و سیستم‌های موشکی کار و نواقص آن را برطرف کنند.

وی خاطرنشان کرد: کار روی رفع نواقص و مشکلات حدود 20 روز به طول انجامید و در این مدت هم از مسؤولان همه داشتند فشار می‌آوردند که کار زودتر به نتیجه برسد، در نهایت بعد از این مدت، موشک آماده شلیک شد و آقای طهرانی مقدم با توسل به حضرت زهرا شلیک را انجام داد و موشک به هدف خورد.

سیوندیان تصریح کرد: از آن تاریخ به بعد یعنی تقریبا از اواخر پاییز 63، بومی‌سازی در صنعت موشکی ما شروع شد که قدم اول آن هم رفع نواقص و مشکلات سیستم موشکی وارداتی بود، مشکل بعدی که ما با آن سر و کار داشتیم، این بود که موشک‌هایی که از لیبی آورده بودند محدود بود یعنی حدود 10 - 12 تا بیشتر نبود و ما باید برای این نیز چاره‌اندیشی می‌کردیم چون کشورهای دیگر به ما موشک نمی‌دادند و به محض اینکه این موشک‌ها هم تمام می‌شد، دیگر موشک نداشتیم.

شهید تهرانی مقدم مهندسی معکوس روی موشک را شروع کرد

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دفاع مقدس با اشاره به تلاش‌های شهید تهرانی مقدم گفت: در اینجا بود که شهید تهرانی مقدم 2 تا از موشک‌ها را در اختیار صنعت قرار داد تا مهندسی معکوس روی آن انجام دهند و همان تیمی که سکوی پرتاب را تعمیر کردند، با اضافه شدن چند نفر تقویت شدند و بعد یک مکانی به آن‌ها اختصاص دادند و مهندسی معکوس شروع کردند؛ این‌ها شروع کردند قطعات را یکی یکی کپی‌سازی کردن، خب بعضی از قطعات را هم نمی‌شد کپی کرد و از خارج هم نمی‌شد این‌ها را وارد کرد.

سیوندیان با اشاره به اقدامات برای خرید موشک از برخی کشورها، عنوان کرد: اولین موشک‌هایی که ما ساختیم زلزال و نازعات بود که در پرتاب اول هم روی سکوی پرتاب عمل نکرد و منهدم شد، بعد دوباره مجبور شدیم برویم مشکلات این موشک‌ها را حل کنیم، برای صنعت هم خیلی سخت بود که این‌ها عمل نکرد، چون دوباره ساخت موشک و حمل آن‌ها تا دم خط و آماده‌سازی برای پرتاب خیلی سخت و مشکل است.

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دفاع مقدس با اشاره به روحیه خستگی‌ناپذیر شهید تهرانی مقدم اذعان کرد: در این زمان شهید تهرانی مقدم خیلی به بچه‌ها روحیه می‌داد و اجازه نمی‌داد بچه‌ها بی‌انگیزه شوند، در آزمایش دوم هم مشکل بوجود آمد و سیستم جواب نداد تا اینکه در نهایت، در آزمایش سوم ما موفق به پرتاب شدیم و موشک زلزال جواب داد، منتها آن توانایی و دقت موشک‌های اسکات را نداشت ولی خب شروع این کار خوب بود و کلید ساخت موشک در همینجا زده شد، بعد از این بود که موشک نازعات هم ساخته شد و ما تا آخر جنگ از همین 2 موشک استفاده می‌کردیم.

دکترین موشکی ما بعد از جنگ، ایجاد بازدارندگی بود

وی با اشاره به رفع فوریت جنگ، به راهبرد موشکی ایران بعد از جنگ اشاره و تأکید کرد: بعد از جنگ ما باید راهبرد موشکی خود را به سمت بازدارندگی تغییر می‌دادیم، بنابراین باید به سمت موشک‌های دقیق‌تر و برد بلندتر می‌رفتیم، موشک‌ها از نظر تکنولوژی 3 نوع هستند، یک نوع آزاد هستند و در داخل آن‌ها سیستم هدایت نیست و هر محاسبه‌ای اعم از برد و پرتاب و هدف، قبل از پرتاب موشک صورت می‌گیرد و بعد از پرتاب دیگر محاسبه جدید قابل اعمال نیست، مثل کاتیوشا و موشک‌های فجر 5 و برد آن‌ها تا 70 کیلومتر است.

موشک کاتیوشا

سیوندیان با اشاره به نوع دوم موشک‌ها گفت: موشک‌های با برد بالاتر از 70 و 100 کیلومتر نیاز به دقت بیشتری دارند و باید روی دقت آن‌ها کار کرد، موشک‌های نوع دوم، موشک‌هایی هستند که در داخلشان سیستم هدایت در مسیر دارند و ژیروسکوپ‌هایی دارند که با آن‌ها می‌توان برد، سمت، ارتفاع و حرکت موشک را در مسیر تصحیح کرد ولی دقت نقطه‌زنی را ندارند.

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دفاع مقدس ادامه داد: فاز اول کار ما موشک‌های راکت‌انداز بود مثل زالزال، در فاز دوم روی موشک‌های هدایت داخل کار کردیم که موشک‌های شهاب و سری اول موشک‌های فتح از این نوع بودند، فاز سوم موشک‌های نقطه‌زن بودند که ما کار روی این‌ها را شروع کردیم، ما تکنولوژی نقطه‌زنی را نداشتیم و بسیاری از دیگر کشورها هم این را ندارند.

موشک‌های شهاب

حتی فرانسه و آلمان هم تکنولوژی صنعت موشک نقطه‌زن را ندارند

وی در اهمیت نوع سوم موشک‌ها یعنی موشک‌های نقطه‌زن گفت: فرض کنید مثلا شما یک هواپیمای F-14 یا F-35 دارید، هدف این هواپیما مشخص است، باید با پدافند هوایی دشمن مقابله کند و یک نقطه را مورد هدف قرار دهد، بزند و برگردد، اگر پدافند هوایی دشمن بتواند این هواپیما را ساقط کند، خیلی هزینه روی دست طرف مقابل گذاشته است؛ موشک‌های نقطه‌زن همین کار هدف قرار دادن را انجام می‌دهند ولی با هزینه کمتر، پون ریسک و تلفاتی ندارد.

سیوندیان ادامه داد: به همین لحاظ کشورهایی که این تکنولوژی را دارند به هیچ وجه، به جای دیگری نمی‌دهند و ما هم که به این تکنولوژی رسیدیم خودمان به دست آوردیم، یعنی بچه‌های صنعت موشکی برای موشک‌های نقطه‌زن از صفر شروع کردند، اگر بخواهم دقیق‌تر بگویم ما برای ساخت موشک از صفر شروع نکردیم، بلکه پایه کار ما موشک اسکات بود، اما برای موشک نقطه‌زن هیچ نمونه‌ای نداشتیم که بخواهیم آن را ارتقا بدهیم و باید خودمان از صفر شروع می‌کردیم و به دست می‌آوردیم.

موشک نقطه زن ایرانی

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دفاع مقدس تصریح کرد: این هدفی بود که شهید تهرانی مقدم از اول دنبال آن بود و پای آن ایستاد، یکی از خصوصیات این شهید هم خستگی‌ناپذیری، خوشفکری و پیگیر بودنش برای حل یک مسأله بود و از طرف دیگر مقام معظم رهبری هم خیلی از ایشان حمایت کرد و بسیار هم جلوی پای او سنگ‌اندازی کردند، ولی او اصلا عقب ننشست.

وی با اشاره به بالا بودن تکنولوژی موشک نقطه‌زن عنوان کرد: کسانی که می‌دانستند که تکنولوژی موشک نقطه‌زن خیلی بالاست، وقتی شهید تهرانی مقدم گفت ما این را می‌خواهیم بسازیم به او می‌خندیدند و باور نمی‌کردند ما بتوانیم بسازیم، این تکنولوژی اینقدر سخت است که همین الان فرانسه این تکنولوژی را ندارد و از آمریکا می‌گیرد یا آلمانی‌ها و ژاپنی‌ها از نظر علمی فقط در حد نمونه‌سازی این کار را کردند ولی صنعت این را ندارند چون از نظر صنعتی بسیار سطح بالا و حساس است؛ بعد از موشک‌های شهاب بود که ما برای ساخت موشک‌های نقطه‌زن گام‌های اولیه را برداشتیم و در یک پروسه زمانی 10 ساله این به سرانجام رسید.

در توپخانه هم به نقطه‌زنی رسیده‌ایم

سیوندیان با اشاره به نقطه‌زنی در صنعت توپخانه هم گفت: در توپخانه هم ما نقطه‌زنی داریم، یک ماسوره‌هایی دارند به اسم کراسنوپل که سر گلوله توپ بسته می‌شود، از طریق لیزر هدایت می‌شود و دقیق به هدف می‌خورد، این ماسوره‌ها را ابتدا با قیمت بسیار بالایی خریدیم، ولی الان در داخل در مقیاس زیاد، آن‌ها را تولید می‌کنیم و نیازی به خارج نداریم، علم ساخت این نوع گلوله توپ‌ها را هم در مجلات خارجی به چاپ رساندیم تا کشورهای خارجی متوجه توان تهاجمی و توپخانه‌ای ایران بشوند.

توپ 155 میلی‌متری نقطه‌زن

هم‌رزم شهید تهرانی مقدم در دفاع مقدس تصریح کرد: در حال حاضر این را با قاطعیت می‌گویم که صنعت موشکی ما به جایی رسیده است که نه از نظر برد مشکل داریم و نه از نظر هدف زدن و هیچگونه محدودیت علمی و صنعتی نداریم، مگر اینکه در یک پیمان یا توافق‌نامه‌ای خودمان محدودیت ایجاد کنیم، این موشک‌هایی که در خلیج فارس و دریای عمان مستقر کرده‌ایم، همه نقطه‌زن است و به راحتی قادر است ناو و ناوچه را مورد هدف قرار دهد و این را نیز دشمن فهمیده است و به همین خاطر هم تلاش می‌کند این را محدود کند و این را به صنعت هسته‌ای پیوست کنند.

وی اضافه کرد: اژدرهایی هم که ما الان در نیروی دریایی سپاه و ارتش داریم و روی آب حرکت می‌کنند و دقیقا به هدف می‌خورند، این هم از برکات صنعت موشکی است، مثلا اژدر حوت که نیروی دریایی سپاه و ارتش به آن مجهز است در زدن ناو و ناوچه دقیق عمل می‌کنند و دشمن هم چیزی در دست ندارد تا بتواند در مقابل آن ایستادگی کند.

اژدر حوت

سیوندیان در پایان تأکید کرد: همچنین مهم است همه بدانند سیستم‌های ضد موشکی پاتریوت و گنبد آهنین، در مقابل موشک‌های یمنی‌ها و حزب‌الله که از روی ما زدند، جوابگو نیست، حتی سیستم موشکی یمنی‌ها و حزب‌الله سیستم‌های دست دوم است، در حالی که سیستم موشکی ما کاملا به روز و پیشرفته می‌باشد.