ماجرای مقاومت بی‌نظیر مردم شهر موشک‌ها در گفت‌وگو با سردار کلولی دزفولی
در دوران دفاع مقدس در دزفول مردم و زن‌ها و بچه‌ها را از زیرخاک و آوار بیرون می‌آوردند بعضی‌ها فقط دست و پایشان بیرون می‌آمد. گاهی تمام یک خانواده شهید می‌شد و هیچ کس از آنها باقی نمی‌ماند، اما مردم در شهر ماندند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، روزهای ابتدایی خرداد ماه مصادف است با روزهای تاریخی و به یاد ماندنی در تاریخ دفاع مقدس. بیشتر مردم ما از سوم خرداد و آزاد سازی خرمشهر اطلاع دارند اما از چهارم خرداد و مقاومت تاریخی مردم دزفول به اندازه کافی گفته نشده است. چند سالی است که بنیاد 4 خرداد تشکیل شده که کارش شناساندن دزفول و مقاومت این شهر دربرابر دشمنان است. این بنیاد امسال هم برنامه‌های متنوعی برای این روز در نظر گرفته که در گفت‌وگو با سردار غلامحسین کلولی دزفولی مدیرعامل بنیاد 4 خرداد از چند و چون آن سؤال کردیم و درباره ویژگی‌های مقاومت مردم دزفول سخن گفتیم. مشروح این گفت وگو را در ادامه می‌خوانید:
تسنیم: سردار کلولی دزفولی! برنامه‌های بنیاد برای چهارم خرداد امسال را تشریح می‌کنید؟
ما برای 4 خرداد 1402 برنامه‌های متنوعی داریم. ما دو عنوان کتاب تهیه کرده‌ایم با عنوان زخم نارنج و بلد الصواریخ. زخم نارنج نوشته شهره خلقتی است که خودش در دوران دفاع مقدس جزء امدادگرهای دزفول بوده و در بیمارستان افشار دزفول خدمت می‌کرده است. این خانم خاطراتش را به صورت رمان نوشته که کتابش بسیار جالب و خواندنی شده است و هر کس کتاب را دستش بگیرد زمین نمی‌گذارد. کتاب دیگرمان بلد الصواریخ یعنی شهر موشک‌ها نوشته عبدالرضا سالمی نژاد است. این کتاب خاطراتی از راویانی است که زمانی که شهر مورد اصابت موشک‌ها قرار می‌گرفته، نقل کرده‌اند که این موشک‌ها چگونه و کجا شهر را مورد اصابت قرار می‌داد و چه حوادثی رخ داد؟ و مردم چگونه آواربرداری و بازسازی کردند؟ کتاب مستند و خوبی است؛ درباره اینکه 176 موشک که به دزفول خورده، باعث چه اتفاقاتی در شهر شده است. این کتاب‌ها در تیراژ 2 هزار نسخه چاپ و در نمایشگاه کتاب عرضه شده است و هم در همایش بزرگ ما که در 6 شهر در روز 4 خرداد برگزار می‌شود، عرضه می‌شود.
کار دیگر برگزاری مسابقه کتاب خوانی با عنوان پویش مطالعاتی پایتخت مقاومت است که از کتاب دزفول پایتخت مقاومت برگزار می‌شود. این کتاب 8 سال مقاومت مردم دزفول را به صورت کلان بررسی کرده است و این مسابقه تا 31 خرداد ادامه دارد و علاقه مندان برای شرکت در مسابقه می‌توانند کتاب را تهیه کنند و 176 جایزه 5 میلیون ریالی در نظر گرفته‌ایم.
تسنیم: در حوزه کتاب، کارهای دیگری هم برای دزفول عرضه کردید؟
بله ما در نمایشگاه کتاب امسال زیر چتر نشر نیلوفران حضور پیدا کردیم که این نشر با ما ارتباط دارد و عضو هیات مدیره بنیاد 4 خرداد است. در نمایشگاه 40 عنوان کتاب درباره دزفول عرضه کردیم که یکی از بهترین کتاب‌های ما که با استقبال زیادی مواجه شد، شبیشه نام دارد که نام روستایی در نزدیکی‌های اهواز است و زمانی که سیل در چند سال اخیر آمده بود و حاج قاسم سلیمانی برای کمک به مردم حاضر شده بود، متوجه علاقه دختر و پسری به هم می‌شود و در همان جریان آب گرفتی جریان ازدواج این دو نفر را برگزار می‌کند. این کتاب هم خیلی خواندنی است و از پرفروش‌های ما در نمایشگاه کتاب بود.
تسنیم: به جز کتاب محصولات دیگری هم برای معرفی دزفول و 4 خرداد دارید؟
12 محصول صوتی تصویری در قالب نماهنگ تصنیف و سرود تهیه کردیم. یک نماهنگ بلد الصواریخ است با خوانندگی سید مبین رضازاده. نماهنگ دزفول من هم خواننده‌اش صادق روغنی از خوانندگان جوان ما است. نماهنگ طور سیمین هم توسط گروه بین المللی اسرا تهیه شده است و این گروه در سوم و چهارم خرداد در 6 نقطه شهر تهران به صورت میدانی این سرود را اجرا کنند. راه آهن، چهارراه ولی عصر، تجریش، امامزاده هاشم، میدان نبوت و میدان بهارستان مکان‌هایی هستند که این نماهنگ در آنها اجرا می‌شود.
همچنین دو مستند تهیه کرده‌ایم با نام‌های الف دزفول 1 و الف دزفول 2 که بازگوکننده همه حوادث آن دوران در مصاحبه با مردمی که در شهر بودند و اسناد شکل گرفته است. تیزرهایی هم را تهیه کرده کرده‌ایم؛ رود دز پرخروش و پایدار، دزفول مرز مقاومت ایران اسلامی، دزفول شهر گلزار شهدا، دزفول اولین شهر آجری جهان و پل قدیمی دزفول با صلابت و استوار نام تیزرهای آماده شده است و قرار است از طریق صدا و سیما پخش شود.
استفاده از فضاسازی‌های شهری برای آشنایی مردم با مقاومت دزفول
در همین راستا 5 متن فاخر از نویسندگان خوب کشورمان مثل دکتر سنگری، دکتری سعیدی راد، دکتر سخاوت و دکتر درکتانیان تهیه شده که با هماهنگی‌هایی از طریق جراید منتشر شود.
همچنین ما در 6 شهر همایش‌های بزرگی برپا می‌کنیم که در هر یک بین 500 تا 2000 نفر برای حضور مردم با برنامه‌های متعدد تدارک دیده‌ایم. این همایش‌ها در دزفول، اهواز، قم، مشهد، تهران و کرج با سخنرانان لشکری و کشوری برگزار می‌شود. تبلیغات میدانی خوبی برای همایش‌ها انجام می‌شود و ارائه مقاله و سخنرانی و شعرخوانی و نمایش برای این همایش‌ها در نظر گرفته‌ایم.
در فضاسازی تبلیغی در شهر تهران و کل کشور، در مترو و در بسیاری از ایستگاه‌های مهم نسبت به نصب پوستر و بنر و تیزر در تلویزیون‌های نصب شده اقدام می‌کنیم. همچنین در بی‌آرتی ها پوسترهایی نصب و از مانیتورها تیزرهایی پخش می‌شود. در زیباسازی شهر تهران هم هماهنگ کردیم که فضای شهر را هماهنگ با روز 4 خرداد کنیم. نکته آخر اینکه در فرودگاه‌ها و پایانه‌های کشوری هم تبلغات وسیعی را در نظر گرفته‌ایم. با صدا و سیما هم هماهنگ شده تا محصولات ما را پخش کنند. نشست‌های گفت‌وگو محور در صدا و سیما با موضوع 4 خرداد در نظر گرفتیم. امید داریم که پخش زنده همایش تهران را از صدا و سیما خواهیم داشت.
ماجرای خواهرخواندگی دزفول و سعده در گفت‌وگو با نویسنده «دزفول پایتخت مقاومت»تسنیم: شما برنامه‌های متعددی را برای 4 خرداد در نظر گرفتید و تلاش بنیاد این است که عموم مردم کشورمان از دزفول و اتفاقی که در این شهر افتاده، مطلع شوند. درباره اهمیت کاری که انجام می‌دهید توضیح می‌دهید؟ بیشتر سوالم ناظر به این موضوع است که مردم درباره خرمشهر و آزادسازی آن می‌دانند اما درباره دزفول اطلاع خیلی کمی دارند، این اطلاع چه اهمیتی دارد؟
این کارهای ما اهمیت کار را نشان می‌دهد. ما دزفول را نه به عنوان یک شهر بلکه به عنوان نماد مقاومت می‌بینیم. روز 4 خرداد روز پایداری و مقاومت و دزفول است. یعنی یکی از نمونه‌های تجلی واقعی مقاومت در دزفول متجلی شده است. دزفول به علت اینکه در یک منطقه ژئوپلیتیکی منحصر به فردی قرار گرفته است. در دوران دفاع مقدس مردم این شهر ایستادگی و شهر را حفظ کردند و در شهر ماندند تا شهر خالی نشود. مردم دزفول 176 موشک خوردند. بیش از 4 هزار گلوله توپ به دزفول خورد و مردم بیش از 400 بار مورد حملات دشمن قرار گرفتند. بیش از 2600 شهید، 4 هزار جانباز، 150 آزاده و 147 جاویدالاثر دادند اما در شهر ماندند.
تسنیم: اگر دزفول تخلیه می‌شد، چه می‌شد؟
اگر مردم دزفول را تخلیه می‌کردند و به شهرهای اطراف می‌رفتند این شهر خالی از سکنه به سرعت به تصرف نیروهای بعثی در می‌آمد. دوم اینکه وقتی از شهرهای دیگر رزمنده‌هایی به دزفول می‌آمدند و به جبهه می‌رفتند، وقتی احساس می‌کردند مردمی با این ایستادگی و شجاعت پشت آنها ایستادند عزمشان هزار برابر می‌شد تا در برابر دشمن ایستادگی کنند و همین امر باعث شد تا دشمن را تا لب کرخه متوقف کنند و دیگر اجازه ندادند از کرخه بگذرد.
اگر دشمن دزفول را تصرف می‌کرد یعنی کل خوزستان را از شمال جدا می‌کرد یعنی قطب کشاورزی و انرژی ایران از کشور جدا می‌شد و آن چیزی که دشمن دنبالش بود که یک عربستانی را ایجاد کند، نقش بر آب شد. ماندن مردم در دزفول و پذیرفتن این سختی‌ها و فشارها و این حملات ناجوانمردانه، باعث این شکست دشمن شد.
رزمندگانی که به عقب می‌آمدند و با مردم دزفول مواجه می‌شدند از برخورد خوب آنها انرژی می‌گرفتند. مردم از آنها پذیرایی می‌کردند و آنها را به خانه‌هایشان می‌بردند لباس‌هایشان را می‌شستند و تلفن می‌دادند تا خانه‌هایشان صحبت کنند و با یک انرژی مضاعف به خط برگردند. دزفول توانست چنین نقش عظیمی ایفا کند و می‌طلبد نه به عنوان یک شهر بلکه به عنوان نمادی از مقاومت از آن یاد کنیم. دزفول نماد یک فرهنگ شد و نشر پیدا کرد و به کشورهای دیگر رفت. الان عکس‌هایی از یمن و قزه می‌بینیم که مردم زیر بمباران هستند، این‌ها عین اتفاقات دزفول است و آن زمان هم در دزفول مردم و زن‌ها و بچه‌ها را از زیرخاک و آوار بیرون می‌آوردند، بعضی‌ها فقط دست و پا بیرون می‌آمد. گاهی تمام یک خانواده شهید می‌شد و هیچ کس از آنها باقی نمی‌ماند. این فرهنگ نشر پیدا کرد و کشورهای اسلامی را در نوردید و نتیجه‌ای که در جهان اسلام در محور مقاومت می‌بینیم بخش خوبی از آن مرهون مردم دزفول است در مقابل حملات ددمنشانه دشمن از خود به نمایش گذاشتند.
تسنیم: شما به تاثیرات برون مرزی مقاومت مردم دزفول بر دیگر مردم کشورها اشاره کردید. انتقال این تاثیرات به دیگر مردم چگونه بوده است؟ آیا تا کنون فیلمی درباره دزفول ساخته شده و به دیگر کشورها رفته یا کتاب نوشته و ترجمه شده تا مردم دیگر کشورها از آنها خبر شوند؟
ما از سال 96 بنیاد 4 خرداد را با عنوان دزفول و مقاومت ایجاد کردیم و پروانه فعالیت از وزارت کشور گرفتیم. در اساسنامه ما قید شده که هم در سطح ملی هم فرا ملی فعالیت کنیم. اما ما در آغاز کار هستیم و الان داخل کشور را ساماندهی می‌کنیم تا مردم کشور خودمان را با این مقاومت و ایثار آشنا کنیم و ان شاء الله کم کم برنامه‌های برون مرزی هم خواهیم داشت.
تسنیم: بیشتر سؤال من ناظر به این بود که گاهی یک رویداد به قدری بزرگ است که خودش راهش را به سمت دیگر کشورها پیدا می‌کند اما گاهی هم هست که ما از داخل یک اتفاق و رویداد را به دیگر مردمان معرفی می‌کنیم. درباره اینکه دزفول نمونه‌ای مشابه برای مقاومت دیگر کشورها شده آیا از داخل کشور کاری برای معرفی آن انجام شده است؟
نه متاسفانه کار بسیار کمی انجام شده است ولی قطعاً باید این مقاومت را عالمانه شناساند. این مقاومت می‌تواند الگوی کشورهایی باشد که در مقابل زور و تجاوز دیگر کشورها ایستادگی می‌کنند. دزفول یک نمونه خوب در عصر حاضر است و مال 300-400 سال پیش نیست. مردم دزفول در مقابل سلاح‌های مدرن مقاومت کردند و همین ابزار الان علیه کشورهای مظلوم دیگر که مقابل ظلم ایستاده‌اند استفاده می‌شود. ولی حرف شما کاملاً درست است امیدواریم بتوانیم این مطلب را با ترجمه به زبان دیگر کشورها به خصوص عربی منتشر کنیم و در کشورهای اسلامی توسعه دهیم.
تسنیم: شما در صحبت‌هایتان به مقاومت مردم دزفول اشاره کردید که واقعاً مقاومتی عجیب و باورنکردنی است. مردم این شهر چه ویژگی و چه خصوصیت‌های اخلاقی داشتند که باعث شد در این شرایط سخت بایستند و ببینند و خانواده‌هایی همه شهید می‌شوند و باز هم از شهر نروند؟
مؤلفه‌هایی که مقاومت مردم دزفول را شکل دادند متعدد هستند؛ تاریخی، اعتقادی، سیاسی و حتی جغرافیای شهر دزفول. بیش از 3 هزار سال پیش پلی روی دزفول زده شده است که بی نظیر است. این پل هیچ نمونه‌ای از آن وجود ندارد. از سوی دیگر مردم دزفول بسیار مؤمن و متدین و متکی به علمای تراز اول جهان اسلام هستند. شیخ مرتضی انصاری که تمام مراجع تقلید افتخار شاگردی ایشان را دارند، زاده دزفول است و تا زمانی که به نجف رفت در دزفول بود. در 30 سال پیش در یک مقطع زمانی 6 تا 7 مرجع تقلید داری رساله در دزفول داشتیم. مثل آیت الله معذی، نقوی، بیگدلی و... شهری که چنین عقبه معرفتی و دینی دارد که از آن چنین عالمانی بر می‌خیزند یعنی آشنایی کاملی با معارف دینی دارند و از عقبه فکری و اعتقادی و دینی محکمی برخوردار هستند و این باعث می‌شود راسخ و استوار در برابر دشمن بمانند.
شهر حسینه‌ها و مساجد بسیار
نکته دیگر اینکه من وقتی کودک بودم به خاطر دارم که مرحوم آیت الله بروجردی به دزفول می‌گفت حسینیه. مؤلفه دوم این است که مردم دزفول دو ماه محرم و صفر را به قدری با شکوه برگزار می‌کنند که تاسوعا و عاشورایشان در کل کشور بی نظیر است و این حرف من نیست و هر کس عزاداری دزفول را دیده می‌گوید. حدود 20 سال پیش آیت الله حائری شیرازی را به دزفول آورده بودیم ایشان گفتند من به بیش از 50 شهر در ایام تاسوعا و عاشورا رفته‌ام هیچ جایی را به عظمت و شکوه دزفول ندیدم. هیچ کس در خانه نمی‌ماند همه یا عزاداری می‌کنند یا در هیات هستند و سینه می‌زنند. وقتی که مردمی الگوی خود را اباعبدالله الحسین می‌داند، هر مصیبتی که به آنها وارد شود، برایشان قابل تحمل است. هر چند دزفول مساجد زیادی دارد و به آن شهر هزار مسجد می‌گویند و در هر محله مسجد و حسینیه است. یعنی فرهنگی عاشورا در رگ و پوست این مردم نفوذ کرده و وقتی مردمی با فرهنگ عاشورا رشد و نمو کنند، از مرگ نمی‌ترسند. سومین نکته سابقه تاریخی این شهر است. دزفول هیچ وقت به تصرف دشمن در نیامده است. چه زمان حمله اعراب و چه در زمان دیگر. قبلاً اسم اینجا دژ پل بوده است. یعنی دژی مستحکم بوده که هیچ وقت مقابل هجوم خارجی تسلیم نشده است. همچنین اولین دانشگاه ایران، یعنی دانشگاه جندی شاپور که در دزفول بنا شده و این نشان دهنده این است که مردم فکور عالم و باسوادی هستند. این عوامل نشان می‌دهد که دزفول پشتوانه عظیمی دارد که باعث شده مردمش این گونه استوار بماند.
نکته مهم دیگر اینکه در همه مساجد دزفول قبل و بعد از انقلاب جلسات قرآن در سطوح مختلف داشت؛ کودک و جوان و بزرگسال. مردمی که این گونه با معارف قرآنی انس بگیرند و از سوی دیگر با ائمه انس داشته باشند، مصداق روایت ثقلین پیامبر (ص) می‌شوند، هم کتاب خدا را در مساجد داشتند و هم آن ارادت مخصوص را به ائمه داشتند و این دو ثقل اکبر و اصغر را داشتند و نتیجه‌اش این شد که در جنگ تحمیلی این چنین راسخ و استوار بمانند.